Ташкилотнинг лойиҳа бошқарув тизими - Экономика - Рефераты

Ташкилотнинг лойиҳа бошқарув тизими

Загружено в:

06.05.2023

Скачано:

0

Размер:

99 KB

Ташкилотнинг лойиҳа бошқарув тизими Режа: 1. Тизимларни бошқариш 2. Ташкилотда лойиҳани бошқариш тизимини жорий қилиш сабаблари 3. Корхонада лойиҳаларни бошқариш тизимини жорий этиш босқичлари

Тизимларни бошқариш Тизимларни бошқариш (сйстема ппроач анд интегратион) лойиҳа бошқарув функцияси бўлиб, корхона ва лойиҳа умумий вазифалар ва проседуралар билан боғлиқ бўлган тизимлар мажмуаси сифатида қаралади. Корхонанинг раҳбарияти ва лойиҳа жамоаси томонидан тизимларни интеграциялашуви уларнинг лойиҳа мақсадларига эришиш бўйича ягона йўналтирилганлигини таъминлайди. Мураккаб тизимлар бўлган лойиҳаларни бошқаришга мунтазам ёндошиш назарияси умуман олганда вазиятлар ва мураккаб муносабатларнинг дисиплинлерарасı ва ҳолистик нуқтаи назарини ўз ичига олади, бу бизга муаммоларни формуласини соддалаштириш учун ҳақиқатни тақсимлаш имконини беради. Тизимларнинг умумий назарияси 40 йилдан ортиқ вақтдан бери мавжуд эди, аммо унинг амалий қўлланилиши лойиҳани бошқаришнинг бошланиши билан боғлиқ. Лудвиг вон Берталанфай 1951 йилда анатомиядан терминологияни қўллаган ҳолда, очиқ системаларни тасвирлаб берди. Инсон танасининг қисмлари, скелетлари, мушаклари, асаб ва қон айланиш тизими, инсон мияси ва бошқалар инсоний тизимнинг қуйи тизимлари сифатида тасвирланган. Шундай қилиб, турли хил кичик тизимлар билан бир қаторда бутун тизимнинг ишлаши билан ўзаро тушуниш мумкин эди. 1956 йилда Кеннетҳ Балдинг тизимларни интеграциялаш жараёнида юзага келиши мумкин бўлган алоқа муаммоларини аниқлади. Профессор Болдинг қуйи тизимлар (физиклар, иқтисодчилар, кимёгарлар, социологлар ва бошқалар) соҳасидаги мутахассисларнинг ҳар бири бошқасидан фарқ қиладиган ўз консептуал аппаратига эга эканлиги ҳақида ташвишланарди. У муваффақиятли интеграция қилиш учун қуйи тизимлар соҳасидаги барча мутахассислар математикатчилар каби "бир хил тилда" гапиришлари кераклигини таъкидлади.

Бунинг учун ИПМА, ПМИ ва бошқа халқаро ташкилотларнинг билимлари қўлланилади. Тизимларнинг умумий назарияси бизнесни лойиҳалаш, маркетинг, ишлаб чиқариш, молия ва бошқаларнинг кўпгина жиҳатларини қамраб олган методологияни яратишни ўз ичига олади. Бу техникани тизимни бошқариш, лойиҳани бошқариш ёки матрицаларни бошқариш тизими деб аташади. Алоқа шартларига ва чегаралар мавжудлигига кўра, тизимлар ёпиқ, ташқи муҳитдаги бошқа тизимлардан бутунлай ажратилган ва ташқи муҳит тизимлари билан ўзаро алоқада буълган очиқ тизимларга бўлинади. Барча ижтимоий тизимлар очиқ деб ҳисобланади. Очиқ тизимларнинг ўзига хос хусусияти - чегараларнинг шаффофлиги. Лойиҳа бошқарувига тизим ёндашувини мантиқий ва мунтазам равишда муаммони ҳал қилиш жараёни сифатида тавсифлаш мумкин. Бу ҳолда бошқарув ресурслар оқимини (пул, асбоб-ускуна, бино, ходимлар, ахборот, хом-ашё ва материалларни) аниқлайдиган маълумотларни киритиш, қайта ишлаш ва чиқимлари билан тавсифланадиган кичик тизимларни ривожлантиришнинг доимий функцияси бўлиб хизмат қилади. Тизим ёндашуви ушбу кичик тизимлар билан алоқаларни кўриб чиқишга имкон беради. Мунтазам ёндошувдан фойдаланиб, ажратилган қисмлар бирма-бир жамланган ва муаммолар энг мақбул ечимни топади. Тизимларни бошқариш ўзгариш, ташхис қўйиш, танлаш ва синтез қилиш босқичларини ўз ичига олади. Тизим ёндашувининг муҳим таркибий қисмлари қуйидагилардир: мақсаднинг мавжудлиги; талаб - талабнинг бажарилишини таъминлайдиган эҳтиёж мақсадлар; муқобил - талабни бажариш усулларидан бири; танлаш мезонлари - муқобилларни баҳолашда фойдаланиладиган омиллар; муқобилни таъминлаши керак бўлган шартларни таърифловчи тўхтатувчи омил.

Тизим таҳлиллари (6-расм) исталган мақсадга эришиш билан боғлиқ бўлган муқобил хатти-ҳаракатларни солиштириш ва таққослаш билан бошланади. Шундан сўнг, муқобиллар харажатлар ва натижалар билан таққосланади. Айланиш тескари алоқа орқали билан тугайдики, қайси бу корхонанинг муқобиллиги ва мақсадларига мувофиқлигини белгилайди Тизимий фикрлаш муваффақиятли лойиҳани амалга ошириш учун зарур омил ҳисобланади. Лойиҳа бошқарув тизимлари муқобил техник, техникавий ва бошқа ечимлар нуқтаи назаридан лойиҳа эҳтиёжларини таҳлил қилишнинг янги усулларини талаб қилади. Лойиҳани бутунлай таҳлил қилиш, унинг алоҳида бўлимларида ҳаддан ортиқ концентрацияни олдини олиш қобилияти лойиҳанинг мақсадларига эришишнинг энг муҳим шартидир. Тизим ёндашув назарияси қайси тизимларнинг энг муҳим эканлигини аниқлай олмаслигини унутманг. Назария фақат корхона бир-бирига боғлиқ бўлган қуйи тизимлардан иборат бўлиб, ташқи муҳит билан ўзаро муносабатларда очиқ бўлган тизимдир. Тизимнинг айрим элементлари лойиҳа мақсадларига эришиш бўйича таъсир даражасини аниқламайди. Тизимларни лойиҳа бошқарувига тўғри ишлатиш учун менежер корхона ва лойиҳа ўртасида ўзаро муносабатлар тамойилларини билиши керак. Ишлаб чиқариш шароитида лойиҳа янги объектни яратиш ва улардан фойдаланиш (эксплуатация қилиш, фойдаланиш), шунингдек ишлаб турган объектни яхшилаш, қайта қуриш, реконструкция қилиш, кенгайтириш ёки модификация қилиш учун тизимий тадбир ҳисобланади. Лойиҳа бажарилишнинг маълум бир тартибига, мақсадларни, босқичлар мазмунини, иш ҳажмини, усулларини ва воситаларини, ҳар бир босқич учун кетма-кетлик ва муддатларни кўрсатиб, амалга оширилиши керак. Лойиҳалар таълим методологиясида акс эттирилган турлар, турлар ва хилма-хиллик бўйича кенг таснифга эга.

Шундай қилиб, фаолиятнинг турли соҳалари бўйича лойиҳалар бир неча турга бўлинади: тадқиқот, конструкторлик, технологик, ташкилий, татбиқ этилиши (амалда рўёбга чиқариш) ва одамларни бошқариш. Тадқиқот лойиҳаси моддий ва нодавлат дунёси қонунлари ва қонуниятларини аниқлаш, инсон фаолияти ва табиатининг турли соҳаларида ҳақиқатни излаш учун тадқиқот лойиҳаларини амалга ошириш билан боғлиқ. Конструкторлик лойиҳаси саноат объектларини ишлаб чиқариш, қурилиш ва бошқа объектларни ишлаб чиқариш учун ишлаб чиқилган конструкторлик ҳужжатлари (чизмалар, спецификациялар, тушунтириш ёзувлари, тартиблар, намуналар, маълумотлар базалари, ҳисоб-китоблар ва бошқалар) га эга. Технологик лойиҳа конструкторлик ва бошқа ўзгаришларни аниқ ишлаб чиқариш ва ҳаракатларга айлантириш муаммоларини ҳал этишни таъминлайди. Ташкилий лойиҳа жараёнлар ва объектларни бошқаришни оптималлаштириш ва тартибга солиш масалалари бўйича саволларга жавоб беради. Амалга ошириш лойиҳаси жараёнлар ва объектлардаги ғоялар ва ишланмаларнинг амалий қўлланилиши бўйича ҳаракатлар алгоритмини белгилайди. Инсонларни (ходимларни) бошқариш лойиҳаси ҳокимият тузилмалари орқали режалаштирилган натижаларни олиш учун уларга маънавий ва жисмоний таъсир кўрсатади. Лойиҳани ишлаб чиқиш жараёни сифатида моддий ишлаб чиқаришни ишлаб чиқиш консептуал ғоя асосида ишлаб чиқилган бўлиб, лойиҳани амалга ошириш учун техник-иқтисодий асослаш, чизмалар, тушунтириш ёзувлари, лойиҳани амалга ошириш учун иқтисодий сметалар ва лойиҳани амалга ошириш учун зарур бўлган бошқа материалларни ўз ичига олади. Лойиҳалаштириш ҳар қандай моддий ишлаб чиқаришнинг бошланиши ва асосидир, унинг якуний натижа - маҳсулот

лойиҳаси, ишлаб чиқариш, бизнес-режаси ва шунга ўхшаш интеллектуал маҳсулотдир. Ишланмалар бўйича лойиҳалар бошқаруви, лойиҳадан олдинги ва лойиҳадан кейинги фаолият лойиҳа бошқарувининг моҳиятидир (лойиҳани бошқариш). Лойиҳани бошқариш - ушбу модели амалга оширишга қаратилган ўзига хос мақсадга эришиш учун комплекс чора-тадбирлар моделини дастлаб коллектив ривожланишга асосланган бошқарувнинг махсус тури. Умуман, самарали лойиҳа бошқаруви қонунлари ва қоидаларига нисбатан умумий қоидалар мавжуд, бироқ инсон фаолиятининг турли соҳаларида (қурилиш, инвестиция, таълим ва шунга ўхшаш лойиҳалар) ўзига хос хусусиятлар мавжуд. Шунга кўра, лойиҳани бошқариш, фаолиятнинг барча соҳаларида амалга ошириладиган лойиҳаларга хос бўлган умумий қонунларни, шунингдек, тор доирада фаолият кўрсатувчи махсус билимларни ўз ичига олади. Лойиҳалаштириш соҳасида бошқарув билимлари мавжуд бўлмаса, менежмент келгусидаги иш, керакли харажатлар ҳақида аниқ тасаввурга эга эмас ва шунинг учун раҳбарият қарорларини қабул қилиш масалаларига ўз вақтида жавоб бера олмайди. Лойиҳа менежменти соҳасида менежерларни ўқитиш зарурати ушбу мутахассисларга бўлган талабнинг ўсиши ва таълим тизимининг тегишли кенгайиши билан тасдиқланади. Лойиҳалаштириш - мураккаб жараён, айни пайтда ҳунармандчилик ва санъат, турли таълим даражалари ва профиллар, турли касблар мутахассисларининг иши, шунинг учун лойиҳа менежери нафақат анъанавий бошқарув соҳасидаги билимларга, балки лойиҳанинг ўзига хос хусусиятларига оид аниқ билимларга эга бўлиши керак.

Ташкилотда лойиҳани бошқариш тизимини жорий қилиш сабаблари Компаниянинг фаолият соҳасига ва унга қўйилган стратегик мақсадларга қарамасдан у барча режалаштириш даврида бозорда муваффақиятли ишлашга қаратилган. Натижада, корхона раҳбарияти самарали операцион фаолиятни таъминлабгина қолмай, балки ривожланиш механизмини яратишга ҳам муҳтождир. Компания стратегик мақсадларига истеъмолчилар билан узоқ муддатли муносабатларни ривожлантириш, мижозларга хизмат кўрсатиш сифатини яхшилаш ва харажатларни камайтириш ва ташкилотда инсон капиталини ривожлантириш орқали эришиш орқали эришилади. Корхонанинг фаолиятида сезиларли ўзгаришларни амалга ошириш воситаси лойиҳадир. Корхонанинг стратегик мақсадларига эришиш нуқтаи назаридан, айрим лойиҳаларни амалга ошириш етарли даражада муваффақиятли эмас, компаниялар ўзларининг ривожланиш стратегиясини ҳисобга олган ҳолда лойиҳалар портфелини яратиш ва портфельдаги лойиҳалар бўйича ўз вақтида қарор қабул қилиш учун лойиҳа фаолиятини мунтазам равишда мониторинг қилишда янада катта вазифаларни бажарадилар. Етакчи корхоналарни самарали бошқариш учун лойиҳа бошқарувининг муҳимлигини эътироф этган менежерлар қуйидаги вазифаларни ҳал қилиш учун лойиҳаларни бошқариш тизимини жорий этишни бошлашади: 1. Лойиҳа фаолиятининг ошкоралигини (шаффофлигини) таъминлаш. Агар корхона кичик миқдордаги лойиҳа фаолияти билан ажралиб турса, масалан, бир вақтнинг ўзида 5-7 лойиҳа бир вақтнинг ўзида амалга оширилади, булар лойиҳаларнинг мақомини назорат қилиш жуда муҳим эмас ва бошқарув учун вақт сарфлайди - лойиҳалар минимал назоратга муҳтож бўлган ишончли бошқарувчиларга ишониб топширилиши мумкин.Шу билан бирга, компания учун муҳим аҳамиятга эга бўлган лойиҳаларни амалга ошириш, уларнинг бажарилиш ҳолатини ва ўз вақтида профилактик ва тузатувчи тадбирларни кузатиб бориш учун лойиҳаларни режалаштириш, ҳисобот бериш учун тегишли лойиҳавий ишларни амалга ошириш зарур.

Амалга ошириладиган проседуралар "соғлиқни сақлаш кўрсаткичлари" ни ташвишлантирадиган алоҳида лойиҳалар мақомини янада чуқурроқ ўрганиш учун бутун лойиҳа фаолиятининг "умумий тасвири" ни тақдим этиши керак. Компаниянинг барча ходимлари томонидан униформа ва тенг тушунилган лойиҳа фаолиятида ваколат ва масъулиятни тақсимлаш тамойиллари ходимларнинг ўзаро ишлаш самарадорлигини ошириш учун ҳам зарур. Агар операцион фаолият ходимларнинг иш таърифлари ва бўлинмалар қоидаларига мувофиқ белгиланган доимий ваколатли ваколатлари билан тавсифланса, лойиҳа фаолиятидаги вазифалар табиатда ноёбдир ва шунингдек лойиҳа ролларини вақтинча топшириш (лойиҳа менежери, лойиҳа мижози, аъзо лойиҳа жамоаси ва бошқалар). Лойиҳани амалга оширишга ёрдам бериш ва ходимларни ўз фаолиятларидан қандай кутиб олишларини ва уларнинг лойиҳага қўшган ҳиссасини баҳолаш принципларини тушуниш орқали ходимларни самаралироқ қилиш учун, лойиҳа фаолиятидаги рол моделлари, иштирок функциялари, иштирокчилар ваколати, лойиҳа иштирокчиларининг самарадорлигини баҳолаш мезонлари компаниянинг меъёрий ҳужжатларида қайд этилиши керак. 2. Лойиҳа муваффақиятининг лойиҳа менежерлари шахсига боғлиқлигини камайтириш. Бир томондан, кадрлар бозорида касбий кадрлар бўйича кадрлар этишмаслиги ва бошқа томондан, иш берувчи учун энг кам маълумот ва кўникмага эга бўлган ходимдан доимий равишда ошиб бораётган иштиёқ, лойиҳа соҳасида билим даражасини ошириш вазифаси корхона лойиҳаларини бошқариш билан шуғулланадиган ходимларни бошқариш шунингдек, лойиҳанинг бошлиғининг ишдан бўшатиш, касаллик, таътилга бўлган мустақил лойиҳа муваффақиятига боғлиқлигини камайтириш. Лойиҳалар фақатгина шахсий менежерларнинг “истеъдодига” кўра амалга оширилмаслиги керак, чунки иш берувчининг вазиятни гаровга олгани: "Агар сиз лойиҳа менежерини йўқотсангиз, сиз лойиҳани йўқотасиз". Зеро,

корхонанинг ҳар қандай ишчисининг табиий истаги бошқарувнинг назарида унинг аҳамияти, шу жумладан, лойиҳа ҳақида маълумот олиш орқали унинг аҳамиятини оширишдан иборат. Корхонада лойиҳани бошқариш тизими барча лойиҳа менежерлари бажарадиган мажбурий лойиҳаларни бошқариш жараёнларини тартибга солиши керак, бу эса мажбурий бошқарувчи хатолар сонини камайтиради. Бунга қўшимча равишда, фавқулодда ҳолатларда лойиҳани бошқа лойиҳа бошқарувчисига минимал йўқотишлар билан делегация қилиш учун лойиҳа учун муҳим бўлган ахборот ҳужжатлаштирилиши керак. 3. Лойиҳа доирасида лойиҳаларни муваффақиятли амалга ошириш бўйича тажриба ва билимларни тўплаш. Ҳар бир тугалланган лойиҳа нафақат лойиҳа қатнашчилари тажрибасининг шахсий юкида қолиши, балки компаниянинг билимлар базасини тўплашга хизмат қилади. Лойиҳа давомида муаммога айланган хавф-хатарлар, сифатли маҳсулотни олиш учун бажарилиши керак бўлган ишларнинг умумий ҳажми, муайян етказиб берувчилар ва субпудратчиларнинг ишончлилиги ҳақидаги хулосалар бошқа лойиҳаларда фойдали бўлиши мумкин. Агар компания стандарт лойиҳаларни амалга оширса, лойиҳа тажрибаси қимматроқ бўлади, масалан, уяли чакана савдо нуқталарини қайта шакллантириш учун кўплаб шунга ўхшаш лойиҳаларни амалга оширади. Ишларнинг одатда иэрархик тузилмалари, турли манбаларга бўлган талаблар жадвали, материалларни етказиб бериш жадваллари янги лойиҳаларда келажакдаги хатолар сонини камайтириш бўйича стандарт лойиҳаларни амалга ошириш тажрибаси билан янгиланиши керак. 4. Лойиҳа фаолияти билан шуғулланадиган ресурсларни самарали бошқариш воситаларини жорий этиш. Корхонада бир вақтнинг ўзида амалга оширилган кўплаб лойиҳалар мавжуд бўлса ва уларни амалга ошириш учун ресурс талаблари компания фаолиятининг умумий ҳажмида аҳамиятга эга бўлса, лойиҳаларни ресурслар

билан таъминлаш масаласи компаниянинг молиявий ютуғи билан тўғридан- тўғри боғлиқ бўлади. Масалан, лойиҳа ишларини бажариш учун керакли инсон ресурсларини нотўғри баҳолаш, бўлинмаларда кераксиз бўш иш ўринларини очишга олиб келади, бу иш ҳақи фондининг ўсишига олиб келади. Агар, ташқи мижозлар ҳисобидан даромад келтирадиган лойиҳага йўналтирилган компания бўлса, унда ишларни бажариш учун сарфланган маблағларни баҳолаш нотўғридир, натижада лойиҳалар зарар келтирадиган бўлиб қолади ва бутунлай йўқолган компанияга олиб келади. 5. Лойиҳани амалга ошириш натижаларини ҳисобга олган ҳолда молиявий режалаштиришнинг аниқлигини ошириш. Агар компанияга мўлжалланган лойиҳалар ички бўлса, лойиҳани бошлаш босқичида лойиҳани амалга ошириш жараёнида ўзгариб турадиган асосий иш кўрсаткичларининг мақсад кўрсаткичларини баҳолаш ва лойиҳани муваффақиятли баҳолашни киритиш лозим. Мисол учун, ўзаро савдо тизимини жорий этиш бўйича лойиҳа маълум бир мижоз сегментига сотишни ошириш орқали даромадларни кўпайтиришга ёрдам беради. Молиявий режалаштиришда даромаднинг бундай ўсишини ҳисобга олиш керак. Шундай қилиб, лойиҳани бошқариш тизими корпоратив ресурсларни бошқариш жараёни билан ҳам инсоний, ҳам молиявий жиҳатдан боғланиши керак ва лойиҳа харажатлари ҳам харажатлар ва даромадларни режалаштиришда ҳисобга олиниши керак. 6. Лойиҳа фаолияти соҳасида ишончли шерик сифатида компаниянинг имижини мустаҳкамлаш. Агар компания ташқи мижозлар учун лойиҳаларни амалга оширса ёки лойиҳа фаолиятини молиялаштириш учун инвесторларни жалб қилса, шериклар ва инвесторлар билан ўзаро муносабатларда муваффақиятга эришишнинг муҳим омили компаниянинг лойиҳа мажбуриятларини бажаришдаги ўз

қийматини исботлашга тайёрлигини билдиради. Бундай далиллар компаниянинг лойиҳа бошқаруви соҳасидаги етуклик даражасини баҳолашнинг умумеътироф этилган усуллари бўйича лойиҳани бошқаришда муайян даражада етуклик даражасини сертификатлаши мумкин. Лойиҳа фаолиятининг расмийлаштирилишининг санаб ўтилган афзалликлари ташкилотда лойиҳани бошқариш тизимини (ЛБТ) жорий қилиш орқали олиниши мумкин. Корхонада ҳар қандай бошқарув тизими каби лойиҳаларни бошқариш тизими учта компонентдан иборат: мажбурий жараён босқичларини ҳужжатлайдиган норматив-ҳуқуқий базаси; маълумотлар омбори ва автоматлаштириш жараёнлари сифатида фаолият юритадиган ахборот тизими; ходимларнинг жараёнлар билан мувофиқлигини назорат қилиш ва уларни тизим ривожланишида ривожлантириш. Лойиҳани бошқариш тизимида учта компонент мавжуд : • лойиҳани бошқариш методологияси - лойиҳа фаолиятида иштирок этганда компания ходимлари томонидан фойдаланиладиган лойиҳаларни бошқариш жараёнлари, усуллари ва проседуралари. • лойиҳа бошқариш ахборот тизими (ЛБАТ) - лойиҳа параметрларини режалаштириш ва назорат қилиш, лойиҳа иштирокчилари ўртасида ахборот алмашиш ва лойиҳа ҳисоботларини олиш учун восита сифатида хизмат кўрсатадиган лойиҳаларни бошқариш учун махсус дастурий таъминот. • лойиҳа идораси - лойиҳани бошқариш методологиясини амалга оширишни назорат қилиш ва лойиҳа бошқаруви соҳасида кадрлар билими ва кўникмаларини ривожлантиришга қаратилган лойиҳа бошқаруви ахборот тизимлари (ЛБАТ) билан ишлаш бўйича қоидаларга риоя этилишини назорат қилувчи компания ёки белгиланган ходимлар гуруҳи.

Корхонада лойиҳаларни бошқариш тизимини жорий этиш босқичлари Лойиҳани бошқариш тизимини (ЛБТ) амалга оширишни режалаштираётганда, ташкилотдаги ўзгаришларни амалга ошириш учун ғарб ва маҳаллий компаниялар томонидан тасдиқланган ёндашувлардан фойдаланиш керак: • Жараённи бажариш учун ушбу жараённинг қоидаларига риоя этилишини назорат қилиб, бошқарув муаммоларини кучайтирадиган ходимлар бўлиши керак. • Бошқарув нафақат расмий нуқтаи назарлардан (янги тартибларни тасдиқлаш ва уларни мувофиқ бўлмаганлиги учун жазолаш), балки янгича ёндашувларни жорий қилишда ҳам этакчи бўлиши керак (кундалик ишда қўлланиладиган ёндашувларга риоя қилиш, ходимларни янги бошқарув тизимининг афзалликларини амалий мисолларда ишончли деб билиш). • Қандай бўлиши керак жараёнини шакллантиришда, ушбу жараённи амалга ошириш учун компанияда ўрнатилган муваффақиятли амалиётлардан максимал даражада фойдаланиш керак. Зеро, амалга оширилган муваффақиятли амалиётлар компания фаолиятининг ўзига хос хусусиятларини ҳисобга олади ва жараённинг иштирокчиларини яхши билади. • Автоматлаштирилишдан аввал, жараён иштирокчилар томонидан расмийлаштирилиши ва тушунилиши керак. • Жараён иштирокчиларидан ахборот олишни сўраш фақат қабул қилинадиган маълумотни муайян қарор учун ишлатган ҳолларда амалга оширилиши керак. Ахборотни йиғишнинг мақсади жараён иштирокчиларига тушунарли бўлиши керак. • Ташкилий ўзгариш корхонага имкон қадар тез фойда келтириши керак, акс ҳолда ўзгартиришларни маъмурий қўллаб-қувватлаш йўқолади.

Юқоридаги ёндашувларни ҳисобга олган ҳолда, этти босқичдан иборат бўлган лойиҳаларни бошқариш тизимини жорий этишни ташкил этиш тавсия этилади (1-расм). • 1-босқич. Лойиҳаларини бошқариш тизимини жорий этиш лойиҳасини ташкил қилиш. Лойиҳани амалга ошириш учун лойиҳа гуруҳини тузиш, иш режаси ва ресурсларни ажратиш керак. • 2-босқич. Лойиҳа фаолиятининг текшируви. Лойиҳани ташкил этишнинг амалдаги тажрибасини, уларни амалга оширишдаги тўсиқларни аниқлаш керак. Компаниянинг муддатлилигини баҳолаш лойиҳани бошқариш тизимини амалга оширгандан сўнг баҳолашни амалга ошириш учун амалга оширилиб, натижада яхшиланишлар амалга оширилди. • 3-босқич. Лойиҳа бошқариш услубиятини ишлаб чиқиш. Лойиҳа менежменти жараёнларини тавсифловчи норматив ҳужжатлар тўпламини ишлаб чиқиш керак, бу эса лойиҳа фаолиятининг барча иштирокчилари томонидан амалга оширилиши керак. • 4-босқич. Лойиҳа бошқариш ахборот тизимини жорий қилиш. Сиз лойиҳа бошқарув жараёнларини автоматлаштириш, дастурий таъминотни ўрнатиш, фойдаланувчилар учун қоидалар ва кўрсатмалар ишлаб чиқиш учун дастурий таъминотни танлашингиз керак. • 5-босқич. Лойиҳа бўлинмасини (идорасини) шакллантириш. Лойиҳа фаолиятини қўллаб-қувватлаш ва мувофиқлаштириш учун масъул бўлган ходимларни тайинлаш ва корхонанинг ташкилий тузилмасида лойиҳа офисининг ўрнини аниқлаш. • 6-босқич. Намунавий лойиҳалар учун лойиҳаларни бошқариш тизимини синовдан ўтказиш. Компания олдинги босқичларида ишлаб чиқилган янги лойиҳаларни бошқариш воситалари ва усулларини синаш учун тавсия этилган тартиблар қулай ва фойдали бўлишини таъминлаш учун лойиҳани бошқариш тизимларида бир нечта одатий лойиҳалар амалга оширилиши тавсия этилади.

• 7-босқич. Барча лойиҳалар учун лойиҳа бошқарув тизимини жорий этиш. Лойиҳаларнинг реэстри, лойиҳа ташаббуслари тузилиши, барча лойиҳалар лойиҳа офисининг кўмагида янги бошқарув тизимига ўтказилиши керак. Лойиҳа менежменти тизимини жорий этиш босқичлари муддатда ва ресурсларнинг интенсивлигида эквивалент эмас. Улар мутлақо кетма- кетликда бажарилиши шарт эмас: қадамларнинг бир қисми бир вақтнинг ўзида амалга оширилиши мумкин, масалан, лойиҳани бошқариш тизими ва тадқиқотларни амалга ошириш, лойиҳа фаолиятини автоматлаштириш ва лойиҳа офисини ташкил этиш. Бироқ, ҳар қандай ҳолатда, барча босқичларни амалга ошириш мажбурийдир. Эҳтимол, "классик" лойиҳа бошқариш ахборот тизими ўрнига, Эхcэл бўлиши мумкин. Лойиҳа бўлинмаси ходимлардан бирига лойиҳалар реэстрини юритиш ва лойиҳа ҳужжатларини ишлаб чиқаришни назорат қилиш учун қўшимча функцияларни топшириш орқали шакллантирилади. Шу билан бирга, лойиҳа бошқаруви тизимининг барча таркибий қисмлари лойиҳа фаолияти доирасини ва муайян ташкилотдаги лойиҳаларнинг ўзига хос хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда мазмун жиҳатидан бир-бирига мос келиши ва мос бўлиши керак.

Адабиётлар: 1. Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик кодекси, Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси томонидан тасдиқланган. 1995 - йил 21 - декабрь № 163-1 ва 1996-йил 29-август №256-1 [кўчирма] –Т.: «Иқтисодиѐт ва ҳуқуқ дунѐси» 1999- йил. 2. Ўзбекистон Республикаси «Ихтиролар моделлар ва саноат намуналари ҳақида» ги Қонуни 1994-йил 6- май, – Тошкент.: «Иқтисодиѐт ва ҳуқуқ дунѐси» 1999 йил. 3. Ўзбекистон Республикасининг «Маъсулиятлар ва хизматларни сертификатлаш тўғрисида» ги Қонуни 1993-йил 28-декабрь №1006-хи, Тошкент.: «Иқтисодиѐт ва ҳуқуқ дунѐси» 1999-йил. 4. Ўзбекистон Республикасининг «Стандартлаштириш тўғрисида» ги Қонуни 1993-йил 28-декабрь №1002-хи, -Тошкент.: «Иқтисодиѐт ва ҳуқуқ дунѐси» 1999-йил. 5. И.А.Каримов. Истиқлол имкониятлари ва ислоҳотлар самаралари. Халқ сўзи. 2009-йил. 6. Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармойиши “Баркамол авлод йили” давлат дастурини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш бўйича ашкилий чора тадбирлар тўғрисида. Тошкент 2009йил 9-декабрь .

Похожие

Ташкилотнинг ички мухити

Бошқарув тизими фаолиятининг ахборот жиҳатлари

Лойиҳа таҳлили концепцияси

Лойиҳа харажатларини бошқариш

Лойиҳа сифатини бошқариш