Inson jamiyatining kelib chiqishi - История - Рефераты

Inson jamiyatining kelib chiqishi

Загружено в:

05.09.2022

Скачано:

0

Размер:

18.111328125 KB

Inson jamiyatining kelib chiqishi Reja: 1. Jamoa an’analarining vujudga kelishi. 2. Ovchilikning ahamiyati. 3. Ibtidoiy jamoada mehnatning rivojlanishi. 4. Ibtidoiy jamoada jinsiy munosabatlar.

Odamzodning dastlabki vatani masalasi uzoq vaqtlardan beri turli xil olim va xar xil kasb egalarini qiziqtirib keladi. Odamning xayvonot olamidan kelib chiqish, vatani va ilk bor tarqalgan joylari xaqidagi masala G.F.Nesturx, M.I.Ukro’son, I.K.Ivanov, F.Bord, G.Kenigsvaled, U. Xaueles va boshqa ko’pgina antropolog va arxeologlarning asarlarida mufassal yoritilgan. P.P.Sushkinning odamzod vatani Markaziy Osiyoning ochiq o’lkalari degan farazi ko’pchilik olimlar tomonidan maqullanmadi. CHunki Markaziy Osiyodan topilgan ko’p sonli tosh asri yodgoliklarining madaniy qatlamlaridan qazilma odamsimon maymunning qoldiqlari mutlaqo uchramaydi. Amerika va Avstraliyaning odam paydo bo’lgan joyiga kiritib bo’lmaydi. CHunki mazkur materiklarda odamzodning eng qadimgi ajdodi odamsimon maymunlar yashagan emas. Amerika va Avstraliyaga odamlar bundan 35-30 ming yillar muqaddam Osiyodan o’tgan. Bu dastlabki urug’chilik tuzumi davriga, xozirgi zamon tipidagi odamlar paydo bo’lgan, darvga to’g’ri keladi. Xozirgi odamzodning vatani Afrika va janubiy Osiyo deb qarovchi olimlar orasida qizg’in tortishuv mavjud. O’z vaqtida CH.Darvin odamzodning ilk vatani Afrika bo’lishi mumkin degan farazni maydonga tashlagan edi. Afrikaning janubi, ayniqsa sharqidan arxeologik ashyolar, ayniqsa eng qadimgi avstrolopitek Olduvay daryosidan esa eng qadimgi qazilma odam suyaklari, Keniyadan esa dunyoda eng qadimga tosh qurollarining CH. Darvinning fikri to’g’ri ekanligini ko’rsatmoqda.

Marokashning Atlantik okeani qirg’oqlaridan Olduvay davriga mansub eng qadimgi tosh qurollar topilib, u Tanziyaning «ishbilarmon odamlari» qoldirgan tosh qurollarini eslatadi. Nixoyat Afrika odamzodining ilk beshigi ekanligini shu narsa ham ta’kidlaydiki, Afrikada odamga juda yaqin bo’lgan shimpanze va gorilla-antropoidlar yashaydi. SHu narsa diqqatga sazovorki, na Osiyoda va na Evropada SHarqiy Afrikadagi kabi bir-biri bilan uzviy bog’langan primatlar topilgan emas. Bu xol M. I. Uro’son, I. K. Ivanov, V. P. Alekseev va boshqa olimlarga odamzodning dastlabki Vatani Afrika Janubiy va SHarqiy Afrika degan fikrni olg’a surishga imkon berdi. YAqin vaqtlargacha Janubiy va Janubi-SHarqiy Osiyodan SHarqiy Afrikadagi kabi juda qadimiy qazilma odamlar va eng qadimiy mexnat qurollarining qoldiqlari ma’lum emas edi. Olimlardan G.Kenigsvald buni Xitoy va Sivalak (Hindsiton va Pokiston) tepaliklarida kaliy-orgon usuli bilan davrini aniqlash imkoniyatini beradigan vulqon jinslarining yo’qligi bilan bog’laydi. Indoneziyadan ham vulqon jinslari topilib, bu hol yaqinda Mojokent pitekantropining sanasi kaliy-agon usuli bilan 1,9-1,5 ming yil qadimiylikka ega ekanligi aniqlandi. Bu sana SHarqiy Afrika sanasida u qadar katta farq qilmaydi. SHu bilan birga YAvadan avstrolopitekka o’xshash kalaiy-agon sanasi 1,5 mln yilga oid eoleystotsen megantropga va quyi pleyetotsen pitekantroplarining qoldiqlari topildi.

Janabiy Xitoy va SHimoliy Hindistondan avstrolopiteklarga yaqin gigantopitek Markaziy Xitoydan esa quyi pleystotsen davriga lontyan sinantropining qoldiqlari topildi. Sivalak tepaligadan esa miotsen va pliotsen davriga mansub bo’lgan driopitek va ramapiteklaning suyak qoldiqlari topilgan. SHunday qilib Janubiy va Janubi-SHarqiy Osiyodan yuqori neogen va eopleystotsen davriga oid qazilma odamsimon maymunlar odamlarga aylanishi chegarasida turgan mavjudod, hamda eopleystotsen va quyi pleystotsen arxantronlarning qoldiqlari topildi. Bulardan arxantroplar 2 million yil qadimiylikka ega. Mazkur dalillar Janubiy va Janubi-SHarqiy Osiyoning ham insoniyatning ilk vatani deb atashi imkonini beradi. SHunday qilib Janubiy SHarqiy Osiyo ham SHimoliy-SHarqiy Afrika bilan birga odamzodning vatani hisoblanadi. Vengriyaning Veresheelyov, CHexoslavakiyaning Prjezlentitsa, Germaniya Federativ Respublikasining Geydelngberg degan joydan mindelend muzligi va undan ham qadimiyroq davrga mansub quyi pleystotsen qatlamidan arxantrop suyak qoldiqlari topilishi odamning ilk vatani chegarasiga Evropani ham kiritish imkonini berdi. Zotan Fransiyaning janubiy-sharqidagi Vallon g’oridan sanasi 700 ming yilga borib taqaluvchi manzilgoxi va mehnat qurollarining topilishi mazkur fikrni tasdiqlaydi. Bu jihatdan Vengriyaning SHimoliy-sharqidagi Rudabaniyadan quyi pliotsen qatlamidan odamga aylanish arafasida. turgan ramapitek tarzidagi maymun qoldig’ining topilishi katta ahamiyatga egadir.

SHunday qilib, maymunni odamga aylanish jarayoni faqatgina Afrikada sodir bo’libgina qolmay Afrika-Evrosiyo xayvonot olami ichida ro’y bergan. Hozirgi olimlar orasida odamzodning ilk vatani, uning beshigi qaerda degan masalada qizg’in bahs borayotgan ekan, hali bu masala to’laligacha xal etilgani yo’q. Ko’pgina osvet va progessiv chet el olimlari odamzodning vatani, faqat Afrika yoki Osiyoning o’zigagina bo’lib qolmay bunga Afrikaning katta qismi Janubiy Evropa, Janubiy va Janubi-SHarqiy Osiyoni kiritish mumkin demoqdalar. Lekin bu so’nggi so’z emas. Qadimgi tosh asriga oid yangi kashfiyotlar insoniyat kelib chiqqan va uning vatani hisoblangan chegaralarni yanada kengaytirish mumkin.

Adabiyotlar 1.Karimov.I. Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q.T.Sharq,1998 2.Alekseev.V.Istoriya pervobitnogo obshestvo.M,Nauka,1991 3.Asqarov A. O’zbekiston xalqlari tarixi.-T.;O’qituvchi,1993 4.Pidayev Sh.Sirli kushonlar saltanati.-T.; O’qituvchi.1995 5.Tokarev. S. Religiya narodov mira.-M.; Nauka.1989

Похожие

Ibtidoiy inson jamoasining kelib chiqishi

Insonning kelib chiqishi

O'zbekistonda inson huquqlari va erkinliklari kafolatining yaratilishi

Rivojlangan ibtidoiy jamoada ishlab chiqarishning o’sishi

Demokratiyani yanada huquqlashtirish. Ko'ppartiyaviylik