Xitoy va Yaponiyaning geostrategik siyosati va uning mohiyati - Политология - Рефераты

Xitoy va Yaponiyaning geostrategik siyosati va uning mohiyati

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

71 KB

X itoy va Yaponiyaning geostrategik siyosati va uning mohiyati Reja: 1. Xitoy iqtisodiy taraqqiyotining spetsifik xususiyatari. 2. Xitoyning jahon iqtisodiyoti va siyosiy maydonidagi tutgan mavqeidagi nomutanosibliklar. 3. Yaponiya iqtisodiy taraqqiyotining spetsifik xususiyatari. 4. Yaponiyaning jahon iqtisodiyoti va siyosiy maydonidagi tutgan mavqeidagi nomutanosibliklar.

Xitoy iqtisodiy taraqqiyotining spetsifik xususiyatari. Osiyo jahondagi tabiiy qazilmalarga eng boy qit’a hisoblanadi. Unda neftning 60 %, kauchukning 60 %, qalayning 57 % qazib olinadi. XX asr boshlarida ayrim mamlakatlarni hisobga olmaganda barchasi mustamlakachilik girdobiga tortildi. Faqat Yaponiya o‘z mustaqilligini saqlab qoldi. Turkiya, Eron va Afg‘oniston siyosiy jihatdan mustaqil bo‘lsada iqtisodiy jihatdan qaram edi. Hozir qit’ada 48 mamlakat mavjud. Qit’a milliy, diniy, jihatdan xilma-xil. XITOY. Urushdan keyin XKP bilan Gomindan o‘rtasida kurash boshlandi. 1949 yilda «Umumiy dastur» kabul qilinib 1954 yilgacha mamlakat konstitutsiyasi vazifasini bajardi. 1949 yilda XXR tuzilgani e’lon qilindi. Agrar mamlakat bo‘lib chet el kapitali xukmron edi. Qishloq ho‘jaligida yarim natural ho‘jalik xukmron edi. Xitoy inqilobi uning tashkilotchisi Mao Tszedun nomi Bilan «maoistik» inqilob deb yuritila boshlandi. Maoizmning o‘ziga xos tomoni shundaki u «kazarma kommunizmi» siyosatini yuritdi. Maoizm iqtisodiy va madaniy taraqqiyotda ma’lum yutuqlarga erishdi. 1950 yilda er islohoti o‘tkazildi, 1953 yilda sanoat tiklandi. 694 ta sanoat korxonasi qurildi. 1958 yilda «Uch qizil bayroq» shiori paydo bo‘ldi. Iqtisodiy qonunlarga zid ravishda Xitoy dehqonlarini birlashtirishning yangi shaklini yaratishga kirishildi. Dastur «katta sakrash» deb nom oldi. Unga asoan 1958-62 yillarda sanoat 6,5 marta, qishloq ho‘jaligi 2,5 marta o‘sishi kerak edi. Utopiyani amalga oshirish uchun qishloq ho‘jaligi kooperativlari xalq kommunalariga aylantirildi. Barcha narsalar umumiy bulib qoldi. Ikki yil ichida 100 milliard yuan zarar ko‘rildi. 1965 yildagina 1957 yilgi darajaga erishildi. Xukumat aybni xalq bo‘yniga qo‘ydi 1966 yilda XKP madaniy inqilob to‘g‘risida qaror qabul qildi. Xunveybinlar- turli jamoatchilik tashkilotlarini yanchish, xukumatga yoqmagan shaxslarni jazolash uchun ta’lim olayotgan yoshlardan tuzilgan otryadlar. Xunveybinlar ko‘chalarda kishilarni ushlab qayta tarbiyalash uchun maxsus maktablarga jo‘natardi. Bu inqilob Xitoy uchun 500 milliarb yuanga tushdi.

1966-76 yillar «yo‘qotilgan o‘n yillik» bo‘lib qoldi. 1976 yilda Tszedun vafot etdi. «Madaniy inqilob» faollari ta’qibga olindi. Tszeduning xotini Tszyan Tsin va Siyosiy byuroning yana uchta a’zosi «to‘rtlik to‘dasi» deb ayblanib qamoqqa olindi. Ikki yil madaniy inqilob oqibatlarini tugatish uchun kurash olib borildi. Xitoy oldida turgan muammolar ham anchagina edi. Birinchisi milliy muammo hisoblanadi. Mamlakat aholisining 93 % ni xontsilar tashkil qiladi. Undan taqari 16 ta millat vakili yashaydi. 10 millionga yaqin turkiy xalqlar yashaydi. 1959 yilda tibetliklar qo‘zg‘olon ko‘tarishdi. Tibetning diniy va dunyoviy rahbari Dalalaylama Hindistonga qochdi. Yana bir muammo Tayvan. Tayvan oroli 39 ming km.kv, materikdan 142 km uzoqlikda joylashgan. Asosiy shahri Taybey. 1993 yildan XXR raisi Tszyan Tszemin. Ikkinchi jahon urushi tuga-gandan so‘ng Xitoy kommu-nistik partiyasi (XKP) va Gomindan partiyasi o‘rtasida kurash boshlandi. 1946- yil yozida Gomindan armiyasi XKP nazo-ratidagi Xitoy rayonlarida hujum operatsiyalarini boshla-di. Yangi fuqarolik urushi boshlandi. Ular ma'lum bir hududlarni egallashga muvaffaq bo‘ldi. Biroq Xitoy Xalq ozodlik armiyasi (XXOA) yirik mag‘lubiyatni chetlab asosiy kuchlarini saqlab qola oldi. 1948-yil avgustdan vaziyat o‘zgardi. XXOA qarshi hujumga o‘tdi va Gomindan qo‘shinlariga qaqshatli zarba berdi. 1949-yil sentabrda "Umumiy dastur" qabul qilindi va u 1954-yilgacha Xitoyda vaqtinchalik konstitutsiya vazi-fasini o‘tadi. Unda xalq demokratiyasi tamoyillari hamda ishchilar sinfi va dehqonlar ittifoqi asosidagi Xitoy Xalq Respublikasi davlati tashkil etilganligi e'lon qilindi. Umumiy dastur Yevropa mamlakatlarining Xitoydagi alohida huquq va imtiyozlarini bekor qildi. 1949-yil sentabr oyida XXOA askarlari Xitoy poytax-ti Pekinga kirib keldi. 1949-yil 11-oktabrda XXR tashkil topganligi rasmiy e'lon qihndi. Inqilob g‘alaba qozondi va Xitoyning mustamlakaga aylanishiga chek qo‘yildi. Xitoy o‘sha paytda ishlab chiqarishi past agrar mamlakat hisoblanar, asosan xorijiy sarmoya hukmronlik qilar edi. Mamlakatda dunyodagi eng past iste'mol dara-jasi va ulkan ishsizlar armiyasi mavjud bo‘lgan.

Fabrika zavod korxonalari umumiy ishlab chiqarishning arzimas qismini tashkil etib, ko‘pgina korxonalar eng oddiy asbob-uskunalar bilan jihozlangan edi. Qishloqlarda esa yarim natural xo‘jaligi hukmronlik qilganligi qoloqlik-ning bir sababi bo‘lgan. Inqilob natijalari: Xitoydagi inqilob uning tashkilotchisi va rahbari Mao Szedun nomiga "maoistik" inqilob deb yuritila boshlandi. Maoizmning o‘ziga xos tomoni uning "kazarma kommunizmi" deb ta'riflangan siyosatida edi. Maoizm harbiy-byurokratik partiya guruhlari diktaturasini o‘rna-tib, barcha iqtisodiy va ijtimoiy qonunlarga teskari tuzumni barpo qildi. Rahbariyat o‘zboshimchalik bilan qarorlar qabul qilar, ammo sodda, ommabop shiorlar orqasiga bekinishga usta edi. Shu bilan birga yangi Xitoy qurilishining boshlan-g‘ich bosqichida maoizm iqtisodiy va madaniy taraqqi-yotda ma'lum bir yutuqlarga erishdi. 1950-yilda yer islo-hoti o‘tkazilib, 300 million yersiz va kam yerli dehqonlar 47,6 million gektar yerga hamda ishlab chiqarish vositalariga ega bo‘ldi. Xitoydagi feodal yer egaligi yo‘q qilindi, zamindorlar esa sinf sifatida tugatildi. Bu Osiyodagi eng keskin agrar islohot bo‘ldi. 1953-yilda sanoat tiklandi, 1955-yilda esa xalq xo‘jaligi birinchi besh yillik rejasi qabul qilindi. Unga ko‘ra 694 ta yirik sanoat ob'ektlari qurilishi mo‘ljallangan. Sobiq xususiy korxonalar ularning egalari va davlat-ning qo‘shma mulki bo‘lib qoldi. Ular yuqori maosh to‘lanadigan mutaxassislar holatiga o‘tkazilib, yillik kapi-talning 5 foizi to‘lanishi kerak edi. Ayrim korxonalar xususiy mulk sifatida saqlanib, davlat buyurtmalaridan mahrum qilindi, boshqa korxonalar asosida qo‘shma korxonalar tashkil qilindi. Birinchi besh yillik reja bajarilishi bilan sanoat yalpi mahsuloti ikki baravar, qishloq xo‘jaligi esa 25 foizga ko‘paydi. Xalqning turmush darajasi ko‘tarildi. Ishchi va xizmatchilar ish haqi 30 foiz, dehqonlar daromadi 28 foiz oshdi. Xitoy uchun yangi sanoat tarmog‘i yuzaga keldi. Xalq yerga ega bo‘ldi, xorijiy kapitalning hukmronli-gi tugatildi. Xitoy ozod va mustaqil mamlakatga aylandi.

1958-yilda yangi jamiyat qurishga qaratilgan yo‘nalish o‘zgardi. “Uch qizil bayroq” shiori paydo bo‘ldi. Bu iqtisodiy qonunlarga xilof ravishda ilgarigi rejalarni jadallik bilan amalga oshirish, shuningdek, Xitoy dehqonlarini birlashtirishning yangi shaklini yaratishning avantyuristik dasturidan iborat edi. Dastur umumiy holda "katta sakrash" deb nomlandi. Unga ko‘ra to‘rt yilda (1958 — 1962- yillar) sanoat ishlab chiqarishi 6,5 marta, qishloq xo‘jaligi esa 2,5 baravar o‘sishi lozim edi. Bu amaliy qiy-matdan ko‘ra targ‘ibotga mo‘ljallangan aqlga sig‘maydi-gan xayol edi. Shunga qaramay Xitoy rahbariyati ushbu utopiyani amalga oshirishni boshladi. Qishloqlardagi sobiq qishloq xo‘jalik kooperativlari xalq kommunalariga aylantirildi. Ularda ishlab chiqarish qurollari, uy- ro‘zg‘or anjomlari, chorva, turar- joy, mevali daraxtlar umumiy bo‘lib qoldi. Dehqonlardan tomorqalar tortib olindi. Har bir kommu-naga uyda domna pechlar qurish va unda po‘lat eritish vazifasi topshirildi. Tez orada "katta sakrash" g‘oyasi barbod bo‘lgani ma'lum bo‘ldi. Ikki yilda (1958—1960) xalq xo‘jaligi 100 milliard yuan zarar ko‘rdi. Faqat 1965- yildagina xalq xo‘jaligini 1957-yil darajasiga ko‘tarishga erishildi. Ammo Xitoy rahbariyati bu aybni xalq bo‘yniga qo‘yishga qaror qildi. 1966-yil avgustda "XKP MK ning ulug‘ proletar madaniy inqilobi to‘g‘risidagi qarori" qabul qilinib, unda mamlakatni kapitalistik yo‘ldan borishga undovchilar yanchib tashlashga chaqirilgan edi. "Madaniy inqilob" natijasida 100 millionga yaqin kishi jabr ko‘rdi. Shahar ko‘chalarida "Inqilob" jangari qo‘shinlaridan iborat "xunveybin"larning boshboshdoq-liklari avj oldi. Kishilarni to‘g‘ridan- to‘g‘ri ko‘chalar, uylardan ushlab qayta tarbiyalash maxsus lagerlariga jo‘natildi. Ular orasida taniqli olrmlar, partiya arboblari, davlat muassasalari xizmatchilari, san'at xodimlari ham bor edi. "Xunveybinlar" otryadlari maktab o‘quvchilari, talabalar, daydilar va hayotda ishi yurishmagan omadsiz-lardan tashkil topdi. Tutilgan yo‘lning yangitdan o‘zgarishi. Mamlakat iqtisodini modernizatsiyalash: 1976-yil sentabrda Mao Szedun vafot etdi. “Madaniy inqilob” faollari ta'qib qilina boshladi.

Mao Szedunning xotini Szyan Sin va yana Siyosiy byuroning uch a'zosi ("to‘rtlik to‘dasi") qamoqqa olindi. Ikki yil davomida "madaniy inqilob" oqibatlarini tugatish uchun kurash olib borildi va faqat 1978-yil dekabrda XKP MKning III plenumida Xitoyni modernizatsiyalash to‘g‘risida qaror qabul qildi. Islohotlarni amalga oshirish boshlandi. Chet el sarmoyalari oqimini barqarorlashtirish uchun mam-lakatning janubiy chekkalarida bir qator maxsus iqtisodiy zonalar tashkil etish to‘g‘risida qaror qabul qilindi. Tashqi noiqtisodiy sohada dunyoning rivojlangan mam-lakatlari bilan hamkorlik qilishga mo‘ljallangan "ochiq siyosat" olib borildi. Dehqonlarga tomorqalar qaytarib berildi. Qishloq xo‘jaligi dehqonlarga yetishtirgan ortiqcha mahsulotini sotish huquqini beruvchi xo‘jalik pudratiga o‘tdi. "Direktiv rejalashtirish" tugatildi, barcha sanoat kor-xonalari "mustaqil xo‘jalik tashkilotlari"ga aylantirildi. Mamlakatda xususiy bozor, tovar munosabatlari keng rivojlana boshladi, kichik xususiy va jamoa korxonalari, kustar ustaxonalar, xususiy tadbirkorlar faoliyatiga ruxsat berildi. Ikkinchi jahon urushidagi mag‘lubiyat va so‘zsiz taslim bo‘lish haqidagi kapitulyatsiya Yaponiyani larzaga soldi. Yaponiyaning yengilmas davlat va uning imperatorining ilohiy kelib chiqishi haqidagi afsonalar ruhida tarbiyalangan xalq buni milliy sharmandalik deb qabul qildi. Ayni paytda yaponlar mag‘lubiyatni tan olib, o‘zlariga xos tashkilotchilik va tartib bilan okkupatsion hukumatga bo‘ ysundilar. General Makartur islohotlari: Xalq jamiyatda islohotlar va demokratik qayta qurishlar amalga oshishini kutar edi. AQSHning Yaponiyadagi okkupatsion qo‘shinlari qo‘mondoni general Makartur qo‘lida cheklanmagan hokimiyat to‘plangandi. Oktabr boshida demokratik qayta qurish boshlandi. General Makartur taklifiga ko‘ra siyosiy mahbuslar ozod qilindi, yashirin politsiya tugatil- di. Ayollar tengligi bo‘yicha chora-tadbirlar o‘tkazildi, kasaba uyilshmalar huquqi kengaytirildi, xalq ta'limi to‘liq qayta o‘zgartirildi.

Makartur Duglas (1880-1964) - 1944-yildan AQSH qo‘shini generaii. Ikkinchi jahon urushi davrida (1941-1942-yil) AQSHning Uzoq Sharqdagi qurolli kuchlari qo‘mondoni va Tinch okean janubi- g‘arbiy qismidagi ittifoqchilar qo‘shinlari bosh qo‘mondoni. 1945-yildan Yaponiyadagi okkupatsion qo‘shinlar qo‘mondoni bo‘lgan. 1950-1951-yillarda Koreyadagi Amerika va Janubiy Koreya qurolli kuchlari operatsiyalariga rahbarlik qilgan. AQSH Yaponiyada o‘z namunasi bo‘yicha zamo-naviy iqtisodiy tizim yaratishga harakat qildi. Ya'ni antitrest qonunlar qo‘llanilishi lozim bolib, bunday qoida XX asr boshida AQSHda joriy etilgan, Dzaybatsu tarqatib yilborilgandi. 21 ta bank yopildi. Monopolistlar, militaristlar, shuningdek, yirik feodallar -yer egalari xalq dushmani deb e'lon qilindi. Ko‘pgina harbiy va siyosiy jinoyatchilar hibsga olindi hamda qatl qilindi. 1947- yilda qabul qilingan konstitutsiya asosida demokratik huquq va erkinliklar, urushni rad etish, o‘z qurolli kuchlarini taqiqlash e'lon qilindi. Shu bilan birga imperator millat rahbari, uning birligining ramzi bo‘lib qoldi. Agressiv siyosat olib borgan partiyalar tarqatib yilbo-rildi. Urushdan so‘nggi Yaponiyada davlat siyosatini bel-gilab bergan yangi -progressiv, liberal va sotsialistik partiyalar tashkil topdi. Urushdan keyingi davrda ko‘p vaqtlar hukumat tepasida liberal (1955-yildan liberal-demokratik) partiya turdi. 1946-yilgi parlament saylovlarida liberal partiya g‘alaba qozondi. General Makartur tashabbusi bilan par-lament 1946-yilda agrar islohotlar to‘g‘risida qonun qabul qildi. Unga ko‘ra hukumat pomeshchiklardan yer sotib olib, uni dehqonlarga sota boshladi. Yer islohoti dehqonlar foydasiga yerni qayta taqsimlashga olib keldi. Yagona pul solig‘i asosiy soliq bo‘lib qoldi. Endilikda dehqonlar o‘zlari yetishtirgan mahsulptga o‘z bilganicha xo‘jayinlik qilishi mumkin bo‘lib qoldi. Agrar islohot Yaponiyada inqilob yasadi. Qishloq xo‘jaligida jadal sur'atlarda kimyoviy o‘g‘itlar, gidro-poniklar, shuningdek, kichik dala-yerlarga mo‘ljallangan minitraktor hamda boshqa texnikalardan foydalana boshlandi.

Yaponiya va AQSHning harbiy-siyosiy ittifoqi: AQSH bilan bir qator shartnomalar tuzilishi munosabati bilan Yaponiyadagi ahvol keskin o‘gardi. 1951- yili San-Fransiskoda "Xavfsizlik to‘g‘risida shartnoma" .imzolandi. Unda ikki mamlakat o‘rtasidagi harbiy-siyosiy ittifoq rasmiylashtirildi. Shartnoma Yaponiyada ushbu mamlakat "suvereni-tetini ta'minlaydigan AQSH qurolli kuchlarini ushlab turish"ni nazarda tutar edi. Mazkur shartnoma mam-lakatda amerika harbiylarining bo‘lishini abadiylashtirib qo‘ydi va yapon qurolli kucbJarini tashkil etishga yo‘1 bermadi. 1952-yilgi amerika-yapon shartnomasiga ko‘ra barcha harbiy bazalar AQSH qurolli kuchlariga qaraydigan va ularni ushlab turganligi uchun Yaponiyaga har yili 150 million dollar to‘laydigan bo‘ldi. Amerika amalda Yaponiyaning barcha hududini nazorat qilish huquqini qo‘lga kiritdi. 1953-yilda tuzilgan do‘stlik, savdo va den-giz kemalari qatnovi to‘g‘risidagi Amerika-Yapon shartnomasi har ikki mamlakat fiiqarolari hamda kompaniyalariga bir-birlarining hududlarida tijorat faoliyati borasida teng huquqqa ega bo‘lish imkoniyatini berdi. o‘zaro yprdam va mudofaani ta'minlash to‘g‘risidagi 1954- yilgi bitim yapon sanoati uchun ochilgan amerika bozoridagi iqtisodiy chora-tadbirlarga sarmoya kiritish kafolatini o‘z ichiga olgan edi. Nihoyat, 1960-yilgi "o‘zaro hamkorlik va xavfsizlikka kafplat" to‘g‘risidagi shartnoma bu ikki mamlakatning harbiy-siyosiy ittifoqi-ni rasmiylashtirishni yakunladi va Yaponiyani AQSHning Uzoq Sharqdagi kenja sherigiga aylantirdi deyish mumkin. Mazkur shartnomaga ko‘ra, Amerika harbiy xiz-matchilari yapon yilrisdiksiyasi nazoratidan chiqarildi va soliq hamda bojxpna tekshiruvidan ozod qilindi. 1 million aholi yashaydigan Okinava oroli AQSHning Tinch okean havzasidagi doimiy harbiy-havo kuchlari bazasi bo‘lib qoldi. Amerika bombardimonchilari aynan shu yerdan Vyetnam, Laos, Kampuchiya shahar va qishloqlariga bomba tashlash uchun uchar edi.

Yaponiya bilan harbiy-siyosiy ittifoq tuzgan AQSH uni Sovet Ittifoqiga qarshi qayray boshladi. Amerika senati 1951 -yilgi Yalta shartnomasini ratifikatsiya qilib, uning Yaponiyaga tegishli bandlarini shubha ostiga ola boshladi. Ma'lumki, mazkur shartnomada Kurill orollari va Janubiy Saxalin Sovet Ittifoqiga berilganligi qayd qilingan edi. Shundan beri Kurill tizmasiga kiruvchi Xabomai, Shikatan, Itunap va Kunashir orpllari SSSR va Yaponiya o‘rtasidagi doimiy qarama-qarshilik manbaiga aylandi. 50-70-villarda iatisodiy yilksalish: Shu bilan birga yapon-amerika shartnomasi tuzilishi 50-yillarda Yaponiya iqtisodini rivojlantirishning negizi bo‘lib qoldi. Yaponiya Amerika bozoriga kirish imkoniyatini oldi. AQSH bozori o‘ziga xos qafiy qoidalarga ega: bu yerga keltiriladigan tovarlar eng yilqori sifatli, zamon talablariga javob beradigan va raqobatbardosh bo‘lishi lozim. Yaponiya sanoati o‘zini ko‘rsata oldi. Hozirda amerika importining 20 foizini yapon tovarlari tashkil qiladi va boshqa birorta mamlakat amerika bozorida Yaponiya bilan raqobat qila olmaydi. Har yili Yaponiya Amerika bozoriga 100 milliard dollar-dan ortiq miqdorda tovar yetkazib beradi. Amerika bozoriga shunchalik keng kirib borganligi uchun 50-yillarning ikkinchi yarmida yapon indu-striyasini ommaviy ravishda qayta jihozlash boshlandi. Qirq yil ichida Yaponiyada ishlab chiqarishni struktu-raviy qayta o‘zgartirish yakunlandi. Ilmiy-texnika inqilo-bi yilz berdi. Sanoatning barcha tarmog‘i qayta jihozlan-di, dunyodagi eng ilg‘or texnologiya va ilmiy yiltuqlar tatbiq etildi. 1955—1970-yillar ichida yapon iqtisodiga 15 ming-dan ortiq yangi texnika patenti va litsenziyasi joriy qilin-di. Mehnat resurslarini o‘zgartirishdagi siljishlar va "nou-xau"ning ommaviy import qilinishi yapon iqtiso-dining tezlik bilan oldinga chiqib olishidagi texnologiya bazasini ta'minladi. Harbiy ehtiyojlarga xarajatlar (yalpi milliy mahsulot-ning 1 foizi) sarflanmasligi sababli Yaponiya butun ish-lab chiqarishdagi kuchini sanoatning yangi texnologik va ilmiy sohalariga yo‘naltirish imkoniga ega bo‘ldi.

Ular ichida avtomobilsozlik sanoati muhim o‘rin egallaydi. 1960— 1980- yillarda yengil avtomobil ishlab chiqarish 33 baravar o‘sdi. Ayni paytda mashinasozlik, radioelektro-nika, EHM ishlab chiqarish, avtomatlashtirish vositalari, aloqa sohasini jihozlash tarmoqlarida ishlab chiqarish yilqori sur'atlarda o‘sib bordi. Avtomobil ishlab chiqarish bo‘yicha Yaponiya 1980-yilda jahonda birinchi o‘ringa chiqib, AQSHni quvib o‘tishga erishdi. Yaponiya robot texnikasi, maishiy texnika va optika, rangli televizor, videotexnika va radio-priyomniklar, magnitofon va konditsionerlar ishlab chiqarish bo‘yicha dunyoda yetakchi o‘rinni egallab kel- moqda. Ayniqsa, raqamli dasturiy boshqaruv va avtomatlashtirilgan tizimga ega stanoklar, shuningdek, robot-manipulyatorlar ishlab chiqarish juda tez o‘sa boshladi. Mamlakat iqtisodining zamonaviy shart-sharoitlarga moslashishida davlat boshqaruvi muhim rol o‘ynaydi. Norentabelli tarmoqlarni qisqartirish va rriodernizatsiyalashtirish, nisbatan raqobatbardosh kor-xonalarni tardab olish uning strategik yo‘nalishini tashkil etdi. Shuningdek, davlat korxonalarining qo‘shilishini, nisbatan katta va rentabelli korxonalarni yiriklashtirishni r A g‘batlantirish chora- tadbirlarini ko‘rdi.

Adabiyotlar: 1. Boden J. Metod legkogo poznaniya istorii. - M.:Nauka, 2000, 412-bet 2. Vasilenko I.A. Geopolitika. - M. Logos, 2003, 204-bet. 3. Gadjiyev K.S. Vvedeniye v geopolitiku. Izd 2, dop. i pererab. M., 2001. 4. Gadjiyev K.S. Geopolitika. –M.:Mejdunarodniye otnosheniya,1997, 384-bet. 5. Geopolitika: teoriya i praktika // Sb.statey pod red. Pozdnyakova E.A. -M., 1993,236-bet.

Похожие

“Katta o‘yin” kontseptsiyasi va uning geosiyosiy mohiyati

AQSh geosiyosati

O‘zbekiston va Shanhay tashkilotining geosiyosiy istiqbollari

Geosiyosat asoslari tushunchasi predmeti ob’ekti va manbalari

O'zbekistonning geosiyosiy o'rni