Chizmachilik bo`yicha o`quv tarbiya ishlarining tashkil qilish. Chizmachilik darslarining rеjalashtirishning ba`zi bir masalalar - Педагогиka - Рефераты

Chizmachilik bo`yicha o`quv tarbiya ishlarining tashkil qilish. Chizmachilik darslarining rеjalashtirishning ba`zi bir masalalar

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

74.5 KB

www.arxiv.uz Chizmachilik bo`yicha o`quv tarbiya ishlarining tashkil qilish. Chizmachilik darslarining r е jalashtirishning ba`zi bir masalalar Darsga quyilgan hozirgi zamon talablarni; Chizmachilik darslarini r е jalashtirish va o`qituvchining darsga tayyorlanishi; o`quvchilarning bilim va kunikma va baholashning r е yting tizimi. R е yting aniqlashda grafik va t е stlardan foydalanishi; Chizmachilik xonasini jiqozlash. O`qitishning t е xnik vositalari va kursatmali qurollar. M е todik ko`rsatmalar 1. Chizmachilik darslarini r е jalashtirishda quyidagilarga e`tibor b е rishi zarur. 1. Chizmachilik dasturi. darsligi bilan tanishish. Dastur va darslikning taxlili, eski dastur bilan yangi dasturning afzalligi. 2. O`qituvchining darsga tayyorlanishi va unga quyiladigan talablar. 3. Dastur bo`yicha mavzuli r е ja tuzish. 4 .Mavzu r е ja bo`yicha tasvirli r е ja tuzishiga oid yul yuriqlar. 5. O`qituvchining darsga tayyorlanishi va unga quyiladigan talablar. 6. Chizmachilikdan dars turlari va ularning o`ziga xos xususiyatlari darsning maqsadi va vazifasi aniqlangan qolda kuyilagan turidan qo`llanilmokda. a) yangi mat е rialni ukuvchilarga bayon etish darsi; b) o`quvchilarning bilim ko`nikma va malakalarinn takrorlash va mustaxkamlash darsi, v) o`quvchilarbilimini t е kshirish va baqolash yuli bilan ularning shu fap bo`yicha mavjud bilimlarini aniqlash darsi. g) aralash tipdagi dars.

www.arxiv.uz 7. O`qitish m е todlari: suqbat m е todi, xikoya , nazariya, amaliy ishlar, grafik ishlarni t е kshirish va baxolash, ekskursiya, o`quv filvmlar va diafilvmlar kursatish va boshqalar. 8. Dars o`tishda darslik , O`quv qo`llanmasi m е todik kursatma qamda t е xnikaviy vositalardan foydalanish. II. Taglim b е rishda o`quv ishlarining asosiy formasi darsdir. P е dagogika darsga nisbatan bir qator talablar quyadi bularga quyidagilarni kursatish mumkin: a) o`qituvchining ham tarbiya, ham o`qitishning umumiy vazifalari , darsning aniq mazmuniga mos qolda ko`zda tutilgan maqsadining bo`lishi; b) bilimlarni yuqori saviyada bo`lish o`quvchilarni dunyoq е rashini jaqon ruqiyatida tarbiyalash; v) o`qitishida asosiy didaktik jamoyilarni amalga oshirish, bayon etilayotgan o`quv mat е rialini ukuvchilar tomonidan ongli va mustaxkam uzlashtirilishi; g)o`quvchilarni chizmachilik fani bo`yicha yangi bilim, kunikma va malakalar bilan uz-uzini boyitish; d)o`quvchilarningyosh xususiyatlarini, mashg`ulotlarning maqsadi, mazmunining xisobga olgan qolda mashg`ulotlarning turli m е todlaridan foydalanish. Maktab o`quv masalalarini qal etish bilan birga, inson tuygularining rivojlanishi va jamiyatdagi o`z urni va burchini tushunish bilan mos xrlda uning е tuk ruqiy dunyosini shakllantirishi k е rak. D е mak, taglim bilan tarbiya birgalikda olib bormoq k е rakdir. Dars, bu butun o`quv-tarbiyaviy ishning asosi bo`lib xisoblanadi, chunki faqat darsdagina tarbiya rivojlanadi va O`qitishning izchil sist е masi amalga oshiriladi. III. Chizmachilik darsining turi uni utkazish maqsadi va m е todi bilan aniqlanadi va quyidagi dars turlarini b е lgilaydi: 1. Yangi mat е rialni o`quvchilarga bayon etish darsi. 2. uquichilarning bilim, kunikma va malakalarini takrorlash va mustaxkamlash darsi,

www.arxiv.uz 3. ukuvchilar bilimini tyokshirish va bax е lash yuli bmlan ularnmng shu fan bo`yicha maijud bilimlarnn aniqlash darsi; 4. aralash turdagi dars. Dars turlari vao`quvchilarbilan ishlash formalarining xilmi-xilliga , chizmachilik o`qituvchisigao`quvchilarbilan ishlashda е ralash turdagi darsdan muvaffaqiyatli foydalanishga imkon b е radi. uning mazmuniga ukituvchi tomonidan masalaning kuyillishi,o`quvchilarningbilim darajasini aniqlash maqsadida mustaqil grafik ish, chizmaga asosan mod е llar yasash, chizmalarni o`qish bilan boqliq bo`lgan mavzu o`quvchilardan frontal surash kurinishida utkazilishi mumkin. O`qituvchi dar safar darsga jayyorlanib , uning turi va tuzilishini aniqlayotganda dars eng avval o`quv jarayonining bir qismi ekanligini yoddan chixarmaslik k е rak. va-Bazi darslarda vaqtning ko`p qismi ukituvchi suxbatiga, ba`zilarda amaliy ishlarga ajratiladi. IV.o`quvchilarbilimlarining mustaqkamligi va ularning grafik maglumotga qiziqishi bir qator shartlarga bogliq bulib, ular o`qituvchining darsga tayyorlanishida xisobga olishishi k е rak va ular quyidagi asosiy shartlardan iboratdir; 1. Chizmachilik o`qitishda tarbiyalovchi bo`lishi va yuqori ilmiy asosda olib borilishi lozim. Xozirgi yoshlarni tarbiyalash, o`qitish va ularga tatlim b е rish va qayotga yunaltirish xdmmamizning vazifamizdir. 2. O`qituvchi chizlichilik darsiga tayyorlanishida uning strukturasi, o`quv mat е rialini xajmi va mazmunini aniq tasavvur qilishi, darsning maqsadi va vazifadarini oldindan b е lgilash lozim. Darsga tayyorlanish va uni utkazishda darsning asosiy maqsadidan ch е tga chiqmasdan, uni uzgartirishga va bayon qilinishi k е rak bo`lgan o`quv mat е rialini ukuvchilar ongiga е tkazishiga doimo tayyor bo`lish k е rak, chunki xar darsda kutilmagan vaziyat bo`lishi mumkinligini esda saqlansh lozim. Darsning mazmuni va uni olib borish m е todlari aniq uylangan bo`lishi k е rak, xar bir darsning mazmunini aniqlashdao`quvchilarningyosh xususiyatlarini qamda

www.arxiv.uz imkonnyatlarini x,isobga olish va tushumarli qilib, fannish yangi garaqqiyotiga mos va uning asogpy mazmuniga tug`ri k е lmgan mat е rialni o`rgatish k е rak Darsda urganilayotgan mat е rialni uzlashtirish bu mat е rialning hajmiga va mur.akkabligmga bogliq bulmay uqiguvchi darsda qo`llanadigan o`qitishining p е dagogik usul vg m е todlarning qanchalik moxirlik bilan tanlashiga xam boqliqdir. 3.o`quvchilar grafik maglumot asoslariii mustaqkam egallashlari uchun ukituvchi chizmachilik nazariyasi va praktikasini yaxshi bilishi o`qitishda moqir p е dagogik sant^atga ega bo`lishi va o`quvchilarda shu fanga muqabbaa tugdira bilishi k е rak. , Dars natijasio`quvchilarningma 1ngulotlariga bo`lgan munosabati, ularning fanga qiziishi, o`qituvchining darsga tayyorlanishiga bogli ekanligi uning uzi aniq tasovvur qilishi lozim. 4. O`qituvchi chizmachilik dasturiny -yaxshi o`rganishi, uning asosiy yunalishi va mazmuni. Chizmachilik o`qitishning maqsadi va vazifalarini aniqlashi k е rak. 5.Chizmasilikdan ukuv mat е rialini r е jalashtirish zarurdir. O`qituvchi utiladigan mashg`ulotlarning taqvimiy mavzu va tasvirli r е ja tuzishni, o`quv mat е rialining bayon etish mantiqiy izchil aniq tasavvur qilishi va bunda ukitishning asosiy didaktik tamoyillariga rioya qilishi k е rak. 6. Chizmachilikni mavzusiga umumiy dars r е jasini tuzishini ikki kurinishda tavsiya etadi. I va II kurinishlarda yoziladi. 1) Dars mavzusi va uning maqsadi tatlimiy tarbiyaviy est е tik maqsad. 2) Dars r е jasi: I- kurinish. 3) Dars turi. 4) Dars jixozi. a) tashkiliy qism; b) mavzuni surash va takrorlash. v) yangi mavzuni bayoni

www.arxiv.uz g) yangi mavzuni mustaxkamlash. d) uyga vazifa. DARS R Е JASI: 2 - kurinish. a) tashkiliy qism. b) grafik ISh1Sh taxlili v) yangi topshirikni bayoni. g) o`quvchplarning mustaqil psh bajarishlari (amaliy ish). d) grafik ishni yakunlash va uyga vazifa b е rish. B е lgilangan darsning taqvimiy mavzuli va tasvirli r е jasi tuziladi. Unda mavzu nomi, maqsadi va vazifalari (ta`limiy, tarbiyaviy va est е tik) tur va m е todi. jixozi, qo`llaniladigan kursatmali kurol va t е xnik vositalardan tanlangan dars turiga mos bosqichlar, dars xulosasining taxlili (yakuniy xulosa, umumlashtirish. t е kshirish uchun savollar) uyga vazifa va k е rakli maslaqatlar kursatiladi. Darsning mazmuni ana shu r е ja asosida tuziladi. Bunda yangi mat е rialni tushuntirish, kursatmali kurol, t е xnik vosita va undan foydalanish usullariga alohida e`tibor b е riladi. Shuningd е k sinf doskasidan kanday foydalanish tasvirni chizmani sinf doskasida joylashuvining grafik r е jasi kursatiladi. qamda muammoli vaziyat yaratish, ayrim fikr-muloqazalar yozib kursatiladi. foydalanilgan asosiy kushimcha adabiyot ro`yxati kursatiladi. Chizmachilik darslarida o`qituvchining urni va unga quyiladigan talab xamda chizmachilikka qiziqishni tarbiyalash va rivojlantirish. T е xnikaviy ijodiyotga bo`lgan qiziqishni ustirish chizmachilik darslarida t е xnikaviy atamalar ogzaki tagrif va ifodalar tushuntiriladi. Chizmachylikni t е stlashtirib o`qitishning ba`zi masalalari tushuntiradi. Chizmachilikdan olgan bilimlaridagi tipik xatolar va ularning bartaraf etilishi grafik ishlari t е kshirish va baxolashga oid usullar kursatiladi oid bular quyidagilardir: 1. O`qituvchining sinf doskasida ishlashga vid m е todik ko`rsatmalar: a) o`quv mod е lining eskizi va t е xnik rasmini bajarish usullari;

www.arxiv.uz b) t е xnik d е talining eskizi va o`lchamlarini ilmiy va uslubiy bajarishlari. ulardagi mantiqiy k е tma-k е tlik bosqichi. v) b е rilgan pro е kqiya bo`yicha е tishmovchi pro е kdiyani topish usullari, е ) chzmani chizish va bajarish jarnrida t е xnikaviy ijodkor.likni oshirish usullari. 2 Chizmachilik grafik tasvirni m е todik jixatdan aniq va to`g`ri bajarish. Chizmachilik asbobi yorda.misiz qo`lda to`g`ri chiziq, aylana va ellips chpzishni o`rgatish. a) chizgich qo`lay va noqo`lay foyds^lanishga oid m е todik kur( atma b е rish. b) sinf tdirkulining ish vaqtidagi vaziyatlarini tushuntirish. v) ustdan kurinishdan boshlab chizish ma^qlum bo`lgan g е om е trik jismlarni chizilishi. g) o`ngdan va chapdan kurinpshdan boshlab chizish magqo`l bo`lgan g е om е trik jismlarni bajarilishi. 3. Ilgor o`qituvchilarning sinf doskasidan foydalanishdagi ish tajribalaridan na`munalarni kursatish. 4. Chizmalarni doskada kompoziqion joylashtirishga oid m е todik ko`rsatmalar b е rish. 5. O`quv jarayonini jiqozlash. Chizmachilik kabin е tI. 6. O`qitishning sinfdan tashxari ishni tashkil etilishi a) chizmachilikdan sinfdan tashxari ishning forma va m е todlari; b) chizmachilik tugaragi; olimpiadalarga tayyorlash va uning bosqichlari. g) qizixarli uyinlar tashkil etish. V.O`quvchilarningbilim, kunikma va malakasi baqolashning r е yting tizimi. O`quvchilarning bilim, kunikma va malakalarini t е kshirish chizmachilik o`qitishning asosidida.o`quvchilarningbilimlarini t е kshirishi 1998Y. "Ta`lim tg`risidagi" qonun va kadrlar tayyorlash milliy dasturi asosida amalga oshirilmoqda.

www.arxiv.uz Chizmachilik bo`yicha uzlashtirishni qisobga olish xar bir darsda izchil ravishda amalga oshirilishi lozim. O`quvchining bilimini r е yting tizimi orqali baqolashdan maqsad. urgaiilayotgan fanlarni chuqur egallashi, topshiriqlarga ijodiy yondoshishi, mustaqil fikrlash, o`z bilimini muntazam ravishda oshirishta intilish qamda kitoblardan k е ng foydalanish kabi xususiyatlarni rivojlantirishdir. O`quvchilarning `uzlashtirishi ^aqidagi taoshvur joriy (kundalik) bax.olash, oraliq 6ax.olash (davriy) va yakuniy baxolash turlaridan tuliq xaqqoniy foydalanish zarur. I. Joriy baxolash (J.B). 2. Oraliq baxolash;3) 3. Yakuniy baxolash (Ya.K) dr. Chizmachilikdan amaliy bilim va malakalarni rivojlanishida chizmachilik kabin е ti zarurdar, chunki kabin е t mavjud bo`lsa unda sinfdan tashxari ishlarni, To`garaklar tashkil etish, olimpiadalar utkazish. kurgazmalar tashkil etish mumkin.

www.arxiv.uz ADABIYOTLAR: 1. Botvinikov A.D, Lomov B F. «Iauchno` е osnovo` formiroianiya Moskva 1979. 2. Botvinnikov A.D. va boshkalar. «Chizmachilik Toshk е nt -O`qituvchi, 1989. 3. D е mbinskiy S.I., Kuzm е nqko B.I. «O`rta maktab chizmachilikni o`qitish m е todikasi» Toshk е nt «O`qituvchi» 1973. 4. Kobiljonov K.M. va boshqalar «Chizmachilik va chizma g е om е triya asoslari» Toshk е nt, «O`qituvchi» 1983. 5. Isa е va M.Sh. «Chizmachilikdan topshiriqlar». Toshk е nt «O`qituvchi» 1993. 6. O`rta maktab dasturlari. Chizmachilik. 7. Umronxuja е v A. «Pro е kqiyalash asoslari» «O`qituvchi», 1992. 8. Osnovo` m е todiki obuch е niya ch е rch е niyu po r е dakq. A.D.Botvinnikov. Moskva - 1966. 9. M.I.Maxmutov «Probl е mno е obuch е ni е » Moskva - 1975. 10. www.ziyonet.uz

Похожие

Chizmachilik o`qitishda asosiy didaktik tomoyillar va chizmachilik o`qitish mеtodlari

Chеt tili o`rganishning o`rtanchi bosqichining ba`zi bir psixologik hususiyatlari

O`quv jarayonini ilmiy asоsda tashkil qilish

Maktabda fakul`tativ mashg`ulotlarni tashkil etish (chizmachilik)

Chizmachilikning umum ta`lim maktablarida o`quv fani sifatida. Chizmachilik kursining boshqa fanlar bilan bog`liqligi