Костюм композициясида материалнинг хусусиятлари ва фактураси - Текстиль - Рефераты

Костюм композициясида материалнинг хусусиятлари ва фактураси

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

42.5 KB

Костюм композициясида материалнинг хусусиятлари ва фактураси Режа: 1. Материалларнинг пластик, декоратив, физик-механик ва гигиеник хусусиятлари. 2. Материалнинг фактураси. 3. Материалларнинг нақш-гули. Декоратив мотивлар турлари. 4. Костюм композициясида материалнинг нақш гулидан фойдаланиш.

1. Кийимни ҳажмли шакл деб қаралганда, унинг қандай материалдан тикилганини билиш керак (газламалар, трикотаж, мўйна, чарм, замша, нотўқима иатериаллар, қават газламалар,плёнка, ёғоч, пластмасса, шиша ва блшқалар). Бу материаллардан ҳар бирининг ўз п л а с т и к хусусиятлари (майинлик, осилувчанлик, дағаллик ва шу кабилар), д е к о р а т и в хусусиятлари (фактура, ранг, нақш-гул), ф и з и к – м е х а н и к хусусиятлари (зичлик, қайишқоқлик, чўзилувчанлик, киришувчанлик, титилувчанлик ва бошқалар) ва г и г и е н и к хусусиятлари (ҳаво ўтказувчанлик, нам ўтказувчанлик, иссиқ ўтказувчанлик ва ҳоказо) бўлиб, шаклнинг характери ва конструктив ечим қандай ҳал этилишини шу хусусиятлар белгилаб беради. Масалан, ҳарир шифон газламалар майин, осилувчан, драпировкабоп бўлади, шунинг учун улардан чоклари минимал даражада кам, юмшоқ, овалсимон шакл яратилиши керак, бунда драпировкалар, бурмалар, майин тахламалар, клеш бичиқ ҳисобига шакл ҳосил қилинади; йилтироқ, кўзга ташланиб турадиган (крепсатин типидаги) газламаларнинг драпировкабоп эканлиги етарли даражада ҳажмли, гавда бўйлаб “сирпаниб” осилиб турадиган кийим тикиш имконини бериб, газламанинг жимирлаши унинг юқоридаги хусусиятларини кучайтириб кўрсатади; синтетика аралаш жун газламалардан жуда аниқ, қатъиян геометрик шаклдаги буюмлар тикилади. Физик-механик хусусиятларни билиш тўғри шакл бериш учун ҳам (масалан, трикотажнинг чўзилувчанлиги киши гавдасига ёпишиб турадиган кийим тикиш имконини беради), зарурат бўлганда тикишдан олдинматериалларни декатировка қилиб олиш (намлаб-иситиб ишлов бериб, киришмайдиган қилиб олиш) учун ҳам имкон беради. Материалларнинг гигиеник хусусиятлари ҳам кийим шаклини ҳосил қилишга таъсир этади. Масалан, ҳаво ўтказиши ва намлик ўтказиши ёмон материаллардан бўлган кийимларни, кийим тагидаги ҳаво айланиб, ветиляция бўлиб туриши учун, гавдага ёпишмайдиган очиқ шаклли қилиб тикиш тавсия этилади. Газламаларниг декоратив хусусиятлари шаклнинг геометрик кўринишини танлашдагина эмас, балки шакл ҳосил қилиш принципларини ҳам, шаклдаги ички ечимларни танлашда ҳам катта аҳамиятга эга. 2. Ф а к т у р а материалнинг энг ифодали хусусиятларидан бири ҳисобланади. У сезилувчан информация манбаи бўлиб хизмат қилади. Фактура – бу материал юзасининг тузилишини характерловчи хусусият. Фактура табиий (мўйна, тери, ёғоч, замша ва бошқалар) ва механик йўл билан олинган ҳосила бўлади. Материаллар силлиқ, ғадир- будир, ялтироқ, хира, тукли ва ҳоказо фактурали бўлиши мумкин. Ҳосила

фактуранинг характери материалнинг қандай усулда (тўқимачиликда, тўр тўқиш, трикотаж ва ҳоказо) олинганига, юзасинининг бўртиқ қисмларининг баланд-пастлигини ва ипларнинг материал зичлигини белгилайдиган чалишиш характерига боғлиқ. Сатҳ бирлигига тўғри келадиган фактура элементларининг катта-кичиклигига ва миқдорига қараб материалларнинг юзаси ифодалилиги жиҳатидан ҳар хил бўлади. Ҳар бир фактурада бадиий образ белгилари бўлади. Фактура совуқлик ва илиқлик, енгиллик ва вазминлик ва бошқа таассуротлар ҳосил қилиши мумкин. Фактура танлашда мавсум, кийимнинг нимага мўлжалланганлиги, одамнинг жинси, ёши ва гавда тузилиши тури ҳисобга олиниши керак. Кечқурунги башанг кийимларга ялтиллайдиган қимматбаҳо сидирға материаллар ишлатилади, лекин ола-чипор материаллар бундай кийимларга ишлатилмайди. Газламанинг фактура хусусиятлари умуман шаклни ва унинг қисмларини идрок қилишда кўз алданиши пайдо бўлишига таъсир кўрсатиши мумкин. Масалан, кўриниши вазмин, хира, тукли фактуралар шаклни катталаштириб кўрсатади. 3. Шаклнинг ва умуман гавданинг идрок этилишида нақш гулнинг муҳим аҳамияти бор. Шаклни нақш гулдан ажратиб бўлмайди. Ҳамонки шаклда нақш гул бор экан, демак нақш гул шаклнинг зарур компоненти, бир қисми бўлиб туради. Нақш гулнинг ҳам костюм сингари кўп асрли тарихи, халқларга, миллатларга мансублиги бор. Материалларнинг кўпдан-кўп хил гулларини қуйидаги декоратив мотивлар кўринишида бўлади деб қараш мумкин: 1. ўсимлик мавзулари; 2. геометрик мавзулар; 3. ҳайвонот олами мавзуси; 4. буюмлар мавзулари; 5. каллиграфик мавзулар; 6. фантастик мавзулар: 7. астрал мавзулар; 8. сюжет мавзулар; 9. абстракт мавзулар; 10. манзара мавзулари; 11. аралаш мавзулар. Расм тасвири натуралистик ёки стиллаштирилган, ясси ёки ҳажмли бўлиши мумкин. Расм майда, ўртача, йирик бўлиши мумкин.

Нақш гул юзани текис тўлдириб туриши (мотор-ҳаракатланувчи ёкираппорт-такрорланувчи бўлиши) мумкин, ёхуд муайян участкаларда жойлашган (купон ҳолида ёки ҳошияда) бўлиши мумкин. 4. Турли кийим турларини моделлаштиришда нақш гул танлашга жиддий муносабатда бўлиш керак ва нақш гул характери билан хусусиятларини жинс-ёшга, гавда тузилишининг типига, кийим нимага ва қайси мавсумга мўлжалланганлигига, тикиш усулига қараб ҳисобга олиш керак. Болалар кийимидаги нақш гул композицияси айниқса аниқ-равшан, тушуниш осон, кўпинча қизиқарли расмли бўлиши керак, чунки болалар кийимидаги нақш гулнинг нафақат эстетик, балки билим орттириш вазифаси ҳам бор. Катта ёшлилар майда ёки ўртача гулли, босиқроқ бўғиқ тусни маъқул кўришади. Тасвирий мотивларнинг, размерга боғлиқ ранг ва тус ечимларининг ва расм жойлаштирилишининг энг эмоционал жарангдорлиги, ифодалилиги, хилма-хиллиги ёшларнинг кийимида бўлади деб ҳисобланади. Кундалик кийимда майда ва ўртача гулли газлама ишлатилади, борди-ю, газлама йирик гулли бўлса, унда гуллар сокин колоритли бўлиши керак. Башанг кийимларда ва дам олиш кийимларида ранглар диапазони жуда кенг бўлади. Расми мураккаб (расми йирик, раппорти катта, расми йўналишли, купон кўринишидаги ёки ҳошиядаги) материаллардан кийим моделлаштирганда, ҳамма деталларда расмлар йўналиши бир томонга қараган бўлишини, ўқ чизиқларининг жойланишини, умумий ранг ечимини ҳисобга олиш керак. Кийимни бичаётганда жуфт деталларда, витачкаларда, чокларда расмлар мос келишини, деталлар чокида раппорт сақланишини назорат қилиб бориш керак. Нақш гулли материалларда турли чизиқлар, бўртма чоклар, драпировкалар, майда деталлар кам сезиладиган бўлгани учун, улар ифодали чиқмаслигини ёдда тутиш керак. Уларни кўринарли қилиш учун сидирға газаламадан мағиз, тасма ва ҳоказолар қўйиб қўшимча безаш керак бўлади.

ФОЙДАЛАНГАН АДАБИЁТЛАР ВА МАНБААЛАР РЎЙХАТИ. 1. Сомов Ю.С. Композиция в технике. – М.: Машиностроение, 1987. 2. Основ ы теории проектирования костюма. – М. : Легпромбытиздат, 1988 . 3. Козлова Т.В. Основы художественного оформления изделий из кожи – М.: Легпромбытиздат, 1987. 4. Композиция костюма – М.: Academia, 2003 . 5. Горина Г.С. Моделирование форм одежды – М.: Легкая и пищевая промышленность, 1981. 6. Художественное конструирование. Проектирование и моделирование промышленных изделий – М.: Высшая школа, 1986. 7. Борисоглебский Г.Б. Эстетика и стандарт – М.: Издательство стандартов , 1990. 8. Казаринова В.И. Красота, вкус и экономика – М.: Экономика, 1985. 9. Рытвинская Л.Б., Смородина И.Г. Проектирование и производство головных уборов – М.: Легпромбытиздат, 1987. 10. Художественное оформление текстильных изделий – М.: Легпромбытиздат, 1987. 11. Мода журналлари. 12. www-mode.ru 13. stile.asra.ru 14. kroyka.ru 15. www. glamurneko.ru 16. htt : // nasebya.ru/womtns-fashion 17. sarafan.ru 18. osinka. ru 19. htt : // modellar.fashiontime.ru/

Похожие

Костюм композициясида иллюзиялар

Костюм композициясида безакнинг аҳамияти

Костюм композициясида рангнинг роли

Композиция категориялари

Кийим композицияси асослари