Улуғбек даврида фан, санъат ва маданият - Искусство - Рефераты

Улуғбек даврида фан, санъат ва маданият

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

45 KB

Улуғбек даврида фан, санъат ва маданият Мовароуннаҳрда Улуғбек ҳукмронлиги даври Улуғбек Муҳаммад Тарағай ибн Шоҳруҳ Амир Темурнинг ҳарбий юришлар даврида 1394 йили, Султонияда туғилган. Улуғбекнинг болалик йиллари Амир Темур билан бирга ўтади. Улуғбекнинг ёшлик йилларида Амир Темур давлатини қудратли давлатга айланган давр бўлди. Улуғбекни бобоси Амир Темур унинг тарбиясига катта эътибор берди. Улуғбекни ғоят билимдон, тарбияли мураббийлар тарбиялаб, уни хат-саводли, диний ва дунёвий илмларни асослари билан қуроллантирадилар. У араб, форс тилларини мукаммал эгаллади. Кутубхоналарда тахсил кўрди. Бобоси Амир Темур уни давлат ишларига уни бошқаришга ўсмирлик чоғидаёқ жалб қилди. Улуғбек бобосининг давлат кенгашларида, қабул маросимларида қатнашар эди. 1404 йили Темур неварасига Тошкент, Сайрам, Жамбул, Ашпара ва бутун Мўғулистонни мерос қилиб беради. Амир Темур вафотидан кейин мамлакат 2 та мустақил давлат - Хуросон ва Мовароуннаҳрга бўлиниб, бошқарила бошлади. 1409 йилдан Маркази Хирот бўлган давлатга Шохрухмирзо, маркази Самарқанд бўлган Мовароуннаҳрга Улуғбек ҳукмронлик қила бошлади. Улуғбек бу даврда 15 ёшда эди. Улуғбек 17 ёшдан бошлаб мамлакатни ўзи бошқара бошлади. 1414 йили Улуғбек ўз давлатига Хорозмни қўшиб олди. Улуғбек бобоси каби ҳарбий юришларни қилмади. Фақат мамлакатига яқинлашиб келаётган хавф-хатарни бартараф қилиш учун қисқа муддатли харбий юриш қилади. Масалан, 1424 мўғулистондаги вакили ҳокими Шермуҳаммадхон Улуғбек ишончини оқламагани учун уни устига юриш қилади, ғалаба билан қайтади. 1427 йилда Сирдарё ҳавзасидаги ерлар учун даъво қилиб чиққан Бароқхонга қарши юриш қилади.

1447 йили отаси Шоҳруҳмирзо вафотидан сўнг, Хуросонни ўзига бирлаштириб олиш учун 1448 йили Хиротга юриш қилади ва Хуросонни ўзига қўшиб олади. 1447 йилдан Улуғбек Тарағай ибн Шоҳруҳ тўла давлатни Олий ҳукмдори бўлади. 1449 йилнинг кузида Улуғбекнинг ўғли Абдилатиф ўз отасига қарши Самарқандга ҳужум бошлайди. Ўғил ва ота ўртасидаги жангда Улуғбек енгилади. Абдулатиф ўз отасини Самарқанд яқинида қатл қилдиради. Унинг жасади Самаркандга дафн қилинади. Лекин Абдулатифни ҳам отасини хуни учун қатл қиладилар.

Адабиётлар 1. И.Каримов. Ўзбекистон буюк келажак сари. Т. 1998 й. 2. И.Каримов. Баркамол авлод орзуси. Т. 1999 й. 3. А.Асқаров. Ўзбекистон тарихи. Т. 1994 й. 4. Б.Аҳмедов. Ўзбекистон тарихи манбалари. Т. 2001 й. 5. Муаллифлар уюшмаси. Ўзбекистон санъати. Т. 2001 й.

Похожие

Араб халифалиги даврида санъат, маданият ва меъморчилик

Шарқ уйғониш даврида лафзий санъат турлари

Амир Темур даври санъати ва маданияти

XVI-XVIII асрларда мовароуннаҳр санъати, маданияти ва меъморчилиги

Тасвирий санъат