Корхона капитали ҳисоби - Экономика - Рефераты

Корхона капитали ҳисоби

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

102.5 KB

Корхона капитали ҳисоби Режа : 1.Якка мулкчилик шароитида хусусий капитал ҳисобининг хусусиятлари. 2. Шерикчилик корхоналарида хусусий капитал ҳисобининг хусусиятлари. 3. Хиссадорлик жамиятларида хусусий капитал ҳисобининг хусусиятлари. 4. Акциялар чиқариш билан боғлиқ бўлган муомалалар ҳисоби. 5. Акцияларга дивидендлар ҳисоблаш ва тўлаш муомалалари ҳисоби. 6.Сотиб олинган ўз акциялари ҳисоби. 7.Тақсимланмаган фойда ҳисоби.

1.Якка мулкчилик шароитида хусусий капитал ҳисобининг хусусиятлари. Молиявий ҳисоб ва молиявий ҳисобот шакллари, уларда акс эттириадиган молиявий ҳисобот элементлари билан танишиш давомида ўқувчи учун барча элементларнинг таърифи берилган эди. Ушбу мавзу бўйича ана шу элементлардан бири бўлмиш капитал тушунчасига яна бир карра қайтамиз. Юқорида келтирилган таърифга кўра капитал - бу соф активлар бўлиб, у ҳўжалик субъектининг эгалик улушини кўрсатади. Демак: Капитал = Активлар - мажбуриятлар Бошқачарок қилиб айтганда, капитал бу иқтисодий ресурсларнинг ўз маблағлари эвазига ташкил қилинган қисмини акс эттирувчи кўрсаткичдир. Бозор иқтисодиёти шароитида эса ҳўжалик фаолиятининг учта ташкилий- хуқуқий шакллари мавжуд бўлиб ( якка тартибдаги, шерикчилик асосидаги, хиссадорлик жамиятлари), уларга мос равишда капитал тушунчаси ҳам турлича шаклланади ва ҳисобга олинади. Агар якка тартибдаги, яъни хусусий фирмалар бўлса, капитал улар учун мулкдорларнинг пай ва улушлари эвазига шаклланади. Масалан, фирма эгаси ўз Низомида 300000 сумлик маблағни фаолиятга куймокчи эканлигини баён этган. Ушбу фирма иш бошлаганда, унинг капитали қуйидагича ёзув билан акс эттирилади: дт Таъсисчиларнинг Устав капиталига қарзи -300000 сум кт Устав капитали -300000 сум Агар мулкдор пул ёки бошқа маблағларни фирмага топширса: дт Пул ёки бошқа маблағлар - 300000 сум кт Таъсисчиларнинг қарзлари -300000 сум 2. Шерикчилик корхоналарида хусусий капитал ҳисобининг хусусиятлари.

Шерикчилик асосида ҳўжалик юритилганда, шериклар томонидан қўйилган , уларнинг улушини акс эттирувчи суммалар ҳам юқоридаги тахлитда амалга оширилади. 3. Хиссадорлик жамиятларида хусусий капитал ҳисобининг хусусиятлари. Капитални ҳисобга олиш масаласида акционерлик жамиятларининг ўзига хос хусусиятлари мавжуд. Акционерлик жамиятлари Устав капитали ҳисоби бўйича ишлатиладгина асосий атамалар таърифини бериш лозимдир. Акциялар нима, улар нима учун чиқарилади, акционерлик жамиятлари ёки корпорациялар нима = Акциялар - эгалик хуқуқини акс эттирувчи қимматбаҳо кагоздир. Акцияларни корпорациялар хусусий капитални шакллантириш ёки куайтириш мақсадида чиқарадилар. Корпорациялар - маълум бир қонуний хуқуқларга эга бўлган мустақил хуқуқий шахслар бўлиб, уларнинг имтиёзлари ҳамда хуқуқлари корпорация эгаларининг имтиёзлари ва хуқуқларидан фарқ қилади. Акционерлик жамиятлари Устав капитали - чиқарилган акцияларнинг номинал ёки эълон қилинган қийматига тўғри келувчи капиталдир. Акцияларнинг номинал қиймати - бу қимматбаҳо қоғозда акс эттирилган ва устав капитали қийматини аниқлаш учун ишлатиладиган қийматдир. Кўп корпорациялар икки хил акциялар чиқаришади: оддий ва имтиёзли. Оддий акциялар - бу корпорациянинг қолдиқ капиталини ифода этувчи воситалардир. Уларга овоз бериш хуқуқи берилган бўлади. Бу эса оддий акциялар эгаларининг директорлар кенгаши аъзоларини сайлаш имкониятини англатади.

Имтиёзли акциялар бир ёки бир неча позициялар бўйича имтиёзларга эгадирлар. Масалан, уларга дивидендлар молиявий натижалардан қатъий назар урнатилган ставкалар бўйича тўланади, бундан ташқари, корпорация йўқотилаётганда унинг мулкига эгалик қилиш бўйича ҳам имтиёзлар берилади. Акциялар бўйича акция эгаларига ҳисобот йили якунлари асосида дивидендлар тўланади. Дивидендлар - акционерлар орасида, одатда, пул маблағлари кўринишида, корпорация фойдасининг (аниқроғи активларининг бир қисмининг) тақсимланишидир. Корпорация хусусий капитали икки категорияга ажратилади: инвестиция қилинган, яъни куйилма қилинган капитал ва тақсимланмаган фойда. Хусусий капитал ўз навбатида қуйидаги учта таркибий қисмдан иборат: Устав капитали, кушилган капитал ва заҳира капитали. Устав капиталининг шаклланиши Ўзбекистон Республикаси қонунчилиги ҳамда ҳўжалик юритувчи субъектлар таъсис хужжатлари билан тартибга солинади. 4. Акциялар чиқариш билан боғлиқ бўлган муомалалар ҳисоби. Устав капиталининг шаклланишини акционерлик жамиятида қуйидаги мисол ёрдамида кўриш мумкин. Агар компания 100000 дона. Номинал қиймати 10000 сум бўлган акция чиқарса ва ундан 70000 донасини номинал қиймати бўйича сотса, қуйидаги ёзув берилади: дт Пул маблағлари - 700000000 сум дт Таъсисчиларнинг Устав капиталига қарзи -300000000 сум кт Устав капитали - -100000000 сум Акцияларнинг номинал қиймати ҳамда сотиш қиймати баъзи ҳолларда бир-бирига мос тушмаслиги мумкин. Масалан, фараз қилайлик, юқоридаги компания 5000 дона акцияларини 15000 сумдан сотди. Кўриниб турибдики,

умумий суммага 25000000 сум қўшимча маблағ пайдо бўлмокда. Шу сабабли бу сумма “Кушилган капитал” счетида акс эттирилади: дт Пул маблағлари -75000000 сум кт Таъсисчиларнинг Устав капиталига қарзи - 50000000 сум кт Кушилган капитал - 25000000 сум 5. Акцияларга дивидендлар ҳисоблаш ва тўлаш муомалалари ҳисоби. Дивидендлар компания фойдасининг унинг акционерлари Ўртасида ўзаро тақсимланишини билдиради. Одатда дивидендлар накд пул ёки қўшимча акция чиқариш билан тўланиши мумкин. Дивидендларнинг бошқа шакли бўлиб, натурал шаклдаги дивидендлар бўлиши ҳам мумкин, масалан дивидендлар тайёр махсулот: товар ёки бошқа корхона акциялари ( бундай дивидендлар тақсимланмаган активлар бозор қийматида баҳоланади) каби натурал формада тўланиши мумкин. 1. Пул дивидендлари Пул дивидендлари компания соф фойдасининг акционерларга пул шаклида тақсимланишини билдиради. Масалан, 21 январь 1997 й. Директорлар Кенгаши 100,000 суммадан 2% ли чораклик пул дивидендлари тўғрисида эълон қилди (номинал қиймати 100 бўлган 8%ли имтиёзли акциянинг бир йиллик дивиденднинг 1/4 қисми) . Дивидендлар 1 март 1997 й. тўланади . 21 январь 1997 й. Тақсимланмаган фойда ...................................2000 Тўланадиган дивидендлар................................................2000 1 март 1997 й. Тўланадиган дивидендлар ..............................2000 Пул маблағлари .................................................................2000 2. Акциялар билан тўланадиган дивидендлар

Акциялар билан тўланадиган дивидендлар компания активлари ёки мажбуриятларида ўзгаришларга олиб келмайди,чунки дивидендлар пул маблағлари шаклида тўланганлиги каби маблағларнинг тақсимланиши содир бўлмайди. Акциялар билан тўланадиган дивидендлар фақат капитал тузилишининг ўзгаришига олиб келади. Директорлар Совети қуйидаги мақсадларда акциялар билан тўланадиган дивидендларни эълон қилиши мумкин: 1)компания жорий активларини тежаш мақсадида; 2)акция миқдорини кўпайтириш орқали акция бозор баҳосини тушуриш; 3)икки каррали солиққа тортишдан кўтилиш, чунки бундай тақсимланиш даромад ҳисобланмайди ва тегишли тартибда солиққа тортилмайди; 4)компания тўланган капиталини тақсимланмаган фойда маблағлари ҳисобидан кўпайтириш. Акциялар билан тўланадиган дивидендлар хусусий капиталнинг умумий миқдорига таъсир қилмайди. Бунинг натижасида дивиденд суммасини дивиденд эълон қилинган санада балансда “Тақсимланмаган фойда” моддасидан “Оддий акциялар” ёки “Имтиёзли акциялар” моддасига ўтказилади. Бу сумма жорий бозор баҳолари бўйича қўшимча чиқарилган акциялар қиймати сифатида аниқланади. Масалан , компания хусусий капиталининг қуйидаги тузилишига эга, : Хусусий капитали: Оддий акциялар ном.5 150,000 Қўшимча тўланган капитал 30,000 Жами тўланган капитал 180,000 Тақсимланмаган фойда 900,000 Жами хусусий капитали 1,080,000 25 февралда Директорлар Кенгаши 15 мартгача рўйхатдан ўтган акционерлар Ўртасида 31 мартда тақсимланиши мўлжалланган муомалада бўлган 10% миқдордаги акциялар билан тўланадиган дивидендларни эълон қилди. 25 февралда акцияларнинг бозор қиймати 20 ташкил этди.

25 февраль Тақсимланмаган фойда.......................................60,000 Оддий акциялар …………………………………………………….. ...15,000 Кушилган капитал.………........................................................45,000 30000 акция х 10% к 3000 акция 3000 акция х 20 ҳар бир акцияга к 60000 3000 акция х 5 ҳар бир акцияга к 15000 31 март Тақсимлашга мўлжалланган оддий акциялар .......15,000 Оддий акциялар..........................................................................15,000 Келтирилган мисол натижаси - хусусий капиталини бозор қиймати бўйича 60,000 тақсимланмаган фойдадан тўланган капиталга ўтказиш ва муомлада бўлган акциялар миқдорини 3,000 га кўпайтиришдир. 7.Тақсимланмаган фойда ҳисоби . Таксиланмаган фойда ўзида акционерлар орасида дивидендлар сифатида тақсимланмаган хусусий капиталнинг бир қисмини ифодалайди. Чиқарилган капитал билан бир қаторда, тақсимланмаган фойда активларни сотиб олиш манбаи ҳисобланади. “Тақсимланмаган фойда” счетининг кредити бўйича қолдиқ компания фаолият кўрсатган даврдаги зарарлар,фойда ва дивиденд тўловлари, чиқарилган хиссадорлик капитали реинвестиция тўлови чиқариб ташлангандан сўнг колган соф фойда суммасини ташкил этади. Яъни соф фойда тақсимланмаган фойда суммасини кўпайтиради, шу билан бирга дивидендлар уни камайтиради, шуни таъкидлаш зарурки, тақсимланмаган

фойда корхона активи ҳисобланмайди, уларнинг мавжудлиги : корхона активи фойда олинган операциялар ҳисобига кўпайганлигини билдиради. “Тақсимланмаган фойда” счети дебет қолдиқка (Тақсимланмаган фойда танкислиг дейиладиган), эга бўлиши мумкин, агар зарарлар ва дивидендлар тўлови, ҳўжалик фаолиятидан олинган фойда суммасидан кўп бўлса. Танкислик суммаси баланснинг “Хусусий капитал” бўлимида акс эттирилиб, умумий капитал суммасидан айириб ташланади. Тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисобот Кўпгина компаниялар ўзларининг йиллик ҳисоботларида 4 хил молиявий ҳисоботларни кўрсатади: баланс,молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисобот,тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисобот ва пул маблағлари харакати тўғрисида ҳисобот. Тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисоботда ҳисобот даври мобайнида тақсимланмаган фойда таркибидаги ўзгаришлар сабаблари акс эттирилади. Масалан, тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисоботнинг асосий структураси қуйидагичадир: Компания ХХХХ 31 декабр 20ХХ й. да тугайдиган йил учун тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисобот. 20ХХ й.1 январьдаги тақсимланмаган фойда қолдиғи 500,000 Плюс Соф фойда 278,000 Минус Дивидендлар 100,000 178,000 20ХХ й 31 декабрьдаги тақсимланмаган фойда қолдиғи 678,000 Тақсимланмаган фойдани тузатиш Айрим операциялар тўғридан-турги тақсимланмаган фойдага таъсир қилади, улар тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисоботда очиб берилади. Ҳисоб принципларининг ўзгариши.

Ҳисоб принципларининг ўзгариши ҳисобига соф фойда ва молиявий ҳолат жиддий равишда ўзгариши мумкин. Масалан: товар - моддий заҳираларнинг баҳоланиши ёки амортизация ҳисоблаш усуллари ҳисобига. Субъектлар бир хил усулни ўзгаришларсиз қўллаши керак; агар янги усул эскисига караганда, афзалрок бўлса ва бу ўзгаришлар ўз вақтида молиявий ҳисоботда акс эттирилса ўзгаришларни амалга ошириш мумкин. Масалан: компания 1995 йил 2 январда хизмат муддати 5 йил бўлган дастгохни 30,000га сотиб олди. Компания амортизацияни сонлар сумаси усули бўйича ҳисоблади, 1997 й бошида уни ўзгартиришига қарор қилди ва қийматини бир тёкисда ҳисобдан чиқариши усулига ўтди. Ҳисоб принципларидаги ўзгаришлар таъсири қуйидаги тартибда ҳисобланади: Сонлар суммаси усули бўйича: 2001 йил учун амортизация - 30000 х 5/15 10,000 2002 йил учун амортизация - 30000 х 4/15 8,000 2003 йил бошига тупланган амортизация қолдиғи 18,000 Бир тёкисда ҳисобдан чиқариш усулида (агар қўлланилганда): 2001 йил учун амортизация – 30,000 : 5 6,000 2002 йил учун амортизация 6,000 2003 йил бошига йигилган амортизация қолдиғи 12,000 Фарқи 6,000 Бир тёкисда ҳисобдан чиқариш усули қўлланилганда тупланаган амортизация счети бўйича қолдиқ 6,000 га кам бўлар эди ва бу суммага 2 йилда амортизация харажатлари кам бўлар эди. Ўзгаришлар натижасида фойда солиғи 1,800 га кўп бўлар эди. ( 6,000 х 30 % ). Ўзгариш натижасидаги соф самарадорлик 4,200га (6,000 - 1,800) тенг бўлар эди. Ҳисоб принципларида ўзгаришларга тузатиш: Тупланган амортизация - дастгохлар ............................... 6,000 Тақсимланмаган фойда .................................................................. 4,200 Тўланадиган фойда солиғи .. .......................................................... 1,800

2. Ўтган даврлар учун тузатишлар. Ўтган даврлар учун тузатишлар ўтган даврда содир бўлиб, бироқ унда акс эттирилмаган операцияларни акс эттирадилар, ва кўпчилик ҳолларда чоп этилган молиявий ҳисоботлардаги хатоларни тузатиш ҳисобланадилар. Тақсимланмаган фойда ҳисоб принципларини нотўғри қўллаш ёки математик хато натижасида содир бўлиши мумкин бўлган тасодифий хатоларни тузатиш натижасига тўзатилади. Ҳисоб фаолияти натижасида табиий равишда содир бўладиган жорий тузатиш ва тўғрилашлар, ҳамда жорий ҳисоб давридаги тузатишлар, ўтган давр учун тузатишларига таалукли эмасдир. №1 БХМСга мувофиқ ўтган даврга таъсир қилувчи хатолар жорий ҳисобот даврида тўзатилиши мумкин ёки тақсимланмаган фойдага тузатиш киритилиши мумкин. Масалан: компания томонидан 20000 га сотиб олинган ускуна, ускуналар счети ўрнига харажатлар счетида акс эттирилган. 2004 йил учун молиявий ҳисоботларчоп қилинганидан сўнг, 2005 йил 1майда ушбу хатонинг аниқланиши “Тақсимланмаган фойда” счетини бевосита тузатишни талаб қилади. Фараз қилайлик, бу хато натижасида 2005 йил учун, 8000 солиқ тўланмаган, унда тузатиш проводкалари қуйидаги кўринишга эга бўлади. 1 май 2005 й. Ускуналар .................................................. 20,000 Тақсимланган фойда ................................................ 12,000 Тўланадиган фойда солиғи .................................... 8,000 Ушбу тузатишлар молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисоботда акс эттирилмайди,, лекин молиявий ҳисоботда акс этирилмайди, лекин “Тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисобот”да тақсимланмаган фойданинг бошланғич қолдиғига тазатиш сифатида молиявий ҳисоботда акс эттирилади. Компания ______________ Тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисобот 2005 йил учун

2005 йил 1 январьдаги Тақсимланмаган фойда 500,000 Ўтган давр учун тузатишлар: Ускуна қийматини ишлаб чиқариш харажатларига олиб борилган хатони тузатиш (8,000 солиқ суммасидан ташқари) 12,000 Т у затилган тақсимланмаган фойда 512,000 Плюс: Соф фойда 557,760 Минус: Дивидендлар 50,000 507,760 2005 йил 31 декабрьдаги Тақсимланмаган фойда. 1,019,760 Тақсимланмаган фойдадан ажратмалар Корхона раҳбарининг харакатлари ёки қонунчилик талабига кўра, тақсимланмаган фойда маълум мақсадларга ишлатилиши ёки резервлаштирилиши мумкин. Фойдадан ажратишлар компания ихтиерига кўра, ҳамда контрактда кўзда тўтилган ҳолатда бўлиши мумкин, лекин улар бир хил ҳисобга олинади. Резервлар сифатида маълум бўлган тақсимланмаган фойдадан ажратмалар ишлаб чиқариш кувватларини кенгайтириш, шунингдек сугЎрта заҳиралари каби раҳбариятнинг маъулум режаларига заҳираларини ўз ичига олади. Тақсимланмаган фойдадан ажратмаларнинг ягона мақсади - акция эгларига дивиденд тақсимотини чегаралашдир. Ажратмалар маълум активларга эгалик қилиш билан боғлиқ эмас ва маълум накд суммасини ёки бошқа активларни махсус фондга жойлаштиришни билдирмайди. Бошқа ҳолларда дивидендлар сифатида тақсимланадиган накд суммалар шундай

қилиб маълум мақсадлар учун тегишли ёки масалан қарзларни қоплаш фондини таъминлаш учун ушлаб турилади. Ажратмалар билан бир қаторда, тақсимланмаган фойдага тааллукли бўлган маълумотларнинг муҳим аспекти бўлиб, уни дивидендлар сифатида тақсимлашга қўйиладиган чеклашлар ҳисобланади. Масалан: кредит шартномасида кўзда тўтилишича, тақсимланмаган фойданинг 100000 миқдори дивидент тўлаш учун ссуда копланмагунча рухсат этилмайди. Тақсимланмаган фойдадан ажратмалар “Тақсимланмаган фойда” счетидан “Заҳира капитали” счетига суммаларни ўтказиш орқали амалга оширилади. Тақсимланмаган фойда.................................................... 25,000 Заҳира капитали .......................................................................... 25,000 Ажратмалар ўз мақсади учун хизмат қилгач ёки чекланишлар олиб ташлангач, ажратилган сумма тақсимланмаган фойда таркибига қайтарилиши керак. Ажратилган сумма маълум мақсадлар учун белгиланган сабабли камида йилда бир марта ҳамма ажратилган суммалар таҳлил қилиниши ва ажратилган сумма аниқлиги кўриб чиқилиш керак. Тақсимланмаган фойдадан ажратмалар ҳисоби. Тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисобот одатда асосий 2 та бўлимга бўлинади: (1) ажратилган ва (2) ажратилмаган. Биринчи бўлимда ажратилган сумма счети учун счет бўйича бошланғич қолдиғи, шу даврдаги ҳар қандай кўпайиш ёки камайиш, счет бўйича охирги қолдиқ кўрсатилган. Иккинчи бўлимда ажратилмаган тақсимланмаган фойда счети учун счет бўйича бошланғич қолдиқ, давр давомидаги соф даромад ёки соф зарар, дивидендлар, ажратилган счетга ўтказишлар ва кайтиб тушиш, счет бўйича охирги кодик кўрсатилади. Ҳисоботдаги охирги ракам - бу давр охиридаги тақсимланмаган фойданинг қолдиғидир. Масалан: ашратмаларга эга бўлган тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисобот.

“РРР” корпорацияси. 2004 й. 31 декабрь тугайдиган давр учун Тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисобот Ажратилган суммалар: Ишлаб чиқаришни кенгайтиришга ажратмалар1 январь2004 й 180,000 Қўшимча ажратмалар (қуйида каранг) 100,000 Тақсимланмаган фойдадан ажратмалар 31 декабрь 2004 й. 280,000 Ажратилмаган суммалар: 1 январь 2004 й.га қолдиқ. 1,414,500 Йил учун соф фойда 580,000 1,994,500 Эълон қилинган пул дивидендлари 125,000 Ишлаб чиқаришни кенгайтиришга ажратмаларнинг ўтказиб берилиши (юқорига каранг) 100,000 225,000 2004 й.31 декабрьдаги эркин тақсимланмаган фойда 1,769,500 2004 й. 31 декабрьда жами тақсимланмаган фойда 2,049,500 ТАҚСИМЛАНМАГАН ФОЙДА БЎЙИЧА МАЪЛУМОТЛАРНИ ОЧИБ БЕРИШ Молиявий ҳисоботларда ёки уларнинг тушунтириш хатида қуйидагиларни очиб бериш керак:

а) тақсимланмаган фойданнг структураси - ўтган йил, жорий давр тақсимланмаган фойдаси, ўтган йил, жорий даврдаги айриладиган зарарлар; б) тақсимланмаган фойдадан ажратмалари, заҳира капитали структурасини; в) тақсимланмаган фойдага тегишли чеклашлар, чеклашларнинг амал қилиш муддатини; г) дивидендлар тўлаш шартлари, дивидендлар суммаси ва шакли, имтиезли акциялар суммаси ва шакли, кумулятив имтиезли акцияларда - жамланган дивиденд суммаларини; д) тақсимланмаган фойда тўғрисидаги маълумотни очиб беришда хусусий капитал ва унинг структураси тўғрисида қўшимча маълумотлар бўлиши керак. Қуйидаги мисолдаги каби ; Телекс Инкорпорейтид Акционер капитали тўғрисида ҳисобот 31 декабрь 2004 й.га Имтиез ли акциял ар Оддий акциял ар Тўланг ан капита л оддий акциял ар номина л қиймат идан ортиқ Эркин тақсим ланмаг ан фойда Хазина Акциял арига ажрати л-ган тақсим ланмаг ан фойда Хазина (оддий) акциял ари Жами Қолдиқ 1 январь 2004 йил 500000 0 100000 00 300000 0 150000 0 500000 (50000 0) 1950000 0 Соф фойда 850000 Имтиезли (25000

акциялар бўйича дивидендла р 0) Оддий акциялар бўйича дивидендла р (40000 0) Қўшимча оддий акциялар чиқариш 500000 50000 Хазина акцияларин и сотиб олиш (30000) (30000) Хазина акцияларига ажратмалар -нинг кўпайиши (30000) 30000 31 декабрь 2004й.даги қолдиқ 100000 0 105000 00 305000 0 167000 0 530000 (53000 0) 2022000 0

Фойдаланилган адабиётлар рўйхати 1. И.А.Каримов. Ўзбекистон иқтисодий ислоҳотларни чуқурлаштириш йўлида. Т., Ўзбекистон, 1995. 2. И.А.Каримов. Ўзбекистон - бозор муносабатларига ўтшнинг ўзига хос йўли. Т., Ўзбекистон, 1995. 3. И.А.Каримов. Ўзбекистоннинг сиёсий-ижтимоий ва иқтисодий истиқболининг тамойиллари. Т., Ўзбекистон, 1995. 4. Ўзбекистон Республикасида Мулкчилик тўғрисидаги қонун. 1990 йил 31 октябр. - Ўзбекистон ССР Олий Советининг Ведомостлари, 1990 йил №31- 33. 5. Ўзбекистон Республикасида Мулкчилик тўғрисидаги қонунга ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш ҳақида Ўзбекистон Республикасининг 1993 йил 7 май қонуни - Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг ахборотномаси, 1993 йил, 5-сон. 6. Ўзбекистон Республикасидаги корхоналар тўғрисидаги қонун. 1991 йил 15 феврал - Ўзбекистон Республикаси қонун ва фармонлари. Т. “Ўзбекистон” - 1992. 7. Ўзбекистон Республикасининг Кооперация тўғрисидаги 1991 йил 14 июн қонуни - Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг Ахборотномаси, 1991 йил 8-сон. 8. Ўзбекистон Республикасининг ташқи иқтисодий фаолият тўғрисидаги 1991 йил 14 июн қонуни. - Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг Ахборотномаси. 1991 йил 8-сон. 9. Давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш тўғрисида Ўзбекистон Республикасининг 1991 йил 19 ноябр қонуни. Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг Ахборотномаси, 1992 йил, 1-сон.

10. Монополистик фаолиятни чеклаш тўғрисида Ўзбекистон Республикасининг 1992 йил 2 июл қонуни. - Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг Ахборотномаси. 1992 йил, 10-сон. 11. www.ziyonet.uz 12. www.nur.uz

Похожие

Устав капитали ҳисоби

Корхона мажбуриятлари ҳисоби

Корхона даромадлари ҳисоби

Қўшилган ва резерв капитали ҳисоби

Тадбиркорлик фаолияти ва унинг шакллари. Корхона (фирма) сарф харажатлари ва фойдаси. Тадбиркорлик капитали ва унинг айланиши