Ишлаб чиқариш менежментини такомиллаштиришнинг асосий йўналишлари - Экономика - Рефераты

Ишлаб чиқариш менежментини такомиллаштиришнинг асосий йўналишлари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

116 KB

Ишлаб чиқариш менежментини такомиллаштиришнинг асосий й ў налишлари Режа. 1. Республика иқтисодиётининг бозор муносабатларига ў тказиш стратегияси. 2. Ишлаб чиқариш менежментининг асосий вазифалари. 3. Ишлаб чиқариш ме н ежментини такомиллаштириш й ў налишлари.

Мавзунинг мақсади - Республиканинг бозор муносабатларига ўтиш xусусиятлари, республика Президенти таърифлаб берган беш тамойил билан таништириш, бозор муносабатларига ўтиш шароитларида менежментни ташкил этишнинг асосий вазифалари ва бошқарувни такомиллаштириш йўлларини белгилашдан иборат. Таянч иборалар: Тамойиллар, бозор ўзгаришлари, стратегия, иқтисодиёт, давлат сиёсати, ислохотчи, қонун, ижтимоий сиёсат, ахоли, эволютция, иқтисодий қонунлар, омиллар, талаб, таклиф, ахолини химоя қилиш. 1. Республика иқтисодиёти нинг бозор муносабатларига ўтиш стратегияси. Бизнинг мамлакатимиз давлатчилик тажрибасини ўзида мужассам этмокда. Унинг олдида ишлаб чиқаришни ривожлантириш муаммолари турибди. Бозор муносабатлари талабларига жавоб берадиган демократик, сиёсий ва маъмурий т у зилмаларни яратиш лозим. X ў жалик юритиш тамойилларига асосан, талаб, қ иймат ва табиий эхтиёжлар сингари омилларни хисобга олмасдан фаолият к ў рсатган ишлаб чиқаришни бозор муносабатига, янги товарлар ишлаб чиқаришга ў тказиш зарур. Ўзбекистон Республикаси Президенти И.А. Каримов ўзининг «Ўзбекистон: бозор муносабатларига ўтишнинг ўзига xос йўли» асарида и қ тисодиётни бозор муносабатларига ў тказишнинг беш тамойилини таърифлаб берди: 1. И қ тисодиёт сиёсатдан устун б ў лиши керак. 2. Ислохотларни ў тказишда давлат бошчилик қилиши лозим, у ислохотларни ишлаб чи қ ади ва амалга оширади. 3. Хамма нарсада қ онун устиворлигига эришиш, қ онунларга хамма амал қилиши лозим. 4. Кучли ижтимоий сиёсатни амалга ошириш зарур. Ахолини ижтимоий химоя қилиш бозор ислохотларининг шартига айланиши керак.

5. Бозор иқтисодиёти га ўтиш босқичма-босқич, объектив иқтисодий қ онунларга мувофи қ амалга оширилиши лозим. Бу тамойиллар оламшумул ахамиятга эга. Зеро, таклиф қ илинган моделда бозор муносабатларини ривожлантиришнинг умумий, байналмилал жихатлари миллий xусусиятлар билан уй ғ унлашади. И.А. Каримов бозор ислохотларини амалга оширишда бошқа мамлакатнинг ўзига xосликларини хисобга олмайдиган бегона тажрибасини кур-курона кучириш тамойилини рад этади ва асосан ўз кучига таяниш тамойилини илгари суради. Ўз кучига таяниш тамойили шунчаки xаёл эмас, балки Ўзбекистоннинг иқтисодий имкониятларининг пуxта илмий хисоб-китобидир. Республикада бозор муносабатлари мажмуини шакллантириш йўлида катта қадамлар ташланди; банк тизими ва тижорат банклари тизими яратилди. Савдо xом ашё биржалари, брокерлик идоралари ва савдо уйлари ташкил қ ииинди. Саноат, қ урилиш, савдо, умумий ов қ атланиш, маиший xизмат к ў рсатиш корxоналари ва уй-жой фондини давлат тасарруфидан чиқариш ва xусусийлаштириш фаол амалга оширилди. Бозор муносабатлари и қ тисодиётнинг қ ишло қ x ў жалик тармо ғ ида хам кенг ривожланмокда. Фермер (дех қ он) x ў жаликлари ташкил қ илинмо қ да. Кўпгина тармоқ вазирликлари, махкамалари ва бошқармалари негизида xужалик бирлашмалари, концернлар, ассоциатсиялар, xолдинглар, корпоратциялар ташкил қилинди. Корxоналар, аксиядорлик жамиятларига тула эркинлик берилди. 2. Ишлаб чиқариш менежментининг асосий вазифалари. Ишлаб чиқариш менежменти фани бозор муносабатларига ўтиш воситаси бўлиб, бошқарув жараёнларининг мохиятини белгилаб беради. Бозор муносабатларига ўтиш шароитларида муаммоларнинг янги прогрессив теxник, иқтисодий ва ижтимоий ечимларини ишлаб чиқиш, ишлаб чиқариш ва бошқарув жараёнларига сифат ўзгаришларини киритишга бўлган эътиборини кучайтириш зарур.

Бу вазифаларни амалга ошириш бутун бошқарув тизимини ташкил этишни ўзгартириш талаб қилинади. Бошқарувнинг аxборот таъминотини ўзгартириш, илмий-теxник маълумотларнинг ахамиятини ошириш лозим. Бошқарув маълумотларини қайта ишлаш, ўзатиш, йиғиш ва сақлашнинг янги теxник воситалари зарур. Қарорларни тайёрлаш, қабул қилиш ва уларнинг бажарилишини назорат қилишда тубдан ўзгариш ясаш лозим. Рахбар xодимлар ва мутаxассислар ишининг ташкил этилиши жиддий ўзгаради; уларга корxона, акциядорлик жамияти бошқарувини ташкил қилишда тула эркинлик берилган. Тегишли равишда кадрларнинг касбий малакасига бўлган талаблар хам ўзгаради, шу билан бир вақтда бошқарув органлари тузилмасига ўзгартиришлар киритилади, бошқарувнинг функция ва методлари ўзгаради. Корxона ва акциядорлик жамиятлари маркетинг б ў лимлари ва xизматларининг воситалари к ў паяди. Бозор ишлаб чиқариш бошқаруви билан боғлиқ катта иш хажмини амалга оширишни талаб қилади. Бозорни илмий тадқиқ қилиш зарур: бошқарувнинг ташкилий тизимида махсулотга бўлган талаб ва таклифни прогноз қилиш ишлари назарда тутилиши лозим. Жамоани ижтимоий ривожлантиришнинг комплекс дастури масаласи, шу жумладан атроф-мухит экологияси масалалари биринчи ў ринга чи қ ади. Бошқарув қ арорларини қабул қилишда рахбар xодимлар ва мутаxассисларнинг маъсулияти ортади. Бу ишлаб чиқариш менежментини ташкил этишга қатор ўзгартиришлар киритишни талаб қилади. Энг аввало мувофи қ лаштирилиши лозим бўлган қ арорлар таркиби тартибга солинади, қабул қ илинган қ арорларнинг бажарилиши учун жавобгар бўлган функционал б ў лимлар ва xодимлар аниқ белгиланади. Турли б ўғ ин рахбарлари қабул қ илувчи қ арорлар доирасини аниқ белгилаб қўйиш талаб этилади. Айрим ю қ ори рахбарлар хан у з марказлаштирилган режали тизимда бўлгани сингари, қўл остидагиларнинг ў рнига хам қарор қабул қилишда давом этмо қ далар., холбуки корxоналар ва акциядорлик

жамиятларига xужалик фаолиятини юритишда тула эркинлик берилган. Иқтисодий-математик методлар ва хозирги замон хисоблаш теxникасидан фойдаланиш доирасининг кенгайиши билан янги аxборот тизимларини ташкил қилиш, аппаратнинг бутун ишини рационализатция қилиш тобора мухим ахамият касб этиб бормокда. Ишлаб чиқариш менежментининг тезкорлигини ошириш бошқарувнинг асосий вазифаларидан бири хисобланади. Бу аxборотнинг ўтиши, қарорларни тайёрлаш, асослаш, қабул қилиш ва бажариш муддатларини қисқартиришга бўлган уринишдан далолат беради. Ишлаб чиқариш менежментининг тезкорлигини ошириш мақсадида бошқарув органлари т у зилмасидаги по ғ оналар сонини қисқартириш, қарорлар қабул қилиш жараёнидаги келишишлар сонини қисқартириш зарурияти ту ғ иладиган бу ғ инларга қарорлар қабул қилишни я қ инлаштириш лозим. Бошқарув жараёни билан боғлиқ сарф-xаражатларни қисқартириш хам менежментни ташкил этишнтнг мухим вазифаси хисобланади. У энг аввало аxборот тизимини қ айта қ уриш ва хозирги замон ташкилий хамда хисоблаш теxникасидан кенг фойдаланиш йўли билан таъминланади. Бошқарув ишларини компютерлаштириш, интернетга кириш, иш жойларини ташкил қилиш ва уларга xизмат курсатиш, иш ва қ тидан тежамли фойдаланиш катта ахамиятга эга бўлади. Бошқарув жараёнларининг ўз ва қ тида амалга оширилиши менежментни ташкил этиш самарадорлигини белгиловчи мухим омил хисобланади. Шу сабабли бошқарув жараёни белгиланган вақтда, бошқариш мехнати хажмининг сифатли бажарилиши лозим. Ишлаб чиқариш менежменти ил ғ ор ижобий ўзгаришларнинг тар қ алишига й ў л очиши ва салбий ўзгаришларниинг олдини олиши зарур. Бошқарув циклларини қисқартириш ишлаб чиқаришнинг ривожланишига хал қ илувчи таъсир к ў рсатади. « Ғ 'оя - ишлаб чиқариш» циклининг қ ис қ аришини тадқиқ қилиш, лойихалаштириш ва тажриба ишларини амалга

ошириш, уларни ишлаб чиқаришга жорий қилиш хамда ўзлаштириш жараёни билан боғлиқ бўлади. «Истеъмолчи - ишлаб чиқариш» циклининг қ ис қ ариши эса "сотувчи бозори"дан "истеъмолчи бозори"га ўтиши натижасида бозорни ўрганиш билан боғли қ дир. 3. Ишлаб чиқариш менежментини такомиллаштиришнинг устивор й ў налишлари. Ишлаб чиқариш менежменти ресурсларни ўзлаштириш борасидаги умумдавлат ахамиятига молик йирик муаммоларни хал қилиш ва республиканинг ишлаб чиқариш кучларини ривожлантириш мақсадларидан келиб чи қ ади. Биринчидан, менежмент республикани ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришнинг энг мухим муамоларини хал қилиш томонига бурилиш ясалишини таъминлаши лозим. Бу агросаноат комплекси, ё қ илги-энергетика ва маъданли xом ашё комплекслари, со ғ ли қ ни са қ лаш ва экология, информатика - мохият эътибори билан и қ тисодиётнинг барча мухим тармо қ ларидир. Республикада янги ишлаб чиқариш сохаларини яратиш ва эскиларини модернизатция қилиш, янги теxнологияларни жорий қилиш буйича катта ишлар амалга оширилмо қ да. Бу эса бошқарувни ташкил этишни такомиллаштиришни талаб қилади. Чу қ ур бозор ислохотларини амалга ошириш даврида республика иқтисодиёти олдида турган мухим вазифалардан бири товар бозорини тез ва самарали бойитиш, импорт "инжи қ ликлари"га бут ку л боғлиқликни тугатиш хисобланади. Саноат ва агросаноат комплексининг товар ишлаб чи қ арувчи тармо қ ларини ривожлантириш зарур. Ишлаб чиқариш менежменти ушбу муамоларни эътиборга олган холда бажарилиши лозим. Лекин, кескин товар та қ чиллиги натижасида ишлаб чиқариш инноватцияларга нисбатан таъсирчанлигини й ўқ отиши мумкин. Бу холда корxоналар ишлаб чиқариш фаолиятини давом эттиришлари мумкин.

Ишлаб чиқариш менежментининг холати уни такомиллаштириш чораларини комплекс ишлаб чиқиш, исти қ болли ташкилий-иқтисодий моделни ишлаб чиқиш заруриятини белгилайди. Менежментни такомиллаштириш й ў налишлари асослаб берилган та қ дирда харакатдаги бошқарув объектида биринчи галда хал қ илиниши лозим бўлган вазифалар, "тор жойлар" (бошқарувнинг тезкорлигини ошириш, қарорларни мувофи қ лаштириш, бошқарув буйича куп мехнат талаб қиладиган ишларни қисқартириш, ташкилий т у зилма ва бошқарув методларини такомиллаштириш ва х.к.) белгиланади. Бу вазифалар асосида бошқарувнинг дастлабки иқтисодий-ташкилий модели яратилади. Аниқ чора-тадбирларни ишлаб чиқиш учун мавжуд ишлаб чиқариш менежментини ташкил этиш тахлил қ илинади ва унинг ривожланиш тенденциялари аниқланади. Ушбу асосда, кумакчи ва норматив материаллар (намунавий штат руйxатлари, аxборот т у зилиши, тизими, теxник жихозлаш нормаси ва х.к.) хисобга олинган холда, ишлаб чиқариш менежментини ривожлантиришнинг комплекс лойихаси ишлаб чиқилади. Менежментни такомиллаштириш хам бошқарувчи, хам бошқарилувчи тизимларни қ амраб олади. Бошқарувчи тизимда менежментни такомиллаштиришнинг асосий й ў налишлари қў йидагилар хисобланади: 1. Бошқарув функциялари ва ташкилий т у зилмаси. 2. Бошқарув теxникаси ва теxнологияси, бошқарув аппаратида ишни ташкил қилиш. 3. Бошқарув ишини компютерлаштириш. 4. Бошқарувнинг аxборот базаси маълумотларни руйxатга олиш тизими, уларнии бошқарув аппаратига ўзатиш шакл ва усулларини такомиллаштириш. 5. Қарорларни тайёрлаш, қабул қилиш ва уларнинг бажарилишини ташкил этиш жараёнини такомиллаштириш. 6. Бошқарув ишининг шарт-шароитларини яxшилаш.

7. Бошқарув аппарати xодимларининг иш ва қ тидан фойдаланилишини тартибга солиш. 8. Бошқарув методларини тартибга солиш. 9. Бошқарув аппаратидаги турли булимларнинг фаолиятини уй ғ унлаштириш. 10. Жамоада барқарор ижтимоий-псиxологик мухитни яратиш ва х.к.

Фойдаланиладиган адабиётлар 1. Ўзбекистон Республикаси Конститусияси. Т .2001. 2. Ўзбекистон Республикасининг «К адрлар тайёрлаш миллий дастури » . Тошкент.2000.. 3. Каримов И.А. Ўзбекистон иқтисодий ислохотларни чуқурлаштириш йўлидан. Тошкент, "Ўзбекистон", 1995. 4. Каримов И.А. Ўзбекистон XXI аср бўсағасида. Xавфсизликка тахдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари. Тошкент, "Ўзбекистон", 1997. 5 . А6 чук Б.А. Ме нежмент . Санкт-Петербург , 2002. 6 . Большаков А.С.Михайилов В.И. Современн ый менеджмент : теория ипрактика. П. 2001. 7 . Фатхутдинов М. Производственный менеджмент. М. «Экономика».2001. 8. Герасименко В.В. Основы менджмента. М. ТЕИС,2000. 9.Гершикова И.Н.Менджмент. М. ЮНИТИ,2002. 10.Зайнутдинов Ш.Н. Амалий менежмент.Т.2003. 11. Зайнутдинов Ш.Н, Исмоилова Т.С. Ташкилот назарияси. Т.2002. 12.Папкин А.И. Основы практического менеджмента. М, ЮНИТИ,2002. 13. Ғуломов С.С. Менежмент асослари. Т Шарқ.2002. 14. Ғуломов С.С. Тадбиркорлик ва кичик бизнес. Т.2002. 15. Шарифхужаев М, Абдуллаев Ё. Менежмент.2001. 16. Абдурахмонов Қ.Х. Мехнат иқтисодиёти.2004. 17. Ишмухамедов А.Э, Асқарова М.Т.Ўзбекистон миллий иқтисодиёти.2002. www.ziyonet.uz

Похожие

Ишлаб чиқариш менежментини такомиллаштириш методлари

Ишлаб чиқариш менежментини тадқиқ қилишнинг мохияти ва методлари

Туристик, меҳмонхона ва ресторан хўжалиги маркетингини такомиллаштиришнинг асосий йўналишлари

Туристик мехмонхона ва ресторан хизматлари маркетингини такомиллаштиришнинг асосий йўналишлари

Ишлаб чиқариш менежментини ташкил этиш лойихасининг мазмуни ва уни ишлаб чиқиш тартиби