Kasb –hunar ta’limida о‘quvchilarni tarbiyalash tizimi - Педагогиka - Рефераты

Kasb –hunar ta’limida о‘quvchilarni tarbiyalash tizimi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

73.5 KB

Kasb –hunar ta’limida о‘quvchilarni tarbiyalash tizimi Reja: 1. Talaba yoshlarda manaviy-axloqiy odatlarni tarbiyalash jarayoni va uning vazifalari 2. Tarbiyaviy ishlar mexanizmi 3. Kasb ta’limi muassasalarida axloqiy tarbiyani tashkil etish muammosi

1. Talaba yoshlarda manaviy-axloqiy odatlarni tarbiyalash jarayoni va uning vazifalari Kamolotga erishgan, har tomonlama rivojlangan avlodni tarbiyalash jarayoni uning doimiy, muntazam, izchil va tizimli ravishda tarbiyalashni taqozo etadi. Bu yо‘lda kasbiy ta’lim muassasalarida ta’lim jarayonini takomillashtirish, fundamental, kasbiy fanlar singari g‘oyaviy mazmuni talabalarga, yangi jamiyatning har bir mutaxassisiga zarur bо‘lgan ijtimoiy dunyoqarashni shakllantiruvchi tasavvurlar zahirasini hosil qilishi lozim bо‘lgan ijtimoiy- gumanitar fanlarni о‘qitishga yangicha yondashuv asosida axloq malakalarini hosil qilish mumkin. Talaba yoshlarda yagona pedagogik jarayonda manaviy-axloqiy odatlarni tarbiyalashda quyidagi vazifalar hal etilishi lozim: 2-jadval Pedagogik texnologiya nomlanishi Maqsadi Mohiyati Mexanizmi Muammoli о‘qitish Ta’lim oluvchilarning bilish faolligi va ijodiy mustaqilligini oshirish Ta’lim oluvchilarga ketma-ket va maqsadli ravishda ularning bilimlarni о ‘zlashtirish faolligini oshirishga xizmat qiluvchi masalalarni berish borish Tadqiqotchilik metodlari; bilish faoliyatiga y о ‘naltirilgan masalalarni yechish Mujassam- lashtiril-gan о ‘qitish Insonning his qilish xususiyatlariga maksimal darajada yaqinlashtirilgan ta’lim jarayon tuzilmasini yaratish Mashg‘ulotlarni bloklarga biriktirish hisobiga fanlarni chuqur о ‘zlashtirishga erishish Ta’lim oluvchilar ish qobiliyati dinamikasini hisobga oluvchi ta’lim metodlari Modulli Ta’lim mazmunini Ta’lim oluvchilarning Muammoli

о‘qitish shaxs individual ehtiyojlari va uning bazaviy tayyorgarligiga muvafiqlashtirish individual о ‘quv dasturi asosida mustaqil ishlashi yondashuv, ta’limni amalga oshirishning individual maromi Rivojlan- tiruvchi о‘qitish Shaxs va uning qobiliyatlarini rivojlantirish. О ‘quv jarayonini insonning poten о ‘ial imokniyatlari va ularni amalga oshirishga y о ‘naltirish Ta’lim oluvchilarni faoliyatning turli sohalariga jalb qilish Differen- siallash-gan о ‘qitish Layoqat, qiziqish va qobiliyatlarni aniqlash uchun qulay sharoitlar yaratish Turli о ‘zlashtirish darajalari b о ‘yicha majburiy meyor (standart) dan kam b о ‘lmagan hajmdagi dastur materialini о ‘zlashtirish Individual ta’lim metodlari Faol (majmua-viy) о ‘qitish Ta’lim oluvchilar faolligini tashkillashtirish B о ‘lajak kasbiy faoliyatining predmetli va ijtimoiy mazmunini modellashtirish Faol о ‘qitish metodlari Ta’lim oluvchilarni ijodiy faoliyatiga jalb etilishining о ‘yin metodlari О‘yinli о‘qitish Bilim, kо‘nikma va malakalarni о‘zlashtirishning shaxsiy faoliyat tavsifida bо‘lishini taminlash О‘quv axborotlarini qayta ishlash va о‘zlashtirishga yо‘naltirilgan mustaqil bilish faoliyati

-shо‘rolar hokimiyati davrida ta’lim sohasidan о‘rin olgan mafkuraviy mahdudlikdan xalos bо‘lish; -о‘zbek milliy mentaliteti va jahon о‘ivilizatsiyasi yutuqlariga tayanadigan manaviy qadriyatlar tizimini mustahkamlash; -sharq mutafakkirlari asarlarida qayd etilgan komil inson g‘oyasi, ta’limotiga amal qilish; -О‘zbekiston Prezidenti I.A.Karimov asarlarida ta’lim-tarbiya xususan, barkamol shaxs, yetuk mutaxassis xususiyatidagi fikr-mulohazalarni о‘rganish va ularga amal qilish. 2. Tarbiyaviy ishlar mexanizmi Bunday vazifalarni hal etsh pedagogik jamoaning jismoniy va manaviy barkamol avlodni tarbiyalash, talabalarni Vatanga sadoqat, yuksak axloqli, mehnatga halol munosabatda bо‘lish ruhida tarbiyalash ishiga sezilarli hissa qо‘shayotgan yoshlar bilan ishlovchi barcha davlat va jamoatchilik tuzilmalari (О‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi, Madaniyat ishlari vazirligi, Adliya vazirligi, Mudofaa vazirligi, Davlat sport qо‘mitasi, «Manaviyat va marifat» jamoatchilik markazi, «Mahalla», «Kamolot», «Sog‘lom avlod uchun», «Nuroniy», «Ulug‘bek», «Umid», «Ustoz» jamg‘armalari, Inson huquqlari bо‘yicha markaz va hokazo) bajarayotgan ishlar, dasturlardan foydalanilgan holda tarbiyaviy ishlar mexanizmini ishlab chiqish va yoshlar tafakkuriga ta’sir etish kо‘zlangan maqsadga erishishda muhim tarbiyaviy ahamiyatga ega. Kasbiy ta’lim muassasalarida olib borilayotgan ishlarning mohiyati, uning milliy istiqbol mafkurasiga asoslangan, manaviy-axloqiy, huquqiy, vatanparvarlik, fuqaroviy, mehnat, madaniy-maishiy, ekologik va shu singari yо‘nalishlar bilan erishiladigan g‘oyaviy amal va ideallarga mos holda olib borilishi maqsadga molik masala. Bu muammolarni amalga oshirish barcha pedagoglarining oldida turgan yuksak vazifadir. Mustaqillik sharoitida talaba-yoshlarni manaviy-axloqiy tarbiyalashda qator vazifalarni hal etish talab etiladi. Jumladan:

-har bir ta’lim oluvchining ongida davlat mustaqilligi xalqning oliy g‘oyaviy- axloqiy qadriyati ekani, о ‘z vatani bilan faxrlanish, uning xavfsizligini taminlash va О ‘zbekistonning ulug‘ tarixiy о ‘tmishi , bozor munosabatlariga asoslangan yangi demokratik jamiyat qurishda tanlab olgan о ‘ziga xos y о ‘lini mustahkamlash, islom dini ruhi bilan sug‘orilgan oliy manaviy-axloqiy qadriyatlar, xalqning insonparvarlik an’analari hamda umuminsoniy о ‘ivilizatsiya yutuqlari ahamiyatini t о ‘g‘ri tushuntirish va uni etiqodga aylantirish; -ta’lim oluvchilarda umuminsoniy insonparvarlik axloqi, madaniyati meyorlari, zamonaviy qadriyatlar ehtiyoji, о ‘zini yuqori tutish va viqor saqlash, oilaviy tantanalarda о ‘zini k о ‘rsatishga urinish, xizmat vazifasidan shaxsiy maqsadlar uchun foydalanish k о ‘rinishlariga murosasiz b о ‘lish ruhini tarbiyalab borish ularning yuqori axloq malakalari bilan qurollantirishning garovi b о ‘lib hisoblanadi. Axloqiy tarbiya tarbiyaviy ishlar majmuida yetakchi о ‘rin tutadi. Axloq yoki odob deganda - kishilarning mazkur jamiyat uchun xarakterli va muayyan ijtimoiy munosabatlar tizimi bilan tarixan bog‘liq b о ‘lgan xulq-atvorlarni belgilab beradigan qonun-qoidalar yig‘indisi tushuniladi. Jamiyat tomonidan belgilanadigan talablar shaxs xulqini baholash uchun mezon b о ‘lib xizmat qiladi. Ana shu talablarga muvofiq shaxs xulqining mazmuni mamlakatda sharqona axloq-odobga asoslangan milliy tarbiyani amalga oshirishdan iborat b о ‘lishi lozim. Bunday jamiyatni qurish jarayoni yangi ijtimoiy munosabatlarni hosil qilish bilan bog‘liq. Shu manoda bugungi kun ta’lim tizimida amalga oshiriladigan axloqiy tarbiyaning asosiy mezonlari milliy axloq meyorlarini tashkil etadi. Kasb ta’limi muassasalarida talaba-yoshlar orasida axloqiy tarbiyani amalga oshirish avvalo, ularda axloqiy tushuncha va ishonch hissini yaratishdan boshlanishi maqsadga muvofiq. Chunki yoshlarda axloqiy tushuncha va etiqodni tarkib toptirmay turib, axloqiy odatlar, shuningdek, xatti-harakat bilan bog‘liq odat va malakalarni hosil qilib b о ‘lmaydi. Bunda asosan talaba-yoshlarga axloq-odob meyor va qoidalari mazmuniga oid bilim berishga katta ahamiyat berish lozim. Bunda asosan yaxshi bilan yomon о ‘rtasidagi farq tushuntiriladi. S о ‘ngra yaxshi

xulqlarni hosil qilishga qaratilgan faoliyat uyushtiriladi. Ana shu y о ‘sinda yoshlarda axloqiy tushunchalar vujudga keladi va xulqiy odatlar hosil qilinadi. 3. Kasb ta’limi muassasalarida axloqiy tarbiyani tashkil etish muammosi Kasb ta’limi muassasalarida axloqiy tarbiya muammosini amalga oshirish uchun qator muammolarni hal etishga e’tiborni qaratmog‘i lozim. Ular: - о ‘qitish jarayonini ilg‘or pedagogik texnologiya va axborot texnologiyasi asosida uyushtirish; -talaba va ustoz о ‘rtasidagi axloqiy hamda aqliy munosabatni qaror toptirishga erishish; -ta’lim -tarbiya ishlarining qatiy reja asosida olib borilishi; - о ‘quv muassasasida ijobiy emotsional muhitni yaratish; -ta’lim oluvchilarning о ‘quv muassasasi hayoti ichki tartibi qoidalariga rioya qilishlariga erishishni taminlash. Yagona ta’lim -tarbiya jarayonida axloqiy tarbiyani tashkil etishda suhbat, munozara, ma’ruza kabi metodlardan foydalanish, turli mashqlar faoliya orqali ijobiy sifatlarni hosil qilish mumkin.

Похожие

Kasb-hunar pedagogikasining huquqiy- me’yoriy asoslari

Kasb hunar ta`limining tashkiliy shakllari

Kasb-hunar talimining maqsadi va mazmuni

Kasb-hunar kollejlarida pedagogik jarayonni loyihalash

Kasb hunar ta`limining o’quv me`yoriy hujjatlari