Rivojlangan davlatlar iqtisodiyotida kichik biznesning o‘rni - Экономика - Презентации

Rivojlangan davlatlar iqtisodiyotida kichik biznesning o‘rni

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

320.2841796875 KB

Rivojlangan davlatlar iqtisodiyotida kichik biznesning o‘rni.

Xorijiy davlatlar iqtisodiyotida kichik biznesning roli.  Dunyo tajribasiga nazar tashlaydigan bo‘lsak, rivojlangan mamlakatlarda ham dastavval kichik biznesning iqtisodiyotda tutgan o Yapon mo‘jizasi, deb atalgan iqtisodiy shiddat ham davlatning rejalashtirilgan kat’iy siyosati tufayli oyoqqa turib, hozirgi paytda mamlakat yalpi ichki mahsuloti yetishtirishda umumiy foydaning yarmini tashkil eta boshladi.  Qisqa muddatda Yevropa iqtisodiyoti asosiy ustunlaridan biriga aylangan Germaniyada o‘tkazilgan qat’iy davlat siyosati natijasida mamlakat iqtisodiyotida kichik biznes rivojlantirildi va urushdan keyingi yillar mobaynida biznes taraqqiyoti 10 %dan 65%gacha yetdi.

Yapon mo‘jizasi  Yapon mo‘jizasi, deb atalgan iqtisodiy shiddat ham davlatning rejalashtirilgan kat’iy siyosati tufayli oyoqqa turib, hozirgi paytda mamlakat yalpi ichki mahsuloti yetishtirishda umumiy foydaning yarmini tashkil eta boshladi.  Masalan, Yaponiya davlatining iqtisodiy sohalarida kichik biznеs va orta korxonalari soni va ulushini ko’rib chiqishimiz mumkin. qayta ishlash sanoati, ulgurji, chakvna savdo va xizmat korsatish soxasi korxonalarining 99 foizini kichik va orta biznеs korxonalari tashkil etadi.

Yaponiyada yirik korxonalarga nisbatan kichik va o ’ rta korxonalarning soni Iqtisodiyot soxalari Kichik va o’rta biznеs korxonalari Yirik korxonalar Jami korxonalar сони Фоиз ҳисоби сони Фоиз ҳисоби сони Фоиз ҳисоби Qayta ishlash sanoati 1562071 99,8 3774 0,2 1565845 100,0 Ulgurji savdo 293903 99,2 2259 0,8 296162 100,0 Chakana savdo 1798963 99,8 4426 0,2 1803389 100,0 Xizmat soxasi 1181827 99,7 3881 0,3 1185708 100,0

Yamaxa  Jahon sanoatida bosh o‘rinda turadigan (lider) kompaniya “Yamaxa” transmilliy kompaniyasi butun dunyo bo‘yicha bir necha o‘n milliard AQSH dollariga teng mahsulot ishlab chiqaradi, holbuki mana shu “naxang” kompaniya ham o‘z faoliyatini 40- yillar oxirida 7 nafar odam ishlaydigan velosiped ta’mirlashni amalga oshiruvchi kichik kooperativ (ustaxona) edi.

2001 yilda dunyoning bazi mamlakatlari iqtisodiyotida kichik biznesning o‘rni. Mamlakatlar Kichik biznes korxonalari soni Kichik biznes ulushi, foiz xisobida Ming dona Ming kishi xisobig a Jami ish bilan band-lar soni Yalpi ichki mahsulotdagi ulushi AQSH 19300 74,2 54 50-52 Yevropa Ittifoqi mamlakatlari 15777 45 72 63-67 Buyuk Britaniya 2930 46 49 50-53 Germaniya 2290 37 46 50-54 Italiya 3920 68 73 57-60 Fransiya 1980 35 54 55-62 Yaponiya 6450 49,6 78 52-55 Rossiya 836,2 5,6 9,6 10-11 O‘zbekiston 201,9 8,1 53 24,4

Iqtisodiy taraqqiyot  Kichik biznesning iqtisodiyotdagi o‘rniga baho berishda, eng avvalo iqtisodiy taraqqiyot uchun muhim ahamiyatga ega bo‘lgan miqdoriy ko‘rsatkichlar jumlasiga, kichik biznesning yalpi ichki mahsulot, jami ish bilan band bo‘lganlar, kapital qo‘yilmalar, eksport va boshqalardagi ulushini kiritish mumkin. 3.2-jadval ma’lumotlaridan shuni izoh etish joizki, xorij mamlakatlar kichik biznesni har tomonlama qo‘llab quvvatlashning rivojlangan tizimi mavjud bo‘lib, bu hol raqobatning kuchayishi sharoitida ijtimoiy-itisoodiy muqitning barqaror taraqqiy etishini ta’minlaydi. Bu esa, davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash mexanizmining to‘laqonli rivojlanganligidan dalolat beradi.

Italiya kichik korxonalari  Yevropa mamlakatlari orasida ishlab chiqarish yuksak taraqqiy etgan mamlakatlardan biri Italiya bo‘lib, mamlakatida bu boradagi muvaffaqiyatning asosiy tayanchi kichik tadbirkorlik hisoblanadi.  Italiya kichik korxonalari bir tarmoq yoki bir turdagi mahsulot ishlab chiqarish atrofida jipslashuvi yoki ixtisoslashuvi bilan mashhurdir. Kichik korxonalarning mahsulot ishlab chiqarish hajmi va o‘sish sur’atlariga ko‘ra, Italiyani faqatgina Gretsiya va Ispaniya bilan tenglashtirish mumkin. Italiyaning xalqaro savdo bozorlarida muvaf-faqiyatli faoliyat olib borayotgan kichik korxonalari yuqori sifatli tovarlarni eksport qilishi bilan e’tibor qozongan. Italiya kichik korxonalari, odatda, yuqori sifati va dizayni bilan ajralib turadigan tovarlarni ishlab chiqaradi. Ta’kidlab o‘tish joizki, Italiya kichik korxonalari oziq-ovqat mahsulotlari va boshqa iste’mol tovarlarining eksportida salmoqli o‘rinni egallaydi. Shuningdek ular yarimtayyor mahsulotlar va butlovchi qismlar, stanoklar, to‘qimachilik va teriga ishlov berish, qishloq xo‘jaligi, qadoqlash, yog‘ochni qayta ishlash, keramika va metallga ishlov berish uskunalari hamda “mini” texnologiyalar eksport qilish bo‘yicha ham yetakchilardan hisoblanadi.

Yakuniy maxsulot ishlab chiќaruvchi korxona(buyurt- machi) Kichik korxona (pudrat- chi) Kichik korxona (pudrat- chi)Kichik korxona (pudrat- chi) Kichik korxona (pudrat- chi) Kichik korxona (pudrat- chi) Kichik korxona (pudrat- chi)Kichik korxona (pudrat- chi) Kichik korxona (pudrat - chi) Subpud- ratchiSubpud-ratchi Subpudratchi ratchиSubpudr atchi Subpudr atchi Subpudratchi"kichik korxonalarning klasterlari"

Italiya tajribasi  Italiya tajribasi yuksak taraqqiy etgan iqtisodiyotni barpo etish uchun ishlab chiqarishni yirik korxonalar asosida qurishga hojat yuqligini yaqqol namoyon qilmoqda. Mazkur va boshqa ko‘pgina mamlakatlar tajribalaridan shuni ko‘rish mumkinki, birinchidan, rivojlanayotgan mamlakatlarda muhim iqtisodiy omillardan biri, bu kichik biznes rivoji bo‘lib, bu boradagi har qanday umummanfaatini ko‘zlagan samarali faoliyatlar davlat ahamiyatiga ega bo‘ladi va qo‘llab kuvvatlanadi. Zero, kichik biznes faoliyati o‘sib- o‘sib, katta, yanada samarali biznesga aylanishi, mamlakat ichki bozorini tovar hamda xizmat turlari bilan to‘ldirishi, shu tariqa eksport salohiyati rivojiga xissa qo‘shilishi, aholini ish bilan bandligi muammosi yechilishiga ko‘maklashuvi, aholining real daromadi o‘sishiga sabab bo‘lishi mumkin.

Похожие

Kichik biznes va tadbirkorlikda biznesning ahamiyati

Kichik biznesning va xususiy tadborkorlik faoliyati va shakllari

Jahon iqtisodiyotida umumbashariy muammolar

Xorijiy mamlakatlarda kichik va biznes va xususiy tadbirkorlik. AQSHda kichik biznes va tadbirkorlik

Jahon xo'jaligida rivojlangan mamlakatlar iqtisodiyoti