Elektr isitish va elektrotexnologiya - Сельское и лесное хозяйство - Рефераты

Elektr isitish va elektrotexnologiya

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

49.5 KB

Elektr isitish va elektrotexnologiya Reja: 1 Elektr isitish qurilmalar to'g'risida ma'!umotlar. 2 Qishloq xo’jaligida elektr isitish bilan foydalanish. 3 Elektrotexnologiya va uniag ahamiyati 4 Qishloq xo’jalik texnologik jarayonlarida elektrotexnologining qo’llanilishi.

I. Qishloq xo’jalik ishlab chiqarishda elektrik isitish qurilmalari tobora keng ko’lamda joriy etilmoqda. Ular qator afzalliklarga ega: ismtish jarayonini to’la avtomatlashtirish mumkin, asosiy harajatlar kam bo’iadi, ishlab chiqarish maYdonlari katta bo’lmaydi, sanitariya gigiepa sharoitlari yaxshilanadi, isitish jarayonlarini yuqori texnikaviy darajada bajarish mumkin bo’ladi. Amalda shtmday jarayoniar borki, bunda elektr isitish iqtisodiy foydali bo’libgina qolmay, yagona eng rasion usuS bo’lib hisoblanadi: tuxumlarni inkubasiya qilib, yosh mollarni va parrandalarni .elektr bilan mahalliy isitish, elektrik payvandlash va boshqalar. Isitish elementlarining issiqligi isitiladigan jism yoki muhitlarga issiqlik o’tkazuvchanlik, konveksiya, nurlanish hisobiga yoki aralash usulvda beriiadi. Ularning tuzilishi ish sharoitiga, vazifasiga, quwatiga va boshqa faktorlarga qarab aniqlanadi, Tuzilishga qarab ochiq, berk, va gemetik isitish elementlari bor. Germstik naychali elektr yasitkichlar TEN metall trubkadan iborat bo’lib uning ichiga elektr izoiyasion to’ldirgichga nixrom spiral presslab kiritilgan spiralning uchlari kontakt sterjenlariga payvandlangan. (TEN) larni tashqi dizmetri 7 da 20 mm bo’lgai choksiz prokatiangan trubkalar ishlatiladi, Trubkalarning materiali isitgichning vazifasiga qarab tanianadi (po’lat, qizil mis, jez yoki XlSNYuT markali eanglamas po’latdan). To’ldirgich sifatida - kvars qurai, periklaz ishlatiladi. Elektr energiyasi issiqlik energiyasiga aylantiripgaing aoosiy lisullari quyidagicha tasniflanadi. Bevosita va bilvosita elektrik isitish bor. Elektrik qizitish uskunalarnini tasnifi. Qizitish usuli bo’yicha: 1. Qarshilik a) bevosita yordamida 6) bilvosita yordamida Elektr energiyasini o’tkazgich materialidan tok o’tgaida issiqlikka aylanadi. 2. Elektr yoyi yordamida a) bevosita va 6) bilvosite Elektr znergiyasi eysimon razryadda issiqlikka aylanadi 3. o’zgaruvchan magnit maydoni yordamida (induksshn) a) bevosita b) bilvosita Elektr energiyasi o’zgaruzchan magnit maydoni va uni energiyasiga ayianadi va shu maydonda joylashgan material qiziydi.

4. o’zgaruvchan elektr maydoni yordamida (misol keltirish) a) bevosita (dizlektrik) Elektr energiyasi o’zgaruvchan elektr maydoniga aylantiriladi, keyin esa dielektrik yarim o’tkazgichlarda issrtikka aylanadi. 5. Elektron oqimi erdamqda (misollar keltkrish) a)bevosita Elektr' energiyasi elektron oCjiii energiyasiga keyin esa materialni bombardimon qilish natijasida issiqlikka aylanadi. 6. K"antlar yordamida a) bevosita IFK nurlar va lazerlar Elektr energiyasi nur energiyasiga keyin. esa materialga nur tushiish katijasida issiqlikka' aylanadi Hozirgi vaqtda sanoatimiz POSXV va POSXP tipdagi isitish simlarini ishlab chiqmoqda. Ularning isituvchi tolasi diametri 0. 85 - 1. 2 mm ruxlangan po’lat simdan tayyorlanib, sirtqi plastmassa izolyasiya bilan qoplagan. Yuklanish toki katta va ishchi harorati yuqori bo’lganda isitish simlar o’rniga isitish kabellaridan foydalanish maqsadga muvofiq bo’lar edi. Ular ko’pincha uch tolali simlardan qilib yasaladi (nixrorn, konstantan). Kabellar parrandaxona, molxona, cho’chqaxonalarning isitishda elektrokolori-fer qurilmalarida, elektr inkubatorlarda ishlatiladi. 1. Elektr energisining toki, kuchlanish elektr razryadlari, elektr va magnit maydonlarining tirik organizm, o’simlik, tuproq, mahsulot va boshqa materiallarga bevosita ta'sir etib, ularda turli ijobiy o’zgarishlar hosil etishi elektro texnologiya deyiladi. Elektro texnologiya bilan foydalannshda mahsulot mivdori unumdorligi va iqtisodiy samaradorligi ortadi. QishloCf xo’jaligi ishlab chiqarishning yangi istiqbolli sohasi ustida jiddiy ishlar olib borilmoqda. 2. Hozirgi vaqtda "elektrotexnologiya tuproqning nurini ketkazishda, don tazolash hamda urug'larga ishlov berishda, elektr ko’ralarda, parnik va issiqxonalarda tuproQni sterilizasiyalashda, havoni eiektr ta'sirida ionlashish va boshqa sohalarda ishlatiladi. Sho’riangan tuproq sh  rini ketkazishning amalda qo’llanilayotgan yagona usuli uni suv bilan yuvishdir. Bu ish ko’p mehnat, suv va

vaqt talab etadi, Hozirgi vaqtda tuproq sho’rini elektr toki yordamida ketkazish usuli ishlab chiqarmoqda. Bu usulning mohiyati shundan iboratki, tuzlar erigan suvdan o’zgarmas tok o’tkazilganda, bu tok ta'sirida elektr osmos elektroliz hodisalari ro’y berib, tuproqni tuzdan tozalanishi tezlashadi. Parnyak va issiqxonalarning tupropshi tez-tez sterilizasiya qilib turishga to'g'ri keladi. Buning uchun kimyoviy, bug', olov va elektr tokidan foydalanish usullari qo’llaniladi. Elektr toki usulinyang mohiyati shundan iboratki, tuprog'i elektr energiyasi yordamida isitiladigan himoyalangan tuproq inshootlari qizdirish elementlari surunkasiga 6-8 kun ishlatib qo’yiladi. Tuproq elektr toki ta'sirida ma'lum haroratgacha qiziydi, so’ngra qurilmalar boshqa erga ko’chiriladi. Qishloq xo’jaligida ko’pchilik hollarda magnit maydonining temir zarralari o’ziga tortish xususiyatidan foydalaniladi. Donni magnit vositasida saralash usulida begona o’tiarning gadir-budir sirtli uruglarai dondan ajratiiadi. Bundan avval don poroshogi aralashtiriiadi shunda poroshok begona o’tlarni g'adir-budir sirtyaga yopishib qoladi, silliq don yuzasidan dumalab ketadi. Em-xashak sexlarida emlarni temir zarralarndan elektromagnit tozaiash keng ko’lamda ishlatiladi. Qozonlarda va bug' hosil qiluvchilarda suv quyqasining hosil bo’lmasligi uchun suvni magnit bilan 'ishlash usuii ham qo’llaniladi. Donlarning ajratish (separasiyalash) va elektrik maydondan foydalanish diqqatga" sazovor. Don tozalash mashinaning ishlash prinsipi don tozalash jarayonida elektr maydonidan foydalanishga asoslangan. Don urugi elektr maydoni ta'sirida zaryadlanadi. Bu zaryadning niiqdori ob'ektning dielektrik singdiruvchanligi, o’tkazuvchanligi, shuningdek, ob'skt-ning shakl va o’lchamlariga bogliq bo’ladi. Elektr-don tozalovchi - mashinalar uch xil-reshetoli, kamerali va barabanli bo’ladi. Elektr don tozalash mashinalari asosan urug'lik donki navlarga ajratishda ishlatiladi. Engil manfiy ionlar ma'lum miqdorlarda inson va hayvon organizmga ijobiy ta'sir etadi. Musbat engil ionlarda esa bu xususiyat ko’zatilmagan. Ogir ionlar, xususan musbat og'ir ionlar salbiy ta'sir etadi. Yopiq chorvachilik va parraidachilik binolari havosining ion tarkibi tashqi havo ion tarkibidan farCf qiladi. unda odatda og'ir ionlar ko’p bo’ladi. Chorva mollarl va parrandalar eigil ionlar konientrasiyasi kamaygan

havoga uzoQ muddat bo’lsa ularning kasalliklariga qarshi kurashuvchanligi susayadi va mahsuldorligi kamayadi. Bu salbiy oqibatlarni ka.chaytirish uchun bino havosi sun'iy ravishda engil ionlar biian tuyintiriladi, ya'ni aeroionyzasiya qilinadi. Havoni ionizasiyalash uchun aeroionizator qurilmalaridan foydalaniladi. / Elektr ixotalar (ko’ralar) mollarni yaylovlarda boqish ekinlar o’rab odish uchun qo’llaniladi. Elektr to’siqlar impul's generatori, izolyator o’rnatilgan ustunlar va tok o’tkazgich liniyaiaridan tashkil topgan. Elektr to’siqlarda tok o’tuvchi linyayalarga tekkan hayvoilar tanasi orqali o’tuvchi tok impul'sking qo'zg'atksh ta'siridan foydalaniladi. Generatordan tok o’tkazuvchi liniyaga kuchlanishi 2-12 kV, chastotasi 1-2 Gs impulslar davomiyligi 60 sek dan ko’p bo’lmagan, pauzasi 1 sek ga yaqin, tok kuchi 0,5-10 A bo’lgaa impulslar uzatiladi. Yuqorida ko’rsatib o’tilgan parametrlar tokning hayvon- tanasidan o’tuvchi cheklangan qiymatini ta'minlaydi.

Adabiyotlar: 1.Shoumarova M., Abdillayev T. Qishloq xo’jaligi mash i nalari. Toshkent, O’qituvchi 2002Y. 2.A.I. Komilov, Q.A. Sharipov, N.T. Umirov, I.M.Marupov, R.T. Rustamov Traktor va avtomobillar. Toshkent «Talkin» -2003.(lotin alifbosida) 3.F.B.Yevdokimov Umumiy elektrotexnika T.O’qituvchi.1995. 4.N.I.Vershagin i dr. Organizasiya i texnologaya mexanizirovannыx rabot v rastenivodstve, Ucheb, posb № IRPO; Izd.sentr «Akademiya», 2000 5.E.Oyxo’jayev, X.Qo’shnazarov «Qishloq xo’jalik ishlab chiqarishini mexanizasiyalash» Toshkent «Mehnat», 1988.

Похожие

Elektr yoritish va nurlantirish

Issiqxonalarda ko’chatlarni yetishtirish sharoitlariga talabi, ularni issiqxonalarda yaratish va sozlash uslublari

Issiqxonalarda ko`chatlarni yetishtirish sharoitlariga talabi, ularni issiqxonalarda yaratish va sozlash uslublari

O’zbekistonda foydalaniladigan himoyalangan yer inshootlari

O`zbekistonda foydalaniladigan himoyalangan yer inshootlari