Bozor iqtisodiyoti va biznes - Экономика - Презентации

Bozor iqtisodiyoti va biznes

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

4507 KB

Bozor iqtisodiyoti va biznes www.arxiv.uz

REJA: 1. Bozor iqtisodi, uning tamoyillari va o’ziga xos xususiyatlari 2. Biznes – bozor iqtisodiyotining ustivor sohasi 3. Qisqa xulosa www.arxiv.uz

Bozor iqtisodi, uning tamoyillari va o’ziga xos xususiyatlari • Inson, insoniy jamiyat va iqtisodiyot bir-biridan ajralmas tushunchalardir. Iqtisodiyot inson yordamida, uning manfaatlari yo’lida vujudga kelgan bo’lib, bir vaqtning o’zida ham ayrim insonlarning, ham butun jamiyatning rivojlanishiga katta ta’sir ko’rsatadi. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

Iqtisodiyot Buyruqbozlik Bozor Aralash Buyruqbozlik iqtisodiyoti jamiyatdagi ishlab chiqarishda davlatning roli etakchi ekanligi bilan tavsiflanadi. Barcha mulk davlatga tegishli bo’lib, u tomonidan qabul qilinuvchi qarorlar iqtisodiyotning barcha soha va tarmoqlari uchun majburiy hisoblanadi. www.arxiv.uz

• Bozor iqtisodiyoti – tadbirkorlik faoliyati, xo’jalik hisob-kitoblari, tovar va xizmatlarni ayirboshlashga, talab va taklif o’rtasida tartibga solinuvchi nisbatga asoslangan iqtisodiyotdir. Uni ba’zida erkin tadbirkorlik tizimi deb ham atashadi. Aralash iqtisodiyot – turli xil shakllarda bo’lib, bozor iqtisodiyoti va davlatning iqtisodiy jarayonlarni tartibga solishdagi ishtirokining uyg’unlashuvi bilan tavsiflanadi. www.arxiv.uz

• O’tgan asrning 80-yillar oxirida buyruqbozlik iqtisodiyoti o’rniga bozor iqtisodiyoti kelib, u mos keluvchi bozor munosabatlari va mulkchilikning turli xil shakllarini olib keldi. Buyruqbozlik (markazlashgan) iqtisodiyotda boshqaruv «yuqoridan pastga» amal qilgan bo’lib, qabul qilinuvchi qarorlarning samarali va asoslanganligi ta’minlash uchun zarur bo’lgan teskari aloqa doim ham ko’zga tashlanmagan bo’lsa, bozor iqtisodiyoti va bozor munosabatlari faoliyat turini tanlashda erkinlikni, tadbirkorlik faolligi va raqobatni ko’zda tutadi. Bu erda moddiy baza bo’lib xususiy mulk xizmat qiladi, ishlab chiqarish samaradorligini oshirishni esa yuqori foyda olish rag’batlantiradi. • Bozor iqtisodiyoti qadimgi davrlarda vujudga kela boshlagan bo’lsada, uch yuz yildan beri amal qilib kelmoqda. Tovarlarni ayirboshlash zaruratidan kelib chiqqan bozor asta-sekinlik bilan jamiyatdagi iqtisodiy aloqalarning asosiy shakliga aylanib bordi. Bozor munosabatlarining rivojlanishi bilan odamlar tovarlarni ayirboshlash qandaydir sirli aloqalarga egaligini tushuna boshlagan bo’lib, ularni Adam Smit o’z vaqtida «ko’rinmas qo’l» deb atagan. www.arxiv.uz

• Hozirgi kunda bozor Adam Smit davridagi yoki K.Marksning «Kapital» asarida tasvirlangan bozorga unchalik o’xshamaydi, albatta. Biroqning bozorning asosi sezilarli o’zgarmagan. Narx, qiymat, raqobat, talab va taklif – bularning barchasi bozor toifalaridir. Bozor mexanizmini to’g’ri tushunish uchun narx va qiymat o’rtasidagi farqni tasavvur qila olish, iste’mol va ayirboshlash qiymati nima ekanligini, raqobatning asosiy belgilarini bilish zarur. • Bu erda yana bir narsaning ahamiyati bundan kam emas: tovar ayirboshlash sohasi sifatida bozor dinamikasi yuqori bo’lib, barqarorlik darajasi past hamda o’z agentlariga talablari yuqoriligi bilan ajralib turadi. Bunday sharoitlarda korxonaning muaffaqiyatga erishuvi yuqorida aytib o’tilgan toifalardan tashqari bozor ehtiyojlari hamda tadbirkorlik tashabbusining mahsuldorligiga ham bog’liq bo’ladi. Ko’pchilikning hisoblashicha, iqtisodiyotga bozor tartiblarini kiritishning o’zi etarli, vaqtinchalik qiyinchiliklar o’tib ketishi bilan jadal suratlarda rivojlanish boshlanadi. Biroq amalda bunday bo’lishi mumkin emas. www.arxiv.uz

• Germaniya, Koreya va Xitoyni esga olaylik. Bu mamlakatlar ikki qismga bo’lib tashlangan hamda mamlakatning bir qismida bozor iqtisodiyoti, ikkinchi qismida esa rejali-taqsimot iqtisodiyoti amal qilgan edi. Bu mamlakatlarda yashagan odamlar millati, tili, dini va urf-odatlari bir xil bo’lsada, ular erishgan iqtisodiy rivojlanish natijalari bir xil bo’lmagan. Demak, har bir davlatning gullab-yashnashi uning tabiiy resurslari, jumladan, jamiyatda to’plangan boylikdan tashqari xo’jalik yuritish tizimi, iqtisodiyotni barcha miqyosda boshqarish usul va uslublariga bog’liq bo’ladi. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Rivojlangan mamlakatlar to’plagan tajribalar shundan dalolat beradiki, jamiyatning gullab-yashnashiga ko’proq bozor iqtisodiyoti mos keladi. Dunyoda bozor iqtisodiyoti amal qilmaydigan bironta rivojlangan davlat yo’q. Boshqacha qilib aytganda, jahonda bozorsiz boy mamlakatlar yo’q. Bozorda hamkorlar bir-birini erkin tanlaydilar, bu erda talab va taklif vujudga keladi hamda talab va taklif muvozanatidan kelib chiqqan holda narx belgilanadi. Bozorda nafaqat ishlab chiqaruvchi va iste’molchining, balki ishlab chiqaruvchilarning ham mafaatlari bir-biriga to’qnash keladi. Keyingi holatda ishlab chiqaruvchilar manfaatlarining to’qnashuvi raqobat ko’rinishida eks etadi. www.arxiv.uz

• Yuqorida aytib o’tilganlarning barchasi birinchi navbatda tovar bozoriga taalluqlidir. Biroq bozor iqtisodiyoti tarkibida bozorning boshqa turlari – tovar va xizmatlar bozori, kapital bozori va ishchi kuchi bozori ham mavjud. Ushbu bozor turlarining uchalasi bir-birini to’ldirib turadi va yagona bozor iqtisodiyoti mexanizmini tashkil qiladi. Bu mexanizm samarali faoliyat ko’rsatishi uchun kamida ikkita shart bajarilishi lozim – malakali, mehnatsevar aholi va mos keluvchi davlat boshqaruvining mavjudligi. www.arxiv.uz

• Shu bilan bir paytda odamlarning bozor iqtisodiyotiga o’tish uchun psixologik jihatdan tayyorligi ham muhim rol o’ynaydi. Odamlarda bozorga mos xulq-atvorni shakllantirish va bir vaqtning o’zida ularning ma’naviy qadriyatlarini saqlab qolish bozor munosabatlari sharoitlarida iqtisodiyot faoliyati uchun muhim zamin hisoblanadi. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining «Uzbekiston iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish yo’lida» asarida qayd etilganidek, «bozor iqtisodiyotini mustahkam ma’naviy, ma’rifiy va madaniy asosga tayangan holda yaratish lozim. Yoshlarda bozor munosabatlari, hayot qadriyatlari to’g’risida yuzaki tasavvur paydo bo’lishiga yo’l qo’ymaslik kerak» www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

Bozor iqtisodiyotining asosiy belgilari quyidagilardan iborat: tartibga solinmaydigan taklif, ya’ni korxonalar va ularga tenglashtirilgan boshqa xo’jalik subyektlari bozor talabi va resurslar imkoniyatlaridan kelib chiqqan holda chiqariladigan mahsulot nomenklaturasini (assortimentni) o’zlari belgilaydilar; tartibga solinmaydigan talab, ya’ni iste’molchilar (xaridorlar) o’z ehtiyojlari va to’lov layoqatlaridan kelib chiqqan holda nimani va qancha miqdorda sotib olishni o’zlari belgilaydilar;  talab va taklifni muvozanatlovchi erkin narx hosil bo’lishi;  mahsulot (tovar) ishlab chiqarish va sotishda raqobat. www.arxiv.uz

• Yuqorida sanab o’tilgan, bir-birini inkor etmaydigan asosiy belgilar mavjud bo’lganda bozor mexanizmi o’zini-o’zi tashqi muhitga moslashtirib, tartibga soladi va bu iqtisodiyotning samaradorligini belgilab beradi. O’tish davri sharoitlarida bozorning moslashuvi bilan birgalikda iqtisodiyotning davlat tomonidan tartibga solinishi ham muhim ahamiyatga ega bo’lib, bu bevosita boshqaruv shaklida ham, bilvosita soliq va kreditlar yordamida ham amalga oshirilishi mumkin. www.arxiv.uz

Bozor iqtisodiyotining o’ziga xos xususiyatlari quyidagilardan iborat: 1. uzoq muddatli, barqaror tarmoqlararo va mintaqalararo aloqalar asosida shakllangan hamda cheklanmagan diversifikatsiya jarayonlari bilan tavsiflanuvchi yagona bozor makonining paydo bo’lishi; 2. bir tomondan «ehtiyojlarning ortishi», ikkinchi tomondan esa taklifning kengayishi; 3. narxga oid bo’lmagan raqobat usullarining narxga oid bo’lgan usullardan ustun kelishi; 4. raqobatlashuvchi ijtimoiy guruhlar, birinchi navbatda tadbirkorlar va yollanma xodimlar o’rtasida ijtimoiy ziddiyatlarni bartaraf qilishga imkon beruvchi iqtisodiyotning ijtimoiy yo’naltirilgan regulyatorlari; 5. tovar bozorlarida raqobatli munosabatlarni g’irrom raqobat, iqtisodiyotning monopollashuvi va hokazolarga qarshi kurashga yo’naltirilgan holda qonuniy va iqtisodiy markazlashgan tarzda tartibga solish; 6. aktsiyadorlik va mulkchilikning boshqa jamoaviy shakllarini rivojlantirish vositasida har bir fuqaroni tovar bozorlarida raqobatli munosabatlarga jalb qilish uchun keng imkoniyatlar yaratish. www.arxiv.uz

• Bozor iqtisodiyotining yuqorida aytib o’tilgan va boshqa bir qator xususiyatlari iqtisodiy munosabatlar subyektlarining bir tomondan ijtimoiy-iqtisodiy mustaqilligiga, boshqa tomondan esa ularning manffatlarini muvofiqlashtirishga asoslanuvchi erkinlik darajasini aks ettiradi. • Biroq, bozor iqtisodiyotining eng muhim xususiyati shundaki, u jamiyatda ishlab chiqarish jarayonini demokratlashtirib, aholi bandligini oshirish va qonun doirasida «pul ishlab olishiga» xizmat qiladi hamda biznes va tadbirkorlik uchun keng yo’l ochib beradi. www.arxiv.uz

Biznes – bozor iqtisodiyotining ustivor sohasi • Biznes («business») so’zi ingliz tilidan olingan bo’lib, ish degan ma’noni anglatadi. Biznes bilan mashg’ul bo’lgan odatda odamlar biznesmenlar, ya’ni ishbilarmonlar deb ataladi. • Li Yakokka XX asrdagi biznesning «eng buyuk qahramoni» hisoblanadi. U dastlab Genri Ford kompaniyasida ikkinchi rahbar bo’lib ishlagan, keyinchalik esa uning raqobatchisiga aylangan va «Kraysler» avtomobil korporatsiyasining prezidenti lavozimini egallagan. U shunday deb yozgan: «Butun hayot bu vaqt omilidir. O’z oldingga aniq maqsad qo’y. Qo’lingdan kelgancha ta’lim ol, so’ngra Xudo haqqi, biron narsa qil». • Agar biron-bir foydali ish qilinsa – bu biznesning albatta bajarilishi lozim bo’lgan shartidir, biznesning o’zi bozor iqtisodiyotining ishbilarmonlik asosidir. Biznes erkin shaxsning tashabbusi va ijodkorligi asosida yaratiladi. U yollanma xodimning ko’r-ko’rona buyruqni bajarishi, majburiy mehnat qilishiga qarshi qo’yiladi. Biznesni harakatlantiruvchi kuch bu faollik, majburiyat, batartiblik va insonning o’ta mehnatsevarligidir. Ushbu talablarga asoslanmas ekan, biznes yakka tarzda amalga oshiriladimi, jamoaviy tarzdami, baribir muvaffaqiyatsizlikka uchrashi shubhasiz. www.arxiv.uz

• Insonni biznesmen bo’lishga majbur qilish mumkin emas, uning uchun faqat tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirish, o’z g’oya va ixtirolarini ishga solish uchun sharoit yaratib berish mumkin www.arxiv.uz

Biznesni boshlashdan avval Biznesning qonun va qoidalarini yaxshi bilish Etarli miqdorda boshlang’ich kapitalga ega bo’lish O’z zimmasiga olgan majburiyatlarni o’z vaqtida va to’liq bajarish www.arxiv.uz

• Biznes bilan faqat qo’shnilar, do’stlar yoki tanish-bilishlar shug’ullanayotganligidan kelib chiqqan holda shug’ullanish mumkin emas. Gap shundaki, biznes bu doim ham muvaffaqiyat yoki foyda keltiradigan ish emas, u biznesmen uchun ham, uning hamkorlari uchun (jamoaviy biznes hollarida) ham ma’lum bir xavf-xatar va tavakkalchiliklar deganidir. Biznes jiddiy raqobat, o’zaro kurash, doimiy izlanish va qarama-qarshiliklarni anglatadi. • Ayrim iqtisodchilar biznes va tadbirkorlikni yanglish tarzda sinonim tushunchalar deb hisoblashadi. Boshqa iqtisodichilar esa ular o’rtasidagi farqni to’g’ri anglay oladilar. Garchi ular o’rtasida «Xitoy devori» bo’lmasada, biroq ayrim jihatlardagi farqlarni ajratib ko’rsatishimiz mumkin. www.arxiv.uz

Biznes va tadbirkorlik o’rtasidagi farqlar Biznes Tadbirkorlik 1. Erishilgan muvaffaqiyatni mustahkamlashga intilish, faoliyatning reproduktiv xarakteri 1. Tashabbuskorlik, uddaburronlik, izlanuvchanlik, ijodkorlik, serg’ayratlik 2. Foyda (daromad) keltiradigan ishga ega bo’lgan shaxs 2. Ishga ega bo’lgan shaxs 3. Kapitalga ega 3. Boshlang’ich kapitalga ega bo’lmasligi mumkin 4. Menejerlik iqtidoriga ega, doimiylikka intiladi, fikran va hatti- harakatlarda konservator 4. Tavakkalchilikka moyillik, novatorlik, «ilohiy» iqtidorga egalik 5. Kapitaldan daromad olish 5. Tadbirkorlikdan foyda olish 6. Amaliyotda ko’proq uchraydi 6. Amaliyotda kamroq uchraydi www.arxiv.uz

• Biznes va tadbirkorlik sohalari ko’p hollarda «kichik» iqtisodiyot deb ataladi. Amaliyotning ko’rsatishicha, kichik biznes kelgusida yirik tadbirkorlikka, kichik tadbirkorlik esa yirik biznesga aylanishi mumkin. AQSH, Germaniya, Yaponiya va Koreyadagi ko’plab avtomobil firmalari aynan shu yo’lni bosib o’tgan. Rivojlangan mamlakatlarda, ayniqsa, AQSHda ishbilarmonlar va tadbirkorlar millatning «oltin fondi» hisoblanishi bejiz emas, bu mamlakatlarda xalq orasida tadbirkorlik ruhining so’nmasligiga alohida e’tibor qaratiladi.Tovar va xizmatlar, ularni ishlab chiqarish Foyda • (daromad)Biznеsni rivojlantirishIjtimoiy maqsadlar • Biznes bu avvalo ish ekanligi sababli, u amal qiluvchi sohadan kelib chiqqan holda qishloq xo’jaligi, sanoat, savdo va bank biznesi kabi turlarga taqsimlanadi. Ishlab chiqarish miqyosiga bog’liq holda esa biznesni kichik, o’rta, yirik va xalqaro biznes turlarga ajratish mumkin. Biroq biznesning istalgan shakli va miqyosida ham uning pirovard maqsadi foyda yoki daromad olish hisoblanadi. Biznesning ushbu pirovard maqsadini quyidagi sxemadagi kabi aks ettirish mumkin. www.arxiv.uz

Tovar va xizmatlar, ularni ishlab chiqarish Foyda (daromad) Biznеsni rivojlantiri sh Ijtimoiy maqsadlar www.arxiv.uz

• Bugungi kunda biznes va tadbirkorlikning ahamiyatini ko’pchilik to’g’ri tushungan va anglagan, chunki ular asosida doim ham foyda keltiruvchi ishni yo’lga qo’yish, boshqacha qilib aytganda pul to’plash yotmaydi, balki o’ziga, oilasiga, butun jamiyatga foyda keltirish birinchi o’ringa qo’yiladi. Biznesmen, tadbirkor – biz ilgari o’ylaganday, bizga o’rgatishganday kapitalist emas, u tashabbuskor, o’z faoliyatida muvaffaqiyatga erishish istagiga ega bo’lgan shaxsdir. Bunda biznesmen (tadbirkor) yoki uning komandasidan (jamoaviy biznesda) boshqa biror kishi muvaffaqiyatni ta’minlashi ahamiyatga ega emas, tadbiarkorlik ishi amaldagi qonunchilik qoida va normalariga mos kelsa bo’ldi. Bunday qonun-qoidalar doirasidan tashqarida tashkil etilgan tadbirkorlik faoliyatining «yashirin» va tabiiyki, noqonuniy, jamiyatga qarshi faoliyat deb atalishi bejiz emas. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Hozirgi sharoitda biznes va tadbirkorlikning tashkiliy shakllari kichik biznes korxonalari va mikrofirmalar, qishloq xo’jaligida esa fermer va dehqon xo’jaliklari hisoblanadi. 1999 yilda ularning umumiy soni respublika bo’yicha 150,8 mingta, 2000 yilda 175,6 mingta, 2003 yilda 240 mingta bo’lgan bo’lsa, 2005 yil boshida 280 mingtaga etdi. • Kichik biznes (KB) korxonalari eng arzon, oson boshqariluvchi bozor kon’yunkturasi o’zgarishlariga tez moslashuvchan subyektlar hisoblanadi. Ular yirik korxonalardan farqli o’laroq, atrof-muhitning yomonlashuviga kam ta’sir ko’rsatadi, jiddiy ekologik muammolarga olib kelmaydi. Kapital sig’imining kichikligi va moslashuvchanligi tufayli biznes va tadbirkorlik sohasi korxonalari ishlab chiqarishni modernizatsiyalash va chiqarilayotgan mahsulot assortimentini yangilashda yirik korxonalarga nisbatan ko’proq muvaffaqiyatga erishadi va demak, bozor talabiga tezroq moslashib oladi. • Fan-texnika taraqqiyoti kuchayib, yuqori texnologiyalar, mehnat qurollari va asbob-uskunalar tez-tez o’zgarib turgan iqtisodiyot globallashuvi – hozirgi kunda biznes va tadbirkorlik korxonalari yaratilayotgan va faoliyat ko’rsatayotgan muhit aynan shundaydir. Boshqaruv xarajatlarining nisbatan kamligi, faoliyatning ko’p funktsionalligi iqtisodiy muvaffaqiyatga tez erishish imkoniyatlari KB va tadbirkorlik korxonalarini jamiyatning iqtisodiyot strukturasida ustivor bo’lishini belgilab beradi. www.arxiv.uz

• Kichik va o’rta biznes, xususiy tadbirkorlik iqtisodiyotning nodavlat sektorida karvonboshi hisoblanishi shubhasiz, albatta. Bundan tashqari, muhim struktura yaratuvchi omil sifatida KB korxonalari iqtisodiyotning nodavlat sektori rivojlanishiga bevosita ta’sir ko’rsatadilar. • O’zbekistonda i q tisodiy islohotlarni chuqurlashtirishning ustuvor yo’nalishlari qatoriga xususiy tarmoq va kichik tadbirkorlikni (biznesni) (KB) rivojlantirish kiradi. Shu nuqtai nazardan ham ularni rivojlantirishni jadallashtirish va YaIMdagi ulushini ko’paytirish, bozor iqtisodiyotiga mos tovar va xizmatlar bozorini shakllantirish hamda mahsulot eksportini oshirishda asosiy vazifalar quyidagilar hisoblanadi: davlat tashkilotlarini xususiy tadbirkorlik faoliyatiga aralashuvini cheklash, xususiy tadbirkorlarni resurslar va sotish bozorlarida ishtirokini kengaytirish, moliyaviy qo’llab-quvvatlash va qo’shimcha soliq imtiyozlarini joriy etish. www.arxiv.uz

• Kichik tadbirkorlikni rag’batlantirish bo’yicha amalga oshirilgan keng qamrovli chora-tadbirlar, xususan, tadbirkorlikni erkin faoliyat yuritishi uchun kafolatlarning ta’minlanganligi, ularni davlat tomonidan ro’yxatga olishning ixcham mexanizmining joriy etilishi, kredit mablag’laridan foydalanish doirasining kengayishi, qulay makroiqtisodiy muhitning shakllanganligi, milliy valyuta kursi barqarorligi, K B ning YaIMdagi ulushini o’sishini ta’minladi. www.arxiv.uz

• Bu sharoitlarda odamlar psixologiyasini o’zgartirish, tadbirkorlik motivatsiyasi tizimini yaratish muhim ahamiyat kasb etadi. Gap shundaki, biznes va tadbirkorlik «yuqoridan» berilgan chaqiriq va tashabbus emas, balki insonning, butun jamiyatning hayotiy ehtiyoji bo’lishi lozim. Biznes va tadbirkorlikni moddiy ishlab chiqarishni rivojlantirish hamda mavjud va ishlab chiqarishga jalb qilinayotgan resurslardan samarali foydalanishga yo’naltirish muhim. Jahon tajribasining ko’rsatishicha, aynan ishlab chiqarish yo’nalishidagi biznes tufayli ko’plab /arb mamlakatlari, hozirgi kunda esa Sharq mamlakatlari ham ishlab chiqarish kuchlarini rivojlantirish va iqtisodiyotning gullab-yashnashiga erishgan. • Shu sababli ishlab chiqarish yo’nalishidagi, ya’ni oldi-sotdiga emas, balki aholi va jamiyat uchun kerakli mahsulot chiqarishga asoslangan biznesni rivojlantirish iqtisodiyotning ustivor yo’nalishiga aylangan. Rivojlanishning aynan shu yo’li milliy boyliklarni ko’paytirishga xizmat qiladi. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

Qisqa xulosalar • Bugungi kunda ko’plab mamlakatlar, xususan O’zbekiston ham rivojlanishning bozor yo’lidan ketmoqda. Bozor iqtisodiyotini olg’a tomon harakatlantiruvchi kuch bu raqobatdir. U ishlab chiqarishni kengaytirish, mahsulot sifatini oshirish va uning narxini pasaytirishni rag’batlantirib, ishlab chiqaruvchilarni fan-texnika taraqqiyoti bilan hamnafas qadam tashlashga, zamonaviy texnika va texnologiyalar, mehnat va ishlab chiqarishni tashkil etishning progressiv usullaridan foydalanishga majbur qiladi. • Bozor iqtisodiyotining ustivor sohasi biznes va tadbirkorlik bo’lib, ularning tashkiliy shakllari kiichk va o’rta korxona hamda mikrofirmalar, qishloq xo’jaligida esa dehqon va fermer xo’jaliklari hisoblanadi. Kichik va o’rta biznes iqtisodiyotning nodavlat sektorida karvonboshi hisoblanadi. www.arxiv.uz

Asosiy adabiyotlar 1. Karimov I.A. Uzbekiston iktisodiy isloxatlarni chukurlashtirish yulida. T.: uzbekiston, 1995. 2. Tovar ishlab chikaruvchilar va tadbirkorlar palatalari tugrisida: Uz.Res.konuni. 1997 y. 24 aprelь. 3. Meskon M., Al ь bert M., Xedouri F. Osnov ы menedjmenta. Per.s angl. M.: Delo, 1995. 4. Menejment va biznes asoslari. Gulomov S.S. taxriri ostida, Toshkent, «Mexnat», 1997. 5. Biznes asoslari. Rayzberg B.A., moskva, «Osь-98», 1996. 6. Osnovы predprinimatelьstva, blagorodnыy biznes. Moskva, 1995. 7. Osnovы predprinimatelьskoy deyatelьnosti. Moskva, «Finansы i statistika», 1995. www.arxiv.uz

Похожие

Bozor iqtisodiyoti

Bozor iqtisodiyoti taraqqiyoti

Bozor iqtisodiyoti modellari

Bozor iqtisodiyoti va menejmenti dars ishlanma

Bozor iqtisodiyoti sharoitida agrar munosabatlar