Қушларнинг пластик анатомияси - Изобразительное искусство - Рефераты

Қушларнинг пластик анатомияси

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

41 KB

Қушларнинг пластик анатомияси Қушлар пластик анатомиясини урганишда асосий скелет ҳаракатлар билан танишишдан иборатдир. Мускуллар айтарли аҳамиятга эга эмас, чунки мускуллар патлар тагида яширинган. Қуш скелетини куздан кечирадиган булсак, уни одатдаги вазиятда турган одам скелети билан солиштириб куриб, фарқ қиладиган ва ухшаш элементларини осон пайқаш мумкин. қушларда ҳам умуртқа поҳонаси, кукрак қафаси, чаноқ бор. Бироқ қушнинг тузилиши учишга мослашган булганлиги учун скелети билан мускуллари одамникидан фарқ қилади ва уз ҳусусиятларига эга булади. Умуртқа поҳонасининг буйин қисми жуда узун; орқа томонига дум патларига асосан дум умуртқалари чиқади. Туш суягида қирраси булиб, кукрак тожи куринишида олдинги орқа йуналишда, дуппайиб чиқиб туради-унинг иккала томонида учиш вақтида илгарилма ҳаракат берувчи елка суяклари билан қанотларини паст туширадиган (яқинлаштирадиган) бақувват кукрак мускуллари жойлашгандир. Елка камар кучли ривожланган; орқага кетган кураклардан умровларва катта суяклар бор, бу суяклар одамнинг буйинтируқ чуқурчаси қандай ҳолатни олса, тахминан шу ҳолатни эгаллаб турувчи чуқурчани чегаралаб туради. қул, яъни қанот скелети елка суяги, иккита билак суяги ва бир неча суякдан иборат панжа скелетидан ташкил топган. қул буҳимларидан қандай ҳаракат булса, қанот буғимларида ҳам ҳудди шундай ҳаракатлар булади; қулни горизонтал ҳолатда кутариб ва тирсак ҳамда кафт усти буҳимларида ярим букиб туриб,ёзилган қанотнинг ҳолати билан ҳаракатларини аниқ такрорлаш мумкин. Тирсак орқага қараган булади (буҳими деярли ёзилган), билак олдинга томон йуналган, панжа орқага қайрилган (кафт усти қавариқ томони билан олдинга букилган). қушнинг панжасида қоқувчи қанотлар урнашган. Оёқ скелети ҳам, ҳудди одамдагидек, сон, болдир ва оёқ

панжасидан иборат. Оёқ панжаси илик ва бармоқ фалангаларини ҳосил қилувчи кафт усти ва кафт суякларидан ташкил топган. Илик ва болдир анча узун булиши мумкин. Бармоқлар одатда турттан-бири орқага қараган, у таянч майдонини кенгайтиради. Оёқ панжаси одмникидан катта фарқ қилади: колган жойига қараганда одамнинг болдир-панжа буҳимининг мос келувчи буҳим юқорида, танага яқин туради; кузга ташланадиган товон думбоҳи булмайди, таянч вазифасини асосан бармоқлар айниқса орқага қараб турадиган ва функционал жиҳатдан товон думбоҳининг урнини босадиган бармоқ бажаради. қуш панжаси юриш учунгина хизмат қилиб қолмасдан, балки чангаллаш ҳаракатларини бажаради: масалан, дарахтда утиришда шохни чангаллаб олиш керак булганида-бунда орқа бармоқ бошқаларига қарама-қарши булиб туради; йиртқичларда панжа ташланиш учун хизмат қилади. Сувда сузадиган қушлар бунга кирмайди-уларнинг панжаси чангаллаш функциясини бажармайди, бармоқларнинг орасига сузиш учун хизмат қиладиган парда тортилган. Қуш турган пайтида сони олдинга, болдири орқага, илиги олдинга букилган булади, айни вақтда илиги деярли тик туради, тизза буҳими анча юқори кутарилган. Юриш вақтида асосий ҳаракатлар чаноқ сон буҳимида юзага келади: букиш, яъни сон ва бутун оёқни олдинга узатиш ва ёзиш яъни сон ва бутан оёқни орқага узатиш ҳаракатлари, равшанки, бошқа буҳимларда буладиган тегишли ҳаракатлар билан биргаликда юзага чиқади. қуш утирган пайтида оёҳи ошиқ-мошиққа ухшаб йиҳилади- бу ҳаракат турт оёқли ҳайвоннинг орқа оёқлари ва одам оёҳида буладиган ҳаракатга уҳшайди. Буҳим роса ёзилганида болдир ва оёқ панжасида олдинга очиқ буладиган утмас бурча юзага келади. Бу барча турли қушларда ҳар хил булади, баъзиларида туҳри бурчакка яқин турса, бошқаларида бир мунча уткирроқ булади. Қуш буйни кузга узайиб ва калта булиши мумкин. Калта тортиш қуйидагича: буйиннинг пастки учи икки букланади ва қайрилган жойи

буйинтируқка таяниб туради. Натижада кукрак қафасининг олдинги томонида патлар билан қопланган массив пайдо булади, у кузга гавдани чузилиб кетгандек курсатади (ҳозлар, урдакларда айниқса сезиларли булади). Буйин чузилганида бу массив йуқолиб кетади ва қуш танаси калта тортади. Патлари тагида одатда фақат болдирнинг-пастки қисми ва болдир панжа буҳими билан оёқ панжаси куриниб туради, булардан фақат пайлар утади; барча мускул қисми юқорида булади. Шунга кура қушларнинг оёҳи, айниқса узун оёқли кушларда жуда ингички булиб куринади. Оёқларни, ҳусусан ҳаракат қилиб турган оёқларни туҳри чизиш учун тизза буҳимининг қаерда жойлашганини (одимлаш вақтида) кузатиш ва болдир тузишни шундан шундан бошлаш керак. Акс ҳолда қуш тирикдек булиб чиқмасдан уйинчоққа уҳшаб қолади. Бошда таниш элементларни: калла суягининг мия ва юз қисмини фарқ қилиши мумкин, лекин куз косалари (орбиталари), ёноқлари пастки ва устки жаҳлар қушларда одам ва турт оёқли ҳайвонлардагига караганда бошқача шакилда булади. Қушнинг танаси билан боши урта чизиқни белгилаб олгандан кейин тенг ёқли симметрия принцпига мувофиқ тузиб борилади, бунда симметрия ҳажмларини бир йула тузиб олинг. қуш тасвирини тузишда скелетни ва ҳаракат вақтида қисимларининг қай тариқа урнидан кучиб туришини доимо ҳаёлида тутишга ҳаракат қилинг. қуш скелетини олдиндан ва орқадан тузиб куринг. қуш скелети қанотларини йиҳиб турган холда урнатилган булса, дарсликда берилган расмлардан фойдаланиб, қанотлари ёзилганида қандай булишини тасаввур қилишга уруниб куринг ва уларни чизинг. Суякларни обдон ишлаш билан овора булиб утирманг, фақат уларнинг хомаки расмини ишланг кушларни тинч турганида ва ҳаракат вақтида кузатиб куришга ҳаракат қилинг. Унинг тасвирини ёддан тузинг.

Адабиётлар: 1. I.A.Karimov. O’zbеkiston XXI asrga intilmoqda T. «O’zbеkiston», 1999. 2. N.Abdulla е v San'at tarixi II-jild I-kitob «San'at», Toshk е nt, 2001. 3. Е .Barchai. Anotomiya . Budap е sht, 1975. 4. B . Boym е tov Haykaltaroshlik va plastik anotomiya . « Tasviriy san ' at va muxandislik grafikasi » bakalavriat yуnalishi уquv dasturi . 5. B . Boym е tov « Plastik anotomiya » O ’ quv qуllanma Toshk е nt , 2005. 6. L . M . Pisar е vskiy . L е pka Golovi ` ch е lov е ka . M .1968. 7. A . Е . T е r е nt е v . Izobroj е ni е jivotno ` x i ptits sr е dstvami risunka i jivopisi . M.1980. 8. G.M Pavlov, V.N.Pavlova «Plastik anotomiya» M. 1967. 9. V.P.Sh е vch е nko «Odam anotomiyasi va rasm». T., A.Qodiriy Nomidagi Xalq m е 'rosi nashriyoti 1996. 10. N.K.Axm е dov. «Odam anotomiyasi» Atlas. Ibn-Sino.T. I-jild. 1996. II-jild 1998. 11. M.I. Rabinovich «Odam, tуrt oyoqli hayvonlar va parrandalarning plastik anotomiyasi» T.O’qituvchi, 1971. 12. М . Ц . Рабинович . " Одам т у рт оёқли ҳ айвонлар ва паррандаларнинг пластик анатомияси ва уларни расмда қ у ллаш ". Тошкент. O’қитувчи, 1971 13. Г.М.Павлов, В.Н.Павлова. "Пластик анатомия". Москва. 1967 й. (русча). 14. В.П.Шевченко. "Одам анатомия ва расм". А.Қодирий номидаги халқ мероси нашриёти. 1996 й. 15. М,Ф.Иваницкий "Пластик анатомияси туплами". Москва. 1955 й (русча). 16. Г.Гицеску. "Пластик анатомия". Москва. 1963 й. (русча). 17. Н.К.Аҳмедов. "Атлас одам анатомияси". Ибн-Сино номидаги тиббиёт нашриёти. Тошкент. 1996 й. 1-жилд. 1998 й. 2-жилд.

Похожие

Пластик анатомия. Oдамнинг пластик анатомияси

Турт оёқли хайвонлар ва пластик анатомияси

Одам гавдасининг рангтасвирда ишлаш йуллари

Чизматасвир фанини ўқитишда услубий курсатмалар

Композиция тарихини ривожланиши