Диалектика тараққиёт ҳақидаги таълимот сифатида. Фалсафий қонунлар - Философия - Презентации

Диалектика тараққиёт ҳақидаги таълимот сифатида. Фалсафий қонунлар

Загружено в:

29.11.2023

Скачано:

0

Размер:

688.1240234375 KB

1Диалектика тараққиёт ҳақидаги таълимот сифатида. Фалсафий қонунлар

2 Қарама-қаршилик ва зиддият Диалектиканинг асосий тушунчалари Нарса Ҳаракат Айният ва тафовут Инкорни-инкор. шарт-шароитасос иккинчи даражалиасосий Алоқа

4 Системаларнинг ўзига хос хусусиятлари Диалектиканинг асосий тушунчалариЯккалик, хусусийлик ва умумийлик Айримлик Бутун ва қисм механик ноорганикорганик Хусусийлик Яхлитлик Система, структура, элемент семиотика Кибернетика

5Қонун реал оламнинг зарурий, умумий, нисбатан муҳим, барқарор, такрорланувчи алоқаларини ифодалайди, бунда мавжуд шарт-шароитлар асосида тараққиётнинг характери, йўналиши натижасида аниқланади Қонун 1. Ҳодисаларнинг объектив мавжуд, зарурий, муҳим, такрорланувчи алоқалари. 2. Қонунлар мажмуи амал қилувчи зарурий жараён. 1. Қонун – энг умумий шакл; 2. Қонун – зарурий алоқалар ифодаси; 3. Қонун – муҳим алоқалар ифодаси; 4. Қонун – ҳодисага нисбатан соддароқ, лекин жараёнларнинг ички моҳиятини кўпроқ очиб беради; 5. Қонун – барқарор, доимий алоқаларни ифодалайди; 6. Табиат ва жамият қонунлари объектив характерга эга. Қонун қоидаларнинг бир томони сифатида намоён бўлади, қонуният эса, қонун амал қилишининг натижасининг мажмуи сифатида намоён бўлади. Қонуният Қонунинг характерли хусусиятлари Фарқли жиҳатлар

7Қ арама-қаршиликлар бирлиги ва кураши қонунининг мазмуни шундаки, барча борлиқ қарама-қарши асослардан иборат, улар эса ягонадир, ўз табиатига кўра бир бирига қарама-қарши ва доимий курашда (масалан: кун ва тун, иссиқ ва совуқ ва х.к.). Қарама-қаршиликлар бирлиги ва кураши қонуни – барча борлиқнинг ҳаракатланиши ва ривожланишининг ички манбаи. Гегелнинг қарама- қаршиликлар бирлиги вап кураши қонунига алоҳида ёндашуви Ҳар бир жисм, ходиса иккита асосий сифатга эга – айнийлик ва фарқлар Айнийлик – маъноси жисм (ходиса, ғоя) ўз ўзига тенг, яъни шу жисм айнан шу жисм. Айни дамда, жисмнинг ўзига айнан жисмда жисмдан ташқарига чиқишга, уни бузишга интилувчи нимадир мавжуд. Қарама-қаршилик, ягона айнийлик ва фарқ ўртасидаги кураш жисмнинг ўзгаришга олиб келади (ўз ўзини ўзгартириш) – ҳаракат. Масалан: ўзига айнан жамият мавжуд, аммо унда шу жамият тор келувчи кучлар мавжуд; уларнинг кураши жамият сифатининг ўзгаришига, унинг янгиланишига олиб келади. Курашнинг турли кўринишлари Иккала томонга фойда келтирувчи кураш (мисол учун, мусобақа, унда ҳар бир томон бошқасига етиб олади ва ривожланишнинг янги сифат босқичига ўтади); Бир томон доимий равишда иккинчи томон устидан ғалаба қозонувчи кураш, аммо ютқазган тараф сақланиб қолади ва ютган тараф учун «жунбушга келтирувчи» бўлиб қолаверади, шунинг натижасида, ютган тараф янги сифат босқичига ўтади. Алоқанинг бошқа турлари Кўмаклашиш (иккала томон ҳам курашсиз бир бирига ёрдам кўрсатади); Якдиллик, ҳамкорлик (томонлар бевосита бир-бирига кўмаклашмайдилар, аммо умумий манфаатларга эга ва бир йўналишда ҳаракат қиладилар); Нейтралитет (томонлар ҳар хил манфаатларга эга, бир-бирига кўмаклашмайди, аммо бир-бири билан курашмайди ҳам); Мутуализм – тўлиқ боғлиқлик (бирон бир ишни бажаришда томонлар фақат бирга ҳаракат қилмоқлиги лозим ва бир биридан мустақил ҳаракат қила олмайдилар.

8Қарама-қаршиликлар бирлиги ва курашиш қонунининг моҳияти Қарама-қаршиликларнинг айнийлиги (қарама- қаршиликларнинг бир-бирига ўтиши) Қарама- қаршиликлар бирлиги Қарама- қаршилмклар кураши. Тараққиётнинг асоси: тараққиётнинг ички манбаи, ўз-ўзидан ҳаракат қонунлар тузилиши (структураси ) қонуннинг амал билиш механизми Қарама-қаршиликлар Қарама- қаршиликлар кураши Муҳим фарқлар Зиддиятлар Фарқлар Қарама- қаршиликлар бирлиги Ўзаро бир-бирига ўтиш ва ўзаро таъсирҚисман мос келишНисбий мувозанат Тараққиёт пайдо бўлиши, ҳаракат ва қарама-қаршилик- ларни ҳал қилувчи жараён Айнийлик Танафус, секинлик, сакрашФарқ Муҳим фарқ Қарама- қаршилик Конфликт Айнийлик

Похожие

Фалсафий методлар, қонунлар ва категориялар

Ривожланиш назарияси (Диалектика)

Диалектика ривожланиш ҳақида таълимот. Фалсафада қонун тушунчаси ва турлари. Категория тушунчаси ва уларнинг турлари

Фалсафа категориялари

Фалсафафий атамалар