Applikatsiya, gajim tayyorlash va bezash - Текстиль - Рефераты

Applikatsiya, gajim tayyorlash va bezash

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

889.5 KB

«Applikatsiya, gajim tayyorlash va bezash» Applikatsiya matoga har xil rang-barang gazlama bo’laklardan ma’lum bir qomatda qirqib, yopishtirib tikiladi. Applikatsiyalar asosan 6 yoshgacha bo’lgan bolalar kiyimlarida turli mazmun va ko’rinishlarda ifodalanadi. Applikatsiyani turli usullarda yaratish mumkin. Masalan, eng ko’p va keng tarqalgan applikatsiya turi, u qirqilgan mato bo’lagiga qo’shimcha joylashdan oldin uning ostidan, qirqilgan paket qismini qo’yib joylashtiramiz. So’ngra uning ustiga qog’oz yopib qog’ozning ustidan issiqlik vositasi dazmol yordamida orasiga qo’yilgan yupqa paket erib matolarni bir-biriga yopishtiradi. Qog’ozni olgach applikatsiya sirtini qo’l choki yoki mashinada yo’rmalab chiqiladi. Mashinadagi turli xil ziy choklar, zigzak va har xil naqshinkor choklar applikatsiyaga o’zgacha tarovat bag’ishlaydi. Applikatsiya yopishtiradigan boshqa detallarga ulamasdan bu ish amalga oshiriladi. Applikatsiya mato rangiga qarab shunday tanlanishi kerakki, u asos matoga uyg’unlashib ketishi kerak. Bundan tashqari applikatsiya hajmi ham kiyimning umumiy ko’rinishiga, konstruktsiyasiga va elementlariga mos bo’lishi zarur. Ayniqsa applikatsiyani bolalar kiyimlariga juda katta e’tibor bilan tanlanilishi kerak, chunki bu bolalarga bir olam zavq - shavq bag’ishlaydi. Applikatsiyani asosiy material ustidan qo’yib, har xil shakl ko’rinishida tikiladi. Bu yerda asosan applikatsiya chiqit matodan tayyorlanib ko’p miqdorda mato talab qilinmaydi. Applikatsiya har xil uslubda tayyorlanishi mumkin. Eng yaxshi yo’li rasm tanlanib, so’ng shu rasm asosida qoldiq matodan tayyorlashdir.

1-rasm. Applikatsiyada ko’p uchraydigan shakllar Har qanday mato turidan applikatsiya tayyorlash mumkin bo’lsada, iloji boricha yupqaroq, mashina ishlovlariga qulay, tez titilib ketmaydigan matolarni tanlash maqsadga muvofiqdir. O’ta yupqa va rangi chiqadigan va kirishuvchan matolardan applikatsiya uchun foydalanilmaydi. Shuni ham esda tutish kerakki, gazlama to’qimasi yuvganda, ximiyaviy usulda tozalanganida va dazmollanganda o’z xususiyatini yo’qotishi kerak emas. Applikatsiya matoga maxsus qotirma yordamida yopishtirilgandan so’ng, shunday tikish kerakki, asos gazlama bilan applikatsiya bo’laklari uyg’unlashib ketishi zarur, buning uchun albatta yuqori sifatli ip tanlanadi.

Atlasnoy matolarga applikatsiya ishlovi berish uchun maxsus moslama lapka tanlanadi, chunki asos matodan applikatsiya ajralib kishi diqqatini tortadigan darajada hosil qilinishi kerak va qirqim iplari ko’rinmasligi lozim. G A J I M T A Y YO R L A SH Gajim asosan maxsus iplardan va ip qoldiqlaridan tayyorlanadi. Gajim to’qilishi, hajmi, shakli jihatidan bir necha xillarga bo’linadi. Gajim asosan oyna, eshik pardalarini va ayollar va bolalar kiyimlarini bezash uchun maxsus bezak sifatida ishlatiladi. Mato turi, rang va fasonga qarab, gajim tanlanadi. Bu asosan kiyimlarni etak, ko’krak, yeng, yoqa qirqimlariga, pardalarning etak qismiga qo’yib tikiladi. Gajimlarni sifat darajasi yuqori bo’lish u bilan birga titilmaydigan, kirishmaydigan, rangi chiqmaydigan bo’lishi talab etiladi. Gajim ranglari aniq, abstrakt va kontrast ranglardan tayyorlanadi. Gajimlar asosan trikotaj to’qima, tikma va maxsus ShVM mashinalarida maxsus iplardan to’qiladi. Gajimlar to’qilishiga qarab quyidagi xillarga bo’linadi: ajur, futerli, kiperli, bog’lab to’qilgan, sachoqli va h.k. Bular yengil sanoatda keng qo’llinaladi. Bugungi kunda gajimdan «ELITA» pardalarini bezashda keng foydalanilmoqda. 2-rasm. Gajim bilan bezash usullari Yordamchi materialdan gajim tayyorlash

Igna bilan tayyorlanadigan gajim, bunday baxromalar ikki xil usulda tayyorlanadi. Birinchi usul : ishlov berilgan mahsulotni chetki qismiga birinchi ip tutami birlashtirilgan holda tikiladi va juftlanib ninaga o’tkaziladi va belgilangan nuqtalardan soliqi hosil qilib, (bunda chap ko’rsatkich barmoq bilan ip tutami ushlab turib tortiladi) tikib chiqiladi. Kiyimda hosil bo’lgan baxroma uzunliklari tenglashtirilib teng o’rtasidan qirqiladi va ikkala tutami halqa hosil qilib tugiladi. 3-rasm. Igna bilan bajariladigan baxroma. a-iplarning tugilishi; b-pastga petlya ochilgandan keyin tayyor holdagi ko’rinishi Ikkinchi usul : Birlashtirib tutamlangan iplar to’plami ignadan o’tkaziladi va uzunliklari tenglashtiriladi, so’ngra (mahsulotga) modelga binoan petlya hosil qilib tikiladi va orasidan igna o’tkazib ip to’plami tenglashtirilib pastga siqib tortiladi. Natijada gajim hosil bo’ladi. Kryuchok yordamida gajim tayyorlash. Kryuchok yordamida asosan sherestdan tayyorlangan gajimlarni (titiluvchan) puxli va junli kiyimlarga va sharflarga qo’yishda ishlatiladi. To’quv kryuchokdan har xil razmerdagi iplardan bezak tayyorlashda foydlaniladi.

5-rasm. Ko`tarma taqilma va to`qish uchun kryuchoklar KERAKLI O’QUV-JIHOZ, ASBOB-USKUNA VA ASHYOLAR: - stol, stul; - maxsus yo’rmash mashinalari; - tikilgan applikatsiya namunalari; - sidirg’a va guldor gazlamalar 50 x 80 mm; - elimli qotirma; - elimli paket, maxsus qog’oz; - ip, dazmol, nina, paxta. «APPLIKASIYA, GAJIM TAYYORLASH VA BEZASH» BO’YICHA TEXNOLOGIK XARITA Texnologiya asosida faoliyat turlari Tavsiya etiladigan moslama va uskunalar Chizma Standart asosida operatsiyani bajarish tartibi I II III IV I . Applikatsiyaga ishlov berish 1.1. Aplikatsi Rasm, Mato turi, modeliga qarab

ya tayyorlash. qaychi, sm.lenta. shakl, applikatsiya tayyorlanadi va rasm, shakl bo’ylab chok haqqi qoldirib (qirqiladi) bichib olinadi va tekshiriladi. 1.2. Aplikatsi ya ga yelim qotirma qo’yish. Dazmol mato, dazmol. Qirqilgan mato bo’lagiga qirqilgan yelimli paket qo’yib joylashtiriladi, so’ngra uni ustidan qog’oz yopib, ustidan issiqlik vositasi dazmol yordamida orasiga qo’yilgan yupqa yelimli paket erib, matolarni bir-biriga yopishtirgunga qadar dazmollanadi. 1.3. Applik atsiyani kiyimga qo’yib ko’klash. Nina, ip. Yelimli qotirma qo’yib tayyorlangan applikatsiyani, kiyimning belgilangan joyiga qo’yib, belgi chiziqlari tekshiriladi va ko’klanadi. 1.4. Applik atsiyani kiyimga bostirib tikish. Maxsus mashina. Kiyimga qo’yilgan applikatsiya shakli ko’klash choki bo’ylab zigzak yo’rmash choki yordamida (bostirib tikiladi) shakl qirqim cheti bo’ylab bostirib tikiladi. Applikatsiya bostirib tikilishi bilan bir vaqtda rasmga dekorativ ishlov ham beriladi.

1.5. NII berish. Dazmol mato, dazmol. Tayyor applikatsiyaning ortiqcha iplari qirqiladi, tozalanadi va yaxshilab dazmollanadi. II. Har xil applikatsiyalarga ishlov berish 2.1. Geomet rik figura ko’rinishidagi applikatsiya. Qog’oz, paket, qaychi, dazmol, maxsus, universa l mashina. Geometrik figura, aylana, uchburchak, ko’pburchak shaklida bo’lib, bular asosida uy, bino, inson qiyofalarini hosil qilish mumkin. Bunda kiyim turiga qarab va matoning rangiga mos bo’lgan shakllar mato bo’lakchalaridan qirqib olinadi. Qirqilgan mato bo’lagini kiyimga joylashdan oldin uning ostidan qirqilgan paket qismini qo’yib joylashtiramiz. So’ngra uning qaychi, qog’oz, yopib qog’ozning ustidan issiqlik vositasi dazmol yordamida orasiga qo’yilgan yupqa paket erib matolarni bir-biriga yopishtiradi. Tayyorlangan applikatsiya kiyimga qo’yib tikiladi. 2.2. Manzar ali applikatsiyala r. Nina, ip, qaychi, maxsus, universal Asosan yashil, qizil, sariq, ko’k, binafsha rang, pushti va boshqa ranglardan foydlaniladi. Chunki bunda

mashina. tabiat manzarasi, ya’ni daraxt yaproqlar, turli gul, tabiat omillari, quyosh, suv, bulut, tog’lar, toshlar, o’simlik va o’t-o’lanlar tasviri yaqqol namoyon bo’ladi. Tayyor applikatsiya kiyim turiga moslab tanlanadi va tikiladi. 2.3. Qushlar ni ifodolovchi applikatsiyala r. Maxsus, universa l mashina, dazmol. Bular o’z navbatida erkinlik va ozodlikni anglatadi. Qushlar turlicha bo’ladi, jumladan rango-rang qushlar, bir ikki xil rangdagi qushlar. Masalan, kaptar, qaldirg’och, tovus, to’ti, o’rdak, g’oz, pingvin va boshqa qushlar. Ularni fazoda, suvda yoki daraxt uyida tavsirlash mumkin. Tayyor applikatsiya kiyim bo’lagiga qo’yib tikiladi.

2.4. Hayvon lar ni ifodolovchi applikatsiya. Maxsus, universal mashina, dazmol. Hayvonlar tasviri, sher, xo’tik, kuchikcha, mushukcha, sichqon va boshqalar. Yana baliq, delfin va begimod, krokodil shu qatorda hashoratlar xonqizi, o’rgimchak va boshqalarni aytib o’tish mumkin. Bularni ham gazlama qoldiqlardan tikib tayyorlanadi va kiyim bo’lagiga qo’yib tikiladi. 2.5. Yaxlit kiyimga har xil mayda gazlama bo’laklaridan applikatsiya tikish. Maxsus, universal mashina, dazmol, nina, ip. Shunday applikatsiyalar ham borki, ular bo’rtirib tasvirlanadi. Bu applikatsiyalarni yasash jarayoni quyidagicha. Bunda kiyimning yaxlit qismida, ya’ni applikatsiya mo’ljallangan joyiga gazlamada yaqqol ko’rinib turadigan matolar tanlanadi va ma’lum bir figura shakliga keltiriladi. Masalan, men tasvirlagan qizcha kiyimidagi shakl tarkibiga kiradi. Dastab ko’ylakni kurak va etak qismlari, so’ngra orqa bo’lagiga applikatsiya

tikiladi. Dastlab applikatsiyaning yirik bo’laklari bichib olinadi, so’ngra mayda bo’laklari bichib olinadi; «Kapalakni tayyorlash uchun birinchi katta qanotlarini so’ng mayda gazlama bo’laklaridan qirqib olinadi, tanasi sidirg’a gazlamadan bichib olinadi. So’ngra ularni bir-biriga moslab matoga maxsus kley yordamida yopishtiriladi. Kiyim razmeriga moslab kapalak mo’ylovlari qo’yiladi. Shu bilan applikatsiya tayyor va kiyimga qo’yib tikiladi. 2.6. Qog’oz da tasvirlangan applikatsiyala r. Dazmol, dazmol press. Qog’ozda tasvirlanadigan applikatsiyalar ham o’z navbatida juda go’zaldir. Unda ko’proq gullar, hayvon, hashorat, inson qiyofalarini ifodalash maqsadga muvofiqdir. Bunda rasmdagi aniq tasvir kesib olinadi va qog’ozga mos rangdagi mato olib kesilgan tasvir ostiga mo’ljallanib yana bir qator qog’ozga yopishtiriladi.

Keyin ikki qog’oz bir-biriga yopishtiriladi. Atrofga manzara tasvirini berish uchun kraskadan (bo’yoq) foydalaniladi. Bunda o’t- o’lan, tog’u-toshlar, osmon, yer, o’tloq manzaralarini yashil, jigarrang, sariq qizil va boshqa ranglardan foydalnish mumkin. Yana asosiy rangga soya berish uchun qora rangdan foydalaniladi. Applikatsiya kiyimlarni amaliy ishlarni bezash va yanada ko’rkamli qilishda juda katta ahamiyatga egadir. Tayyor applikatsiya kiyimga maxsus yelim orqali yopishtiriladi.

2.7. Gajim tayyorlash texnologiyasi. To’quv stanogi. Eshilgan shnur shaklidagi gajimlar bir necha yug’on paxta, viskoza, jun tolalarni eshish yo’li bilan tayyorlanadi. Tovlanuvchi qilish uchun shnurlarga metal iplardan aralashtirish mumkin. To’qima shnurli gajim ShVM markali maxsus dumaloq to’qish mashinalaridan foydalaniladi. Bunday shnurlarning shakli va eni har xil bo’lishi mumkin. Gajim turlari: ajur, futerli, kiperli, bog’lab to’qilgan turlarga bo’linadi. Tayyor gajimlar eshik, oyna pardalarini, dasturxon, pokrival, ro’mol chetlarini va kiyimlarni bezashda ishlatiladi.

Похожие

Keng assortimetdagi liboslarni badiiy bezash usullari va vositalari

Pilik tayyorlash va piliklash mashinasi yangiliklari

Pilla chuvishga dastlabki tayyorlash va pillalarni chuvish

Pilta tayyorlash texnikasi yangiliklari

Analоgli svеtоprоba tayyorlash uskunalari