logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Геодезия
  4. Joy nuqtalarining balanliklarini karta bo‘yicha aniqlash

Joy nuqtalarining balanliklarini karta bo‘yicha aniqlash

Загружено в:

27.07.2024

Скачано:

0

Размер:

9833.6015625 KB
Скачать
“ TIQXMMI” MILLIY TADQIQOT UNIVERSITETINING QARSHI IRRIGATSIYA VA AGROTEXNOLOGIYALAR INSTITUTI FAN Injenerlik geodeziyasi MAVZU 02 Joy nuqtalarining balanliklarini karta bo‘yicha aniqlash REJA: • 1.JOY NUQTALARINI ANIQLASH • 2. BALANDLIKLARINI KARTA BO’YICHA ANIQLASH • 3.RELYEFLARNI TASVIRLANISHI 28.11.14Kosmik tarmoqni rivojlantirish bo’yicha qo’shimcha vazifalar belgilandi. Prezident Shavkat Mirziyoyev kosmik faoliyatni rivojlantirishga qaratilgan qo‘shimcha chora-tadbirlar taqdimoti bilan tanishdi. Ma’lumki, davlatimiz rahbarining 2019-yil 30- avgustdagi farmoniga ko‘ra, Vazirlar Mahkamasi huzurida «O‘zbekkosmos» agentligi tashkil etilgan edi. O‘tgan davrda bu sohada me’yoriy- huquqiy hujjatlar tayyorlash, infratuzilma yaratish bo‘yicha muayyan ishlar qilindi. Lekin bugungi kunda kosmosdan foydalanish miqyosi shunchalik kengki, hali bu borada o‘rganadigan jihatlarimiz ko‘p. Masalan, 2020-yilda dunyoda kosmik xizmatlar bozorining umumiy hajmi 400 milliard dollarga yaqinlashgan. Bunda asosiy o‘rinni yerni masofadan zondlash, aloqa yo‘ldoshlari, navigatsiya xizmatlari egallamoqda. Kelajakda kosmosdan foydalanish ehtiyoji yanada ortib boraveradi. Shu bois, Prezidentimiz ko‘rsatmasiga muvofiq, kosmik tarmoqni rivojlantirishning 5 yillik konsepsiyasi va “yo‘l xaritasi” ishlab chiqildi. Ularda yerni masofadan zondlash, telekommunikatsiya sun’iy yo‘ldoshlari milliy guruhini yaratish, ilmiy-ishlab chiqarish markazini tashkil etish, kadrlar tayyorlash, aerokosmik startap loyihalarni qo‘llab- quvvatlash bo‘yicha maqsadlar belgilangan. Shuningdek, “O‘zbekkosmos” agentligiga qo‘shimcha vazifalar yuklatish mo‘ljallanmoqda. Bular – kosmik suratlarni tahlil qilish orqali iqtisodiyot sohalarida qonunbuzarlik holatlarini aniqlash, davlat kosmik monitoringini amalga oshirish, bu jarayonda ilg‘or texnologiyalarni qo‘llash bo‘yicha takliflar tayyorlash kabilardir. Davlatimiz rahbari bu chora-tadbirlarning natijadorligi qanday bo‘lishini so‘radi. Qayd etilganidek, bu tarmoq rivoji qishloq va suv xo‘jaligi, yer munosabatlari, ekologiya, geologiya kabi ko‘plab sohalarda qo‘l keladi. Masalan, ekinlarning turi va maydoni, yerlarning o‘zboshimchalik bilan egallab olinishi, noqonuniy chiqindi joylari paydo bo‘lishini aniqlash darajasi 95 foizgacha yetadi. Suv inshootlari, yer qa’ri va foydali qazilmalar muhofazasi ham yanada kuchayadi. Prezidentimiz bu takliflarni ma’qullab, tegishli hujjatlarni qabul qilishga ko‘rsatma berdi. Yer sirtining baland-pastliklariga re’lef deyiladi. Joyning re’lefi balandlik va pastliklarga bo’linadi: Tog’, tepa, tizma tog’, egarsimon joylar – balandlikka. chuqurlik, soy, jarlik esa pastlikka kiradi. Nuqta gorizontalda joylashgan. Nuqtaning mutloq balandligi qiymati u joylashgan gorizontallar balandligi qiymatiga teng; masalan yakka turgan daraxting mutloq balandligi 260 metr. Nuqta gorizontalda joylashgan o‘rnini aniqlash Nuqtalar gorizontallar orasida joylashsa. Nuqtaning mutloq balandligi unga yaqin bo‘lgan gorizontal balandligi qiymatiga gorizontallar quyi qismida joylashsa yaqin bo‘lgan balandlik qiymatiga bu gorizontallar ustidagi nuqta chamalab aniqlanadi, ya’ni bu nuqtaning nisbiy balandligiga qo‘shilishiga teng bo‘ladi; masalan, yo‘nalishdagi saroyning joylashgan o‘rnining mutloq balandligi 213 m ga teng. Nuqtalar gorizontallar orasida joylashgan o‘rnini aniqlash. Joylashgan nuq ta larning o‘zaro nisbiy balandliklarini kartada aniqlash Nuqtalar gorizontallar joylashsa. Nuqtalarning o‘zaro nisbiy balandliklari ular joylashgan gorizontallar balandliklari farqiga teng; masalan, tosh ustidan nuqtaning balandligi 20 m bo‘lsa, daraxtning toshga nisbatan nisbiy balandligi 0 ga teng.Nuqtalar gorizontallar joylashgan o‘rnini aniqlash.271F 2A 1B 1D23 Nuqtalar gorizontallar orasida joylashsa. Nuqtalar o‘zaro nisbiy balandliklari farqi mutloq balandligi farqiga teng; masalan, kar’yerning buta ustiga nisbatdan nisbiy balandligi 25 m. Nuqtalar gorizontallar orasida joylashgan o‘rnini aniqlash Qiyaliklar, quyilish shkalasi bo‘yicha qiyalik tikligini aniqlash. Qiyalikning tikligi - gorizontal tekislik qiyaligiga og‘ish burchagi qiyalik tikligi deyiladi. Bu burchak qancha katta bo‘lsa qiyalik shuncha tik bo‘ladi. Qiyalik qancha tik bo‘lsa quyilish nishabligi shunchalik tik va aksincha, qanchalik tekis bo‘lsa qiyalik shuncha katta bo‘ladi. Quyilish shkalasi bo‘yicha qiyalik tikligini aniqlash TOPOGRAFIK XARITA HUDUDNING TOPOGRAFIK XUSUSIYATLARINI YOKI SIRT KONFIGURATSIYASINI KO'RSATADI. TOPOGRAFIK XARITA HUDUDNING TOPOGRAFIK XUSUSIYATLARINI YOKI SIRT KONFIGURATSIYASINI KO'RSATADI. Tepalik dengiz sathidan bir xil balandlikdagi chiziqlar bilan ifodalanadi. Konturlar hech qachon kesishmaydi. BALANDLIK QIYMATLARI USHBU QATORLAR BO'YLAB BIR NECHTA JOYLARDA CHOP ETILADI. BIR-BIRIGA JUDA YAQIN JOYLASHGAN KONTURLAR TIK QIYALIKLARNI IFODALAYDI. KENG ORALIQDA JOYLASHGAN KONTURLAR YOKI KONTURLARNING YO'QLIGI ZAMINNING SATHGA NISBATAN NISHABLIGINI BILDIRADI. KONTUR ORALIG'I DEB ATALADIGAN QO'SHNI KONTUR CHIZIQLARI ORASIDAGI BALANDLIK FARQI ERNING UMUMIY SHAKLINI ENG YAXSHI KO'RSATISH UCHUN TANLANADI. NISBATAN TEKIS HUDUDNING XARITASI KONTUR ORALIG'I 10 FUT YOKI UNDAN KAM BO'LISHI MUMKIN. TOG'LI HUDUDLARDAGI XARITALARDA 100 FUT YOKI UNDAN ORTIQ KONTUR INTERVALLARI BO'LISHI MUMKIN. KONTUR CHIZIQLARI YUQORI OQIMGA QARATILGAN. RAQAMLI BALANDLIK MODELLARI E’TIBORINGGIZ UCHUN RAHMAT

Похожие

Topografik karta va planlar
Teodolit bilan plan olish
Koordinatalar hisoblash jadvalini ishlab chiqish
Yer osti suvlari sathini aniqlash
Kartografik dizayn fanining rivojlanish tendensiyasi