Zamonaviy pedagogik texnologiya nazariyasining umumiy asoslari - Педагогиka - Рефераты

Zamonaviy pedagogik texnologiya nazariyasining umumiy asoslari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

58.5 KB

Zamonaviy pedagogik texnologiya nazariyasining umumiy asoslari Reja: 1. Pedagogik texnologiya tushunchasi. 2.Pedagogik texnologiya aspektlari. 3. Pedagogik te‘xnologiya tarkibi. 4.Texnologiya mezonlari va prinsiplari. 5. Ta’lim texnologiyasida bola shaxsi ob’ekt va sub’ekt sifatida.

Asosiy tushunchalar: pedagogik texnologiya, umumpedagogik, umumdidaktik, lokal dara;a, modilli daraja, texnologik jarayon, texnologiya mezonlari, bilimlarni o‘zlashtirish, pedagogik texnologiya tushuchalari. Hozirgi davr ta‘lim nazariyasida pedagogik texnologiya tushunchasiga keng urg‘u berilmoqda. Pedagogik adabiyotlarda “texnologiya”, “pedagogik texnologiya” terminiga har xil ta‘riflar mavjud. Bu ta‘riflar har bir muallifning pedagogik texnologiyaga o‘ziga xos yondashuvi asosida vujudga kelmoqda. Pedagogik texnologiya fan sifatida ham, shuningdek, ta‘lim jarayonida qo‘llaniladigan printsiplar, yo‘l va usullar sifatida ham shakllanib kelmoqda.. “Pedagogik texnologiya” ni uchta aspektda ko‘rish mumkin. Nazariya: Pedagogik texnologiya pedagogika fanining, ta‘limning maqsadi, mazmuni va metodlarini ishlab chiquvchi, pedagogik jarayon loyihasini tuzuvchi qismi. Harakatli jarayon : Ta‘limning rejalashtirilgan natijasiga eri-shish uchun uning maqsadi, mazmuni, metod va vositalariga erishi jarayonini tasvirlash yoki algoritmi.. Amaliy jarayon : Pedagogik texnologiya jarayonini amalga oshirish, shaxsga ma‘lum sifatlarning shakllanishi uchun pedagogik jarayon vositalarini ishga solish. Pedagogikni texnologiyani o‘quv amaliyotida uzviy bog‘liq uch ierartik darajada ko‘rsatish mumkin: Pedagogik texnologiya tarkibiga quyidagilar kiradi. Педагогик технология Pedagogik texnologiya1 daraja: Umumpedagogik, umumdidaktik daraja: umumpedagogik (Umumdidaktik, umumtarbiyaviy) texnologiya yaxlit ta‘lim jarayonini xarakterlaydi. 2 daraja: Xususiy metodik daraja: pedagogik texnologiyani xususiy metodikaning bir predmeti darajasida q o‘llaniladigan metod, vositalar jamlamasi.

Pedagogik texnologiya quyidagilarni ta‘minlaydi. Pedagogik texnologiya O‘quvchilarning rivojlanish, ijodiy shu g‘ullanishning metod, vositala - rini o‘rganishini, tafakkur rivojini, qiyinchilik- O‘quvchilarda o‘quv materialini tushunishning muammoli izlanishning yangi shaklarini egallashga imkon beradi. O‘quv yurtida ijodiy ta‘limiy shart- sharoitlar yaratdi. Har-xil real ijodiy pedagogik vazifalarni yechish tajribasini egallashga yordam beradi. Bilish, izlanish jarayonini boshqarishni ta‘minlaydiTa‘limning mazmuni bo‘limi. - ta‘lim maқsadi. - umumiy va konkret. - o‘қuv materiali mazmuni . Kontseptual asosi Texnologik jarayon. - ta‘lim jarayonini tashkil etish. - o‘қuvchilarning o‘қuv faoliyati shakllari va metodlari. - o‘қutuvchi ishining metod va shakllari. - o‘қuv materialining o‘zlashtirish soҳasidagi o‘қituvchi boshқaruvining faoliyati. - ta‘lim jarayoni yoki diagnostikasi. 3 daraja: Lokal yoki modulli araja: lokal texnologiyasi o‘ q uv-tarbiyaviy jarayonining alo h ida bo‘limlarini o‘z ichiga olgan xususiy didaktik va tarbiyaviy vazifalarni yechishdir.

larni yengishga o‘rgatadi. Texnologiya mezonlari: Har qanday pedagogik texnologiya asosiy metodologik talablarga javob berishi lozim. Pedagogik texnologiya quyidagi talablarga javob berishi lozim: - o‘quv-tarbiyaviy jarayonda o‘quv-texnik vositalari ob‘ekt va usullaridan maqsadli foydalanish. - pedagogik jarayonda muloqot tizimini to‘g‘ri tashkil etish va pedagogik ma‘lumotlarni taqdim etish. - o‘quvchilarning bilim olish jarayonini boshqarish tizimi. (o‘zlashtirish faoliyatidagi boshqaruv tizimi). - belgilangan masalani yechish maqsadida pedagogik jarayon uslub va vositalarini konstruktsiyalash (shakllantirish, ko‘rish). - o‘qish va tarbiya jarayonini rejalashtirish - bir-biriga bog‘liq g‘oyalar tizimi, insonlar faoliyatini tashkil etish vositalari, ta‘lim maqsadiga erishish resurslarini ichiga olgan kompleks integrativ jarayon. Pedagogik tizimni texnologik loyihalash. Ta‘lim jarayonini amalga oshirish va baholashni rejalashtirishda quyidagi mezonlarga tayaniladi:. 1. Konseptuallik : Har bir pedagogik texnologiya o‘z tarkibida falsafiy, psixologik, didaktik, ijtimoiy pedagogik asosni qamrab olgan aniq ilmiy kontseptsiaga tayanishi lozim. 2. Tizimlilik : Pedagogik texnologiya hamma o‘zaro bog‘liq qismlardan iborat tizimning mantiqiy jarayoni belgilariga ega bo‘lishi va yaxlit bo‘lishi lozim: Jarayonning mazmun-mohiyati uning qismlarining uzviy bog‘liqligi, yaxlitligidan iborat.

3. Samaradorlik. Zamonaviy pedagogik texnologiyalar raqobatli shartlar asosida mavjud bo‘lib, natijalar bo‘yicha samara berishi, optimal harakatli bo‘lishi va ta‘limning ma‘lum bir standartlarini kafolatlashi shart. 4. Qo‘llanuvchanlik. Pedagogik texnologiya bir xil ta‘lim muassasalarida boshqa sub‘ektlar tomonidan ham qo‘llanilish imkoniyatini beradi. Pedagogik texnologiyaning ilmiy asoslari. Har qanday umumpedagogik ta‘lim texnologiyasi falsafiy asosga ega. Biroq o‘qitish metodi va vositalarida falsafiy asosni topish qiyin. Gohida g‘oya nuqtai nazaridan bir-biriga zid bo‘lgan texnologiyalarda ham bir xil metodlar qo‘llanilishi mumkin. Shuning uchun ham texnologiyaning o‘zi o‘zgaruvchan bo‘lib, u yoki boshqa falsafiy asosga moslashishi mumkin. Bir nechta alternativ falsafiy asoslarni qayd etamiz. - materializm va idealizm. - dialektika va metofizika. - gumanizm va antigumanizm. - antronosofiya va teosofiya. - pragmatizm va ekzistentsealizm. Texnologiya tayangan, asosiy psixik rivojlanish omillari quyidagilar: 1.Psixikaning rivojlanishini (shakllanishi) biologik nasl (genetik) kodi orqali aniqlash mumkin bo‘lgan, tashqi muhit irsiyatdan o‘tganlarni qo‘llaydi degan taxminni ilgari suruvchi biogen texnologiya; 2.Shaxsning ijtimoiy muhit ta‘sirida shakllangan sifatlari 3.Insonning tajribalari asosida o‘z-o‘zini takomillashtirishini ko‘rsatuvchi rivojlanishning psixologik natijalari.

4.Shaxs va uning sifatlari paydo bo‘lganligini o‘ziga xos e‘tirof etuvchi idealistik qarashlar. 5.Falsafiy-pedagogik ilmiy konseptsiyalar. Tushunchalarni shakllantirish nazariyasi . Ta‘lim jarayoni ma‘lum bir o‘zlashtirilgan tushunchalarni umumlashtiradi. Bu tushunchalar an’anaviy pedagogikada ham e’tirof etilgan. O‘quvchilarning bilimlarni o‘zlashtirish jarayoni quyidagi tushunchalarda o‘z aksini topgan. Ana shu o‘zlashtiish jaraonini tashkil etish o‘qituvchidan katta mahorat, bilim va texnologiyani talab etadi. O‘qituvchi o‘quvchilarning bilimlarni o‘zlashtirish jarayonini tashkil etish yo‘llarini tinimsiz izlashi, o‘quvchilar faoliyatini tashkil etish texnologiyasini puxta o‘zlashtirgan bo‘lishi zarur. Pedagogik texnologiyaga asoslangan ta’lim jarayonida o‘quvchilarning bilimlarni o‘lashtirish jarayoni samarali kechadi. Quyida keltirilganlardan o‘quvchilarning bilimlarni samarali o‘lashtirishlariga oid pedagogik texnologiya tushunchalarini aniqlang. O'quvchilarning bilimlarni o'zlashtirish jarayoni: Idrok etish anglash mustahkam lash O'rganganlar ni amaliyotda qo'llash

O‘zlashtirish jarayonini tashkil etishga oid pedagogik texnologiya tushunchalarining tahlili : Identifikatsiya. Texnologiyaning nomi. Kontseptual qism. (texnologiya printsiplari, g‘oya, gipotezalariga ta‘rif berish). M aqsadli joylashtiruv va chamalash . Asosiy g‘oya va printsiplar ni belgilash . O‘qish jarayonidagi bolaning pozi t siyasi ni aniqlash . Ta‘lim mazmunining xususiyatlari ga e’tibor qaratish . S h axsga yo‘naltirilganlik. T a‘lim mazmunining hajmi va tavsifi. O‘quv reja, material, dasturning didaktik tarkib i va bayon shakli. Protsessual tavsif. T a‘lim usullari va vositalarining qo‘llanishi. Motevatsion tavsif. O‘ quv jarayonining tashkiliy shakllari. Ta‘lim jarayonining boshqaruvi (tashxi s , korreksiya, reglament, rejalashtirish). Texnologiya mo‘ljallangan o‘quvchilar kategoriyasi. Dasturiy-metodik ta‘minlash. o‘quv rejalar va dasturlar o‘quv va metodik qo‘llanmalar didaktik materiallar ta‘lim texnik ko‘rgazma vositalari diagnostik instrumentariy Pedagogik texnologiyalarni baholash mezoni. Samaradorligi , natijasi

ADABIY O TLA R 1. Karimov I.A. Barkamol avlod - O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori. – T.: Sharq, 1998. B. 4-19. 2. O‘zbekiston Respublikasining «Ta‘lim to‘g‘risida»gi Qonuni. Barkamol avlod – O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori. – T.: 1998. B. 20-29. 3. Kadrlar tayyorlash milliy dasturi. Barkamol avlod – O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori. – T.: Sharq, 1998. B. 31-61. 4. Azizxo‘jaeva.N.N.Pedagogik texnologiya va pedagogik mahorat.–T.:2003.-174 b. 5. Barkamol avlod orzusi. – T.: O‘zbekiston. 2000. - 245 b. 6. Beruniy. Qadimiy xalqlardan qolgan yodgorliklar Tanlangan asarlar. 1-jild. – Toshkent: 1968. 106-107 b. 7. Bespalko V.P. Slagaeme pedagogicheskoy texnologii. –Moskva: Pedagogika, 1989. - 190 b. 8.Bob Kizlik.Lesson Planning,Lesson Plan Formats and Lesson Plan Ideas.. www ADPRIMA. com 9. Bugatov V.M. Pedagogicheskie tainstva didakticheskix igr. Ucheb.-metodicheskoe posobie. 2-e izd.. – M.: Flinta, 2003. -152 s. 10. Gromkova M.T Pedagogika obrazovaniya vzroslx (uchebnoe posobie) – M.: TOO. Intl.Tex. 1995 g. - 96 s.

Похожие

Pedagogik texnologiya nazariyasining mohiyati va ustuvor tamoyillari

Pedagogik texnologiya tamoyillari ( prinsiplari )

Texnologiya ta’limini tadqiq qilishning ilmiy metodologik asoslari fanini umumiy masalalari

Pedagogik texnologiya fanining nazariy mashg’ulotlar mazmuni

O’zlashtirishning ijodiy darajasiga oid pedagogik texnologiya