Қуёнларнинг тери маҳсулдорлиги - Сельское и лесное хозяйство - Рефераты

Қуёнларнинг тери маҳсулдорлиги

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

55 KB

Қуёнларнинг тери маҳсулдорлиги Режа: 1. Мўйначилик хом-ашёси сифатида қуён терисининг хусусиятлари. 2. Давлат андозаси бўйича қуён терисига қўйилган асосий талаблар. 3. Ёши бўйича ва мавсумий тулаш. 4. Қуёнларни териси учун сўйишни ташкил етиш. 5. Қуён терисини дастлабки ишлаш қоидалари

Таянч иборалар. Қуёнчиликдан олинадиган асосий мухсулотлар, қуёнчиликдан олинадиган қўшимча маҳсулотлар, мўйна ва чарм – тери, қуёнларда туллаш, давлат андозалари. Қуён ветеринария ва медицинада, хатто косманавтикада энг қулай лаборатория ҳайвони сифатига фойдаланиб келинмоқда. Ўзбекистон хўжаликларида қуён асосан гўшт ва мўйна учун урчитилади. Мамлакатимизнинг барча худудларида етиштириладиган турли хил мўйналар ичида қуён мўйнаси салмоқли ўринни эгаллайди. Қуёнларнинг сифатли терисидан келадиган даромад гўштидан келадиган даромаддан деярлик кам бўлмайди. Шунинг учун қуённи тери ёки гўшт учун сўйишдан катъий назар терининг сифатига аҳамият бериш лозим. Қуёнлардан сифатли тери олиш учун уларни уз вақтида сўйиш ва терисини сифатига этибор бериш муҳим аҳамиятга эга. Қуёнларнинг териси бошқа қишлоқ хўжалик ҳайвонларини терисига мос ҳолда ажратилса тайёрлов идоралари қабул килмайди. Қуёнларни 3-4 ойлик бўлганда танлаб сўйиш мумкин. Бунда қуённинг туллаш даражаси улар жунини пуфлаб кўриб, терини рангига қараб аниқланади. Бунда туллаш жараёнида олмашинаётган жун ўзаги қисмидаги терида кўкимтир ранг билинади. Терини сўйилганда кейин ички томонидан ҳам доғлари бўлинади. жунни сақлаб, ёки тортиб кўриш, билан туллаш жараёнини аниқлаш мумкин, яъни туллаётган жун толалари қўлга осон илашади. Қуёнларда туллаш қиш фаслида секинлашиб ноябр март ойигача сўйиш мақсадга мувофиқ ҳисобланади. Қуён болаларини йилнинг қайси фаслида, ёки даврида туғилганига қараб туллаш муддати тугаб яна такрорланишигача бўлган даври хар хил бўлади. Йилнинг бошида, яъни март ойида туғилганлари учун тулланишни

тугалланишига 270 кун, июнь ойида туғилганларига 190 кун, июль охирларида туғилганлари учун 150 кун муддат керак. Сакраш бугунидан тери айлантириб кесилиб, орқа оёқни ички томонидан кесилиб орқа чиқарув тешигига бирлаштирилади. Деярли қолган қисмдаги тери кул билан мешсимон ажратилади. Дум умуртқа суякларидан ажратилади. (Бундан олдин олдинги оёқлардан кўтариб қорни баландга силаниб, сийдикни чиқариш керак). Сўнгра тери пастга тортилади. Қари қуёнларда қулоқ тоғайи, кўзларининг атрофи, бурун ва лаблари пичоқ ёрдамида олдинги оёқлари кафт бугунидан кесиб қулоқ тоғайлари олиниб клей тайёрлашга топширилади. Ажратилган тескари ҳолатдаги мешсимон тери махсус тўғрилагичларга кийдирилади. Тўғрилагич узунлиги 100 см, баландиги эни 5 см, охирги эни 30 см. гача бўлади. Ёғочдан ясаб, понали шаклда кулай, терини таранглашга унгай бўлади. терини тузламасдан шамол тегадиган, сояда ҳарорат 30 0 С, дан ошмайдиган жойда тик куритилади. Кўришдан олдин теридаги ёг ва ет кодиклариутмас пичоқ билан дум томонидан бошига қараб тозаланади. Дастлаб ишлаган қуён терисининг вазни 1,1 кг. дан ам бўлмаслиги лозим. Яхши қуриган терилар тахтланиб тайёрлов идораларига, ёки шартнома асосида истеъмолчиларга топширилади. Қуён мўйнасидан чиройлик пальто, қулоқли телпаклар, ёқалиқ, нимтаки, болалар пўстинлари тайёрланади. Қуён чарм-терисидан кулкоплар, сумкалар енгил оёқ кийимлари кабилар тайёрланади. Қуён терисининг товарлик (маҳсулотлик) хусусиятларини унинг ўлчами (юза сатхи), чидамлилиги, вазни, жун толаларининг тиғизлиги, ҳаво ўтказмовчанлиги, ташқи кўриниши, ранги ва бошқа шу каби кўп кўрсаткичлар ташкил этади. Қуён терисининг ўлчами кўзлар ўртасидаги чизиқдан дум асосигача бўлган узунлик ҳисобида олиниб "Д" харфи билан белгилансак: Д:2=0,5Д нуқтадан энини ўлчанади. Шх2=2Ш (чунки тери икки кават)

Агар терини умумий юзасини "П" билан белгиласак: П=Дх2Ш, нинг СМ 2 шаклидаги ифодасида бўлади. Давлат андозалари (ГОСТ 3136-37) талабига кўра бошли ва бошсиз. Қуён терилари қуйидаги 3 та гуруҳга бўлинади. Гуруҳлар Қуён терисининг юза сатхи, см 2 Бош қисмли Бош қисмсиз Алоҳида, (йирик) 1600 дан зиёд 1500 дан зиёд Йирик 1300 дан 1600гача 1200 дан 1500 гача Майда 1300 ва кам 1200 ва кам Давлат андозасига кўра қуён мўйна териси сифат кўрсаткичларига кўра 4 та навга бўлинади. 1. - навга терида килтик ва тивит толалари етилган терилар киради. Терини ички томони тоза бўлиши керак. Баъзан камгина килтик ва тивит толалари етилмаган, шунингдек ички қисмида қисмида кўпчилик белгилари озигина бор бўлсада турининг умумий юзасига нисбатан 1% дан ошмаса хам 1 - навга ўтказилади. 2. - навга теридаги килтик ва тивит толалари тўлиқ етилмаганлари киради. Терини ички қисмида тўлиқ ёки парчалардан иборат кукишлик белгилари мавжуд. Бўлсада, ягрин қисми тоза бугланлари киради. Баъзан - 1 - навга хос, лекин жун қоплами сийрак ва юпқа терилар ҳам бу навга киради. 3. - навга қуён мунасидаги килтик ва тивит толалари тула етилмаган, терини этли қисми ёппасига, ёхуд парча-парча кукишлик кўринишадаги терилар киради. 4. - навга сийрак килтик ва тивит толаси, жадал туллаш даврида суйиб олинган терилар киради. Ички эт қисми хам тўлиқ ёки парча - кукишликка эга бўлган терилар киради.

Адабиётлар 1. Сысоев В.С., Александров В.И. - "Кролиководство" М, 1985 2. Минина И.С., Леонтюк С.В., “Как разводить кроликов”, Москва., 1981 3. Помитко В.И., Деваева Г.М. и др. Пушное звероводство и кролиководство. Москва. 1982 4. Икромов Т. Ўзбекистонда қуёнчиликнинг ривожланиши. Тошкент. 1985 Кушоков Ж. Қуёнчилик(укув кулланма). Тошкент. 1994 йил 5. Кафедрадаги мавжуд ишланмалар .

Похожие

Қуёнларнинг гўшт маҳсулдорлиги

Қуёнларнинг тивит маҳсулдорлиги

Қуёнларнинг зотлари

Қуёнчиликнинг ва мўйначиликнинг халқ хўжалигидаги аҳамияти ва қуёнларнинг биологик хусусиятлари ҳамда келиб чиқиши

Қуёнчиликда наслчилик ишлари