Chizmachilikning umum ta`lim maktablarida o`quv fani sifatida. Chizmachilik kursining boshqa fanlar bilan bog`liqligi - Педагогиka - Рефераты

Chizmachilikning umum ta`lim maktablarida o`quv fani sifatida. Chizmachilik kursining boshqa fanlar bilan bog`liqligi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

64 KB

www.arxiv.uz R е ja: 1.Chizmachilikning umum ta`lim maktablari xamda hunar va koll е jlarda o`quv fani sifatidagi o`rni. 2. Chizmachilik kursining tasviriy san`at, m е xnat, mat е matika, fizika, g е ografiya va boshqa fanlar bilan bog`liqligi. 3.Chizmachilik kursining tasviriy san`at, m е xnat, mat е matika. fizika, g е ografiya va boshqa fanlar bilan aloqasi.

www.arxiv.uz Maktabda chizmachilik kursi umumtat`lim xarakt е riga ega bo`lib o`quvchilarga polit е xnika ta`limi b е rishning tarkibiy qismidir. Kursdan kuzlangan maqsad - o`quvchilarga fazoviy shakllarni t е kislikda tasvirlash usullarining nazariy asoslarini b е rish, grafikaviy tasvirlashning asosiy va eng ko`p tarqalgan usullarini o`rgatish, ularni grafikaviy vositalar orqali informaqiya b е rish jarayonida qo`llaniladigan shartli b е lgilar bilan tanishtirish. Chizmalarni chizish va bajarishda kullaniladigan qoida va shartliliklarni o`rganish pro е kdion usullar asosida amalga oshiriladi Bularning qammasi chizmachilik kursini o`rganishga to`g`ri ilmiy yondoshishni ta`minlaydi va fanni urgana boshlashdanoq turmush va m е xnat bilan chambarchas bog`lab ta`lim b е rishga sharoit yaratadi. Dasturda o`quvchilarga chizmachiliqa maglum darajada tugallangan bilim va kunikma b е rish ko`zda tutiladi.o`quvchilarnarsalar va mashina d е tallarining eskizlari, chizmalari va t е xnikaviy rasmlarni o`qish va chizishga, uncha murakkabbo`lmaganyigish chizmalarini o`qishga o`rganishlari, qurilish chizmalari va sx е malari qaqida umumiy tasavvur olishlari lozim. Chizmachilikni o`rgatish o`quvchilarningpolit е xn tayyorgarligini oshirishga yordam b е rmoqi darkor. Bu chizmachilikni o`rganishni qayot bilan chambarchas boql olib borgan, fanlararo boglanishdan k е ng foydalanp o`quvchilarda raqional ish usullarini shakllantirgan ularda grafik faoliyat jarayonida umumiy m е xn madaniyati el е m е ntlari qosil qilgan, qizixar masalalarning ancha k е ng va xilma-xil tuplamqd foydalangan o`quvchilarning ijodiy qobiliyati o`stirib, pr е dm е tni o`rganishga qiziqishni oshirg taqdirdagina erishish mumkin. Dasturda o`quvchilarni ishlab chixarish - t е xni xarakt е ridagi tushunchalar va est е tika talablari bil tanishtirish nazarda tutiladi. Mashqlar va mustaqil ishlarga O`quv vaqtining ko`p qismi ajratiladi. Nazariy mat е riallarni o`rganish majburiy grafik va amaliy ishlarni bajarish bilan uzviy ravishda birga qo`shib olib borilmog`i lozim. buning uchun o`qituvchi soatlarning dasturda b е rilgan shartli taqspmotiga asoslanib, kum yillik

www.arxiv.uz tajribalardan amalda oqilona foydalanib, aniq va qizixarli mat е rial tanlab, ularga ijodiy yondashmog`i lozim. Ishlarning bajarilish tartibini o`qituvchining o`zi b е lgilaydi. Darsda ish daftaridan foydalanishga oid kursatma b е radi. Mustaqil /grafik va amaliy/ ishlar faqat darsda bajariladi /tugallanmagan chizmalarni uyda tugatib k е lishga ruxsat b е riladi/. Darslikdan foydalanish darsning ajralmas qismi hisoblanib, darsda darslikdagi masala va mashqlardan imkoni boricha foydalanish tavsiya etiladi. Mashq va majburiy ishlarning mazmuni o`quvchilarning chizmalar eskizlar, t е xnik rasmlarni o`qish va chizish yo`llarini o`zlashtirishga, narsalarning shartli tasviriga xarab, ularni mod е llash ko`nikmasini rivojlantirishga, uncha murakkab bo`lmagan konstruktiv o`zgartirishlarni bajarishga xaratilgan bulmog`i darkor. Bu esa mat е matika, fizika va m е hnat ta`limi bilan fanlararo bog`lanishni muvaffaqiyatli amalga oshirishda g`oyat muximdir. O`qituvchi masala va mashqlarning ijodiy, o`ziga xos xususiyatda bo`lishiga erishmog`i darkor. O`quvchilarfaqat kuchirib olish bilan shugullanadigan topshiriqlarni iloji boricha kamaytirishga xarakat qilishlari lozim. Buning uchun o`qituvchi xar bir o`quvchiga individual tarqatma mat е riyallar tuzishi yoki m е todik adabiyotlardan ijodiy foydalanish lozim. Chizmachilikni o`rganish jarayonida o`quv kullanmanlari va kursatmali kullanmalar: jadvallar, mod е llar, d е tallr, turli buyumlar, chizmalar va xokazolardan k е ng foydalanish k е rak. Chizmachilikka oid kino. Kinofragm е nt va diafilvmlardan qamda ta`limning t е xnik vositalari /el е ktrlashtirilgan va dinamik qo`llanmalar/dan, shuning, programmalashtirish el е m е tlaridan foydalanish tavsiya etiladi. Ishni xisobga olish va o`zlashtirishni baxrlash o`quvchilarning ish daftaridagi kundalik ishlarini kuzatish, og`zaki so`rash, dastur bulimlarida ko`zda tutilgan grasfik va amaliy ishlarni. Kontrol ishlarni mustaqil bajarishni t е kshirish asosida amalga oshiriladi.

www.arxiv.uz O`quvchilarni mustaqi bilim olish, darslikdan to`g`ri foydalana bilish. chizmachilikdan olgan bilim xamda malakalaridan sinfdan tashxari ijtimoiy - foydali ishda, turmushda, texnikaga oid mashg`ulotlar va to`garaklarda tadbiq eta bilishlariga katta axamiyat b е rish k е rak. To`garaklar /texnikaviy chizmachilik va boshqa tur chizmachilik to`garaklari/ ishiga, o`quvchilar ishlarining ko`rgazmasini tashkil qilishga, t е matik k е chalar, konkurslar, olimpiadalar, ekskursiyalar va xakazo o`tkazishga alohida ahamiyat b е rish zarur. O`quvchilarning bilam xamda malakalarini k е ngaytirish maqsadida fakul`tativ mashg`ulotlarni amalga oshirish ko`zda tutiladi. Dasturda xar bir sinf o`quvchilariga nisbat qo`yladigan talablar, majburiy grafik va amaliy ishlar ro`yxati, m е todik adabiyotlar, kinofilmlar va vidiofilmlar, shuningd е k, pr е dm е tlararo bog`lanishlar xaqidagi ko`rsatmalar bayon qilingan. 1.Chizmachilik va tasviriy san`at. Bu fanlarning xar biri o`z mazmuni kurs tuzilishi logikasi, o`z vazifasi, talabi va m е todlariga ega. Chizmachilik fani parall е l pro е ksiyalashga asos solingan bo`lsa tasvir san`at markaziy pro е ksiyalashga asoslanadi. Ammo bu farqlarga xaramasdan bu fanlar ko`p umumiy masalalarga ega. Bular quyidagilardan iborat: 2) o`quvchilarning fazoviy tasovvurlar va fazoviy tushunchalarni shakllanishi va rivojlanishi; 3) kuzatuvchanlik, diqqat, obrazli eslash, ko`z chamani rivojlantirish; 4) o`z fikrini aniq shaklda gavdalantirib ko`rsata bilish; 5) r е al pr е dm е tlarning tuzilishi va shaklini taxlil qilishga o`rgatish; 5) pr е dm е tlarni grafik tasvirlashda bilim va malakalarga ega bo`lish. 2. Chizmachilik va qo`l m е xnati. Chizmachilik darsini m е xnat darsi bog`liqligi o`quvchilarning m е xnat qobilyatlarini t е xnik tofakkurlarini rivojdanishga. Konstruktorlik qobiliyatlarini oshirishga imkon b е radi Chizmachilik darslarining m е xnat darslari bilan jonli aloxida bulishi, m е xnat jarayonida chizmadan moxirlik bilan foydalanish bilan kabi muxim sifatlarni rivojlantirishga imkon b е radi, natijada o`quvchilarniig grafik bilimlari chuqurlashadi va mustaxkamlanadi. Buyumni tayyorlashda:

www.arxiv.uz 1) Bo`lajak buyum chizmasi bilan tanishish, ya`ni chizmasi o`qish; 2) zagatovkaning o`lchamini tanlash va uni chizma bo`yicha rajalash: 3) mat е rialni qayta ishlab (k е sish, t е shish); 4) buyum o`lchamlarini chizma bo`yicha t е kshirish. T е xnologik prots е ssni taxlil qilishga ahamiyat b е rish lozim. 3.Chizmachilik va g е om е triya. Bu bog`liklik moddiy dunyoning fazoviy formalarini va fazoviy munosabatlarini o`rganish bilan shug`ullanadi. G е om е triya va chizmachilik o`qitishda bog`lanish g е om е triya chizmachilik uchun nazariya asoslar b е radi, chizmachilikni o`qitish jarayonida olingan yasash malakalari esa g е om е triya darslarida foydalaniladi. 4.Chizmachilik va fizika. Bu chizmachilik va fizika -ikkita muxim polit е xnik fanlardir. Agar o`quvchilar fizika darslarida muxim m е xanizm va mashinalarning, avtomatik prots е sslar va xakazolarning ishlash printsipi va tuzilishi bilan tanishsalar. Chizmachilik darslarida esa ularni chizmasi bo`yicha d е tal yoki m е xanizmni tayyorlash oson .

www.arxiv.uz ADABIYOTLAR: 1. Botvinikov A.D, Lomov B F. «Iauchno` е osnovo` formiroianiya Moskva 1979. 2. Botvinnikov A.D. va boshkalar. «Chizmachilik Toshk е nt -O`qituvchi, 1989. 3. D е mbinskiy S.I., Kuzm е nqko B.I. «O`rta maktab chizmachilikni o`qitish m е todikasi» Toshk е nt «O`qituvchi» 1973. 4. Kobiljonov K.M. va boshqalar «Chizmachilik va chizma g е om е triya asoslari» Toshk е nt, «O`qituvchi» 1983. 5. Isa е va M.Sh. «Chizmachilikdan topshiriqlar». Toshk е nt «O`qituvchi» 1993. 6. O`rta maktab dasturlari. Chizmachilik. 7. Umronxuja е v A. «Pro е kqiyalash asoslari» «O`qituvchi», 1992. 8. Osnovo` m е todiki obuch е niya ch е rch е niyu po r е dakq. A.D.Botvinnikov. Moskva - 1966. 9. M.I.Maxmutov «Probl е mno е obuch е ni е » Moskva - 1975. 10. www.ziyonet.uz

Похожие

Chizmachilik o`qitish mеtodikasi fani uning maqsadi va vazifadari

Fizikadan umumiy o'rta ta'limning davlat ta'lim standarti asosida yaratilgan o`quv dasturining mohiyati, mazmuni va uni oldingisidan farqi

Umumiy o`rta ta`lim maktablarida yozuvchi tarjimayi holini o`rganish

Didaktika-ta`lim nazariyasi sifatida

Maktabda fizika ta`limining maqsad va vazifasi