Suv q’abul q’ilgichlar - Сельское и лесное хозяйство - Рефераты

Suv q’abul q’ilgichlar

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

31 KB

Suv q’abul q’ilgichlar Reja: 1.Suv q’abul q’ilgichlarning asosiy vazifalari va uning turlari 2.Suv q’abul q’ilgichlarning ishchi holatini ta'minlashga qo’yiladigan talablar. 3.Suv q’abul q’ilgichlarni rostlash usullari.

Suv q’abul q’ilgichlar sifatida tabiiy va sun'iy oqar suv va havzalar (daryo, jarlik, suv ombori, katta ko’llar, ayrim holda er osti suv singdiruvchi qatlam) xizmat qilib, ular zaxi qochiriladigan maydondagi suvlarni o’zi oqib keladigan yoki mexaniqko’tarish orqali qabul qiladi. Zax q’ochirish tizimining ishlashi suv q’abul q’ilgichning imkoniyati bilan bevosita bog’liq. Shuning uchun ham u quyidagi shartlarni qanoatlantirishi kerak. 1)zax q’ochirish hududida yig’ilgan suvlarni o’z vaqtida olib ketish darajasida suv o’tqazish qobiliyatiga ega bo’lishi. 2)quyilish joyida zax q’ochirish kanallari sathi tusiqqa uchramasligi, buning uchun suv q’abul q’ilgich suv gorizonti kollektordagi sizot suvlari sathidan ancha pastda bo’lishi. 3)butun uzunligi bo’yicha doimiy va mustahkam o’zan va qirg’oqlarga ega bo’lishi. Agar suv q’abul q’ilgich bu talablarga javob bermasa, unda maxsus tadbirlar amalga oshiriladi: Suv q’abul q’ilgichning qoniqarsiz ishlashiga olib keluvchi sabablar: Sohilni toshqin suvlari bosishi va qirg’oqyuvilishi. O’zanning egri-bugriligi sababli suvning nishabligi va tezligi pasayishi. O’zanni begona o’tlar va loyqa bosishi Hisobiy suv sarfini o’tkaza olmaydigan kichik ko’ndalang kesimi. Uzunlik bo’yicha ko’ndalang kesim yuzasining bir xil bo’lmasligi. O’zanli suv q’abul q’ilgichda sun'iy to’siqinshootlar orqali suv dimlanishi. Zax q’ochirish hududiga nisbatan suv q’abul q’ilgichning yuqorida joylashishi. Agar suv q’abul q’ilgichlar tabiiy sharoitda yuqoridagi talablarga javob bermasa, ularni rostlanadi. Rostlash quyidagi tadbirlar orqali amalga oshiriladi: Daryo o’zanini rostlash, Daryodagi suv oqimini rostlash, Suv q’abul q’ilgichning qirg’oqlarini mustahkamlash.

Agar yuqoridagi tadbirlar o’zi oqar tizim uchun samarali bo’lmasa, unda suvni mexaniqko’tarish tadbirini qo’llash lozim. Suv q’abul q’ilgich o’zanini rostlash: Bunda: Ko’ndalang kesim yuzasi kengaytiriladi. O’zan begona o’tlardan tozalanadi. Egri-bugri uchastkalar to’g’rilanadi. Dimlanishga sabab bo’lgan inshootlar olib tashlanadi. Suv q’abul q’ilgich o’zanini rostlash.Tyoki s erdagi daryolar egri-bugri o’zanli bo’ladi. Bunda Kegri = 2-3 va bu uning suv o’tqazish qobiliyatiga ta'sir etadi. Daryo o’zani 2 xil usulda to’g’rilanadi. agar o’zan oqimi miqdori uncha katta bo’lmasa eski o’zan holatiga qaramasdan butun uzunlik bo’yicha to’g’rilanadi. Agar oqim katta bo’lsa, unda faqat eng katta egriliqlar to’g’rilanadi. O’zanning barcha uzunligi bo’ylab bir xil oqim hosil qilish uchun to’g’rilash ishlari olib boriladi. 1-mahkamlangan qirg’oq. 2-oqimni rostlovchi damba. 3-sepoya. 4-oqim rostlovchi dambali sepoya. Suv q’abul q’ilgich oqimini rostlash. Suv omborlari va suv to’plagich inshootlar qurish. Aylanma kanallar qurish. Suv oqimi ma'lum q’ismini boshqa suv q’abul q’ilgichga tashlash. 1 - suv q’abul q’ilgich. 2 - yon irmoqlar. 3 - birlashtiruvchi kanallar. 4 - aylanma kanal.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1.Axmedov X.A. Zax q’ochirish melioratsiyasi. Toshkent., «O’kituvchi»., 1975. 2.Axmedov X.A. Sug’orish melioratsiyasi. Toshkent., «O’kituvchi»., 1977. 3.Kostyakov A.N. Osnov meliorasii. M., «Seldxozizdat», 1960. 4.Raximbaev F.M. Shukurlaev X.I. «Zax q’ochirish melioratsiyasi»., Toshkent., «Mehnat»., 1996 . 5.Raximbaev F.M. Hamidov M.X. «Q’ishloq’ xo’jalik melioratsiyasi»., Toshkent., «Mehnat», 1996 .

Похожие

Suv q’abul q’ilgichlar

Atmosferadagi suv bug‘i

Daryodan suv olish usullari. Bosh suv olish inshootlari

Zax qochirish myeliorasiyasining rivojlanish tarixi va uning asosiy vazifalari

Zax qochirish usullari va vositalari