Agrokimyoviy tekshirishda ishlatiladigan hujjatlar. Agrokimyoviy tekshirish sifatini nazorat kilish. - Сельское и лесное хозяйство - Рефераты

Agrokimyoviy tekshirishda ishlatiladigan hujjatlar. Agrokimyoviy tekshirish sifatini nazorat kilish.

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

41.5 KB

Agrokimyoviy tekshirishda ishlatiladigan hujjatlar. Agrokimyoviy tekshirish sifatini nazorat kilish. Yopiq gurunt sabzovotchiligida agrokimyoviy tekshirish Reja : 1. Agrokimyoviy tekshirishda ishlatiladigan hujjatlar. 2. Agrokimyoviy tekshirishni nazorat qilish. 3. Yopiq gurunt sabzavotchiligida agrokimyoviy tekshirish.

TAYANCH TUSHUNCHALAR . Arokimyoviy tekshirish kundaligi, jurnali. Xo’jalikning yerdan foydalanish rejasi. Akt. Shartnoma. Etiketka (yorliq) tekshirish sifatini nazorat qilish. Yopiq gruntda agrokimyoviy tekshirishlar. 1. Agrokimyoviy tekshirishda ishlatiladigan hujjatlar quyidagilar. 2.Tuproqni agrokimyoviy tekshirish kundaligi. Z.Tuproqni agrokimyoviy tekshirish jurnali. 4.Xo’jalikning rejaviy - kartografik asosi. a) erdan foydalanish rejasi. b) tuproq xaritasi. v) ishchi kartochkalar 1. Agorkimyoviy tekshirish bo’yicha ishlarni qabul qilish AKTI. 2. Shartnoma (xo’jalik va ZAL o’rtasida) 3. Etiketka 4. Qaydnomalar Aktda (ish tugashi bilan) xo’jalik bosh agranomi bilan otryad boshlig’i yoki tuproqshunos-agrokimyogarning imzosi bo’lishi kerak. Keyin xo’jalik rahbari o’z imzosi va xo’jalik muxiir bilan aktni tasdiqlaydi, chunki akt bajarilgan ishlarning bir qismi uchun pul to’lashga asos hisoblanadi. Olingan tuproq namunalari tuproq namunalarini olish bo’yicha tuproqshunos-agrokimyogar kundaligida qayd qilinishi kerak, buning asosida tuproq namunalarining qaydnomasi tuziladi. qaydnomada otryad boshlig’ining yoki bajaruvchining imzosi bo’lishi kerak. Etiketka, qaydnoma, kundalikdan tashqari har bir tuproqshunos - agrokimyogar xo’jalik yerlarini agrokimyoviy tekshirishni Dala jurnaliga ega bo’lishi kerak, unda xo’jalik dala tarixi, o’g’itlarni qo’llash, hosildorlik, agrotexnika to’g’risida ma‘lumotlar bo’ladi. Har kuni otryad boshlig’i yoki tuproqshunos-agrokimyogar bajarilgan ishlarning hisobini oladi va oy oxirida bajarilgan ishlar to’g’risida (naryad-hisobot) tuzadi, uni operativ bo’lim boshlig’i tasdiqlaydi.

Agrokimyoviy tekshirish materiallari - xaritogrammalar, qissalar va o’g’itlarni qo’llash bo’yicha tavsiyanomalar xo’jalikka laboratoriya xodimlari tomonidan xo’jalik mutaxassislari, brigadrlar ishtirokida topshiriladi va bu AKT bilan qabul qilinadi. AKTda xo’jalik rahbarini va laboratoriya vakillari -mudir yoki operativ bo’lim boshlig’ining imzosi bo’lishi kerak. AKT 3 nusxada tuziladi va ikki tomoning ham muxiri bilan tasdiqlanadi. AKT ning bir nusxasi bankka beriladi va u shartnoma bo’yicha qolgan pulni olish uchun asos hisoblanadi. AGROKIMYOVIY TEKSHIRISH SIFATINI NAZORAT QILISH. Agrokimyoviy xaritogramma va har xil qishloq xo’jalik ekinlarida o’g’itlarni qo’llash bo’yicha tavsiyanomalrning to’g’riligi agrokimyoviy tekshirish sifatiga bog’liq. Namuna olish vaqtida yo’l qo’yilgan xatolarni yuqori aniqlikdagi laboratoriya analizlari tuzata olmaydi. Shuning uchun ham agrokimyoviy laboratoriyalarda tuproq namunalarini olish bo’yicha ishni qabul qilishda uning sifatini tekshirishga katta e‘tibor berish kerak. Operativ bo’lim boshlig’i har bir xo’jalik bo’yicha dalalarning bo’laklarga to’g’ri (elementar uchastkalarga) bo’linganini ya‘ni ishchi xaritadagi elementar uchastkalar tarmog’i (turi) ga mos ravishda bo’laklanganligini albatta tekshirishi shart. Bundan tashqari u orientirlarning yetarli ekanligini, namuna olish texnikasini (aralash namuna tayorlash uchun olinayotgan individual namunalar soni, namuna olish usuli va chuqurligi) instruktsiya va metodik - uslubiy ko’rsatmalarga mos kelishini, tavsiyanoma va o’g’itlarni qo’llash rejasini ishlab chiqish uchun kerak bo’lgan xo’jalik va tekshirilayotgan dala bo’yicha olingan ma‘lumotlar to’liqligini nazorat qiladi. Tekshirish natijasi bo’yicha ishchi xaritalarga imzo qo’yiladi va ishni qabul qilish bo’yicha AKT tuziladi. Agrokimyoviy tekshirish to’g’riligini bo’lim boshlig’i bajaruvchining (tuproqshunos-agroknmyogar) ishtirokida ayrim dala yoki uchastkalarda qayta aralash tuproq namunasi olish yo’li bilan nazorat qiladi. Asosiy va iazorat tekshirish o’rtasidagi vaqtida dalaga organik va mineral o’g’itlar

qo’llanmasligi kerak. Nazorat tekshirish elementar uchastkalarning asosiy tekshirishdagi nomerlari qoldiriladi. Namuna olish marshrutlari ham avvaliga saqlab qolinadi. Olingan namuvalar kaydnomaga "N" (nazorat) indeksi bilan kiritiladi. Birnnchi marta nazorat tekshirishi o’tkazilayotganda nazorat tuprok namunalari 1-3 % yer dai olinadi. Agrokimyoviy tekshirish sifatini baxolash uchun nazorat tuprok namunalari analizining natijalari asosiy tekshirish natijalari bilan taqqoslanadi. Agar ikkala tekshirishda xam fosfor (v) oksidi, kaliy oksidlari yoki boshka ozik moddalar xam ko’rsatkichining o’rtacha soni analiz xatoligi bilan (MQ- t) birgalikda bigga ta‘minlanganlik sinfi chegarasida bo’lsa agrokimyoviy tekshirish to’g’ri o’tkazilgan deb xulosa qilinadi. Agar asosiy va nazorat tekshirishlar natijalari ikki xil ta‘minlanganlik darajasida kirsa nazorat agrokimyoviy tekshirish xo’jalikning oldin tekshirilgan 25-30 % yerida o’tkaziladi. Agar bu xolda xam asosiy tekshirish sifati konikarsiz deb topilsa agrokimyoviy tekshirish xo’jalikning xamma yerlarida kayta o’tkaziladi. Ommaviy agrokimyoviy analizlar odatda bitta qaytariqlikda o’tkaziladi lekin analitikka xar bir partiyadagi namunalarning 10 % da analiz uchun ikkita analitik namuna olishi tavsiya qiliiadi. Parallel analizlar farki instrumental usulda aniklanganda Q- 5 dan va oddiy priborlarda aniklanganda Q-10 % dan oshmasligi kerak. Analitik gurux raxbari muntazam ravishda nazorat analnzlari o’tkazadi. Bu maqsadda analiz qilib bo’lingan namunalarniig 5 % olinib tajribali analitik tomonidan qayta analiz qilinadi. Agar qayta analizga olingan tuproq namunalarining 10 % dan ko’pida natijadagi farq chegaradagndan (yo’l qo’iiladiganidan) ko’p bo’lsa xamma analizlar qayta tekshirishga jo’natiladi va shu bilan birga analiz natijalari xar xilligining sababi aniqlanadi. Tuproq agrokimyoviy otryad boshlig’i laboratoriya ishlari sifatini muntazam ravishda nazorat qiladi. Buning uchui analitik laboratoriyaga navbatdagn namunalar bilan birga parallel namunalarni (umumiy namunaning 10 % gacha) xam shifrlaigan ko’rinishda beradi. Agar parallel namunalarning 10 % da analiz

natijalari farqi yo’l qo’yilgan farqdan yuqorn bo’lsa xamma partiyaning analiz natijalari bekor qilinadi. Agar nazorat namunalarining 10 %: dan kamida analiz natijalarndagi farq yo’l qo’iiladigan chegaradan katga bo’lsa bajaruvchi "yaxshi" baho oladi, 10-25 % namunada farq keragidan katta bo’lsa - "qoniqarli", 25-dai katta bo’lsa -"qoniqarsiz" baho oladi. Analiz qilib bo’lingan tuproq namunalari to’liq ishlov berilgancha xo’jalik hamma materiallar topshirlguncha laboratoriyada saqlanadi. Ko’p tarqalgan tuproq turlari namunalarining 5 % ni uzoq muddatga saqlagan yaxshi bo’ladi. Ularda mikro elementlar miqdori aniqlanadi. Analiz iatijalari qaydnomaga yoziladi va unga analvtik xamda analitik gurux raqbari imzo chekadi. Kenii qaydnoma tuproqshunosga xaritogramma tuzish uchun topshiriladi. YOPIQ GRUNT SABZAVOTCHILIGIDA AGROKIMYOVIY TEKSHIRISH . Yopiq gruntda agrokyamyovii tekshirish o’zining o’ziga xosligiga ega Agar ochiq gruntda agrokimyoviy tekshirishlar 3-5 nilda bir marta o’tkazilsa yopiq gruntda - xar ekin almashganda va o’suv davrvda muntazam o’tkaziladi. Yopiq gruntda ochiq gruntga nisbatan tekshirishlarni tez o’tkazilib turilishi xosildorlikni ancha yuqoriligi va muntazam ravishda juda yuqori dozada (5000 kg|ga t.e.modda xisobida)o’g’itlarni qo’llanilishi bilan bog’liq. Yopiq gruntda rejaviy xaritografik asoslar tayorlanmaydi. Undan tashqari elementar uchastkalar kattaligi, aralash tuproq namunasini olish chuqurligi, aralash namunadagi oziq moddalarni aniqlash usullari bilan xam yopiq gruntdagi agrokimyoviy tekshirish farq qiladi. Agrokimyoviy tekshirish maxsus ixtisoslashgan agrokimyovii laboratoriya yoki bo’limlar, guruxlar tomonidan amalga oshiriladi. Shartnomada ishning xajmi, narxi, bajarilish muddati ko’rsatiladi bunga qo’shimcha ravishda laboratoriyaga namunalarii olib kelish grafigi tuziladi. Teplitsa gruntlarini agrokimyovin tekpshrish asosiy va iazorat qismlariga bo’linadi. Asosiy tekshirish maqsadi - gruntni yaroqligi (рН, sho’rlanish,

sho’rxoklik va x.k) va oziq elementlar bilan (azot. Р 2 О 5 , К 2 О, Мg va h.k) ta‘minlanganlik darajasini aniqlash. Bu ma‘lumotlarni hisobga olgan holda optimal oziq rejimini yaratish va ayrim omillarni salbiy ta‘sirini yo’qotish bo’yicha tadbirlar o’tkaziladi. Nazorat tekshiripshing maqsadi -o’suv davrida asosii oziq elementlari miqdorini aniqlash va oziqlantirish muddatini aniqlash uchun tuproq erigmasidagi tuzlar kontsentrapiyasini, tarkibiy qismini nazorat qilish va tuproq eritmasidagi tuzlarning ortiqcha kontsentratsiyasini kamaytrish bo’yaicha tadbirlar o’tkazish. Asosiy tekshirish har bir ekin almashishidan olidii o’tkaziladi. Bunda gruntda quyidagi ko’rsatkichlar aniqlanadi: N – NН 4 , N - N0 3 , suvli so’rimidagi fosfor, kalii, kaltsiy, magniy, suvda eruvchi tuzlarning umumiy kontsentratsiyasi, organik modda, namlik, рН, agar рН - 6,5 dan kichik bo’lsa A1 va G’e aniqlanadi. Birinchn nazorat tekshirishni ko’chat o’tqazilgandan keyin 20 kun dan keyin, keyinchalik qar oyda 1 marta o’tkaziladi. 300 м 2 - elementar uchastka maydoni 30 ta individual namuna dioganal bo’yicha namuna olinadi 15+15 = 30 ta Har bir individual proba =200-250 gr aralash iamuna -0,5 kg. 1. Grunt agrokimyoviy tekshrish kartochkasi - 2 nusxada. a) bittasi teplitsaga ilib qo’yiladi b) ikkinchisi xo’jalnk agorkimyogari yoki agronom - sabzavotchiga beriladn. 2. Teplitsada, brigadada, bo’limda o’g’itlarni qo’llash bo’yicha tavsiyanoma.

Adabiyotlar : 1. Niyozaliev, Otabekov va boshqalar "Agrokimyodan amaliy mashg’ulotlar" Toshkent "Mexnat" 1989 y. 2. A Mavlonov, I.CHumachenko, A Abdujalolov "Paxtachilikda agroximya xizmati" Toshkent, "O’zbekiston" 1978 y. 3. Ф.А. Юдин. "Методика агрохимических исследований" Москва. "Колос" 1980 г. 4. Составление и использавание почвенних карт. Под ред к.с-х. н. А.Д. Кашанского. Москва. Агропромиздат 1987 г. 5. Ю.Федорин, АПонамарева "Составление агрохимических картограмм" Казсельхозгиз, 1964 г. Алма-Ата. 6. Пособие по агрохимическому обслуживанию хозяств Казакистана. Под обш ред. Ю.С Папенко. Алма-Ата "Кайнар", 1977 г

Похожие

Agrokimyoviy laboratoriya tekshirishlari

Agrokimyoviy xizmat ko’rsatish

Bog’larni agrokimyoviy xaritasini tuzish

Agrokimyoviy kissa va agrokimyoviy xaritanoma asosida o’g’itlar dozasiii xisoblash uslublari

Tokzorlar uchun agrokimyoviy xaritanoma tuzish