Umumiy o'rta ta'lim maktablarida o'quvchilar ta'lim tayyorgarligi darajasi reytingini joriy etish bo'yicha olib borilayotgan ishlarni yanada takomillashtirish - Педагогиka - Рефераты

Umumiy o'rta ta'lim maktablarida o'quvchilar ta'lim tayyorgarligi darajasi reytingini joriy etish bo'yicha olib borilayotgan ishlarni yanada takomillashtirish

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

45.5 KB

Umumiy o'rta ta'lim maktablarida o'quvchilar ta'lim tayyorgarligi darajasi reytingini joriy etish bo'yicha olib borilayotgan ishlarni yanada takomillashtirish Reja: 1. O'zbekiston Respublikasi «Ta'lim to'g'risida»gi qonuni, «Kadrlar tayyorlash milliy Dasturi»va Vazirlar Mahkamasining 1998 yil 13 maydagi «Umumiy o'rta ta'limni tashkil etish to'g'risida» gi 203 –sonli qarorini bajara borib Xalq ta'limi tizimida olib borilgan ishlar. 2. Maktab o'quvchilari ta'lim tayyorgarligi darajasi reyting tizimi modelining o'ziga xos xususiyatlari. 3. Umumiy o'rta ta'lim maktablari o'quvchilarining ta'lim tayyorgarligi darajasi reytinggi to'g'risida Nizomning tajriba- sinov varianti haqida.

Reyting afzalliklari : Reyting inglizcha so'z bo'lib, uning lug'aviy ma'nosi faoliyatidagi ijodiy va salbiy tomonlariga o'zgarishlarini anglatadi. Reyting tizimi o'quvchilar bilimi sifatini nazorat qilish turi, usuli va shakli bo'lib, uning yordamida o'quv fani ta'oim standartining barcha imkoniyatlari bo'yicha o'zlashtirgan bilimlar sifatini baholash jarayonini ta'minlab beradi. 1. DTS da belgilangan majburiy ta'lim minumimlarini o'quvchilar tomonidan o'zlashtirilishini darajasini aniq o'lchash, xisobga olish va xolisoni baholashga yo'naltirilganligidir. 2. O'quvchilar bilimidagi mavjud kamchiliklarni aniq xisobga olish hamda shu asosda ular tomonidan o'zlashtirilmagan bilim va ko'nikma-malakalarini har bir elementi bo'yicha to'ldirish malakalarini mexanizmining mavjudligi. 3. O'quvchilarni DTSda belgilangan majburiy ta'lim minimumlarining yuqori bo'lgan bilimlarini aniqlashga va qayt etishga mo'ljallanganligi. 4. O'quvchilarni ijodiy qobiliyatlarini aniqlash rivojlanish mexanizmini mavjudligi. 5. O'quvchilarning ixtiyoriy ta'lim faolligini, mustaqil bilim olish ko'nikmalarini shakllantirish va rag'batlantirish, ta'lim olishga qiziqishini uyg'otishga yo'naltirilganligi va boshqa bir qator o'ziga xos xususiyatlarini mavjudligi O'zbekiston Resspublikasi xalq taa'limi vazirligining "Umumiy o'rta ta'lim maktablarida o'o'o'kuvchilar ta'lim tayyorgarligi darajasi reytingini jo"riy etish olib borilayotgan ishlarni yanada takomillashtirish xaqidagi" 14-sentabr 2001 yil 133-son buyrug'i "Ma'rifat"daagi 13.10.2001 y gazetasida bayon qilindi. Ushbu buyruqqa asosan Nizomning olimlar, metodistlar, amaliyotchi o'qituvchilar takliflari asosida takomillashtirilgan eksperimental varianti tajriba sinov maydonchalarida taadqiqodlar olib borish xamda xududiy tayanch maktablarida sinovdan o'tkazish uchun tavsiya etildi. 2001 -2002 o'kuv yilining 20 sentabrigacha o'kuvchilar ta'lim

tayyorgarligi darajasi reyting tizimining tajriba-sinov maydonchalarini 2 tadan xududiy maktablarini belgilash ko'o'zda tutilgan. 2000 yil 31 iyuldagi o'quvchilar bilim darajasini nazorat qilishning reyting tizimi to'g'risidagi muvaqqat Nizomni tasdiqlash xaaqidagi 145-sonli buyruqlari o'z kuchini yo'qotgan va nazoratdan chiqarildi. Tavsiya etiliayotgan reyting modeli, uzluksiz ta'lim jarayoni- ning uzviy qismi bo'lib, o'kuvchilar bilim darajasini ko'o'p balli tizimda baholash, o'qishda erishgan yutuqlari asosida saralash, tabaqalashtirish va nazorat qilib borishning yagona tizimidir. Uning asosiy g'oyalari bu borada bir qator rivojlangan mamlakatlarda to'plangan tajribalarni o'rganish, shuningdek, respublikadagi o'kuv muassasalarda tajriba sinov tariqasida qo'llanilayotgan bir qator reyting moldellarini har tomonlama diag- nostik tahlili asosida shakllangan. Reyting modelining uslubiy - yo'riqnoma ta'minotini asosan o'quv rejadagi barcha fanlar bo'yicha ishlab chiqilgan majburiy stan- dartli tekshiruv ishlari (MSTI) ning komplektlari kiradi. MSTI komplektlari har bir o'quv fani bo'yicha DTS da ko'rsatilgan majburiy ta'lim minimumlari va tasdiqlangan o'quv dasturlari asosida tuziladi. Alohida olingan MSTI shunday tuzilganki, bunda tegishli mavzuiy blokda G'chorak yoki o'quv yili davomidaG' DTS talablariga muvofiq o'quvchilar tomonidan o'zlashtirilishi lozim bo'lgan ta'lim minimumlari G'bilim-ko'nikma va malakalarG' ning barcha elementlari tekshiruv bilan qamrab olingan bo'ladi. O'quvchilar ta'lim tayyorgarligi darajasi reytingining asosi va negizi bo'lib standartli reyting ballari G'SRBG' hisoblanadi. SRB har bir o'quv fani bo'yicha alohida olingan MSTI ga mos ravishda G'choraklar va o'quv yiligaG' aniq belgilab qo'yiladi. O'tkazilayotgan har bir MSTI ning natijalariga ko'ra, o'quvchiga DTS talablari asosida haqiqatda o'zlashtirgan BKM elementlari soniga mos ravishda "Tekshiruv ishining haqiqiy bali" G'TIXBG' qo'yiladi. DTS mos holda o'quvchilar tomonidan o'zlashtirilgan va o'zlashti-

rilmay qolgan BKM elementlari G'o'rtacha umumlashtirilgan ko'rsatkichi o'rnigaG' bo'yicha holisona bo'lgan, yagona usulda G'o'qituvchining subek- tiv usuli o'rnigaG' xisobga olishni ta'minlaydi. O'quvchilarning bilimlaridagi bartaraf etilgan bo'shliq va kamchiliklar "To'ldiruvchi ball" G'TBG' bilan baholanmadi. Reyting modelining "Joriy nazorat" turida "erkin ballar" G'EBG', mahsus nazorat turida "qo'shimcha ballar" G'QBG' va "Ijodiy ballar" tizimi qo'llanilmoqda. Tavsiya etilayotgan reyting modelini qo'llash natijasida umumiy o'rta ta'lim maktablarining 2-9 sinflaridagi barcha o'quvchilar bilimini baholash va nazorat qilishning yaxlit-yagona tizimini yaratishga erishiladi. Avvalambor o'qituvchi tekshiruv ishlar komplektlarini mustaqil ishlab chiqish majburiyatlaridan va reyting ballarini hisoblash jadvallarini tuzishdan ozod bo'ladi. Natijada o'qituvchi va maktab ma'muriyati ortiqcha qo'l mehnatidan ozod etiladi va tejalgan byuo'sh vaqti metodik ishlar, past o'zlashtiruvchi o'quvchilar bilan yakkama-yakka tartibda ishlashga foydalaniladi. NAZORAT TURLARI VA SHAKLLARI. 1. Oraliq nazorat - ON 2. Joriy nazorat - JN 3. MAxsus nazorat - MN 4. Bosqichli nazorat - BN 5. Yakuniy nazorat - YAN 1. Oraliq nazorat (ON) mazmuni bo'yicha mazkur o'quv fani bo'yicha DTS da ko'zda tutilgan asosiy va o'zlashtirishga majburiy bo'lgan bilim, ko'nikma va malakalarning yig'indisini qamrab olgan, soni aniq belgilangan majburiy standartli tekshiruv ishlarini kiritilishi orqali amalga oshiriladi.

2. Joriy nazorat (JN) ning asosiy yo'nalishlridan biri - o'quvchilarning bilimlaridagi bo'shliqlar paydo bo'lishini oldini olish va ularni bartaraf etish maqsadida amalga oshiriladigan majburiy to'ldiruvchi so'rovlardir (MTS). 3. Reyting doirasida, barcha o'quvchilar uchun majburiy bo'lmagan, qo'shimcha topshiriqlar va ijodiy ishlarini ixtiyoriy bajarilishi orqali, ularni istak va xoxishlariga ko'ra tashkil etiladigan MAXSUS NAZORAT amalga oshiriladi. 4. Bosqichli (ichki, tashqi) nazorat o'quv yili yakunida yoki zaruriy hollarda choraklik, yarim yillik yakunida test sinovi, sinov va imtixon shaklida o'tkaziladi. Yillik bosqichli nazoratni o'tkazish, maktabning pedagogik kengashi tomonidan qabul qilinadi. Choraklik G'yarim yillikG' bosqichli G'ichkiG' nazorat odatda maktab ma'muriyati tomonidan yoki uning topshirig'iga ko'ra o'qituvchi tomonidan o'tkaziladi. 5. Yakuniy nazorat umumiy o'rta ta'lim maktablarida ta'limning to'liq kursi tugagandan so'ng davlat attestatsiyasi shaklida amalga orishiladi. Yakuniy nazoratni mazmuni va uni o'tkazish tartibi Vazirlar Maxkamasining normativ xujjatlari va ular asosida qabul qilingan O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi xujjatlari asosida belgilanadi. 8-sinfda fizikadan ir o'quv yilida o'quvchi tomonidan 380 taasosiy bilim, ko'nikma va malaka elementlarini o'zlashtirilishi kerak. O'quvchilarning bu elementlari o'zlashtirganliklarini 19 ta MSTI ning bajarilishi davrida aniqlanadi. Ulardan: 4 ta laboratoriya ishlari, dasturlashtirilgan diktant, test sinovlari, nazorat ishlar va jadvallar. Yillik standartli reyting bali G'YSRBG' o'quvchilarning bir o'quv yilida o'zlashtirilishi kerak bo'lgan 380 ta asosiy majburiy elementga hamda bilim, ko'nikma va malaka sifatiga mos kelgan holda qo'yilib, 410 reyting baliga teng. Kelgusida reytingni joriy etish quyidagicha bo'ladi: I-bosqich: 2-4 va 5-sinflarda tajriba sinov ishlari 2001-2002 o'quv yilida o'tkaziladi.

II-bosqich: 6-7 sinflarning o'quv jarayoniga reyting tizimi joriy etiladi va tajriba sinov ishlari davom ettiriladi 2002-2003 o'quv yilida. III-bosqich: 8-9 sinflarda ham tajriba-sinov ishlari davom ettiriladi. 2003-2004 o'quv yilida. IV-bosqich: Umumta'lim maktablarining 8,9-sinflari o'quv jarayoniga ham ommaviy ravishda reyting tizimi joriy etiladi.

FOYDALANILADIGAN ADABIYOTLAR . 1. "Umumiy o'rta ta'lim maktablarida o'quvchilar ta'lim tayyorgarli- gi darajasi reytingini joriy etish bo'yicha olib borilayotgan ish- larni yanada takomillashtirish haqida"gi 133-sonli buyrug'i. 2001 yil 14 sentabr "Ma'rifat" gazetasi 2. "Reyting to'g'risida" "Xalq ta'limi" jurnali. 2001 yil. 3.www.Ziyonet.uz 4.www.NUR.uz

Похожие

Ta'lim (dars) jarayonini tashkil etish

Ta'lim tеxnologiyalari

Ta'lim metodlari

Ta'lim mеtodlari

O'quv materialini didaktik takomillashtirish va rekonstruksiyalash asosidagi ta'lim texnologiyalari