Корхона активларини бошқариш - Экономика - Рефераты

Корхона активларини бошқариш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

104 KB

www.arxiv.uz Режа: 1. Корхона активларининг иқтисодий мазмуни ва синфланиши. 2. Айланма активларни шаллантириш жараёнлари. 3. Айланма активларни бошқариш сиёсати.

www.arxiv.uz Корхона активларининг иқтисодий мазмуни ва синфланиши Ҳар қайси корхона хўжалик фаолиятини амалга ошириш учун мулкчилик ҳуқуқини берувчи маълум мулкка эга бўлиши керак. Балансда акс эттирилган корхона ихтиёрида бўлган барча мол-мулк унинг активи дейилади. Корхона активлари кўплаб синфий хусусиятлари бўйича ажратилади. ММ позициясидан уларнинг асосийлари қуйидагилар: 1. Активларнинг ишлаш шакллари . Бу хусусият бўйича уларнинг қуйидаги кўринишлари ажратилади: а) моддий активлар . Улар корхонани характерлайди. Корхонанинг моддий активлари таркибига қуйидагилар тааллуқлидир: - асосий воситалар; - тугалланмаган капитал қўйилмалари; - монтажга мўлжалланган қўйилмалар; - хом ашё ва ярим фабрикатларни ишлаб чиқариш заҳиралари; - кам қийматли ва тез эскирувчи предметларнинг заҳиралари; - тугалланган ишлаб чиқариш; - реализацияга мўлжалланган тайёр маҳсулот захиралари; б) номоддий активлар . Корхонанинг ашёвий шаклга эга бўлмаган, лекин хўжалик фаолиятида қатнашувчи ва фойда келтирувчи активларини характерлайди. Корхонанинг бу кўринишдаги активларига қуйидагилар тааллуқлидир: - корхона томонидан алоҳида табиий ресурслардан фойдаланиш ҳуқуқини сотиб олиш; - ихтироларни ишлатиш учун патент ҳуқуқи; - “нау-хау” — техник, бошқарув, тижорат ва бошқа билимларнинг техник ҳужжатлаштириш, қисқача таъриф, ёзилган ишлаб чиқариш тажрибаси кўринишда расмийлаштирилган йиғиндиси, патентланмаган инновация предмети ҳисобланади; - саноат намунасига ва моделларига берилган ҳуқуқ; - маҳсулот белгиси — эмблема, ўрнатилган тартибда рўйхатга олинган символ ёки расм;

www.arxiv.uz - савдо маркаси — юридик шахснинг фирма номини ишлатиш хуқуқи; - компьютер дастур маҳсулотларини ишлатиш ҳуқуқи; - “Гудвин” — бир бутун мулкий комплекс сифатида корхона бозор баҳоси ҳамда бошқарув тизимини, маҳсулот бозоридаги илғор позицияни, қўлланаётган технология ва бошқаларни янада самарали ишлатиш ҳисобига фойданинг (соҳа бўйича ўртача даражада таққосланади) янада юқори даражаси имконият билан боғлиқ баланс баҳоси орасидаги фарқ; в) молиявий активлар корхонага тааллуқли ёки уни юритишда бўлган турли молиявий қуролларни характерлайди. Корхонанинг молиявий активларига қуйидагилар киради: - миллий валютадаги пул активлари; - чет эл валютадаги пул активлари; - ҳамма шакллардаги дебиторлик қарзлари; - қисқа муддатли молиявий қўйилмалар; - узоқ муддатли молиявий қўйилмалар. 2. Активларнинг айланиш тезлиги ва хўжалик жараёнидаги характери . Ушбу кўрсаткич бўйича корхона активлари қуйидаги кўринишларга тақсимланади: а) айланма (жорий) активлар, жорий ишлаб чиқариш операцион - тижорат фаолиятига хизмат кўрсатади ва бир ишлаб чиқариш - тижорат циклида тўлиқ истеъмол қилинади; б) айланишдан ташқари активлар. 3. Фаолиятнинг алоҳида кўринишларига хизмат кўрсатиш характери. Ушбу шакл бўйича корхона активлари қуйидаги кўринишларига ажратилади: а) операцион активлар . Улар операцион фойда олиш мақсадида корхона ишлаб чиқариш — тижорат фаолиятида бевосита ишлатиладиган мулкий бойликларнинг йиғиндисини англатади. Операцион активлар таркиби қуйидагилардан иборат: - ишлаб чиқаришнинг асосий воситалари; - операцион жараёнга хизмат қилувчи номоддий активлар; - айланма операцион активлар;

www.arxiv.uz б) инвестицион активлар . Булар корхонанинг инвестицион фаолиятини амалга ошириш билан бевосита боғлиқ мулкий бойликлар йиғиндисини ўз ичига олади. Инвестицион активлар таркиби қуйидагилардан иборат: - тугалланмаган капитал қўйилмалари; - монтажга мўлжалланган қўйилмалар; - узоқ муддатли молиявий қўйилмалар ; - қисқа муддатли молиявий қўйилмалар. 4. Активларни шакллантиришда молиявий манбаларнинг характери . Шу кўрсаткич билан мос бўлган корхона активлари қуйидаги кўринишларга ажратилади: а) ялпи инвестиция . Ўзлик ва қарз капитали ҳисобига шаклланган корхонанинг мулкий бойликлари (активлари) нинг ҳамма йиғиндини ўз ичига олади; б) соф активлар . Фақат корхонанинг ўзлик капитали ҳисобига шаклланган, мулкий бойликлари (активлари) нинг баҳовий йиғиндисини характерлайди. 5. Активларга эгалик қилиш характери . Ушбу шакл бўйича корхона активлари қуйидаги кўринишларга ажратилади: а) ўзлик активлари . Унга корхона доимий ихтиёрида бўлган ва унинг баланси таркибида акс эттирилган активлар тааллуқлидир; б) ижарага олинган активлар . Унга қонуний ижара (лизинг) шартномасига биноан корхона ихтиёрида вақтинчалик турган активлар киради. 6. Активларнинг ликвидлик даражаси . Корхона активларини бу белгига мос ҳолда қуйидаги кўринишларга ажратиш қабул қилинган: а) абсолют ликвид шаклидаги активлар . Уларга реализация талаб этмайдиган ва тўловларнинг тайёр манбасини ўзида акс эттирувчи активлар тааллуқлидир. Бу кўринишдаги активлар таркибига қуйидагилар киради: миллий валютадаги пул маблағлари, чет эл валютасидаги пул маблағлари ва бошқалар; б) юқори ликвидли активлар . Уларга жорий молиявий мажбуриятлар бўйича тўловларни ўз вақтида таъминлаш мақсадида пул шаклига жорий бозор баҳосини йўқотмасдан, айланадиган (қоидага биноан бир ойлик муддатгача) активлар

www.arxiv.uz гуруҳи тегишлидир. Бу қисқа муддатли молиявий қўйилмалар ва қисқа муддатли дебиторлик қарзларидир; в) ўртача ликвидли активлар . Бу кўринишга ўз бозор баҳосини ҳеч қандай йўқотишсиз бир ойдан олти ойгача муддатда пул шаклини конверсирлайдиган активлар тааллуқлидир; Уларга қисқа муддатли қарзлар ва реализацияга мўлжалланган тайёр маҳсулот захираларидан ташқари дебиторлик қарзларининг барча шакллари киради; г) кучсиз ликвидли активлар . Уларга маълум вақт даври тугашидан кейин ўз жорий бозор баҳосини ҳеч қандай йўқотишсиз пул шаклига конверсирлайдиган активлар тегишлидир (ярим йил ва юқори). Бунга хом ашё ва ярим фабрикатлар заҳиралари, тугалланмаган капитал қўйилмалари, монтажга мўлжалланган қурилишлар, номоддий актив, узоқ муддатли молиявий қўйилмалар; д) ликвидли бўлмаган актив . Бу гуруҳга ўзлари мустақил сотилиш имконига эга бўлмаган корхона активлари киради (улар бир бутун «ашёвий» мулк таркибидагина сотилиши мумкин). Бундай активларга қуйидагилар тегишлидир: - умидсиз дебиторлик қарзлар; - келгуси давр харажатлари; - жорий ва ўтган йиллар зарарлари (корхона балансининг активида акс эттирилган). Ушбу синфланишни ҳисобга олиб корхона активларини молиявий бошқариш жараёни кўриб чиқилади. Айланма активларни шакллантириш жараёнлари Айланма активларни бошқариш молиявий менежмент операцияларининг жуда кенг қисмини ташкил этади. Бу уларнинг корхонанинг тўлов қобилиятини, рентабеллигини ва молиявий фаолиятини, бошқа мақсадли натижаларини таъминлашдаги юқори роли билан боғлиқ.

www.arxiv.uz Молиявий менежмент назарияси корхона айланма активлари шаклланишининг уч томонлама йўналишини кўриб чиқади — консерватив, меъёрий ва агрессив. Консерватив йўналиш нафақат операцион фаолиятнинг нормал юришини таъминловчи, унинг барча кўринишларига бўлган жорий эҳтиёжни тўлиқ қондириш, балки олдиндан кўрилмаган қийин ҳолатларда корхонани хом ашё ва материаллар билан таъминлаш, дебиторлик мажбуриятларининг инкассацион тутилиши, харидорларнинг талабини, активизациялар ва бошқа учун юқори ўлчамли резервлар яратишни ҳам кўриб чиқади. Бундай йўналиш операцион ва молиявий таваккалчиликни камайтиришни кафолатлайди, лекин айланма активларни самарали ишлатишга — уларнинг айланишига ва рентабеллик даражасига салбий таъсир кўрсатади. Меъёрий йўналиш . Айланма активларни шакллантиришда унинг ҳамма кўринишлари жорий эҳтиёжини тўлиқ қондиришни таъминлаш ва корхонанинг операцион фаолиятида содир бўладиган туркум тўхталиш ҳолатида уларни ўлчашга мос нормал суғуртани яратишга йўналтирилган. Бундай йўналиш молиявий ресурсларни ишлатишнинг самарадорлик даражаси ва таваккалчилик даражаси орасидаги нисбатнинг реал шароитлари учун ўртачасини таъминлайди. Айланма активларни шакллантиришнинг агрессив йўналиши ушбу активларни алоҳида кўринишлари бўйича суғурта резервларининг ҳамма шаклларини минимизациялашдан иборат. Операцион фаолият давомида узилишларнинг бўлмаслиги, айланма активларни шакллантиришнинг ушбу йўналиши уларни ишлатиш самарадорлигининг юқори даражасини таъминлайди. Корхонанинг айланма активларини мақсадга мувофиқ бошқариш уларни қуйидаги асосий шакллари бўйича синфлаш заруриятини аниқлайди. 1. Шакллантиришнинг молиявий манбалари хусусияти бўйича ялпи, соф ва ўзлик айланма активларга ажратилади: а) ялпи айланма активлар . Ўзлик ва қарз капитали ҳисобига шаклланган активларнинг умумий ҳажмини характерлайди. Корхона ҳисобот баланси таркибида активнинг иккинчи қисми (суммаси) йиғиндисини акс эттиради;

www.arxiv.uz б) соф айланма активлар (ёки соф ишчи капитал). Ўзлик ва узоқ муддатли қарз капитали ҳисобига шаклланган актив ҳажмини характерлайди. Соф айланма активлар (суммаси) йиғиндиси қуйидаги формула бўйича ҳисобланади: СААқ АА - қММ бу ерда: САА - корхонанинг соф айланма активлар йиғиндиси; АА – корхонанинг янги айланма активлари; қММ - корхонанинг қисқа муддатли жорий мажбурияти. в) ўзлик айланма активлар . Корхонанинг ўзлик капитали ҳисобига шаклланган акцияни характерлайди. Корхонанинг ўзлик айланма активларининг йиғиндиси қуйидаги формула бўйича аниқланади: ЎАААА - УМК - қММ бу ерда: ЎАА - корхонанинг ўзлик айланма активлари (суммаси) йиғиндиси; АА - корхонанинг ялпи айланма активлар йиғиндиси; УМК - корхонанинг айланма активига инвестицияланган узоқ муддатли қарз капитали; қММ - корхонани қисқа муддатли (жорий) молиявий мажбуриятлари. 2. Молиявий менежмент амалиётда айланма активлар кўринишлар бўйича қуйидаги шаклларда синфланади: а) хом ашё, материал ва ярим фабрикатлар заҳиралари. Айланма активларнинг ушбу кўриниш корхонанинг ишлаб чиқариш фаолиятини таъминловчи заҳира шаклидаги материаллар оқими ҳажмидан ташкил топган; б) тайёр маҳсулот заҳиралари . Айланма активларнинг ушбу кўриниши реализацияга мўлжалланган маҳсулот заҳиралари шаклидаги чиқувчи материаллар оқимининг ҳажмини характерлайди; в) дебиторлик мажбуриятлари . Булар корхона фойдасига бўлган мажбуриятлар йиғиндисини, яъни юридик ва жисмоний шахслардан товарлар,

www.arxiv.uz ишлар, хизматлар, берилган бўнаклар ва бошқа ҳисоблар бўйича тақдим этган (тўлайдиган) молиявий мажбуриятларни характерлайди; г) пул активлари . Буларга нафақат миллий ва чет эл валютасидаги пул маблағлари қолдиғи, балки вақтинчалик бўш бўлган пул активларининг қолдиғини инвестиция шаклида ишлатишга асосланган қисқа муддатли молиявий қўйилмалар йиғиндиси ҳам тааллуқлидир; д) айланма активларнинг бошқа кўринишлари . Буларга юқорида санаб ўтилган кўринишлар таркибига кирмайдиган айланма активлар тааллуқлидир (келгуси давр харажатлари). 3. Операцион жараёнга қатнашиш характери бўйича айланма активлар корхонанинг ишлаб чиқариш циклига хизмат кўрсатувчи айланма активлар (хом ашё, материаллар ва ярим фабрикатлар заҳиралари, тугалланмаган ишлаб чиқариш ҳажми, тайёр маҳсулот заҳираси) ва корхонанинг молиявий (пул) циклига хизмат қилувчи айланма активларга (дебиторлик мажбуриятлари ва бошқалар) ажратилади. Айланма активларни ушбу хусусиятлари бўйича янада кенгроқ ажратиш корхонанинг ишлаб чиқариш ва молиявий (пул) цикли хусусиятида кўриб чиқилади. 4. Айланма активлар ишлаш даври бўйича қуйидаги кўринишларга ажратилади: а) айланма активларнинг доимий қисми . Бу мавсумий ва корхонанинг операцион фаолияти тебранишларига боғлиқ бўлмаган ва товар моддий бойликлари заҳираларини мавсумий сақланишини муддатидан илгари олиб чиқиш ва мақсадли йўналиш шаклланишига алоқадор бўлмаган ўлчамнинг ўзгармас қисмини ўзида акс эттиради; б) айланма активларнинг ўзгарувчан қисми . Бу корхонанинг хўжалик фаолиятининг алоҳида даврларида товар моддий бойликлари мавсумий заҳираларини шакллантириш зарурияти, маҳсулот реализацияси ва ишлаб чиқариш ҳажмининг мавсумий ўсиши билан боғлиқ бўлган ўзгарувчан қисмни ўзида акс

www.arxiv.uz эттиради. Айланма активларнинг ушбу кўриниши таркиби одатда унинг максимал ва ўртача қисмларига ажратилади. Корхона айланма активларини бошқариш унинг операцион циклини шакллантиришнинг конкрет хусусиятлари билан алоқадор. Операцион цикл айланма активларнинг барча суммасининг тўлиқ айланиш даврини ўзида акс эттиради, бу жараёнда уни алоҳида кўринишларининг алмашуви содир бўлади. Операцион цикл жараёнида корхонанинг айланма активлари ҳаракати кетма- кет ўз шаклини алмаштирувчи тўрт асосий босқичларга тўғри келади. Биринчи босқичда пул активлари (қисқа муддатли молиявий қўйилмалар шаклидаги субститутларини қўшиб) хом ашё ва материалларни сотиб олиш учун ишлатилади, яъни моддий айланма активларнинг кирувчи заҳиралари. Иккинчи босқичда моддий айланма активларнинг кирувчи заҳиралари бевосита ишлаб чиқариш фаолияти натижасида тайёр маҳсулот заҳирасига айланади. Учинчи босқичда тайёр маҳсулот заҳиралари истеъмолчилар томонидан сотиб олинади ва уларнинг тўловларга қадар, дебиторлик қарзларига айланади. Тўртинчи босқичда инкассирлашган (яъни тўланган) дебиторлик қарзлари яна пул активларига айланади. Айланма активларнинг ишлатилиши, самарадорлиги, тузилиши ва ҳажмига сезиларли таъсир этувчи операцион (ишлаб чиқариш тижорат) циклнинг зарурий характеристикаси - бу унинг давомийлиги ҳисобланади. У ўз ичига корхона моддий айланма активларининг кирувчи заҳираларини сотиб олиш учун пул маблағларини сарфлаш моментидан сотилган маҳсулотлари учун пул тушумлари моментигагина бўлган вақтни олади. Корхона операцион цикли давомийлигининг принципиал формуласи қуйидаги кўринишга эга: ОЦДқАД ПА қАД МЗ қ АД ТМ қ ИД ДК бу ерда: ОЦД - корхона операцион цикли давомийлиги, кун;

www.arxiv.uz АД ПА - пул активларининг қолдиғи ўртача айланиш даври кун; АД МЗ - айланма активлар таркибидаги хом ашё, материаллар ва бошқа ишлаб чиқаришнинг моддий омиллари заҳираларида айланиш давомийлиги, кун; АД ТМ - тайёр маҳсулот заҳираларининг айланиш давомийлиги, кун; ИД Дқ - дебиторлик қарзларини инкассацион давомийлиги, кун. Операцион цикл ичида айланма активлар бошқариш жараёнида уни иккита асосий ташкил этувчиси ажратилади: 1) корхонанинг ишлаб чиқариш цикли; 2) молиявий цикл (ёки корхонанинг пул айланиш цикли). Корхонанинг ишлаб чиқариш цикли . Корхонага хом ашё, материаллар ва ярим фабрикатларнинг келиб тушиши моментидан бошлаб улардан тайёрланган маҳсулотни харидорларга етказиб бериш даврида тугайдиган ишлаб чиқариш циклига хизмат кўрсатиш учун ишлатиладиган айланма активлар материал элементларининг тўлиқ айланиши даврини характерлайди. Корхона ишлаб чиқариш циклининг давомийлиги қуйидаги формула бўйича аниқланади: ИЧЦДқАД ўр қАД ТИғЧ қАД ТМ бу ерда: ИЧЦД - ишлаб чиқариш циклининг давомийлиги, кун; АД ўр - хом ашё заҳирасининг ўртача айланиш даври, кун; АД ТИғЧ - тугалланмаган ишлаб чиқаришни ўртача ҳажмининг айланиш даври, кун; АД ТМ - тайёр маҳсулотнинг ўртача заҳираси айланиш даври, кун. Молиявий цикл (пул айланишининг цикли) корхонанинг айланма активларига инвестиция қилинган, олинган хом ашё, материал ва ярим фабрикатлар учун кредиторлик мажбуриятларни тўлаш давридан бошлаб етказиб берилган тайёр маҳсулот учун дебиторлик қарзлари инкассацияси билан тугалланадиган пул маблағларининг тўлиқ айланиш даврини акс эттиради.

www.arxiv.uz Корхона молиявий циклининг давомийлиги (ёки пул айланиши цикли) қуйидаги формула орқали топилади: МЦДқИЧЦДқАД Дқ -АД Кқ бу ерда: МЦД – корхона молиявий циклининг давомийлиги (ёки пул айланиш цикли), кун; ИЧЦД - корхона ишлаб чиқариш циклининг давомийлиги, кун; АД Дқ - дебиторлик қарзлари айланишининг ўртача даври, кун; АД Кқ - кредиторлик қарзлари айланишининг ўртача давр, кун; Корхона молиявий ва ишлаб чиқариш цикли орасида узвий алоқа мавжуд. Корхона айланма активлари муомаласининг алоҳида цикли шаклланишини алоҳида мисолда кўриб чиқамиз: қуйидаги маълумотлардан келиб чиққан ҳолда корхонанинг молиявий, ишлаб чиқариш ва операцион цикллари давомийлигини аниқланг.  хом ашё, материаллар заҳиралари баҳоланишининг ўртача даври 25 кунни ташкил этади.  тугалланмаган ишлаб чиқариш айланиши ўртача айланиш даври 8 кунни ташкил этади.  тайёр маҳсулот заҳираларининг ўртача айланиш даври 19 кунни ташкил этади.  дебиторлик қарзлари ўртача айланиш даври 20 кунни ташкил этади.  пул активларининг ўртача айланиш даври 3 кунни ташкил этади.  кредит мажбуриятлари айланишининг ўртача даври 16 кунни ташкил этади. Ушбу кўрсаткичларнинг миқдорларини юқорида келтирилган формулаларга қўйиб, қуйидагиларга эга бўламиз: 1. ОЦДқ25қ8қ19қ20қ3қ75 кун; 2. ИЧЦДқ25қ18қ19қ52 кун; 3. МЦДқ52қ25-16қ56 кун.

www.arxiv.uz Айланма активларни бошқариш сиёсати Айланма активларга инвестиция қилинган молиявий ресурсларнинг маълум ҳажми айланма капитални тезлаштириш ва доимий тўлов қобилиятини белгилайдиган ва тўлов қобилиятини таъминлайдиган уларнинг кўринишларнинг турлилиги ва конкрет турли кўринишлари, шунингдек бир қанча бошқа шартлар айланма активларни бошқариш билан алоқадор бўлган молиявий менежментнинг мураккаб вазифасини таърифлайди. Бу вазифалар ва уларнинг реализация механизми комплекси корхонада ишлаб чиқиладиган айланма активларни бошқариш сиёсатида ўз аксини топади. Айланма активларни бошқариш сиёсати айланма активларнинг зарурий ҳажмини ва таркибини, уларни молиялаштириш ва манбаларининг тузилишларини оптималлаштириш рационализациялашни шакллантиришдан ташкил топган корхонанинг умумий молиявий стратегиясининг бир қисмини ўзида акс эттиради. Айланма активларни бошқариш сиёсати қуйидаги асосий босқичлар бўйича ишлаб чиқилади. Биринчи босқич — корхона айланма активларининг ўтган даврдаги таҳлили. Биринчи босқичда корхона айланма активлари умумий ҳажмининг динамикаси — уларнинг ўртача суммалари ўзгариш суъратларини сотилаган маҳсулот ҳажмининг ўзгариш суъратлари билан таққослаш ва барча активларнинг ўртача суммасини корхона активларининг умумий суммаси билан таққослаш кўриб чиқилади. Таҳлилнинг иккинчи босқичида корхона айланма активлари таркиби динамикаси, унинг асосий кўринишлари — хом ашё, материаллар ва ярим фабрикатлар заҳиралари, тайёр маҳсулот заҳиралари, дебиторлик қарзлари, пул активлари қолдиқлари кўриб чиқилади. Таҳлилнинг ушбу босқичи жараёнида айланма активларнинг бу кўринишлари ҳар бирининг йиғиндиси ўзгариши суръати сотилган маҳсулот ва ишлаб чиқариш ҳажмининг ўзгариши суръати билан таққосланиб ўрганилади ва ҳисоблаб чиқилади. Айланма активлар асосий кўринишлари

www.arxiv.uz соф оғирлигининг динамикаси уларнинг умумий йиғиндиси (суммаси)да ҳисобланади. Корхона айланма активлари таркибининг уларнинг айрим кўринишлари бўйича алоҳида таҳлили уларни ликвидлик даражасини баҳолаш имконини беради. Таҳлилнинг учинчи босқичида айланма активларнинг алоҳида кўринишлари ва умумий йиғиндисининг айланиши ўрганилади. Ушбу таҳлил айланиш коэффициенти ва айланма активларни айланиш даври кўрсаткичларини ишлатиш орқали амалга оширилади. Таҳлил жараёнида корхонанинг операцион молиявий ва ишлаб чиқариш циклларининг тузилиши ва умумий давомийлигини аниқловчи асосий омиллар тадқиқ этилади. Таҳлилнинг тўртинчи босқичида айланма активларнинг рентабеллиги аниқланади. Уларни аниқловчи омиллар тадқиқ этилади. Таҳлил жараёнида айланма активларнинг рентабеллик коэффициенти ҳамда ушбу кўринишдаги активларга қўллаш мумкин бўлган Дюпон модели ишлатилади. Бу қуйидаги кўринишга эга: Р АА қР СМ * А АА бу ерда: Р АА - айланма активлар рентабеллиги; Р СМ - сотилган маҳсулот рентабеллиги; А АА - айланма активлар айланиши. Таҳлилнинг бешинчи босқичида айланма активларни молиялашнинг асосий манбалари таркиби - бу активларга инвестиция қилинган молиявий манбалар умумий ҳажмидаги соф оғирлиги ва йиғиндисининг ўзгариши кўриб чиқилади. Айланма активларни молиялаш тузилмасининг манбаларини жамлаш молиявий таваккалчилик даражасини аниқлайди. Ўтказилган таҳлил натижалари корхонадаги айланма активларни бошқариш самарадорлигининг умумий даражаси ва келгуси даврда уларни оширишнинг асосий йўналишларини аниқлашга имкон беради.

www.arxiv.uz Адабиётлар : 1. И.А. Каримов. Ўзбекистон иқтисодий ислоҳотларни чуқурлаштириш йўлида. Т.: Ўзбекистон, 1995. 2. И.А. Каримов. Ўзбекист 3. он XXI аср бўсағасида : хавфсизликка таҳдид , барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари . Т.: Ўзбекистон, 1996. И.А. Каримов. Яратиш йўлида. Т.:Ўзбекистон, 1997. 4. Финансў Ғ Под редакцией В . М . Родиновой . М .: Финансў и статистика , 1995. 5. Д . Шим и Д . Сигел . Финансовўй менеджмент . М .,1996. 6. Д . Шим и Д . Сигел . Методў управления стоимостью и анализа затрат . М ., 1995. 7. А . Д . Шеремет , Р . С . Сайфулин . Методика финансового анализа . М .: Инфра , 1995. 8. И . Н . Герчекова . Менеджмент . М .: Банки и биржи , 1995. 9. И . А . Бланк . Основў финансового менеджмента . Киев , 1999. 10. И . А . Ковалев . Управление финансами . М .,1998 .

Похожие

Корхона активларини бошқариш 2

Қишлоқ хўжалиги корхоналарининг жорий активларини бошқариш

Қишлоқ хўжалиги корхоналарининг узоқ муддатли активларини бошқариш

Корхона ва ташкилотларда персонални бошқариш стратегияси

Корхона ва ташкилотлардаги хизмат мартабасини бошқариш