Dasturlashtirilgan ta'lim texnologiyasi - Педагогиka - Рефераты

Dasturlashtirilgan ta'lim texnologiyasi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

58.5 KB

Dasturlas h tirilgan ta'lim texnologiy a si Reja: 1. Dasturlashtirilgan ta'limning yaratilishi tarixi. 2. Dasturlashtirilgan ta'lim mohiyati. 3. Dasturlashtirilgan ta'lim turlari.

Tayanch iboralar : o'rgatuvchi dastur, pedagogik jarayonda boshqaruv, an'anaviy ta'limda bilim oluvchilarning bilim, ko'nikma, malakalalari darajasini nazorat qilish yo'llari, chiziqli dastur, tarmoqlashtirilgan dastur, aralash turdagi dastur. 70 yillarda pedagogikada ta'lim jarayoni bu to'liq boshqarila oladigan jarayon деган ғоя shakllandi, bundan quyidagi kelib chiqdi: ta'limdagi muammolar aniq berilgan maqsadga ega bo'lgan ta'lim jarayonini boshqarish orqali echilishi mumkin. Bilamizki, pedagogik texnologiya fanining rivojlanishiga qator turdosh fanlar yutuqlari ta'sir etadi. Shularning ichida boshqaruv nazariyasi fani etakchi o'rinlarni egallaydi. Ishlab chiqarishda boshqaruv funksiyasi to'g'ri amalga oshirilsa, u samarali kechadi. Pedagogik jarayon uchun ham bu ahamiyatlidir. Ishlab chiqarishda texnologik jarayon samaradorligining asosiy omillaridan biri bu texnologik jarayonni to'g'ri tashkillashdir. Buning uchun mahsulot sifati tez-tez nazorat qilib turilishi shart.Технологик ёндашувда таълим жараёнини бошқариш ўқитувчининг асосий функцияси ҳисобланади. Бунда: * Назорат натижалари ўқув жараёнининг самарадорлик даражасининг кўрсаткичларидир. *Ўқув мақсадига эришилмаганлиги – ўқув жараёнини ташкиллашда ҳатога йўл қўйилганлигининг белгисидир. Бундай ҳолларда ўқув жараёнига зарурий ўзгартиришлар киритиш лозим. Албатта,, анъанавий таълимда ҳам ўқувчилар БКМ текширилиб туради, лекин анъанавий тарзда ўтказиладиган диагностика жараёнининг камчиликлари бор. Анъанавий таълимда билим олувчиларнинг Билим, Кўникма, Малакалалари даражасини назорат қилишдаги камчиликлар: ►Табақалаштирилган ёндашувни амалга оширишнинг қийинлиги. ►Баҳо жазолаш қуроли сифатида қўлланилиши. ►Назорат ишларини тез-тез ўтказиб турилмаслиги.

Натижада: ♦ назорат жараёнида ўқувчиларнинг индивидуал хусусиятлари инобатга олинмайди; ♦ ўқувчида назорат ишларига нисбатан қўрқув ҳисси шаклланади; ♦ ўқитувчи таълим жараёнига ўз вақтида ўзгартириш кирита олмайди. Юқорида санаб ўтилган барча камчиликларни “ДАСТУРЛАШТИРИЛГАН ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯСИ” деб номланган технология бартараф этади. Дастурлаштирилган таълим технологияси тамойиллари:  Маълумотлилиги: Таълим жараёнида керак билим олувчига албатта янги маълумот берилиши керак.  Билим олувчи фаоллигини таъминлаши. Таълим жараёнида билим олувчининг фаоллигини таъминлаб бериши керак. Ушбу фаоллик маълумотни ишлаб чиқиш билан боғлиқ.  Қайтувчан алоқа . Ўқувчилар билимини доимий назорат қилиб туриш ва уларга зарурий тузатишлар киритиш лозимлиги .  Ўқиш мазмунининг алоҳида қисмларга ажратиб берилиши . Маълумот ўқувчиларга алоҳида бўлаклар (кадрларга, қадамларга) бўлиниб узатилади. Чизиқли дастур Тармоқлаштирилган дастур Аралаш турдаги дастурДастурлаштирилган таълим технологияси

 Технологик жараённинг қадам ба қадам кечиши . Таълим маъзмунини узатиш учта бир-бирига боғлиқ қисмлар орқали амалга оширилади: маълумот бериш → қайтувчан алоқа ўрнатилиши → назорат.  Ўқитиш жараёнининг индивидуаллиги . Ўқитиш жараёнида ҳар бир ўқувчининг ўзига зарур бўлган тезликда ишлаши ва бошқарилиши.  Таълим жараёнида техник воситалардан фойдаланиш . Ўқитиш дастуриниг тузилиши: А Б — ҳажми катта бўлмаган маълумот (2—3 гап). Масалан,чизма, таъриф, ёки формула. СБ — АБ да берилган маълумот билан боғлиқ бўлган савол / вазифа. ЎТБ — СБ да хатога йўл қўйилганлик / қўйилмаганлигини текшириш. Маслан: тўғри жавоб/хатонинг таҳлили/тўғри жавоб топишда ёрдам. НБ – тест Ўқитиш дастуриниг бир қадами Аб+СБ+ЎТБ+НБ Чизиқли дастур муаллифи – Б. Скиннер У таклиф қилган дастур қуйидагича: Чизиқли дастур камчиликлари:  Ўқиш мазмунининг ўта майдаланган ҳолда берилиши; А Б 1 АБ 2С Б 11 ЎТ Б 11 С Б 12 ЎТ Б 12 С Б21 ЎТБ 21… …

 Дастурнинг барча қадамини бажарилиши шартлиги (билим олувчи даражаси юқорироқ бўлган ўқувчи бўлиши мумкинлиги инобатга олинмаслиги );  Олдинги қадамларга (кадрларга) қайитиш имкони йўқлиги (олдинги материал ўқувчининг эсидан чиқиб қолган бўлса ҳам). Шунга қарамасдан, Ч ИЗИҚЛИ ДАСТУРЛАР ўқув материалининг 95%ни ўқувчилар томонидан ўзлаштирилишини таъминлайдилар. Лекин улар билим олувчидан жуда кўп куч, вақт сарфлашни талаб этадилар. Тармоқлаштирилган дастур муаллифи – Н. Краудер. Тармоқлаштирилган дастур кадрларни танлашга имкон берувчи ҳолда тузилади – бунда ўқувчи келтирилган бир неча жавобдан бирини танлаш имконига эга. Танланган жавобга кўра дастур тармоқларга бўлинади. Тармоқлашган дастур хусусиятлари: ■Ўқув мазмунини нисбатан катта бўлакларга бўлинганлиги; ■ Ҳар бир қадамнинг бажарилиши шарт эмаслиги (таълимнинг индивидуаллашганлиги); ■ Дастурда олдинги кадрларга қайтиш мумкинлиги; ■ Ўқувчининг ўзлаштириш даражасига қараб, педагогик жараённи зарурий тезликда кечиши. А Б 1 А Б 2С Б 11 ЎТ Б 11 СБ 1 n … … …

Аралаш дастурлар – бу чизиқли ва тармоқлаштиирилган дастурлар комбинацияси.

АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ 1. Азизхўжаева Н.Н. Педагогик технология. Педагогик маҳорат. – Т.: “Ўқитувчи”, 2003 2. Толипов Ў.Қ., Усмонбоева М. Педагогик технологияларнинг тадбиқий асослари. – Тошкент.: “Фан”, 2006 3. Фарберман Л. Илғор педагогик технологиялар – Т.: “Ўқитувчи”, 2001 4. Йўлдошев Ж., Усмонов С. “Педагогик технология асослари” - Т.: “Ўқитувчи”, 2005 5. Селевко Г.К. Энциклопедия образовательнқх технологий – М.:”НИИ школьных технологий”, 2006 6. Панина Т.С. Современние способ қ активизации обучения / уч. пос. для студентов в. учеб. заведений – М.: “Академия”, 2006

Похожие

Masofaviy ta'lim texnologiyasi

Ta'lim tеxnologiyalari

Ta'lim metodlari

Ta'lim mеtodlari

Ta'lim usullarini tanlash