Suvning tuzilishi, xususiyatlari va biologik funksiyasi - Биология - Презентации

Suvning tuzilishi, xususiyatlari va biologik funksiyasi

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

861.181640625 KB

SUVNING TUZILISHI, XUSUSIYATLARI VA BIOLOGIK FUNKSIYASI  REJA:  Suvning kimyoviy tarkibi.  Suvning xususiyatlari. Diffuziya hodisasi.  Tirik organizmlar uchun suvning ahamiyati.

 Suv fizikaviy-kimyoviy modda sifatida unda uchraydigan gidrobiontlar hayotiga doimo ta’sir ko’rsatib turadi. Suvning molekulasi ikki atom vodorod va bir atom kisloroddan iborat. Suvning 36 xili bo’lib, shundan 9 tasi tabiatda uchraydi. Suvda erigan mineral tuzlarning gidrobiontlar hayotida ikki tomonlama mohiyati bor. Birinchi tomoni suv organizmlari o’zlarining hayot faoliyatida turli birikmalardan foydalanadi. Ularga azot, fosfor, kremniy, temir, kalsiy, magniy va boshqa elementlar tutuvchi birikmalar kirib ular o’simliklar tanalarining tuzilishiga xizmat qiladi. shunday elementlar biogenlar deb ataladi.

 Vodorod va kislorod atomlari bir-biri bilan kovalent qutbli bog’lari bilan bog’langan

SUV ERITUVCHANLIK XUSUSIYATIGA EGA. UNING QAYNASH TEMPERATURASI 100 GRADUS, 0 GRADUSDA MUZLAYDI. YER SHARINING 70% TASHKIL QILADI.

 Tirik hujayraning osmotik bosimi unda o’tadigan kimyoviy jarayonlarga bog’liq. Eriydigan moddalarning erimaydigan moddalarga aylanishi monomer molekulalardan polimer molekulalarning hosil bo’lishi osmotik bosimni pasaytiradi. Teskari jarayon uni ko’taradi.

 Hujayra qobig’I yarim o’tkazuvchi membrananing faqat ayrim xosslariga bo’ysunadi. Suvda erigan barcha moddalar uchun u o’tmaydi va hujayra ichidagi kattaligi umumiy moddalariga miqdori miqdoriga bog’liq bo’lmasdan hujayra shirasida erigan ularning ayrim konsentratsiyasigagina bog’liq bo’ladi. Hujayraga suvning ortiqcha kirishi ichki hujayraning osmatik bosimining ortishiga va hujayra funksiyasining buzilishiga hamda hujayra qobig’I yorilib nobud bo’lishiga olib keladi.

SUV HAYOT MANBAI

T abiatda ikki moddaning bir-biri bilan muloqotining oksidlanish va tiklanish reaksiyasi hosil bo’ladi ya’ni moddalardan biri o’zining elektronlarini berib, ikkinchi modda elektronlarini qabul qilib salbiy tiklanadi, bu jarayon vodorod ionlarining qatnashishi natijasida bo’ladi .

SUVNING TINIQLIGI UNDAGI MUALLAQ ZARRACHALARNING MIQDORIGA BOG’LIQ BO’LIB GIDROBIONTLARNING SON VA SIFATIGA TARQALISHIGA TA’SIR QILADIGAN OMIL HISOBLANADI. SUV ORTIQCHA LOYQA VA TINIQLIGI PAST BO’LGAN HAVZALARDA O’SIMLIKLAR KAM UCHRAYDI VA FOTOSINTEZ JARAYONI HAM PAST DARAJADA BO’LADI.

 Suv tirik organizmlarning yashashi uchun mihim ahamiyatga ega. Chunki har qanday hayvon, o’simlik va kishilarning hujayra va to’qimalarida ma’lum miqdorda suv bor. O’simlik va hayvonlar organizmida suvning miqdori 50-98% gacha bo’ladi. Inson vaznining 70% suvdan iborat.

 Yer kurrasida suv qatlami sayyoramizda termik rejimni tartibga solib turadi. Okean va dengizdagi suvlar quyoshdan kelayotgan issiqlikni to’plab, qishda uning atrofini juda ham sovushidan saqlab turadi. Atmosferadagi suv bug’lari esa quyosh radiatsiyasini filtri hisoblanadi.

 Sayyoramizdagi umumiy suvning miqdorini 1,65% ni muzliklardagi suv tashkil qiladi. muzliklarda 24 mln km3 suv to’plangan bo’lib, bu dunyadagi chuchuk suvning 85% tashkil etadi. Hozirgi vaqtda iflos oqova va chiqindi suvlarni tozalashda bir qator uslublardan foydalanilmoqda. Bulardan eng muhimlari mexanik, kimyoviy, elektroliz, biologik tozalash uslublaridir.

 Suv havzalarining neft moyi bilan ifloslanishi juda xavflidir. Neft moyi suv yuzasini qoplab, suvga kislorodni o’tishini qiyinlashtiradi. O’simlik va hayvonlarni ekologik sharoitini yomolashtiradi. Har yili dunyo okeaniga 2-10 mln tonna neft tushadi. Bir tonna 12 km3 suv yuzasida moy pardasini qiladi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR  To’raqulov Yo. Bioximiya  Valixonov M. Bioximiya  Qosimov A. Qo’chqorov X. Teshaboyev S. Bioximiya

Похожие

Muskullar va ularning funksiyasi

Tabiatda suvning aylanishi

Organizmning ekskretor funksiyasi

Biologik maromlar

Hujayraning membranasiz organoidlari, ularning funksiyasi va ahamiyati