Farg’ona to’qimachilik kombinati – «kaabul-farg’ona» qo’shma korxonasi - Текстиль - Рефераты

Farg’ona to’qimachilik kombinati – «kaabul-farg’ona» qo’shma korxonasi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

38 KB

Farg’ona to’qimachilik kombinati – «kaabul- farg’ona» qo’shma korxonasi Reja: 1. Farg’ona to’qimachilik kombinatining paydo bo’lish tarihi. 2. Farg’ona kombinatining loyihasiga ko’ra ishlab chiqarilgan mahsulotlari. 3. Farg’ona to’qimachilik kombinatidagi tehnika va texnologiya. 4. «Kaabul-Farg’ona» qo’shma korxonasining ochilishi va undagi texnologiyalar.

Farg’ona to’qimachilik kombinati -O’zbekistonda to’qimachilik mahsulotlari ishlab chiqaruvchi tungich korxonalardan biri hisoblanadi. By korxonaning ishga tushirilishi bilan O’zbekistonda etishtiriladigan qimmatbaho xom ashyo tolasidan turli gazlamalarni sanoat asosida ishlab chiqarish boshlangan. 1926 yilda Farg’ona to’qimachilik fabrikasining dastlabki navbati ishlay boshladi, unda 10000 yigiruv urchuqlari va 300 dona to’quv dastgohlari o’rnatilgan bo’lib, ikkinchi va uchinchi navbatini ishga tushirishda u tajriba maktabi hamda tayanch korxona bo’lib hizmat qildi. Ko’p o’tmay fabrikaning ikkinchi hamda 20000 urchuq va 600 dona to’quv dastgohlariga ega bo’lgan uchinchi navbati ishga tushirishga tayyorlandi. 1932 yilga kelib fabrika 19900 yigiruv urchuqlari va 906 dona to’quv dastgohlarida sifatli ip gazlama ishlab chiqardi. Ikkinchi jahon urushi yillarida yildan - yilga o’zining quvvatini oshirib borayotgan Farg’ona yigiruv - to’quv fabrikasiga Rossiyaning urush bo’layotgan mintaqalaridan ko’chirib keltirilgan fabrika qo’shilgach, Farg’ona to’qimachilik kombinatiga aylantirildi. Kombinat tarkibiga Serpuhovodan ko’chirib keltirilgan "KRASNIY TEKSTIL’ShIK" fabrikasi qo’shilgan edi. Bu fabrika turli tasmalar, mehanizmlarning yuritmalarida ishlatiladigan qayish piltalar, uch qatlamli kirza va boshqa tehnik to’quv mahsulotlarini ishlab chiqargan. Asrimizning 50-yillariga kelib Farg’ona to’qimachilik kombinati tarkibida uchta yigiruv, shular jumlasidan, yuqori sifatli ingichka ip ishlab chiqarish qayta tarash tizimida 3 ta to’quv korxonalari mavjud edi. Farg’ona to’qimachilik kombinatining rivojlanishida to’siq bo’lgan asosiy omillardan biri, u tarkibida pardozlash korxonasining bo’lmaganligi. Kombinatda ishlab chiqarilgan xom mato avvallari Rossiyada, keyinchalik Toshkent to’qimachilik kombinatida pardozlanar edi. Farg’ona kombinatining 70 yildan ko’proq davrdagi faoliyatida unda o’rnatilgan uskunalarning ko’pchiligi bir necha bor almashtirildi.

Ikkinchi jahon urushidan keyin to’quv korxonalariga avtomatik dastgohlari joriy etildi. Bu to’quvchi va to’quv dastgohdarining unumdorligini keskin oshirishga imkon yaratdi Bu tadbirlar O’zbekiston to’qimachilik korxonalari to’ng’ichi Farg’ona kombinatida ham o’tkazildi. Asrimizning 50 - yillarida to’quvchilikning asosiy shiori "Avtomat dastgohlarini joriy etish" bulgoy bo’lsa, 60 - yillar oxirlari, mokili to’quv avtomat dastgohlarini mokisiz dastgohlarga almashtirish dolzarb bo’lib qoldi. Bunga mokili to’quv dastgohlarining unumdorligini, tezligini oshirish hisobiga joylashtiriladigan ip hajmining nisbatan kamligi, ish sharoitining og’irligi (katta shovqin) sabab bo’ldi. 1960 yillarning boshlarida sobiq, Ittifoqda Shvecariyaning Zul’cer firmasining xomuzaga arqoq tashlashda, katta hajmli bobinalardan arkok tashlagich yordamida bajariladigan to’quv dastgohi chiqarila boshlandi. Bu dastgohlar mokkili dastgohlardan ancha afzalliklarga ega bo’lib, kamchiligi bahosi mokili dastgohlarga nisbatan 10-15 marta yuqori bo’lgan. Shu sababli bu dastgohlar 70-80 yillarda, asosan, jun va ipak (kimyoviy tolalar)dan to’qima ishlab chiqarilganligi uchun havo yordamida (Chehoslovakiyaning R-105 va h.k.) arqoq tashlash usulida va Rossiyaning aralash usulda (ATPR) ishlaydigan dastgohlari fabrikalarga, jumladan, Farg’ona kombinatiga o’rnatildi. U 1971-78 yillar mobaynida ip gazlamalar ishlab chiqaradigan korxonalarda mokisiz dastgohlar bilan bir paytda eski yigiruv mashinalar o’rniga yangi uslubda ishlaydigan sobiq Chehoslovakiya bilan sobiq ittifoq hamkorligida ihtiro qilingan BD-200 turdagi pnevmomehanik yigiruv mashinalari o’rnatildi. Bu mashinaning afzalligi shundaki, uning unumdorligi halqali yigiruv mashinasining unumdorligidan 1,5 —2 barabor ortiq. Mashinadan olinadigan ip nisbatan katta o’ramaga o’raladi. 30-40 gr naycha o’rniga 1,2-2,5 kg ip o’ralgan bobina olinadi. Mashinaning tashqi ko’rinishi ham estetik talablarga to’liq javob beradigan qilib ishlangan. Bundan tashqari Farg’ona to’qimachilik kombinatida Brno ko’rgazmasida oltin medal olgan PK-100 markali yigiruv pishituv mashinalari o’rnatildi.

O’zbekistonning xorijiy mamlakatlar bilan hamkorlik aloqalari tobora rivojlanib bormoqda. Mamlakatimiz iqtisodiyotiga keltirilayotgan sarmoya hajmi oshib, chet ellik sheriklar bilan birgalikda barpo etilayotgan qo`shma korxonalar soni yildan-yilga ko`paymoqda. Shular jumlasiga Farg’ona to’qimachilik kombinatini qayta qurish asosida "Kabul-Farg’ona" qo`shma korxonasi loyihasini qayd etish mumkin. 2001 yil avgust oyi Respublikamizning 10 yillik to`yi arafasida "Kaabul Farg’ona" O`zbekistan - Janubiy Koreya qo`shma korxonasiga qarashli ulkan ishlab chiqarish majmuining rasmiy ochilish marosimi bo`ldi. Unda Mamlakatimiz Prezidenta Islom Karimov ishtirok etdi va nutq so`zladi. Davlatimiz rahbari keyingi yillarda yurtimizda ko`plab. inshootlar bunyod etilganini mamnuniyat bilan qayd etar ekan, ular orasida Janubiy Koreya "Kaabul tekstayl" kompaniyasi bilan hamkorlikda barpo qilingan mazkur ishlab chiqarish korxonasi alohida o`rin tutishini ta`kidladi. Korxonada Janubiy Koreya texnologiyasi bilan barcha dunyoda mashhur to’qimachilik mashinasozligi kompaniyalari jihozlari o’rnatildi. Yigiruv korxonasining tayyorlov bo`limida Germaniyaning "Tregogler" firmasining ta`minlovchi titish — savash — tarash avtomatik tizimi, Yaponiyaning "Hova" va "Tauota" firmalarining piltalash, piliklash va yigirish mashinalarining va nihryat "Murata" firmasi qayta o`rash avtomatlari o’rnatildi. To’quv korxonasi ham eng ilgor firmalarning, shu jumladan, Shvecariyaning "Beninger" firmasining tandalash, Germaniyaning "Zukker myuller" firmasining ohorlash va Belgiyaning "Pikanol" firmasining to’quv dastgohdari bilan jihozlandi. « Kaabul Farg’ona» qo`shma korxonasida yiliga 26000 tonna yigiriladi, eni xalqaro andozalarga mos 160 santimetrli, yukori sifatli 12,3 mln. pagonometr yoki 20,0 mln. kv. metr ip gazlamalar ishlab chiqariladi.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. E. Olimboev, Sh.R. Davirov «O’zbekiston to’qimachilik sanoati mahsulotlari va ularni ishlab chiqarish texnologiyasi», Toshkent, 2002. 2. M.T. Bo’rnikov, Sh.R. Marasulov «Pahta, kimyoviy tolalarni yigirish» 1- kism, 1979.

Похожие

Ip gazlamalar to’g’risida umumiy ma’lumot

Yengil sanoat to’g’risida ma’lumot. Tikuvchilik sanoati tarixi. O’zbekistonda tikuvchilik sanoati rivojlanishi

Toshkent ip gazlamalar ishlab chiqarish hissadorlik jamiyati

Buxoro ip gazlamalar ishlab chiqarish hissadorlik jamiyati

To’qimachilik xom-ashyosi turlari