Корхоналар молиясини ташкил этиш ва шакллантиришнинг ўзига хос хусусиятлари - Экономика - Рефераты

Корхоналар молиясини ташкил этиш ва шакллантиришнинг ўзига хос хусусиятлари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

77 KB

Корхоналар молиясини ташкил этиш ва шакллантиришнинг ўзига хос хусусиятлари Р е ж а: 1. Корхона молиясини иқтисодий мохияти ва функциялари. 2. Бозор муносабатларига ўтиш шароитида хўжалик субъекти молиясини ташқил этиш асослари ва хусусиятлари.

1. Корхона молиясини иқтисодий мохияти ва функциялари. Республикамизнинг бозор иқтисодиётига ўтиши, илгари давлат тасарруфида бўлган корхоналарни турли мулкчилик шаклида бўлган корхоналарни тақазо этди, чунки мулк ўз эгасини топмас экан бозор шароитида рақобатбардош товарлар ишлаб чиқармайди, бозорда ўз ўрнини топиш хамда бозор иқтисодиётига босқичма-босқич ўтиш самарасиз бўлади. 1991 йил 15 февралда Республикамизда «Корхоналар тўғрисида»ги қонун қабул қилинди. Ундан кейин «Ер тўғрисида», «Давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш тўғрисида», «Тадбиркорлик фаолияти ва уни қўллаб-қувватлаш тўғрисида», «Ижара тўғрисида», «Акционерлик жамиятлари ва акциядорларни хуқуқларни химоя қилиш тўғрисида», «Кишлоқ хўжалиги корхоналарини санация қилиш тўғрисида», «Банкротлик тўғрисида», «Хусусий корхоналар тўғрисида» ва бошқа бир қатор қонунлар қабул қилиниб турли мулкчилик шаклидаги корхоналарнинг фаолиятини юритишни хуқуқий асосларини яратиб берди. Бу қонунлар республикамизга чет эл инвестицияларини кириб келиши учун кенг йўл очиб берди, чунки қонунларда чет эл инвестицияларига жуда хам кўп молиявий енгилликлар бериш кўзда тутилган. 2. Бозор муносабатларига ўтиш шароитида хўжалик субъекти молиясини ташқил этиш асослари ва хусусиятлари. Корхона молияси бу иқтисодий пул муносабатларни пул харакати мобайнида вужудга келиб турли хил пул фондларини хосил қилишни билдиради. Корхона молияси ўз муносабатларни амалга оширишда 4 гурухга булинади. 1. Бошқа корхона ва ташкилотлар билан. 2. Корхонанинг ички молияси. 3. Юқори ташкилотлар билан. 4. Молия-кредит тизими билан.

Молия-кредит тизими билан алоқалар қуйидагилар: 1. Хар хил даромаддаги бюджет билан. 2. Банклар билан. 3. Суғурта ташкилотлар билан. 4. Бюджетдан ташқари фондлар билан. 5. Фонд бозорлари билан. 6. Инвестиция фондлари билан. Корхона пул фондлари билан 1. Устав капитали. 7. Валюта фонди. 2. Асосий воситалар фонди. 8. Инвестиция фонди. 3. Айланма маблағлар фонди. 9. Амотизация фонди. 4. Кўшимча капитал. 10. Истеъмол фонди. 5. Захира капитал. 11. Бюджетга тўловлар фонди 6. Жамғарма фонди. ва бошқа фондлар. Чет элга экспорт қилинган товарлар учун солиқлардан имтиёзлар бўлди. Экспортдан келган тушумни 30% ини корхонанинг валюта фондига тўғридан тўғри жорий счётга ўтказилди ва уни давлатнинг захира, яъни валюта захирасига ўтказилади. Корхона ўз соф фойдасини пул фондларига сарфлайди. Корхонанинг фонд бозорлари билан бўладиган муносабатлари турли хилдаги фондларни хосил қилиш, уларни шакллантириш ва фойдаланишдан иборат. Масалан: Устав фонди. Устав фондига, ҳисобига корхонанинг асосий воситалари ва айланиш маблағлари шаклланади. Бу корхонанинг ўз маблағларининг асосий манбаси ҳисобланади. Хиссадорлик жамиятида устав фонди чиқариладиган барча акциялар қиймати билан тенг бўлиши лозим. Иш натижасига кўра устав фонди миқдорини кўпайиши ёки камайиши мумкин, яъни қўшимча акциялар

чиқариш ёки уларнинг номинал қийматини ошириш орқали устав фонди кўпайиши мумкин. Муомаладан акцияларни қайтариб олиш туфайли эса устав фондини камайтириш мумкин. Устав фонди - корхоналарнинг ўз маблағларининг манбаи ҳисобланади. Бундан ташқари корхоналарнинг устав фонди асосий воситаларни қайта бахолаш ҳисобига, акцияларни номинал қийматидан кўра баланд нархда сотиш ҳисобига, ишлаб чиқаришга бепул асосий воситаларни сотиб олиш ҳисобига кўпайиши мумкин. Асосий воситаларни қайта бахолаш: асосан чуқур иқтисодий кризис вақтида ва пулнинг қадрсизланиши ҳисобига амалга оширилади, хозиргача бизнинг республикамизда асосий воситалар 7 мартадан ортиқ қайта бахоланган бўлиб, бундай қайта бахолаш жорий йилнинг 1 январ холатига бахоланиб келинмокда. Захира фонди бу фонд фойдадан ажратмалар ҳисобига ташқил қилинади. Фонднинг асосий мақсади бўлиб, фавқулотда зарарларни қоплаш, акцияларни қайта сотиб олиш ҳисобланади. Жамғарма фонди бу фонд корхоналарнинг ишлаб чиқаришини кенгайтириш учун ва ишлаб чиқаришни ривожлантириш учун мўлжалланган. Бу фонд ўз олдига куйган мақсадига эришиш учун инвестиция фондидан ва амортизация фондидан фойдаланади.

Фойдаланилган адабиётлар 1. «Корхоналар тўғрисида»ги қонун. 1991-2006 йиллар. 2. «Хусусий корхоналар тўғрисида»ги қонун. 2003 йил. 3. «Банкротлик тўғрисида»ги қонун. 2005 йил 16-декабрь. 4. «Тадбиркорлик фаолияти эркинлигининг кафолатлари тўғрисида»ги қонун. 2000 йил 25 май. 5. Вазирлар махкамасининг 2001 йил 22 июндаги «Нақд пул муомаласини мустахкамлаш ва тижорат банкларининг масулиятини оширишга доир қўшимча чора тадбирлар тўғрисида»ги қарори. 6. Вазирлар махкамасининг 2003 йил августдаги «Паст рентабелли зарар кўриб ишлаётган иқтисодий ночор давлат корхоналарини ва объектларини хусусийлаштиришни жадаллаштиришга доир қўшимча чора тадбирлари тўғрисида»ги қарори. 7. Вазирлар махкамасининг 2001 йил 10 сентябрдаги 366 сонли «Кичик корхоналар, дехқон фермер хўжаликларини маблағ билан тағминлаш моддий техник таъминлаш уларга божхона имтиёзларини бериш банк хизматларини кўрсатиш бўйича қўшимча чора тадбирлар тўғрисида»ги қарори. www . ziyonet . uz

Похожие

Корхоналар молиясини ташкил этиш ва шакллантиришнинг ўзига хос хусусиятлари

Бизнес фаолиятини ташкил этишнинг ўзига хос хусусиятлари

Туризмнинг мазмуни ва ўзига хос хусусиятлари

Меҳмонхона ва ресторан хўжалигининг ўзига хос хусусиятлари

Мехмонхона ва ресторан хизматларининг ўзига хос хусусиятлари