Пойафзал деталларини механик услубларда бириктириш - Текстиль - Рефераты

Пойафзал деталларини механик услубларда бириктириш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

60 KB

Пойафзал деталларини механик услубларда бириктириш Режа: 1. Деталларни механик бириктириш усуллари . 2. Ипли чокларнинг муста ҳ камлигига таъсир этувчи омиллар. 3. Деталларни ипли чоклар билан бириктириш турлари. 4. Биринчи ва иккинчи синф материалларни бириктиришдаги чоклар турлари. 5. Чок муста ҳ камлигига таъсир этувчи омиллар.

Деталларни механик улубларда бириктириш бу асосий операция б ў либ ҳи собланади. Пойафзал деталларини бириктириш операциясини иккига б ў лиш мумкин: асосий ва ёрдамчи. Асосий операцияларга қ уйидагилар киради: - уст тано во р деталларини бириктириш, пойаф з ал ўк ча ва тагликларини бириктириш. Ёрдамч и операцияларга эса – шакл беришдан олдин чарм ўк ча фликларини бириктириш, тўлдиргич ларни бириктириш киради. Ёрдамчи операциялар орали қ б ў лганлиги учун, уларга кам талаб қў йилади ва шунинг учун ҳ ам улар ҳ а қ ида ало ҳ ида т ў хталиб ў тилмайди. Деталларни механик услубда бириктирганда чокнинг муста ҳ камлигига қ уйидагилар таъсир к ў рсатади: - бирикманинг хатосизлигини таъминловчи ва қ аршилик к ў рсатувчи кучнинг характери; - бириктирувчи материалнин г хоссаси; - бириктирилувчи материалларнинг хоссалари; - бириктиришда материаллар хоссаларининг ў згариши (нинанинг чархланган шакли, диаметри, чархланган бурчак ў ткирлиги ва бош қ а лар ); - деталларни босиб тури ш зичлиги; - бахъя узунлиги, ёки бириктирувчи стерженлар орасидаги масофа; - Қатор лар (чоклар) сони ёки бириктириш қ атори; - машина иш бажариш органларининг фаолияти. Пойафзал уст деталларини бириктириш . Устки деталлар тикиш машиналарида иплар билан бириктирилади. Машина ниналари материални тешиб шу тешик ор қ али ипни тортиб чи қ аради. Тикиш машинасининг типига қ араб ип пастдан петлител ёки челнок ор қ али ушланиб олинади. Қ айсиким, бу ушлаб олинган ипча петля ҳ осил б ў либ, яна ў ша ипдан айлантирилиб ташлади ва бир хили стежок ҳ осил б ў лади ёки иккинчи ип билан т ўқ илади ва натижада икки ипли стежок ҳ осил б ў лади. Петлянинг ҳ осил б ў лиш жойидан бошлаб таш қ и ёки ички тўқ илган стежокларга б ў линади.

Икки ипли ички т ўқ илган стежокларни челнокли машиналар ҳ осил қ илади. Нина ҳ осил қ илган петляни ( ҳ ал қ ани), челнок-илгак илдириб олиб, шпул атрофидан айлантиради . Ҳосил бўлган ҳалқани шпулнинг ярмигача этиб, челнок олдинги йўналиши бўйича ҳаракатланади (б) ва кенгайтирилган ҳалқа, юқорига кўтарилаётган ип тортувчи механизм ёрдамида челнокдан тортилади (в). Юкорига кўтарилган ип бахя қаторига қотирилади (г). Шу вақтда моки буш айланади, нина эса янгидан пастга тушади, материални тешади ва ипни тешикка тортиб киради. Давр такрорланади. Чокнинг конструкциясини шундай танлаш керакки, кайсиким уни 10 % тортганда тикишлар ўрнидан силжимасин. Пойафзал ишлаб чиқарилганда ва кийиб юриш давомида кўп маротаба чўзилишга, букилишга, ишқаланишга, намликка, иссиқликка ва бошқаларга дуч келади, шунинг учун ипли чок мустаҳкам ва эгилувчан бўлиши керак. Тикишлар сонини ва уст тановор материалини ҳ исобга олган ҳ олда муста ҳ камлик 70-150 н/см дан кам б ў лмаслиги керак. Пойафзал уст деталларини бириктириш учун ма ҳ су лот ва ю қ ори муста ҳ камликка эга б ўл ган пахта иплар қў лланилади. Улар 6, 9, 12 ў рамли б ў лади. Ипнинг муста ҳ камлиги ва унинг узилишда ч ў зилиши, унинг ў рамлар сонидан ва номеридан бо ғ ли қ б ў либ 9 дан 70 Н гача б ў лади. Ипнинг номери пасайиб бориши билан унинг муста ҳ камлиги ва ч ў зилиши ошиб боради ва бу ў з навбатида деталлар бирикмасининг муста ҳ камлигини оширади. Лекин шуни айтиш керакки, й ўғ он ипларни ишлатиш ў з навбатида й ўғ он игналар ишлатишни талаб қ илади, бу эса ипли чокнинг муста ҳ камлигни туширади. Ҳ озирги ва қ тда пахта иплар билан бир қ аторда синтетик иплар ҳ ам ишлатилмо қ да, булар пахта ипига нисбатан ю қ о р и муста ҳ камликка ва ч ў зилишга эга. И пнинг муста ҳ камлигини пасайишига қ уйидаги факторлар таъсир к ў рсатади: игна модели, ў лчами ва пардозлаш сифати, ипнинг номери билан нина номери н инг мос келиши, ипнинг таранглиги, тикиш машинасииннг ҳ олати ва бош қ алар.

Чиройли ва муста ҳ кам чок олиш учун нина н инг конструкцияси катта а ҳ амиятга эга. Тикиш игнаси н ина лезвияси узун ва қ ис қ а желобок билан жи ҳ озланган. Бу желобкалар ипнинг муста ҳ камлигини пасайишдан са қ лайди. Чунки ип материал томонидан иш қ аланади. ГОСТ 22249-8 «Тикиш машиналарнинг ниналари» (ёки ГОСТ 7322-55) асосан ниналар лезвия шакли ва найза шаклига қ араб S та типга б ў линади. Найза шакли айлана, овал, лопатка, ромб, учбурчак ва квадрат шаклида б ў лади. Ҳ ар бир типдаги игналар D 2 , С ва L хамда l 1 қ уло қ дан колбагача масофаларга бо ғ ли қ ҳ олда группаларга б ў линади. Группалар бош ҳ арфлар билан белгиланади. (А,Б,В ва бош қ алар). Стержен ёки (лезвия) диаметри D 1 га асосан игналар номерларга б ў линади. Яъни диаметр ў лчаниб 100 та к ў пайтмаси нина номерини беради. Мисол, игна типи 1, группаси А №100 ёки қ ис қ а қ или б 1А№100 (ГОСТ 7322-55) ёки ГОСТ22249-82 асосан, игна асаркировка қи линганда модели, найза шакли ва номер к ў рсатила д и: мисол, 0355-33-100, бу ерда 0375 – игна модели, 33-найза шакли, 100-номер. Пойафзал уст деталларини бириктиришда 1-типдаги игналар ишлатилади. Бу игналар т ўғ ри қ уло қ ли б ў либ, колба стержен ва найзадан иборат. Шуни айтиш керакки, деталларни ипли бирикмасига ва чокнинг таш қ и к ў ринишга нина найзасининг ў ткирланган шакли, бириктириладиган материаллариннг структураси ва хусусиятлари катта таъсир к ў рсатади. Ани қ ланишича, айлана к ў ринишидаги найзалар кесиш бурчагига эга эмас, шунинг учун ҳ ам материал чок қ атори б ў йлаб кам б ў шашади. Агарда шу игна билан қ алин ёки қ атти қ чарм тикилса – катта иш қ аланиш кучи ҳ осил б ў лади, натижада игна катти қ қ изийди ва синиши, ў тмаслашиши ёки қ ат б ў лиши мумкин. Тажрибалар к ў рсатишича, агарда нина бир минутда 2000 тешик қ илса, у ҳ олда у 300-350 0 С гача қ изийди. Шунинг учун ҳ ам бу игналар фа қ ат

текстил ёки юмшо қ чармларни бириктиришда қў лланилади, қ айсиким буларда қ аршилик кучи паст. Овал шаклидаги найзали игналарни 2 та кесиш қир раси б ў либ, улар игна ўқ идан 45 0 чапга ва ў нгга жойлашган. Тешишдан олдин материал толаларини кесади, кейин эса уларни деформациялайди. Бу ва қ тда эса материал-лезвия, ипча-материал, ип-игна орасида катта иш қ аланиш кучи ҳ осил б ў лмайди. Уч ёки т ў рт қ иррали кесиш бурчакли игналар ҳ ам худди ю қ оридагидек олдин материални кесади, кейин эса тешиб ў тади. Шуни айтиш керакки, овал, ромб, 3-4 қ иррали игналар чарм деталларни бириктириш учун қў лланилади. Материал муста ҳ камлигининг пасайишига найзанинг ў ткир шаклидан таш қ ари, унинг структураси ва хоссалари ҳ ам таъсир к ў рсатади. Муста ҳ камликни кам пасайтирадиган игналар найзаси к ў ндаланг чархланган овал , айлана, чап ва ў нг овал ниналар. Материал бир и кмасининг муста ҳ камлигига шунингдек нина диаметри ҳ ам таъсир к ў рсатади. Чунки диаметр катта б ў лса, материалдаги тешик ҳ ам катта б ў лади ва ип шунча б ў ш қ олади. Игна диаметри, материалнинг игна билан тешишга к ў рсатадиган қ аршилигига қ араб ва ипнинг диаметрига қ араб танланилади. Игна тешишига кам таъсир к ў рсатувчи нарса бу газлама (0,23-9,5 Н). Чармни тешаётганда (4-29 Н) гача қ аршилик кучи ҳ осил б ў лади. Игнанинг б ў йлама си қ илиши н а фа қ ат унинг идаметридан бо ғ ли қ балким унинг узунлиги га ҳ ам бо ғ ли қ б ў лади. Нинанинг узунлиги унин г й ў лини ҳ исобга олган ҳ олда танланади. Бахя қ атор сони ҳ ам муста ҳ камликка таъсир к ў рсатади. Бир қ аторда ип узилади чунки ип муста ҳ камлиги чарм муста ҳ камлигидан паст. Икки қ аторл и чокда к ў пинча чарм узилади, уч қ аторли ва ю қ ори қ аторлида фа қ ат чарм узилади.

Агарда қ аторлар орасидаги масофа оширилса, муста ҳ камлик ошади, лекин материал сарфи 1 % дан 5 % етади. Шунинг учун қ улай орали қ 1,5-5 мм гача. Булардан таш қ ари, чокнинг сифатига тикиш машинасининг иш бажарувчи механизмлари ҳ ам таъсир к ў рсатади. Яъни чок т ўғ ри чизи қ ли, яхши тортилган, бир хил стежокли б ў лиши керак. Бу эса транспортернинг иши билан ани қ ланади. Тикиш машиналарида материал рейкали ёки халали т ра н с портёр ёрдамида ҳ аракатлантирилади, қ айсиким транспортёрга материал лапка ёки пресл о вч и ролик ёрдамида си қ илади . Материалнинг ҳ аракатланиш процессини қ уйидагича изо ҳ лаш мумкин. Рейка пастки материални ... куч билан ушлаб олиб, ў зи билан ҳ аракатланишга ундайди. Материаллар орасида иш қ аланиш борлиги учун ..., пастки материа л ҳ аракати давомида устки материални ҳ ам ҳ аракатланишга ундайди, қ айсиким , устки материални лапка ... куч билан ушлаб турибди. Рейкали транспортерлар ва қ исиб турувчи лапкалар асосан усти ткан б ў лган деталларни тикишда қў лланилади. Чарм деталларни тикишда, албатта деталлар прессланган б ў л и ши керак, чунки чарм етаклиш осон б ў лади. Сабаби чарм деталлар орасидаги иш қ аланиш кучи катта б ў лади ва бу транспортировка қ илишга катта таъсир к ў рсатади. Ёки иш қ аланиш кучи жуда катта б ў лади, агарда ткан устига каучукли копламаси б ў лса. Шунинг учун ҳ ам бундай материалларни етаклаш учун лапка эмас балки, прессловчи роликлар ишлатилади. Агарда тикиладиган деталларда к ў п бурилиши б ў лса ёки бурилиш радиуси кичик б ў лса, бу ҳ олларда ҳ ал қ али транспортёр в а прессловчи роликлар ишлатилади. Охирги йилларда саноатда шундай тикиш машиналари қў лланиляптики, қ айсиким уларда материал ю қ оридан ролик ор қ али узатилади. Ролик эса материални узатиш й ў налишига мажбур ҳ аракатланиб туради. Паст то мо ндан эса ҳ ал қ али транспортер ҳа ракатланиб туради.

Транспортировка қ илиш ва қ тида эса игна энг пастки ҳ олатда б ў лади ва узатиш й ў налишига қ араб мослашади .

Адабиётлар: 1.“Технология изделий из кожи” под редакции проф. Фукин М., 1992 2. Шагапова “Технология раскрой материалов на детали обуви” издат “Легкая индустрия” М., 1980 3.Справочник обув щ ика М., “Легкая индустрия” 1992 4.Швецева Г. П. “Технология обуви М. “Легкая и пишевая промышленность” 1 992.

Похожие

Пойафзал устлик тановорини роликлар ёрдамида тортиш

Пойабзал деталларини шаклловчи машиналар

Пойабзал деталларга шакл бериш

Бириктиришнинг турли усулларидан фойдаланиб кийим деталларини тайёрлаш

Пойафзал устлик тановорига ташки параллел ички ва кушма усуллар билан шакл бериш