Кийимга безак бериш - Текстиль - Рефераты

Кийимга безак бериш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

102 KB

Кийимга безак бериш Режа: 1. Каштачилик санъати тарихи 2. Кашта тикиш учун керакли буюмлар 3. Нақш ва унинг турлари

Каштачилик санъати тарихи Каштачилик санъатида ҳ ар бир миллатнинг ўзига хос энг кў п қ ўллайдиган на қ шлари бўлади . Ўзбек миллий каштадўзлиги хал қ ҳ унармандчилик санъатининг энг қ адимий турларидан бўлиб , у хал қ нинг ў з турмушини г ў зал қ илиш и ст аги натижасида юзага келган . Кашта кийимлар ва буюмларни безашда , ҳ амда р ў з ғ ор безак буюмлари тайёрлашда қ адимдан қў лланилади . Бадиий каштачилик узоқ тарихга эга, буни археологик топилмалар ва ёзма манбаалар исботлаб бермоқда. Ўзбек каштачилиги иқлим, табиий шароит, муҳит билан боғлиқ ҳолда барча касб-ҳунарлари билан биргаликда ривож топган. ХIV-ХV асрларга мансуб миниатюралар орқали каштачиликнинг жуда қадимдан ривожланганлигини кўриш мумкин. Испан элчиси Руи Ганзалем де Клавихо Амир Темур саройида ўзбек миллий кашта безакларини кўрганини кундалигида ёзиб қолдирган. Камолиддин Беҳзод "Зафарнома"га ишлаган "Темур тахтда" миниатюрасида чодирга ишланган каштани ҳам акс эттирган. Ўзбек каштачилиги қўшни халқлар каштачилиги таъсирида бойиди ва ривожланди. Ўзбек кашталарига эътибор берсак, унда ҳинд, хитой, рус, қозоқ, қирғиз ва тожик каштачиликларининг усулларини учратамиз. Ўзбек кашталарида ўсимликсимон, геометрик шакл ҳамда гул нақшлари кўп қўлланилади. Ўтмишда бу кашталар оқ ва табиий малла шойи, адрас, ҳисорига, бахмал матоларга тикилган. Кейинчалик сатин, шойи, бахмалга тикиладиган бўлди.Ўрта Осиёда каштачилик жуда кенг тарқалган бўлиб, оилада кашта тикиш билан аёллар шуғулланишган. Кашта тикиш учун керакли буюмлар Каштачиликда игналар, ангишвона, қайчи, сантиметр тасма, илмоқли ва илмоқсиз бигизлар, ҳамда чамбарак ишлатилади.

Каштачиликда оқ, кул ранг, оч сариқ, оч малла рангли сурп, бўз, шойи, бахмал, чит ёки сатин каби матолар ишлатилади. Бундай матоларда на қ шлар чизилганда яхши к ў ринади, рангли ипларнинг аксарияти унга мос тушади. Гул, расм, нақшлар чизиш учун чизғичлар, юмшоқ ва қаттиқ қаламлар, дафтар, албом, ўчирғич, миллиметрланган қоғоз, нусха кўчирадиган қоғоз ва шаффоф қоғозлар керак бўлади. 1-расм. Кашта тикиш чамбараклари. НАҚШ ВА УНИНГ ТУРЛАРИ Кашта тикиш учун кашта гул, расм бўлиши зарур. На қ ш - арабча тасвир , гул деган маънони англатади. Каштад ў злик санъатида ҳ ар бир миллатнинг ў зига хос энг к ў п қў ллайдиган на қ шлари б ў лади. Ў збек кашталарида ў симликсимон, геометрик ҳ амда гул на қ шлари к ў п б ў лса, рус каштачилигида геометрик, ў симликсимон шакллар, гуллар, қ уш ва мевалар к ў п тасвирланади, қ озо қ ва қ ир ғ из каштачилигида эса к ў про қ ҳ айвонлар, шох ва туё қ ларни эслатувчи элементлар тасвирланади. Бирор буюмни тикишдан олдин унинг бадиий ечимини ў йлаб к ў риш, безакнинг ундаги айрим б ў лакларининг буюм юзасига қ андай жойлаштиришни, элементларнинг нисбатларини, қ андай рангда тикишни, яъни компози ц ия тушунчасига кирадиган ҳ амма нарсани ани қ лаб олиш керак. Компози ц ия характери

к ў про қ ритмга - на қ шдаги ало ҳ ида элементларга бо ғ ли қ б ў либ, бу компози ц иянинг ифодали б ў лишига ани қ идрок этилишига ёрдам беради. Безакнинг симметрик тузилиши. Ассиметрия - компози ц ияда симметрик қ онун - қ оидаларининг мувозанатини бузилишидир. Стилиза ц ия - табиатдаги ў симлик ва бош қ аларнинг тасвири, ранги, шакли ва т узилишини бадиий усулда умумлаштиришдир. На қ шни тузишда геометрик шакллар (учбурчак, квадрат, юлдузча, айлана ва ҳ оказолар) дан шунингдек, т ў л қ инсимон, сини қ чизи қ лар, спираллардан, ў симликлар (барглар, шохлар, дарахтлар) дан, жониворлар дунёси ( ҳ ашоратлар, қ ушлар, бали қ лар, ҳ айвонлар) тасвиридан фойдаланиш мумкин. На қ шда геометрик шакллар билан табиатдаги ў симликлар қў шилган б ў лади. Кашта безакларига симметрик, яъни асосий чизиқлар, шакллар, рангларнинг горизонтал ёки вертикал симметрия ўқига нисбатан қонуний жойланиши характерлидир. Гул битта, шунингдек, иккита ёки бир неча симметрия ўқига нисбатан тузилиши мумкин. Расмларнинг баъзи қисмларини ихтиёрий равишда композициялаш ҳам мумкин, лекин табиатни кузатиб, безакларни буюм юзасига жойлаштиришни ҳам ўйлаб топиш янада қизиқарлироқдир.

Похожие

Кийимда безак элементларини моделлаштириш

Кийим ассортименти

Пойабзал деталларга шакл бериш

Сиқиш ёрдамида шакл бериш

Кийимларни лойихалаш ва моделлаштириш фанининг максад ва вазифалари