Fermer xo’jaligini yuritish uchun yer uchastkasini ijaraga berish shartnomasi - Сельское и лесное хозяйство - Рефераты

Fermer xo’jaligini yuritish uchun yer uchastkasini ijaraga berish shartnomasi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

80 KB

Fermer xo’jaligini yuritish uchun yer uchastkasini ijaraga berish shartnomasi Reja: 1. Yer kodeksida yerdan foydalanish tamoyillari 2. Yer uchastkasini ijaraga berish shartnomasida fermerning huquq va majburiyatlari 3. Yer uchastkasini ijaraga berish shartnomasida tuman hokimligining huquq va majburiyatlari

Fermer xo’jaligining yer bilan bo’ladigan barcha munosabatlarida qo’llanadigan printsiplar yer Kodeksida aniq ko’rsatib berilgan. Er Kodeksining asosiy printsiplar quyidagilardir: - eng muhim tabiiy resurs, qishloq xo’jaligining asosi tariqasida yer fondini asrash, tuproq sifatini yaxshilash hamda uning unumdorligini oshirish; - yerlardan oqilona samarali va belgilangan maqsadda foydalanishni ta’minlash ; - qishloq xo’jaligi uchun mo’ljallangan yerlarning, eng avvalo, sug’oriladigan yerlarning alohida muhoaza etilishini, kengaytirib borishning hamda ulardan qat’iy belgilangan maqsadda foydalanishni ta’minlash; - qishloq xo’jaligi yerlarining unumdorligini oshirish, yerlarning meliorativ holatini yaxshilash hamda yerlarni muhofaza qilish tadbirlarini amalga oshirishni davlat yo’li bilan va boshqa tarzda qo’llab-quvvatlash; - yerga va tabiiy muhitga zarar yetkazilishining oldini olish, ekologik xavfsizlikni ta’minlash; - yerga egalik qilish va undan foydalanish shakllarining xilma-xilligi, yer munosabatlari ishtirokchilarining teng huquqliligini ta’minlash hamda ularning qonuniy huquq va manfaatlarini himoya etish; - yerdan foydalanganlik uchun haq to’lash; - yerlarning holati haqidagi axborotning to’liq bo’lishini hamda undan erkin foydalanishga yo’l qo’yilishini ta’minlash. Fermer o’z faoliyatida yer Kodeksi moddalaridan foydalanish mexanizmlari yoki sharhlari yoritilgan me’yoriy hujjatlar to’plamidan foydalanishi maqsadga muvofiq. Bu hujjatlar u yoki bu moddadan hayotda qanday qilib foydalanishning qoida va tartiblarini belgilaydi. Ular Vazirlar Mahkamasining qarori bilan tasdiqlanadi yoki O’zbekiston Adliya vazirligida ro’yxatdan o’tadi. Masalan, yer Kodeksida fermer xo’jaligini yuritish uchun yer uchaatkalari berish degan modda mavjud. Bu moddani hayotga tatbiq etish uchun O’zbekiston Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 30 oktyabrdagi 476-sonli qarori tasdiqlangan «Er uchastkalarini fermer xo’jaliklariga uzoq muddatli ijaraga berish tartibi

to’g’risidagi Nizom» va «Er uchastkasi fermer xo’jaligi tomonidan uzoq muddatli ijaraga olinishining namunaviy shartnomasi» me’yoriy hujjatlaridan foydalaniladi. CHunki yer Kodeksida yer uchastkalarini berishning asosiy qoidalari yoritilgan bo’lsa, ushbu me’yoriy hujjatlarda qaysi yer uchastkalari (konturlar bo’yicha), qancha muddatga (kodeksda 30 yildan kam bo’lmagan, 50 yilgacha deyilgan) ekanligi aniq yoziladi va yerga bo’lgan egalik davlat guvohnomasi berilib, fermerning huquq va majburiyatlari aniq belgilanadi. Er uchastkalari fermer xo’jaliklariga tanlov asosida ijaraga berilib, ijara muddati qonun hujjatlariga muvofiq belgilanadi. Fermer xo’jaliklariga quyidagi yerlardan ijaraga beriladi: - zahira yerlaridan; - yuridik va jismoniy shaxslarga berilmagan berilmagan qishloq xo’jaligi yerlaridan; - qayta tashkil etilayotgan va tugatilayotgan shirkat xo’jaliklari hamda boshqa qishloq xo’jaligi korxonalari va tashkilotlari yerlaridan beriladi. Ilmiy-tadqiqot muassasalariga, oliy o’quv yurtlariga, akademik litseylarga, kasb-hunar kollejlariga va umumta’lim maktablariga, o’quv-tajriba, nav sinash maqsadlari uchn berilgan yerlar hamda suv fondi yerlari fermer fermer xo’jaliklariga berilmaydi. CHovarchilik mahsulotlari yetishtirishga ixtisoslashgan fermer xo’jaligi xo’jaliknnig biznes-rejasida nazarda tutilgan kamida 30 shartli bosh chorva molllari boqish shartlari bilan tashkil etiladi. Taraflarning huquq va majburiyatlari. Fermer xo’jaligini yuritish uchun yer uchastkalarini berishda tanlov o’tkazish tartibi to’g’risidagi NIZOM. yer uchastkalarini fermer xo’jaliklariga uzoq muddatli ijaraga berish tartibi to’g’risidagi NIZOM. Er ijara shartnomasini tuzish, ro’yhatdan o’tkazish tartibi va bekor qilish asoslari. Qonun hujjatlariga muvofiq mahsulot yetishtiruvchi, tayyorlov va xizmat ko’rsatuvchining mulkiy javobgarligi Fermer xo’jaligini yuritish uchun yer uchastkasini uzoq muddatli ijaraga

berish shartnomasi ikki tomon roziligi bilan tuziladi. Taraflarning huquq va majburiyatlari shartnomada asosiy o’rinni egallaydi, chunki shartnoma bo’yicha har bir tarafning huquq va majburiyatlarini amalga oshirilishi va shartnomani bajarish. Fermer xo’jaliklarini tashkil etishda yerdan foydalanish albatta shartnoma munosabatlari orqali amalga oshiriladi. Fermer xo’jaliklarini tashkil etishda yerdan foydalanish ijara shartnomalari alohida ahamiyatga ega. Ushbu faoliyat yuzasidan tegishli huquqlarini beruvchi yer kadastr qo’mitasining vazifalari, ular tomonidan yerdan foydalanish bo’yicha beriladigan dalolatnomalarda yerdan foydalanish muddati, yerni joylashishi, konturlar soni, tuproq bonitet bali hamda boshqa afzalliklariga ko’ra shartnoma tuzish tartiblari va maqsadsiz foydalanish oqibatlari o’z aksini topgan. Fermer xo’jaligi yuritish uchun yer uchastkalarini amaldagi qonunlarga binoan 50 yilgacha, ammo 30 yildan kam bo’magan muddatga ijaraga olinadi. Fermer xo’jaligi tomonidan yer uchastkasini uzoq muddatga ijaraga olish SHARTNOMASI 200_yil «___»_________ ___________________________ (shartnoma tuzilgan joy) __________________ viloyati ________________________ tumani hokimligi hokim ____________________________________ orqali, keyingi o’rinlarda «Ijaraga beruvchi» deb ataladi, bir tomondan va ________________________________________________________ (fermer xo’jaligining nomi) _______________________________________________________________ (familiyasi, ismi, otasining ismi) orqali keyingi o’rinlarda «Ijaraga oluvchi» deb ataladi, ikkinchi tomondan 200_yil «___»_________ dagi _______-son qaror asosida ushbu SHartnomani quyidagilar to’g’risida tuzishdi:

Shartnomaning mavzusi 1. Ijaraga beruvchi 200_yil «___»_________ dan _____ yil muddatga _____ ______________________________ da joylashgan ______ gektar yer uchastkasini ijaraga topshiradi, Ijaraga oluvchi esa qabul qilib oladi. Ijaraga oluvchining yer uchastkasi chegaralari mazkur SHartnomaning ajralmas qismi hisoblanadigan ilova qilinayotgan haritada ko’rsatilgan. 2. yer uchastkasi _______________________________ qishloq xo’jaligi (ixtisoslashuvi) ishlab chiqarishini yuritish uchun beriladi. 3. Ko’rsatilgan yer uchastkasida quyidagi qishloq xo’jaligi yerlari joylashgan: sug’oriladigan haydaladigan yerlar _______________ ga; sug’orilmaydigan (lalmikor) haydaladigan yerlar _______________ ga; bog’lar_______________ ga; uzumzorlar_______________ ga; tutzorlar_______________ ga; boshqa ko’p yillik daraxtlar_______________ ga; pichanzorlar va yaylovlar_______________ ga; bo’z yerlar_______________ ga; suv osti yerlari_______________ ga. Erlarning tarkibi va maydoni to’grisidagi batafsil ma’lumotlar mazkur SHartnomaning ajralmas qismi hisoblanadigan yerlarning ilova qilinayotgan izohlarida keltirilgan. 4. Ijaraga beriladigan sug’oriladigan yerlarning tavsifi: suv bilan ta’minlanganligi ___________%; sug’orib kelinayotgan muddati _____________________________; madaniylashganligi____________________________; eroziyaga uchraganlik darajasi _________________; toshloqlik darajasi _________________; sho’rlanish darajasi _________________; sizot suvlarining joylashish chuqurligi __________________;

tuproq bonitetining o’rtacha o’lchangan bali __________________. 5. yer uchastkasining kuchsizlanganligi ______________________ 6. Servitutlar ________________________________ Ijara haqi 7. yer uchun ijara haqi yagona yer solig’i tarzida, qonun hujjatlarida belgilangan stavkalar bo’yicha va muddatlarda to’lanadi. 8. YAgona yer solig’ini o’z vaqtida to’lamaganlik uchun qonun hujjatlarida belgilangan tartibda penya undiriladi. Yer uchastkasini berish va undan foydalanish shartlari 9. yer uchastkasidan ushbu SHartnomaning 2-bandida ko’rsatilgan maqsadlarda belgilangan almashlab ekishlarga muvofiq foydalanilishi kerak. 10. Ichki xo’jalik ob’ektlarini qurishda va keng tarqalgan foydali qazilmalarni qazib olishda Ijaraga oluvchi tomonidan buzilgan yer uchastkalari Ijaraga oluvchining kuchi bilan va uning mablag’lari hisobiga qayta madaniylashtiriladi. 11. yer uchastkasini berish va undan foydalanishning boshqa shartlari Ijaraga oluvchi tomonidan yer maydonlarining unumdorligini pasayishiga, suv tarmoqlarini tozalamaslikka, meliorativ holatining yomonlashuviga yo’l qo’yilsa, Ijaraga beruvchi tomonidan tuzilgan ushbu shartnoma bekor qilinadi. Ijaraga beruvchining huquq va majburiyatlari 12. Ijaraga beruvchi belgilangan tartibda quyidagi huquqlarga ega: Ijaraga oluvchi tomonidan SHartnoma shartlari buzilganda yohud yer uchastkasini yokin uning bir qismini davlat va jamoat ehtiyojlari uchun olib qo’yish zarur bo’lganda ushbu SHartnomani o’zgartirishni yoki bekor qilishni talab qilish; er uchastkasining kuchsizlanganligi darajasini aniqlash;

Ijaraga beruvchining boshqa huquqlari ______________________________ 13. Ijaraga beruvchi quyidagilarga majbur: ijaraga olingan yer uchastkasining belgilangan muddatlarda, SHartnoma shartlariga muvofiq holatda berilishini ta’minlash; erlar davlat va jamoat ehtiyojlari uchun olib qo’yilgan taqdirda Ijaraga oluvchining ko’rgan zararlarini, shu jumladan boy berilgan foydasini to’lash; qishloq xo’jaligi ekinlari va daraxtlarni sug’orish uchun ajratilgan limitlarga muvofiq suv berilishini ta’minlash; Ijaraga oluvchining qonun hujjatlarida belgilangan huquqlariga rioya qilish. Ijaraga oluvchining boshqa majburiyatlari ________________________ __________________________________________________________________ Ijaraga oluvchining huquq va majburiyatlari 14. Ijaraga oluvchi quyidagi huquqlarga ega: er uchastkasida undan foydalanish maqsadiga hamda xo’jalik utaviga muvofiq mustaqil ravishda xo’jalik yuritish; qishloq xo’jaligi ekinlari va daraxt ko’chatlariga, yetishtirilgan qishloq xo’jaligi mahsulotiga va uni sotishdan olingan daromadlarga egalik qilish; er uchastkasida mavjud bo’lgan keng tarqalgan foydali qazilmalar, o’rmonzorlar, suv ob’ektlaridan xo’jalik ehtiyojlari uchun belgilangan tartibda foydalanish, shuningdek yerlarning boshqa foydali xossalarini ishga solish; sug’orish, yerlarning zaxini qochirish, texnik va boshqa meliorativ ishlarni belgilangan tartibda amalga oshirish; qishloq xo’jaligi ekinlarini, daraxtlarni sug’orish va boshqa maqsadlar uchun sug’orish manbalaridan limitlarga muvofiq suv olish; ichki xo’jalik maqsadlari uchun ishlab chiqarish hamda boshqa imoratlar va inshootlarni belgilangan tartibda barpo etish; erlar olib qo’yilgan taqdirda o’ziga yetkazilgan zararlarni, shu jumladan boy berilgan foydani to’latish.

Ijaraga oluvchi «Fermer xo’jaligi to’g’risida»gi O’zbekiston Respublikasi qonunida va boshqa qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa huquqlarga ham egadir. 15. Ijaraga oluvchi quyidagilarga majbur: er uchastkasining ixtisoslashuvini mazkur SHartnomaning 2-bandiga muvofiq saqlash; davlat ehtiyojlari uchun harid qilinadigan mahsulot yetishtirilishini tashkil etish (ixtisoslashuvini hisobga olgan holda); erdan uning belgilangan maqsadiga muvofiq oqilona foydalanish, tuproq unumdorligini oshirish, ishlab chiqarishning tabiatni muhofaza qiluvchi texnologiyalarini qo’llash, o’z xo’jalik faoliyati natijasida hududdagi ekologik vaziyatning yomonlashuviga yo’l qo’ymaslik. Fermer xo’jaligiga ijaraga berilgan qishloq xo’jaligi yerlari, shuningdek ekinlaridan qishloq xo’jaligi ekinlari shartnomasida nazarda tutilmagan boshqa maqsadlarda foydalanilishi amaldagi qonun hujjatlarida nazarda tutilgan barcha kelib chiqadigan oqibatlari bilan birgalikda ijara shartnomasining qo’pol ravishda buzilishi hisoblanadi: ishlayotgan irrigatsiya va meliortaiv tarmoqlarni, muhandislik kommunikatsiyalarini soz holatda saqlash; erlarni muhofaza qilish bo’yicha qonun hujjatlarida nazarda tutilgan kompleks tadbirlarni amalga oshirish; yagona yer solig’ini o’z vaqtida to’lash; boshqa yer egalari, yerdan foydalanuvchilar, yerni ijaraga oluvchilar va yer uchastkalari mulkdorlari huquqlarini buzmaslik; belgilangan shakldagi hisobotlarni o’z vaqtida taqdim etish; boshqa yer egalariga, yerdan foydalanuvchilarga, yerni ijaraga oluvchilarga va yer uchastkalari mulkdorlariga yetkazilgan zararlarni belgilangan tartibda to’lash; qishloq xo’jaligi ekinlari hosildorligini (uch yil mobaynidagi o’rtacha yillik hisobda) yerlarning nomativdagi kadastr bahosidan past bo’lmagan darajada bo’lishini ta’minlash;

arxitektura-shaharsozlik normalari va talablariga rioya etish, shu jumladan qurilishga ruxsat olish va loyihani arxitektura organlari bilan kelishish. Ijaraga oluvchi «Fermer xo’jaligi to’g’risida»gi O’zbekiston Respublikasi qonunida va boshqa qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa majburiyatlarga ham egadir. Ye r uchastkasini ijaraga berish shartnomasini o’zgartirish va bekor qilish 16. Ushbu SHartnoma tomonlarning kelishuviga ko’ra, tomonlarning kelishuviga erishilmagan taqdirda esa, sud qaroriga ko’ra o’zgartirilishi yoki bekor qilinishi mumkin. 17. Ushbu SHartnoma quyidagi hollarda: fermer xo’jaligi tugatilganda, shu jumladan bankrotlik to’g’risidagi qonun hujjatlariga muvofiq u iqtisodiy nochor bo’lgan taqdirda tugatilganda; er uchastkasini ijaraga olish huquqidan ixtiyoriy ravishda voz kechilganda; erdan belgilangan maqsadda foydalanilmaganda, shu jumladan davlat ehtiyojlari uchun kontraktatsiya shartnomasida nazarda tutilmagan qishloq xo’jaligi ekinlari ekilganda; samarasiz foydalanilganda, ya’ni ijaraga oluvchining aybi bilan muntazam ravishda (uch yil mobaynida) normativdagi kadastr bahosidan kam miqdorda hosil olinganda; erlarning ekologik holati Ijaraga oluvchining aybi bilan yomonlashganda; er uchastkasi davlat va jamoat ehtiyojlari uchun belgilangan tartibda olib qo’yilganda; agar fermer xo’jaligi yer uchastkasi olingan paytdan boshlab bir yil mobaynida ishlab chiqarish-xo’jalik faoliyatiga kirishmasa, SHartnoma bekor qilinishi mumkin. SHartnoma amaldagi qonunda nazarda tutilgan boshqa hollarda ham bekor qilinishi mumkin.

Tomonlarning javobgarligi 18. Tomonlardan biri ushbu SHartnomaning shartlarini bajarmaganda yoki qonun hujjatlarini muntazam buzganda ikkinchi tomon ushbu SHartnomannig belgilangan tartibda bekor qilinishini talab qilishga haqlidir. 19. Bartaraf etilishi mumkin bo’lgan har qanday qonun buzilishi SHartnomaning bekor qilinishiga sabab bo’lmaydi. 20. Tomonlardan biri SHartnomani bekor qilish mo’ljali to’g’risida ikkinchi tomonni SHartnoma bekor qilinishi sabablarini asoslagan holda mo’ljallanayotgan bekor qilish sanasidan uch oy oldin yozma ravishda xabardor qiladi. Nizolarni hal etish 21. Ushbu SHartnomani amalga oshirishda paydo bo’ladigan nizolar amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq hal etiladi. S h artnomaning alohida shartlari 22. yerga ishlov berish, ekinlarni parvarishlash, agrotexnika talablarini surunkali buzish, muddatlarga rioya qilmaslik, ixtisoslashuvdan boshqa ekinlarni eksa, ushbu shartnomani ijaraga beruvchi tomonidan bekor qilinishiga asos bo’ladi. 23. Fermer xo’jaligi hududidagi tut va boshqa ko’p yillik daraxtlarni to’laligicha saqlash, qishloqni obodonlashtirish ishlariga amaliy yordam berib boradi. Y a kuniy qoidalar Ushbu shartnoma ikki nusxada tuzilgan, ulardan birinchisi Ijaraga oluvchiga _______________________________ berilgan, ikkinchisi ________ ______________________ tumaninnig yer resurslari va davlat kadastri bo’limida saqlanadi. Shartnoma yer uchastkasi joylashgan joydagi tuman yer resurslari va davlat kadastri bo’limida ro’yhatdan o’tkazilgan kundanboshlab kuchga kiradi.

Tomonlarning yuridik manzillari: Ijaraga beruvchi: _________________________ _________________________ _________________________ _________________________ _________________________ Ijaraga oluvchi: _________________________ _________________________ _________________________ _________________________ _________________________ Tomonlarning imzolari: Ijaraga beruvchi: _________________________ ______________tumani hokimi _________________________ Imzo:____________________ M.O’. Ijaraga oluvchi: _________________________ _________________________ _________________________ Imzo:____________________ M.O’. SHartnoma 200_yil «___»_________da _____-son tartib raqami bilan _______________________ viloyati _____________________________ tumani yer resurslari va davlat kadastri bo’limida ro’yhatdan o’tkazilgan. M.O’. ________________ __________________________________ (imzo) (familiyasi va ismi)

Qo’shimcha adabiyotlar : 1. O’.P.Umrzaqov va b. Fermer xo’jaligi iqtisodiyoti. – T.:”Iqtisod-moliya” 2007. 2. A.Abdullaev va b. Biznes reja. – T.: «Moliya» 2002. 3. B.Salimov va b. Dehqon va fermer xo’jaliklari iqtisodiyoti. – T.:TDIU, 2004 4. Dodoboyev YU.T. va b. Fermer xo’jaliklari iqtisodiyoti. – T.: 2005 (Quvasoy). 5. R.Xakimov va b. Agrosanoat majmui iqtisodiyoti. – T.:TDIU, 2004 6. B.Salimov va b. Qishloq xo’jaligi infratuzilmasi iqtisodiyoti. – T.:TDIU, 2004. 7. O’zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksi. T.: 1996. 8. Aminov M. Ish yuritish. T. 2000. 9. O’zbekiston qishloq va suv xo’jaligi vazirligi «Biznes reja tuzish bo’yicha tavsiyalar» T. 2000

Похожие

Fermer xo’jaligini yuritish uchun yer uchastkasini ijaraga berish shartnomasi

Fermer va dehqon xo’jaliklarni boshqarishda asr xududnii rejalashtirish

Agrobiznes va uning turlari

Ochiq yer uchun ko’chat yetishtirish

SHartnoma to’g’risida umumiy qoidalar, tushunchalar va uning shartlari