Тикувчилик корхоналарида ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш йўллари - Текстиль - Рефераты

Тикувчилик корхоналарида ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш йўллари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

49 KB

Тикувчилик корхоналарида ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш йўллари Ўзбекистон Республикаси ўзининг мустақил тараққиёт йўлига асосланган ҳолда бозор иқтисодиётига тўла ишонч билан ўтиб бормоқда. Мустақилликнинг ўтган даври мобайнида миллий хўжалигимиз иқтисодий жиҳатдан мустаҳкамланиб, инқироз ҳолатидан чиқарилди ва унинг кўпгина соҳаларида барқарор ўсишга эришилди. Жамият тараққиётининг барча жабҳаларида, жумладан иқтисодий, сиёсий, ижтимоий ва маданий-маърифий соҳаларда ислоҳотлар амалга оширилиши натижасида мамлакатимизда бир қатор ижобий ўзгаришлар рўй берди. Иқтисодий соҳада олиб борилаётган ислоҳотларнинг пировард мақсади – иқтисодиётни эркинлаштириш орқали аҳолига эркин ва фаровон ҳаётни таъминлашдан иборатдир. Амалга оширилаётган ислоҳотлар ичида енгил саноат ҳам ўз ўрнига эга. Чунки, республикамиз саноат ишлаб чиқаришда енгил саноат тармоғи етакчи ўринлардан бирини эгаллайди. Иқтисодиётимизда амалга оширилаётган таркибий ислоҳотлар ва улардан кўзланган мақсадларнинг бажарилиши саноатнинг жадал суръатда ривожланишида ҳам ўз ифодасини топмоқда. 2010 йилда ижтимоий-иқтисодий ривожланишнинг энг муҳим мақсади ва асосий устувор вазифаси - бу ислоҳотларни давом эттириш ва чуқурлаштириш, мамлакатимизни янгилаш ва модернизация қилиш, 2009- 2012 йилларга мўлжалланган инқирозга қарши чоралар дастурини сўзсиз бажариш ва шу асосда иқтисодий ривожланишнинг юқори ва барқарор суръатларини, самарадорлигини таъминлашдан иборатдир. Булар ўз навбатида ялпи ички маҳсулот ва саноат маҳсулотларини 2010 йилда 108,3% га, қишлоқ хўжалик маҳсулотларини 105% га оширишни вазифа қилиб қўймоқда.

Маҳсулот экспортини 8,5% оширишни таъминлаш, юқори қўшимча қийматга эга бўлган тайёр маҳсулот улушини ошириш ҳисобидан унинг таркибини сифат жихатидан ўзгартиришларни вазифа қилиб қўймоқда. 2010 йилда инфляция даражаси 7-9% атрофида бўлиш кутилмоқда. Давом этаётган жа ҳ он молиявий-иқтисодий инқирози ва унинг мамлакатимиз иқтисодиётига таъсирини эътиборга олиш, банк-молия тизимининг барқарорлигини таъминлаш муҳим вазифа бўлиб қолмоқда. Ҳали ҳам эски техника ва технологиялар асосида ишлаётган корхоналарни тугатиш ва уларнинг негизида ялпи замонавий ишлаб чиқариш қувватларининг ташкил этиш замон талаби бўлиб қолмоқда. Шунга кўра мавзунинг долзарблиги ва мақсад, вазифалари белгиланди. Мавзунинг долзарблиги: Корхоналарда ишлаб чиқариш ресурсларидан самарали фойдаланиш бўлиб, жаҳон молиявий иқтисодий инқирози шароитида ўта мухимдир. Муаммонинг ечилганлик даражаси мавзунинг долзарблигидан келиб чиққан бўлиб, унда Республикамиздаги тикувчилик корхоналарининг олдида турган муаммолар, корхоналарни иқтисодиёти тутган ўрни ва аҳамиятини асослашга қаратилгандир. Битирув ишининг мақсад ва вазифалари. Республикамизда тикув саноат корхоналарининг бозордаги мавқеини, ишлаб чиқариш самарадорлигинин ошириш, ишлаб чиқариш билан боғлиқ бўлган муаммоларнинг ҳал этиш, маҳсулот рақобатбардошлигини ошириш каби масалалар ушбу ишнинг асосий мақсадидир. Битирув малака ишининг предмет ва объекти бўлиб, тикувчилик саноат корхоналари, хусусан «МПУП буюмларни тикиш ва таъмирлаш» корхонасининг ишлаб чиқариш фаолияти қабул қилинган. Битирув малака ишини бажаришда иқтисодий таҳлил усули асос қилиб олинган бўлиб, унинг ёрдамида корхонанинг ишлаб чиқариш фаолияти тўлиқ таҳлил қилинган.

Корхоналарнинг самарадорлиги ишлаб чиқариш ресурсларидан оқилона фойдаланишга, ички имкониятларни қидириб топишга боғлиқдир. Республикамиз миқёсида иқтисодиётни ривожланиши кичик бизнесни ривожланишига боғлиқ бўлиб, кичик тикувчилик корхоналарини ташкил қилиш асосида аҳолини тикув маҳсулотларига бўлган талабини қондириш энг долзарб масалалардан бири бўлиб ҳисобланади. Ҳозирги кунда кичик бизнес субъектлари ялпи ички маҳсулотнинг 50% ни ишлаб чиқармоқда. Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ривожлантиришда тижорат банкларининг роли юқори бўлиб, 2010 йилда ушбу соҳа учун кредит ресурсларини ажратиш миқдорини 1,4 баробар кўпайтириш, микрокредитлар ҳажмининг 1,3 баробар ошириш вазифаси қўйилмоқда. 2010 йилда барча кичик бизнес корхоналари учун ягона солиқ тўлови ставкасини 7 % га тушириш бўйича қарор қабул қилинди. Кичик бизнеснинг ялпи ички маҳсулотдаги улушини ўтган йилдаги 50% дан 2010 йилда 52,5% етказиш вазифаси қўйилди. 2010 йилда мамлакатимизда 950 мингдан ортиқ янги иш ўрни ташкил этиш мўлжалланмоқда, бунда аҳолини турли шакллардаги касаначилик ишларига жалб этиш муҳим йўналишлардан бўлиб ҳисобланади. Бугунги кунда корхона, фирма ва компанияларнинг иқтисодий мустақил ҳолда молиявий барқарор фаолият кўрсатишларида уларни оқилона бошқариш, ҳисоб-китоб юритишни бозор иқтисодиёти талабаларига мослаш, мавжуд моддий, молиявий ва меҳнат ресурсларидан самарали фойдаланган ҳолда ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатишни ташкил этиш, натижада эса юқори фойда олиш энг асосий вазифалардан биридир. Шунинг учун ҳам ҳозирда тадбиркорлик фаолиятини рағбатлантириш, корхоналарнинг иқтисодий эркинлигини кенгайтиришга қаратилган туб ўзгаришлар амалга оширилмоқда. Лекин, шунга қарамай, бугунги кунда баъзи корхоналаримизнинг бозор шароити ва талабларига ўта секинлик билан мослашаётган лиг и, ишлаб

чиқарилаётган маҳсулотни сотиш ниҳо я тда қийинчилик билан амалга оширилаётганлиги, бозорда ўз ўрнини топа олмаётганлиги иқтисодиётимиз ривожига катта тўсиқ бўлмоқда. Тайёр маҳсулотнинг сотилмай ётганлиги натижасида катта ҳажмдаги моддий бойликлар ишлатилмасдан ҳаракатсиз ётибди, кўплаб турдаги хом-ашё ва материаллар, шунингдек, айланма маблағларнинг бе ҳ уда сарф этилишига йўл қўйилмоқда. Аксар и ят корхона раҳбарлари инвестициялар жалб этиш, ишлаб чиқаришни модернизация қилиш ва техник қайта жиҳозлаш, кадрларни қайта тайёрлаш, янги, харидоргир маҳсулотларни ишлаб чиқаришга ўтиш масалалари билан жиддий ва мунтазам шуғулланмаяптилар. Бозор муносабатлари шароитида эса ҳар бир тадбиркор, корхона раҳбари ва инвестор корхона молиявий ҳолати кўрсаткичларини баҳолаш ҳамда таҳлил қилиш усулларини пухта эгаллаган бўлиши, улар асосида мақбул бошқарув қарорларини қабул қилишни билиш лозим. Корхоналарга ишлаб чиқариш мақсадларини амалга ошириш, янги товарлар ишлаб чиқариш учун ишлаб чиқариш ресурслари - ишлаб чиқариш воситалари ва ишчи кучи дан самарали фойдаланиш зарурдир. Лекин тараққиётнинг барча босқичларида иқтисодиётнинг доимий ва бош муаммоси эҳтиёжларининг чексизлиги ва иқтисодий ресурсларнинг чекланганлиги бўлиб келган. Мана шундай шароитда кишиларнинг яшаши, камол топиш учун зарур бўлган ҳаётий воситаларни ишлаб чиқариш ва истеъмолчиларга етказиб бериш ғоят масъулиятли вазифадир. Ҳозирда тикувчилик буюмларига бўлган эҳтиёжни қондириш учун ишлаб чиқариш ҳажмини ошириш билан бир қаторда маҳсулот сифатини, унинг техник даражасини ошириш ни яхшилаш, пухталигини ошириш тикувчилик саноати олдида турган асосий вазифадир. Бунинг учун эса ишлаб чиқаришни механизациялаштириш ва автоматлаштириш, янги, замонавий материаллардан кийим лар тикиш, бошқариш структурасини такомиллаштириш, ишлаб чиқаришни ташкил қилиш ва ривожлантириш,

иш вақти, ишчи кучи ва ишлаб чиқаришнинг барча ресурсларидан оқи лона фойдаланиш лозимдир. [15] Енгил саноат тармоғини ривожлантиришнинг яна бир муҳим омили бўлиб, илм-фан ютуқларидан амалиётда фойдаланиш, янги техника- технологияларни жорий этиш бўйича амалий тадбирларни йўлга қўйиш, енгил саноат тармоқларининг худудлараро тақсимланишидаги номутаносиблик муаммоларини ҳал этиш ҳисобланади. Ушбу битирув малака иши да ишлаб чиқариш ресурсларидан оқил о на фойдаланиш йўллари таҳлил қилинди. Бундан асосий мақсад- хўжалик нинг ички резервларини аниқлашдир. Хўжалик ички резервларини аниқлаш ва уларни хўжалик оборотига йўналтиришда корхоналар катта имкониятларга эга. Бу эса асосан уч гуруҳ ишлаб чиқариш ресурслари (меҳнат ресурслари, меҳнат воситалари ва меҳнат ашёлари) омилларидан оқилона ва самарали фойдаланишга боғлиқ. Бу омилларни битирув малака ишида батафсил ва ҳар томонлама таҳлил қилишга ҳаракат қил инди. Якуний малака ишида ишлаб чиқариш ресурсларидан оқилона фойдаланишни таҳлил қилиш учун МПУП «Ашёвий буюмлар тикиш ва таъмирлаш» корхонасининг ишлаб чиқариш фаолияти асос қилиб олинади.

Фойдаланилган адабиётлар рўйхати: I. Ўзбекистон Респубилкаси Президенти қарорлари ва фармонлари. 1. «2007-2008 йилларда ҳусусийлаштириш жараёнини янада чуқурлаштириш ва хорижий инвестицияларни жадал талаб этиш чора-тадбирлари тўғрисида» ги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 20 июл 2007 йилдаги ПС-672 сонли қарори. 2. «2006-2008 йиларда тўқимачилик саноати корхоналарини модернизация қилиш ва техник қайта қуроллаштириш дастури тўғрисида» ги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 13-ноябрь 2006 йилдаги ПК-510 сонли қарори. 3. Республика Енгил саноатни бошқаришни такомиллаштириш тўғрисидаги 1-июл 2007 йилдаги № ПФ-3102 сонли Ўзбекистон Республикаси Президенти фармойиши. II . Ўзбекистон Республикаси қарорлари. 4. «2009 йилда Республикани ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш якунлари ва 2010 йилда иқтисодиётни барқарор ривожлантиришни энг муҳим устувор вазифалари тўғрисида» ги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 30 январь 2010 йилдаги қарори. 5. «Республика тўқимачилик саноатига инвестицияларни жалб этиш чора- тадбирлари тўғрисида» ги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 27 январь 2009 йилдаги 38-сонли қарори. III . Ўзбекистон Республикаси Президенти асослари.

Похожие

Тикувчилик материаллари хусусиятларининг кийим ишлаб чиқариш технологик жараёнларига таъсири

Ип йигириш корхоналарида техникавий назорат. Ишлаб чиқариш лабораторияларининг

Мўйна ишлаб чиқариш

Тикувчилик тарихи

Ишлаб чиқариш самарадорлигининг назарий aсослари