Ёнилғини ёниши учун зарур бўлган ҳаво миқдори - Сельское и лесное хозяйство - Рефераты

Ёнилғини ёниши учун зарур бўлган ҳаво миқдори

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

57 KB

Ёнилғини ёниши учун зарур бўлган ҳаво миқдори Ёниш-ёнувчи модда ва окислителни кимёвий бирикиш жараёни. Амалда ёниш, ёнилғининг ҳаво кислороди билан оксидланишидир. Шунинг натижасида маълум миқдорда иссиқлик энергияси ажралиб чиқади ва бирданига ҳарорат ортиб кетади. Ёниш жараёни бошқа оксидланиш жараёнларидан катта фарқ қилиб, бунда оксидланиш тезлиги шу даражада каттаки, ажралиб чиқадиган иссиқлик тарқалишга ҳам улгурмайди. Биринчилар бўлиб, ёниш жараёни ёнувчи моддани ҳаво билан бирикиши натижасида юзага келишини М.В. Ломоносов асослаб берган . Ёниш–ниҳоятда мураккаб жараён ҳисобланиб, ёниш тўлақонлик билан амалга ошиши учун қуйидагилар бажарилиши лозим: -ёнилғини ёниши учун назарий жиҳатдан зарур бўлган ҳаво миқдори; -ёнилғини тўла ёниши зарур бўлган ҳақиқий ҳаво миқдори; - ёнишнинг назарий ҳарорати ; - ёнувчи маҳсулотларнинг таркиби. Эслатиб ўтилган бирликлар, ёнилғининг элементлар таркибидан келиб чиқиб, ҳисобий йўл билан аниқланади. С, Н, S ва О таркибига эга бўлган 1кг газ ёки суюқ ёнилғини ёниши учун назарий жиҳатдан зарур бўлган ҳавонинг миқдори, ёнувчи масса элементларини ёниш реакциясига кириши учун мувофиқлик нисбатидан келиб чиқиб ҳисобланади, яьни; -Углерод, кислород билан қуйидаги формула асосида бирикади,) 44 32 12(2 2     СО О С , яъни 1кг углеродни ёниши учун 67,2 3/8 12/ 32   кг кислород талаб этилади. - Водород, кислород билан қуйидаги формала асосида бирикади, ) 36 32 4( 2 2 2 2 2     О Н О Н . Демак, 4 кг водородни ёниши учун 32 кг кислород зарур бўлади, ёки 1 кг водород учун– 8 4/ 32  кг кислород керак бўлади.

- Олтингугурт, кислород билан қуйидаги формула асосида бирикади,) 64 32 32(2 2     SО О S , яьни 1 кг олтингугурт учун 1 32/ 32  кг кислород зарур бўлади. Демак, юқоридаги таркибга эга бўлган 1кг ёнилғини тўла ёниб бўлиши учун зарур бўладиган кислород Ох(кг) қуйидагича топилади. . 100 8 67,2 O S н с Ох     Бунда, ёнилғини таркибидаги кислород миқдори ёниш жараёнида сарфланади. Аслида ёнилғини ёқиш пайтида тоза кислород келтирилмай балки ҳаво келтирилади, қайсики унинг таркибида 23,2 фоиз кислород массаси бор холос. У ҳолда 1 кг ёнилғини тўла ёниб бўлиши учун талаб этиладиган ҳаво миқдори L нх (кг) қуйидаги тенглама ёрдамида топилади: . 2, 23 8 67,2 O S н с Lнх     Агар ҳавони ҳажмий бирликда олинса, унда тенгламани ҳавонинг зичлигига (1,293) бўлинади, яьни: . 30 8 67.2 293.1 2. 23 8 67,2 О S H c О S Н с Lнх          Газсимон ёнилғини тўла ёниши учун талаб этиладиган ҳаво ҳажмининг назарий миқдори (М 3 ) аввалдан белгилаб берилган тенглама асосида аниқлаш мумкин, яъни: . 21 )4 ( ) (5.0 2 2 О H C m n H CО L n n нх     

Бу ерда, n -углерод атомларини сони, m -водород атомларини сони, 21- ҳаводаги кислороднинг ҳажми таркиби, % . Аммо, амалда талаб этилган ҳавонинг назарий миқдори ёрдамида ёнилғини тўла ёниб бўлишига эришиб бўлмайди. Шунинг учун ҳам двигатель ва бошқа қурилмаларга ҳавонинг назарий миқдорига нисбатан кўпрок миқдорда ҳаво юборилади ва уни ҳавонинг хақиқий миқдори деб аталади. Ҳавонинг хақиқий миқдори, ҳавонинг ортиқчалик коэффициенти-  орқали ифодаланади..нх хх L L   1  -жоиз аралашма; 1  -камбағал аралашма; 1  -бой аралашма. Бу коэффициент-  , ёнилғи ёниши учун сарф бўлган хақиқий ҳавони ( L XX ), унинг назарий миқдорига ( L HX ) нисбатига тенг ва унинг қиймати эса ёнилғини тури, ўт олдириш шароити, двигателни конструкцияси ва ёниш камерасига боғлиқ бўлади, масалан: газ кўринишидаги ёнилғиси учун –1,05….1,20; бензин-0,90…1,15; дизель ёнилғиси –1,20…1,40; Мазкур коэффециентни пасайиши ёнилғи сарфини кўпайишига яъни ёнилғини тўла ёна олмаслигига олиб келади. Унинг кўпайиши эса, ёниш жараёнини ёмон ўтишига олиб келади, чунки ортиқча ҳавони киздириш учун олиб қўшимча иссиқлик талаб этилади, натижада ёниш ҳароратини пасайишига олиб келади.

Адабиётлар: 1. П.П.Вавилов -Растениеводство М.,Колос.1986. 2. В.Н.Чирков-Ўсимликшунослик/практикум Т.,Ўқитувчи.1978. 3. Б.Виноградов,Х.Атабаева,А.Дементьева-РастениеводствоТ., Мехнат.1987. 4. В.Н.Чирков-Дон экинлари Т., Ўқитувчи-1975. 5. Технические культурў М., ВО Агропромиздат, 1986. 6. К.Н.Кеферов Биологические основў растениводста. М., Вўсхая школа, 1975. 7. Д.Зауров, М.Сборшикова, Рисоводство, Т., Мехнат, 1989. 8. Д.Т.Абдукаримов, С.Х. Хушвақтов, Э.У.Умурзоқов, Тамакичилик, Т., Мехнат, 1985.

Похожие

Дизелли двигателлар учун ёнилгилар

Дизель ёнилғисига қўйиладиган талаблар ва ёниш жараёни

Жоиз (нормал) ва детанацион ёниш ҳамда унга таъсир этувчи факторлар. Бензин русумлари ва унинг ҳусусиятлари.

Лойиҳаларнинг иқтисодий қисми

Ёнилғининг ўз- ўзидан алангаланишини баҳолаш