Халқаро спорт уюшмаларининг вужудга келиши - Физическая культура - Рефераты

Халқаро спорт уюшмаларининг вужудга келиши

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

43 KB

Халқаро спорт уюшмаларининг вужудга келиши Режа 1. Халқаро спорт уюшмалари. 2. Жисмоний тарбияни ҳарбийлаштириш.

ХIХ асрнинг 70-йилларида илғор капиталистик мамлакатларда спорт шухрат қозонган эди. Бунёдга келган спорт клублари ва тўгараклари хам ёшларда спортга қизиқиш уйғотишда мухим роль ўйнади. Спортнинг хар хил турларидан ўтказиладиган оммавий мусобақалар катта ташвиқот аҳамиятига эга бўлди. Спорт мусобақалари тасодифий бир хил бўлмасдан, балки мунтазам равишда ўтказила бошлаганлиги сабабли, ўтган асрнинг 80-90- йилларида халқаро уюшмалар вужудга келтириш зарурати туғилди. 1881 йили Европа гимнастика союзи, 1892 йили эса эшкак эшиш бўйича Халқаро Федерация ва Кончилар халқаро союзи ташкил топди. 1894 йили француз спорт арбоби де Кубертеннинг ташаббуси билан халқаро олимпиада ўйинларини ўтказиш вазифасини ўз зиммасига олган Халқаро олимпиада комитети тузилди. 1896 йилда бўлиб ўтган биринчи олимпиада ўйинлари спортга ва халқаро спорт мусобақаларига бўлган қизиқишни кучайтириб юборди. Янги халқаро уюшмалар вужудга кела бошлади. 1897 йилда Халқаро гимнастика федерацияси, 1900 йилда Халқаро велосипедчилар союзи, 1904 йилда Халқаро футбол федерацияси, 1908 йилда Халқаро хаваскорлар сузиш федерацияси ва Халқаро музда ўйналадиган хоккей союзи, 1912 йилда Халқаро хаваскорлар енгил атлетика федерацияси, 1913 йилда эса Халқро қиличбозлик федерацияси юзага келди. Хаваскор спортчилар уюшмаларидан ташқари спортнинг айрим турларидан профессионал спортчилар халқаро уюшмалари хам вужудга келди. 1870 йилдан бошлаб Христиан ёшлари союзида (УМСА) мажбурий равишда спорт машғулотлари жорий қилинди, кейинчалик эса УМСА ташкилотларида ишлаш учун спорт ўқитувчилари тайёрлана бошлади. 1896 йили Союзда спорт уюшмалари тузилган эди. Бу уюшмаларнинг биринчи жахон урушининг бошланиши олдидан қарийб ярим миллион аъзоси бўлган. Союзнинг фаолияти фақат Америка қитъасигагина эмас, балки жахоннинг бошқа қисмларига хам тез ёйилди.

Жисмоний тарбияни харбийлаштириш. Француз офицери Ж.Эбер (1875-1957 йиллар) ўзининг “жисмоний тарбиянинг табиий методи“ деб аталувчи методини таклиф этди. Бу системанинг асосий мазмунини харбий- амалий малакаларни хосил қилишда қўлланиладиган машқлар ташкил қиларди. Эбер бу машқларни табиий ва жисмоний жихатдан ўсишда жуда фойдали машқ деб хисоблади. У бундай машқларнинг 8 та группаси борлигини кўрсатиб ўтган: 1) юриш; 2) югуриш; 3) сакраш; 4) ўрмалаш; 5) оғирлик кўтариш; 6) улоқтириш ёки ирғитиш; 7) сузиш 8) химоя ва хужум қилиш. Бу группаларнинг хар бири жуда кўп турли-туман юришнинг турли хиллари, югуриш, сакраш, ўрмалаш ва шунинг сингари машқлардан иборат. Эбер, асосий машқларнинг саккизта группасидан ташқари тайёрлаш хамда қўшимча машқларни хам тавсия этган. Даниялик Нилс Бук Швед гимнастикасини замонавийлаштириш билан шуғулланди. Бук барча машқларни 9 группага ажратди: 1) тартибли машқлар; 2) оёқлар билан бажариладиган машқлар; 3) бўйин машқлари; 4) гавданинг ёш мускуллари машқлари; 5) қорин мускули машқлари; 6) орқа учун машқлар; 7) юриш ва югуриш; 8) сакраш; 9) чаққонликни оширишга мўлжалланган машқлар. Бук бу группалардан хар бирини яна кичик группачаларга бўлди. Булар эгилувчанликни тараққий эттиришга, кучни оширишга мўлжалланган машқлардир. Бу дарсни ўтказиш пайтида швед гимнастикасида хамма қабул қилган нагрузканинг аста-секин ўсиб бориши талабига риоя қиларди. Дарс 3 та асосий қисмга бўлинарди. 1) снарядларсиз бажариладиган машқлар; 2) гимнастика деворчасида бажариладиган машқлар; 3) юриш, югуриш ва сакраш машқлари. Машғулот бошида ва охирида қўлланиладиган тартибли машқлар хамда мускулларни юмшатиш учун тайёрловчи машқлар дарс режасида хисобга олинмас эди. Швейцарияликларнинг яхши жисмоний тайёргарлиги ва уларнинг жангда камалак отиш, тош улоқтириш ва бошқа харакатларни мохирона қўлланганликлари маълум даражада курашнинг муваффақиятли боришига сабаб бўлди. 16-18 ёшдаги кишилар жиддий жисмоний тайёргарлик

мактабини ўтар эдилар. Улар югуриш, сакраш, курашни ўрганар; тош улоқтириш, узун найза, ойболтани ишлатишни, зич саф бўлиб харакат қилишни ўрганар, шунингдек тўп ўйини ва бошқа ўйинлар билан шуғулланар эдилар. Йигитларнинг харбий ва жисмоний тайёргарлиги ўз-ўзини идора қиладиган кантонлар орасидан сайлаб қўйиладиган махсус шахслар томонидан текширилар эди. Бундай текшириш алохида халқ йиғилишларида амалга оширилар ва югуриш, сакраш, тош улоқтириш, курашиш, отда юриш, камон отиш ва қиличбозликка доир мусобақалардан иборат бўлар эди. Шахар буржуазияси дастлабки вақтларда камбағал мехнаткашларни ўқчи уюшмалари ва қиличбозлар қариндошликларидан сиқиб чиқардилар, ўрта асрларнинг охирларига келиб уларни тарқатиб юбордилар. Шаҳар камбағаллари эса байрам кунлари шаҳардан ташқарига чиқиб, оддий жисмоний машқлар, ўйинлар, кураш ва рақслар билан шуғуллана бошладилар. Шахар камбағалларининг мехнат шароити ва турмуши ғоят оғир эди. Шунинг учун шаҳар камбағаллари шаҳардан ташқарига чиқишни соғломлаштириш ва кўнгил очиш воситаси сифатидагина эмас, балки эксплуататорларга қарши кураш учун жисмоний жихатдан тайёрланиш воситаси сифатида ҳам фойдаланар эдилар. Фақат расмий машғулот соатларидагина эмас, балки ўқишдан ташқи вақтларда хам ўқувчиларнинг жисмоний тарбиясига катта эътибор берилар эди.

Фойдаланилган адабиётлар 1. Б.И.Загорский, И.П.Залетаев, Ю.П.Пузир. Физическая культура. М.1989 г. 2. В.В.Столбов. Истор.физ.культ. Учебник. М. 1989 г. 1. 3.Н.Ф.Кулинко. История и организация физическая культури. М.1992. 3. Н.К.Макерцев. Страници истории спорта.М.1987. 4. Е.Л.Озерецкая. Олимпийские игри. Л.1990. 5. Е.Л.Озерецкая. Олимпийский факел над Римом. М. 1990. 6. П.А.Соболев. Олимпия, Африка, Америка,Азия,Рим. М.1990. 7. И.Г.Чудинов. История физической культури. М.1990. 8. А.О.Романов. Международное спортивное движение. М. 1993. 9. Б.Хавин. Все об олимпийских играх. М.1994. 10. Д.Д.Егоров. Все о спорте. М. 1994. 11. Жисмоний тарбия тарихи. Тошкент. Укитувчи. 1989. 12. В.Г.Кудрявцева. Спорт мира и мир спорта. М. 1997. 13. Л.Кун. Всеобшая история физической культури. М. 1992. 14. А.П.Романов. МОК и международное спортивние движение. М. 1990.

Похожие

Янги даврнинг иккинчи боскичида жисмоний тарбия ва спорт. Халкаро спорт уюшмасининг вужудга келиши ва унинг ривожланиши

Миллий буржуа жисмоний тарбиясини вужудга келиши

Волейбол ўйининг вужудга келиши ва унинг қоидалари

Спорт курашида саралаш

Спорт фаолиятини моделлаштириш