Педагогик технологияни қўллаш билан боғлиқ ташкилий-услубий ишлар - Педагогиka - Рефераты

Педагогик технологияни қўллаш билан боғлиқ ташкилий-услубий ишлар

Загружено в:

22.09.2022

Скачано:

0

Размер:

111.5 KB

Педагогик технологияни қўллаш билан боғлиқ ташкилий-услубий ишлар РЕЖА: 1. Айрим педагогик ва психологик тажрибалар 2. Педагогик технологиянинг тажриба-синовлари

Айрим педагогик ва психологик тажрибалар Узлуксиз таълим тизимида давлат буюртмаси ва ижтимоий талабга мувофиқ ҳар бир таълим муассасаси ва унда хизмат қилувчи педагог- кадрлар зиммасига таълим–тарбия жараёнининг самарадорлигини ошириш, илм-фаннинг сўнгги ютуқларини амалиётга жорий этиш орқали ижодкор, ижтимоий фаол, юксак маънавиятли, касб-ҳунарли, эл-юртга садоқатли миллий ва умуминсоний қадриятлар руҳида тарбияланган, ижодий ва мустақил фикр юрита оладиган, давлат, жамият ва оила олдида ўз бурчи ва жавобгарлини ҳис эта оладиган, рақобатбардош баркамол шахсни тарбиялаш ва камолга етказиш, уларнинг онги ва қалбига миллий истиқлол ғоясини сингдириш каби муҳим вазифаларни амалга ошириш юклатилган. Ушбу вазифаларнинг муваффақиятли ҳал этилиши таълим-тарбия жараёнида замонавий таълим технологиялардан фойдаланиш билан узвий равишда боғлиқ. Таълим-тарбия жараёнларига замонавий педагогик технологияларни жорий этиш, энг аввало, педагогик муносабатларни инсонпарварлаштириш ва демократизациялашни талаб қилади. Бундай муносабатларни ташкил этмасдан туриб қўлланган ҳар қандай педагогик технология кутилган самарани бермайди. Педагогик муносабатларни инсонпарварлаштириш ва демократизациялаш асосидаги педагогик технология авторитар технологияга қарама-қарши бўлиб, унда ҳамкорлик, ғамхўрлик, билим олувчи шахсини ҳурмат қилиш кабилардан иборат ўқув фаолияти ташкил этилади. Педагогнинг ўқувчи ёки талабанинг шахсига бўлган инсонпарварлаштирилган муносабати болаларни севиш, уларнинг тақдири учун қайғуриш, шахсга бўлган юксак ишонч, ўзаро ҳамкорлик, мукаммал мулоқот маданияти, ихтиёрийлик ва эркинлик, рағбатлантириш ва камчиликларга чидамлилик ҳисобига амалга ошади. Кўзланган мақсадга

эришиш учун ўқув жараёнидаги барча иштирокчиларнинг фаоллиги ва тенг ҳуқуқлилиги талаб этилади. Таълим-тарбия жараёнини демократизациялаш – билим берувчи ва билим олувчиларнинг фуқаролик ҳуқуқларини тенглаштириш, ўқувчиларда танлаш ва ўз фикри ҳамда нуқтаи назарини эркин баён этиш шароитининг яратилишига олиб келади. Бу Ўзбекистон Республикасининг асосий Қонуни –Конституцияси билан кафолатланган меъёрларга ҳам мувофиқ келади. Янги муносабатларнинг ўзида хос жиҳати, анъанавий таълимдагидан фарқ қилиб, ўқувчиларнинг мустақиллиги ва ижодий ўқув фаолиятини таъқиқламасдан уларни белгиланган мақсадга йўналтириш, ўқув фаолиятини ҳамкорликда ташкил этиш, қизиқтириш, эҳтиёжларни ҳисобга олиш ва эркин ҳамда фаол меҳнатга ундаш туфайли амалга оширилиши билан характерлидир. Таълим-тарбия жараёнида вужудга келган янги педагогик муносабатлар мазкур жараёнда замонавий педагогик технологияларни қўллашни тақозо этади. Бунинг учун педагогик технологияларни жорий этишнинг ўзига хос воситалари зарур бўлади. Улар хилма-хилдир. Вербал (нутқ сўзлаш, маъруза, суҳбатлашиш, савол-жавоблар, баҳс-мунозара, музокара, ахборот ва маълумот бериш, кенгашиш, маслаҳатлашиш, насиҳат ёки танбеҳ бериш кабилар), новербал (имо-ишора, қўл ва гавда ҳаракатлари ёрдамида маълум маъно-мазмунни ифодалаш ёки таъкидлаш), визуал (кўргазмалилик элементлари-плакатлар, жадваллар, суратлар, диаграммалар, схемалар, ёзув ва тасвирлар, фотосуратлар, тарқатма материаллар, видео лавҳалар, жонли ва жонсиз объектлар, турли буюмлар ва бошқалар), аудио (магнит ёзувлари, лингофон ва радио воситалар, мусиқа ва нутқий асарлар кабилар), табиий (одам, ҳайвон, ўсимлик, машина ва механизмлар, асбоб- ускуналар, иншоатлар кабилар), ўқув анжомлари (китоб, атлас, харита, реактивлар ва бошқалар) каби воситалар фарқ қилинади ва улар якка ёки омихта тарзда кенг миқёсда қўлланилади.

Таълим жараёнида янги технологияларни киритиш механизмини таниқли педагоглар-Ж.Ғ.Йўлдошев ва С.А.Усмонов қуйидагича баён қилишган: 1. Педагогик жамоани янги педагогик технология асослари билан таништириш-маъруза. Адабиётлар тавсия этиш. 2. Янги технология асосида ишлашни хоҳловчи педагоглар жамоасини аниқлаш. Улар орқали ўқитувчиларга педагогик технологияни қўллашдан кўзда тутилган мақсадни, унинг моҳиятини етказиш. 3. Янги педагогик технология асосида ишламоқчи бўлган ўқитувчиларни шу жараёнга тайёрлаш юзасидан қуйидаги ташкилий ишларни амалга ошириш: -семинар; -тренинг; -индивидуал маслаҳат бериш; -кўргазмали дарслар ташкил этиш. 4. Янги технология асосида ишловчиларнинг ишини назорат қилиш, кузатув ва таҳлиллар ўтказиш, методик ёрдамлар кўрсатиш. Уларнинг ҳисоботларини эшитиб бориш. 5. Янги педагогик технология асосида ишловчи ўқитувчиларнинг методика кенгашида, педагогика кенгашларида чиқишларини ташкил этиш. 6. Янги педагогик технология бўйича ишлаш учун зарур дидактик материллар, воситалар хонасини ташкил қилиш. 7. Янги технология бўйича ишлашнинг афзалликларини, ўқувчилар, ота- оналар, педагогик жамоа томонидан қўллаб қувватланишини ошкор этиб бориш. 8. Илғор, инноватор педагоглардан иннаватор педагогик жамоани шакллантириш. 9. Янгиланишнинг узлуксизлиги, давомийлигини таъминлаш.

Ҳар бир таълим муассасаси ўз педагогик жамоасининг умумпедагогик тайёрлиги, истак ва хоҳишларига мувофиқ педагогик технологияни жорий этиш стратегияси ва тактикасини ўзига мослаб режалаштириши мумкин. Педагогик технологияларни жорий этиш учун ўқитувчилар билан қуйидаги ташкилий тадбирлар ўтказилади: -якка тартибда (индивидуал) ишлаш (таълим муассасасида, кутубхонада, уйда, маърифий тадбирларда); -жуфт бўлиб ишлаш (ўқув юртида); -кичик гуруҳларда ишлаш (таълим-тарбия муассасаларида, ҳудудий ташкилотларда); -катта гуруҳларда ишлаш (минтақавий кўламда). Тажриба алмашиш, илғор педагогик фаолиятни оммалаштириш, анжуманларда қатнашиш, интерфаол машғулотлар ташкил этиш ва шулар каби кўргина тадбирлар ҳам амалда тез-тез қўлланилади. Буларда қуйидаги тартиб-қоида ва йўриқларга риоя қилиниши лозим: -вақт режимига бўйсуниш; -вақтдан унумли фойдаланиш; -ўзгалар фикри билан ҳисоблашиш; -бошқаларнинг тажрибаси ва мулоҳазаларига ҳурмат билдириш, ҳамкорлик ва ҳамжиҳатлик; -кенг феъллилик ва танқид қилмаслик, танбеҳ бермаслик; -мулоҳазалилик; -фикрни лўнда баён этиш ва бошқаларнинг фикрига диққат билдириш; -эркин мунозара вазиятига бўйсуниш; -ўзаро муносабатда самимийлик ҳамда холислик ва бошқалар. Педагогик технологияларни амалиётга татбиқ этишда айрим педагогик ва психологик тажрибаларни эътиборга олиш мақсадга мувофиқдир. Ўзлаштириш-шахснинг индивидуал хусусиятига боғлиқ бўлганлиги учун ўқув жараёнини табақалаштирилган ёндашув асосида ташкил этиш,

диққатни тўплаш, хотирани машқ қилдириш, характерни тарбиялаш, ахборот олишнинг якка тартибли усулини кенг қўллаш зарур. Шахснинг индивидуал ва психологик диагностикаси маълумотларини амалиётда ҳисобга олиш ва ўқув фаолиятини такомиллаштиришнинг интенсив усулларидан кенг фойдаланиш, билим олувчиларнинг ўзлаштириш жараёнини текшириш ва назорат қилиш ҳамда баҳолашда рейтинг тизимига бўйсуниш ижобий натижа беради. Таълим бериш ва тарбиялаш жараёнида шахснинг биологик, физиологик, генетик, социал (ижтимоий) жиҳатларини ўрганиб педагогик тадбирларни ташкил этиш ва ўқитиш механизмини ишга тушириш, аввало, самара, сўнгра сифат кўрсаткичларини яхшилайди. Машғулотлар турларининг анъанавий кўринишлари билан бир қаторда ноанъанавий ташкилий тадбирларни кенг йўлга қўйиш таълим олувчиларнинг сезиларли даражадаги ривожланишига олиб боради. Бундай ўзгаришлар миқдор ва сифат кесимларида, вақт бирлиги давомида салмоқли натижа беради. Машқ қилиш туфайли кўриш ва эшитиш сезгилари эвазига бўладиган ўзлаштириш натижаларини ошириш педагогик тажрибада исботланган. Ўқитишнинг асосий ташкилий шакли-дарс ва унинг узвий ҳамда мазмуний давоми бўлган дарсдан ташқари ишлар хилма-хил вариантларда амалга оширилганда таълимнинг сифат ва самарадорлиги пропорционал равишда кўтарилади. Бунда мотивациянинг аҳамияти катта. Мотивация- шахсни ўқишга, кўникма ва малака эгаллашга ҳамда ижтимоий-фойдали меҳнатга йўналтирувчи (ундовчи) турли сабабларнинг йиғиндисидир. Ўзбекистон Республикасида таълим соҳасидаги ислоҳотларнинг натижаси ўлароқ, педагогик-психологик ташҳис хизматининг кенг кўламда йўлга қўйилиши содир бўлди. Салбий ва ижобий мотивлар, камчилик ва ютуқлар, мақтов ва эътироз, танбеҳ ва рағбат нисбатларининг шахс ўлчамида номувофиқ баҳоланиши яхши натижаларга олиб келмайди. Шунинг учун, -инсон фарзанди асосий тарбияни оилада олишини;

-дастлабки таълим ва тарбия элементлари боланинг мурғаклигида шаклланишини; -мактабгача таълим турида берилажак маълумотлар ва тарбиявий фикрлар фақат оиланинг шу борадаги фондига ёрдамчи эканлигини; -индивидуал ёки табақалаштирилган таълим оммавий ёндашувга нисбатан самаралироқ эканлигини; -ўқитувчи ва ўқувчи муносабатидаги энг яқин ва самимий таъсир функцияси келгуси ютуқларнинг гарови бўлишини; -таълим ва тарбиядаги муваффақиятларнинг ички (шахсий) ва ташқи (атроф-муҳит) омилларга боғлиқлигини; -болалик, ўсмирлик, ўрта ва катта ёшлик ҳамда кексалик даврларидаги ақлий фаолият бир-биридан жиддий фарқ қилишини; -балоғат фазасида инсон организмининг физиологик нуқтаи назардан кескин ўзгаришларга учраши ва бунинг оқибатида таълим ва тарбия омилларига бўлган муносабатнинг ижобий ёки салбий тарафларга ўзгариши мумкинлигини; -таълимдаги муваффақиятлар шахснинг ўз муаммолари, ақлий ва жисмоний саломатлиги, оилавий аҳволи, жамоатчилик омиллари, моддий таъминоти, қизиқиши ва ўқишга тайёргарлиги, қобилияти, ҳаётда орттирган белгилари, ўқитувчиларнинг касбий маҳорати, мотив ва ҳиссий туйғулари каби кўпгина ҳолатларга боғлиқлигини педагогик фаолиятда диққат марказида тутган ҳолда ишлаш, ўқитиш ва тарбиялаш лозим. Педагогик амалиётда педагогик жараённинг моддий, объектив жиҳати доимо руҳий жараёнлар билан қўшилган ҳолда мавжуд бўлиб, бири иккинчисисиз мавжуд бўлмайди. Бу ҳар қандай фаолиятга тегишли, лекин, айниқса, таълим олувчилар, тарбияланувчилар ва тарбиячилар фаолиятига кўпроқ тегишли. Педагогик жараённи психологик механизмларсиз амалга ошириб бўлмайди.

Одамнинг шахс сифатидаги энг асосий белгиси-унинг ижтимоийлигидир. Онг ва психик жараёнлар инсоннинг оламни ва ўз-ўзини англашига хизмат қилади. Бунда биринчи ва иккинчи сигнал тизимлари уйғунликда фаолият юритади. Мулоқот ва фикрни оғзаки ёки ёзма ифодалаш ва масофага узатиш инсон индивидининг энг катта ютуғидир. Индивид ижтимоий мавжудот даражасига кўтарилганда шахсий сифатлар мукаммаллашади. Шахснинг энг характерли жиҳати – унинг индивидуаллигидир. Индивидуаллик шахс психологик хусусиятларининг қайтарилмайдиган (бетакрор) бирикмаси билан ифодаланади. Шахсга таъсир қилаётган барча омиллар унинг умри давомида моддий ва маънавий дунёни ҳамда ўзлигини англашига, уларга жавоб реакциясини намоён қилишига ва ахборотларни ўзлаштиришига хизмат қилади. Шахснинг нисбатан барқарор ва нисбатн ўзгарувчанлик хусусиятлари шахс хислатларининг бир бутунлигини ва ўзаро боғлиқлигидан иборат бўлган мураккаб бирликни, яъни унинг динамик структураси(тузилмаси)ни ҳосил қилади. Шахснинг ҳаракатлантирувчи кучларини ва унинг психологик тузилишини ҳамда фаоллик манбаларини 3 асосий омил билан боғлаб ўрганилади: 1. Ташқи табиий ва ижтимоий муҳит. 2. Шахсга умри давомида тизимли тарзда ва узлуксиз маромда бериладиган таълим-тарбия. 3. Одамга туғма равишда бериладиган наслий хусусиятлар. Психологлар таълим-тарбия жараёнларининг объектлари ва субъектлари ҳисобланадиган шахс харитасининг бир қатор элементларини эътироф этадилар. Психологлар қобилиятнинг намоён бўлишида психомотор, мусиқий, вокал, артистлик, бадиий, техник, математик, адабий, илмий, педагогик, ташкилотчилик, ахлоқий, ҳуқуқий жиҳатларни, характернинг умумий

хислатлари сифатида эса инсонпарварлик, ватанпарварлик қатъийлик, софлик, ғайратлилик, фаоллик, уюшқоқлик, жамоатчилик, оптимизм, кўнгилчанлик каби индивидуал хусусиятларни қайд этишган. Психик жараёнлар билан боғлиқ индивидуал хусусиятлар таълим жараёнида ва тарбияланишнинг турли босқичларида катта аҳамият касб этади. Булар – эмоционал мувозанатлилик, диққат-эътиборлилик, хотиравий мустаҳкамлик кучли эмоциялар, танқидий тафаккур, фаросатлилик, ижодий хаёл, иродалилик, мақсадга интилувчанлик, матонатлилик, қатъиятлилик, интизомлилик каби сифатлар билан боғлиқ ижобий ёки салбий жиҳатлардир. Инсондаги билимларнинг ҳосил бўлишида ундаги 5 та сезги аъзолари воситасида қабул қилинган ва ишлаб чиқилган ахборотлар нисбати қуйидагича: Кўриш аъзоси орқали-80-85 % Эшитиш аъзоси орқали-9-13 % Ҳид билиш аъзоси орқали-2,5-3,5 % Тери сезгиси орқали-1,5-3 % Таъм билиш аъзоси орқали- 1-2 % Жами – 100 % гача. Турли сезги органлари иштирокида ўзлаштирилган ва қайта ишланган ахборотнинг орадан 2 ҳафта ўтгач, қуйидаги миқдорлари эслаб қолинади: Ўқилганлар -10 % Эшитилганлар – 20 % Кўрилганлар – 30 % Кўрилган ва эшитилганлар – 50 % Гапирилганлар – 80 % Гапирилган ва амалда бажарилганлар – 90 %. Эслаб қолиш ва ўзлаштириш билан боғлиқ унутиш, хотирага жойлаш, қисмларга ажратиб ёдлаш, механик ёки англаб ёдлаш, хотира машқи суггестопедия (бир шахснинг бошқасига психик таъсир кўрсатиши), суггестия (лотинча-ишонтириш), гипнопедия (уйқуда ўқитиш) каби кўпгина

таълим берувчи ва тарбияловчи операциялар ҳам педагогик тизимга тез кириб келмоқда. Замонавий таълим технологиялари белгиланган мақсадга мувофиқ йўналиш ва ҳажмга эга бўлган таълим мазмунини давлат таълим стандартлари, ўқув режаси, ўқув дастури ва дарсликлар асосида етказишга хизмат қилади. Ҳар қандай технология таълим мақсадига мос сабаб билан яратилади. Педагогик технологияларни қўллаш билан боғлиқ кўпгина ташкилий- услубий муаммолар ҳам борки, бугунги кунда уларни, албатта, эътиборга олиш лозим бўлади. Булар-ўқитувчининг касбий салоҳияти ва методик маҳорати, пойиндор билими, ўқув-методик таъминланганлиги, малакасини ошириши ва жаҳон педагогик тажрибасидан хабардорлиги, фуқаролик масъулияти, ахборот оламининг бениҳоя кенгайиб бораётганлиги, таълим муассасаларининг моддий ва маърифий имкониятлари, билим ва касб-ҳунар эгалловчилар контингентнинг дунёқараш кўрсаткичлари билан боғлиқ масалалардир. Энг муҳими, замонавий педагогик технологиялардан кенг миқёсда фойдаланиш шиори остидава инновацион технологияларни жорий этиш баҳонасида тарих ва ижтимоий ҳаёт синовидан муваффақиятли ўтиб ва яшаб келаётган анъанавий ўқитиш методикаси, метод ва усулларидан воз кечиб юбормасликдир. Бироқ ўқитиш жараёни динамик ва барҳаёт жабҳа бўлганлиги туфайли ҳам унга янгилик кириши ва янгиланиш амалиётининг давом этиши табиийдир. Шунинг учун ҳам, синалган ва самара берадиган педагогик технологияларни қўллаш зарурий ҳолдир. Педагогик технологиянинг тажриба-синовлари Педагогик фаолиятда қўлланиладиган ҳарқандай технологиянинг ишончлилиги, самарадорлиги ва унинг чин заруратини аниқлашда тажриба- синов ишлари муҳим аҳамиятга эга. Педагогик технологияларни лойиҳалаштириш, ишлаб чиқиш ва уларни амалиётга жорий қилиш

жараёнида амалга ошириладиган ташкилий ва услубий тадбирлар орасида тажриба-синовларни ташкил қилиш ва ўтказиш муҳим босқич ҳисобланади. Шунинг учун ушбу тажриба-синовлар хусусида қисқача (мухтасар) маълумот берилиши мақсадга мувофиқдир. Педагогик тажриба-синовлар ўтказишнинг асл моҳияти амалдаги педагогик жараёнларни такомиллаштиришга олиб борадиган тадқиқотлар ва уларнинг фаразларига мувофиқ равишда, аниқ мақсад сари йўналтирилган янги йўналиш, мазмун, усул, восита ва янги таълим-тарбиявий муҳит яратишдан иборатдир. Масалани аниқ тасаввур қилиш учун асосий тушунчаларнинг таърифларини аниқлаб олишимиз лозим. Тажриба-синов –бу шундай тафаккур методи бўлиб, унинг ёрдамида табиий ёки сунъий тарзда яратиладиган, назорат қилинадиган, бошқариладиган жараёнлар тадқиқ қилинади, муаммоларни ҳал қилишнинг янги воситалари изланади ва амалда синаб кўрилади. Педагогик тажриба-синов-бу илмий-педагогик тафаккур методи бўлиб, педагогик омиллар, шарт-шароитлар, жараёнлар ва услубий ёндашувлар орасидаги сабаб-оқибатли алоқадорликни аниқ режалар асосида ойдинлаштириш имкониятини берадиган тадбирлардир. Назарий метод-педагогик технологияни моделлаштириш, таҳлил қилиш, синтезлаш, таққослаш, умумлаштириш, табақалаштириш, унинг тизимларини интеграциялаштириш ва улар ўртасидаги энг муҳим қонуний боғланишларни аниқлашдир. Эмпирик метод-тажриба-синов тадбирларига оид маълум бўлган илмий-назарий, ўқув-услубий, илмий-оммабоп, қўшимча адабиётларни ўрганиш ва мавжуд ғоялар, фаразлар ҳамда тажрибаларни таҳлил қилиш эвазига тажриба-синовга дахлдор моделлар ва бажарилиши керак бўлган ишлар лойиҳасини яратиш, синаб кўриш ва амалиётга татбиқ қилиш методидир.

Тажриба-синов ишлари натижаларининг ишончлилиги ва кафолатланганлиги муҳим кўрсаткичдир. Тажриба-синовларни амалга ошириш натижасида ҳар хил кутилмаган хулоса ва натижалар олиниши мумкинлиги назарда тутилиши лозим. Бунинг сабаби шундаки, тажриба- синовлар якуни ҳамма вақт ҳам кафолатли натижаларни беравермайди. Тажриба-синовларнинг муваффақияти кўп жиҳатдан уни ўтказувчининг уқув ва малакаси, методик маҳорати, билим ва тажрибаси, респондентлар(тажриба-синов иштирокчилари)нинг сони ва уларнинг бу тадбирларга муносабатларига боғлиқ. Тажриба-синовларга киришишдан олдин шу соҳага доир энг мақсадга мувофиқ иш методини белгилаб олиш муҳимдир. Бу методлар, асосан, юқорида айтилган назарий ҳамда эмпирик тажрибаларга асосланган икки асосий гуруҳга бўлинади. Тажриба-синовга мавзу қилиб олинган муаммога боғлиқ барча меъёрий ва методик ҳужжатлар, тавсиялар, йўниқномаларни ўрганиб чиқиш зарур ҳисобланади. Таълим-тарбия муассасалари фаолиятига доир турли ҳужжатларни таҳлил қилиш, педагогик кузатувлар олиб бориш, оғзаки ва ёзма сўровлар ўтказиш, анкета ва тест саволларига жавоблар олиш, турли илғор тажрибаларни ўрганиш ва умумлаштириш ишларини амалга ошириш ҳам педагогик тажриба-синовларга ёрдам беради. Бундай ишларни ташкил этиш ва ўтказиш борасида педагогик технология асосларига доир ўқув қўлланмасини давлат тилида биринчилардан бўлиб яратган муаллифлар-Ж.Ғ.Йўлдошев ва С.А.Усмонов энг асосий таснифларни таклиф этганлар. Тажриба-синов ишларини ташкил қилиш қуйидагиларни ўз ичига олади: 1. Педагогик технологиянинг тажриба-синов дастурини тайёрлаш. 2. Дастурни амалга ошириш учун шарт-шароитлар яратиш: - тажриба-синов ишларининг моддий базасини яратиш;

- бошқарув вазифаларини тақсимлаш; - кадрларни бу жараёнга махсус тайёрлашни ташкил қилиш. 3. Тажриба-синов ишларини амалга ошириш. 4. Тажриба-синовда иштирок этган педагогларни моддий ва маънавий рағбатлантириш. 5. Илмий раҳбар ёки консультант излаш, танлаб олиш ва уларни тажриба-синов ишларига жалб этиш. Тажриба-синов дастурини тайёрлашда қуйидагилар назарда тутилади: 1. Таклиф қилинаётган педагогик технологиянинг долзарблигини асослаш. Унинг асосий мазмунини баёни. 2. Тажриба-синов объектини аниқлаш: -педагогик жамоа; -ўқувчилар; -тарбиявий иш тизимлари ва бошқалар. 3. Тажриба-синов предмети. 4. Тажриба-синов мақсадини талқин этиш: -янги методика; -янгича табақалаштириш; -янги дастур ёки ўқув режаси; -маълум технологиянинг янгича варианти; -янги методик ишланма ва ҳоказо. 5. Тажриба-синов вазифаларини умумий ҳамда хусусий мақсадлар бўйича аниқ белгилаш. 6. Тажриба-синовнинг аниқ методикалари ва методларини танлаб олиш. 7. Тажриба-синов муддатини белгилаш. 8. Тажриба-синов босқичларини белгилаш. 9. Талаб қилинадиган вақт миқдорини белгилаш. 10.Тажриба-синовнинг аниқ базасини аниқлаш. 11.Тажриба-синовдан кутилган натижаларни баҳолаш мезонларини танлаб олиш.

12. Кутилаётган натижаларни белгилаш. 13.Тажриба-синов дастурини экспертиза қилиш тартибини белгилаш. 14.Тажриба-синов жараёни натижаларини кузатиб бориш, назорат қилиш қоидаларини белгилаш. 15.Тажриба-синов натижаларини расмийлаштириш тартибини белгилаш ва бошқалар. Педагогик технологияларнинг самарадорлигини баҳолаш учун унинг узлуксиз кузатилиши-мониторингини ташкил этиш лозим.

Похожие

Педагогик технологияни жорий этиш муаммолари

Олигофрен болалар билан олиб бориладиган педагогик коррекцион ишлар мазмуни

Эшитишида нуқсони бор бўлган болалар билан олиб бориладиган педагогик коррекцион ишлар

Жисмоний тарбия ўқитувчисида замонавий педагогик технологияни таркиб топтиришнинг педагогик муаммо сифатида

Янги педагогик технологияларнинг илмий- услубий асослари