Smart o’qitishni rivojlantirish tendensiyalari - Информатика и ИТ - Рефераты

Smart o’qitishni rivojlantirish tendensiyalari

Загружено в:

25.09.2023

Скачано:

0

Размер:

77.5 KB

Smart o’qitishni rivojlantirish tendensiyalari Reja: 1. Elektron o’quv muhiti, electron o’quv hamjamiyati, electron o’quv muhitning boshqa electron o’quv muhitlar bilan bog’lanishi. 2. Smart-kitob, electron darslik, Smart-o’quv jarayoni, on-line Smart o’qitish muhiti, Smart texnologiyalari, electron o’qitish muhitini yaratish va foydalanish tartibi. 3. Turli Smart texnologiyalarini tasnifi va ulardan foydalanish usul va vositalari. 4. Smart-oquv muhiti uchun electron content yaratish usullari.

Smart education ko’p mamlakatlarda standart hisoblanmaydi, uning asosiy g’oyasi nimada o’zi?Bu savolga javoban ta’limga yondashishlarni rivojlanishini ko’rish kerak.Uni shartli uchta etapga bulib, 5ta kuriladigan narsa asosida qarash mumkin^: bilimlar, texnologiyalar, o’qitish, o’qituvchi va biznes. Kechagina talabalar uchun bilim manbai o’qituvchi bo’lgan bo’lsa, talaba faqat auditoriyada bilim olishi mumkin edi, faqat kitob orqali bilimlarini kengaytirgan bo’lsa, hozirda bu jarayon garbda va Rossiyada hamda O’zbekistonda boshqacha tus olmoqda. Universitetlarnng ham ilgari maqsadi industrial ishlab chiqarish uchun mutahassislarni tayyorlash bo’lgan. “Hozirda” bilimlar nafaqat o’qituvchidan talabaga, balki talabadabn o’qituvchiga ham o’tkaziladi. Bu esa bilimlarning yangi sathini yaratishga imkon beradi. Endi o’qiuvchi bilimlarni nafaqat auditoriyaga,balki internetga, masofaviy vositalarga, saytlarga quyishi mumkin.Bunda ta’lim texnologiyalari qo’llanilishi mumkin.Biznes sohasiga masalan, biznes bilimlariga tayyor mutahassislar, ta’limga esa ta’lim buyicha bilimlarga ega mutahassislar zarur.”Ertaga” talaba uchun bilimning bosh manbai sifatida Internet bo’ladi, texnologiyalar individual yangi bilimlarni yaratishga yo’naltirilgan bo’ladi. O’qitish jarayoni bilimli ob’ektlarni ixtiyoriy yo’nalishlarda studentdan o’qituvchiga, studentdan studentga va teskari yo’nalishda harakatda bo’lishini ko’zda tutadi. Bitiruvchi nafaqat o’z sohasining mutahassisis balki biznes sohaga yoki ta'limga biznes partnyor yoki tadbirkor hamda ta'lim yonalishining mutahassisis sifatida muhitga kirishib ketadi. Oldingi o’n yillikda shunday atributli raqamli jamiat shakllandi, bularga misol uchun, bilimlar iqtisodi, electron armiya, electron hukumat, electron madaniyat, electron ta’lim, electron sog’liqni salomatlashtirish, electron fan kiradi. Raqamli jamiyatga elektronta’lim singib ketib, uning markaziy, Sistema-yaratuvchi elementi hisoblanadi.Lekin electron ta’lim haqida so’z borganda asosan texnologiyalarga asosalnib kelingan. Bugugngi kunda etakchi universitetlarning bazasi shunday pog’onaga kediki, undagi o’zgarishlar juda katta o’zgarishlar bera olmaydi. Yani ular o’z chuqqisiga erishishdi, desak mubolag’a bo’lmaydi. Elektron ta’lim endi inovatsiya bo’laolmaydi, unda tushinilmagan tomonlar yo’q. Talabalar uchun kirishga ruhsat

etilgan content, o’qituvchi va talabalar o’rtasidagi teskari aloqa, ular o’rtasida bilimlar buyicha muloqot qilish, bu barchasi texnologiyalarga kiradi. Keyingichi? Bu texnologiyalar bilan insonlar nima qilishadi? Bu savollar Smart education sohasiga tegishli. Bu soha ta’limning yuqori darajada tashki etilishiga yordam beradi, u o’z navbatida bugungi dunyo masalalari va imkoniyatlariga texo’zgaruvchan muhitda javob beradi, kitob kontentidan faol kontentga o’tishiga yordam beradi. Smart education – bu Internet tarmog’ida o’zaro ta’lim jarayonini amalga oshirish uchun umumiy standartlar kelishuvlar va texnologiyalar asosida asosida o’quv ta’lim muassalalrini va professor-o’qituvchilar tarkibini birlashtirishdir. Bu erda so’z o’zaro kontentni yaratish va uni ishlatish haqida bormoqda.Bunga misol bo’lib, ta’lim yonalishidagi Evropa tizizmidagi proekt misol bo’la oladi.Yagona umumiy dekanatga ega Evropa universiteti,u o’z navbatida talabalarni bir juniversitetdan ikkinchi universitetga ikkinchi joyga kuchishini amalga oshiradi.Boloniya jarayoni ekzamensiz talabalarga talabalarni qabul qilish huquqini beradi, yani shunday qilib, Smart education systemni Evropa uchun yaratiladi.yagona evropa universiteti ta’limnng kollektiv jarayonini amalga oshiradi, bu jarayon o’quv materiallarning yagona umumiy repozitariydan boshqariladi. Smart education, yoki aqilli o’qitish – bu interaktiv ta’lim muhitida butun dunyo buyicha egiluvchan o’qitish va u o’z navbatida ochiqdir. Smart educationga kalit – bilimlaning keng ruhsat etilishi. Aqlli ta’limning maqsadi an’anaviy ta’limni electron ta’limga o’tkazib, ta’li jarayonini samaradorligini oshirishdir. Bunday yondashuv o’qituvchi bilimlarni nusha qilishga va ularga har bir ohlovchiga dustup qilishga yordam berishi mumkin.Bundan tashqari, bu ta’lim prinsiplarini kengaytirishsga yordam beradi, nafaqat o’quvchilarning soni jihatidan, balki vaqt va fazo buyicha ko’rsatkichlar jihatidan ham.Ta’lim har erda va har joyda ruhsat etilgan bo’lib qoladi. Aqlli electron ta’limga o’tishning shartlaridan biri kitobli ta’limdan faol ta’limga o’tishdir. Kitobli content faol kontentga almashadi. Eelktron shakldagi qiymatlarni

eng katta samaradorlik bilan berish mumkin.Bunda bililar yagona repozitoriyda joylashuvi kerak, yani qidiruvning intelektual tizimini Faqat electron shakldagi bilimlarni yuqori samara bilan berish mumkin.Kontent faol bo’lish uchun uni an’anaviy shaklda joylashtirish etarli bo’lmaydi, barcha bilimga bog’liq ob’ektlar metaberilganlar bilan o’zaro-bog’liq bo’lish ikerak.repozitoriyda sifat doimo bunday e-metrics tizimlarni joriy etish evasiga nazorat qilib turilishi lozim,va o’quv jarayonni boshqaruvchi izimlar bilan birlik bog’lanishda ishlashi kerak. Smart ta’lim-Aqilli ta’lim degani, smart texnologiyalari asosida tashkil etilgan mahsus kontent orqali yoki Smart kitob orqali amalga oshiriladigan ta’lim, Misol uchun Smart telefon orqali Vikipediyadan mavzu ning asosiy tayanch tushunchalarini o’rganish. Smart kitob ko’rinishiga Wikki, Wikipediya misol bo’la oladi. Elektron darslik- rasmlardan,animatsiya va testlardan iborat bo’lgan, web brouzerda ko’rish imkoni bo’lgan, kompyuterda namoyish etiluvci darslik. Elektorn ta’lim resurslari- Word, Excel, Power Pointda yaratilgan o’quv jarayonida qo’llashga ko’rgazmali materiallar, nazariy va rasmli materiallar, taqdimotlar, jadvallar ko’rinishidagi ta’lim resurslari. Ta’lim resurslarining elektron shakli. Smart o’qitishni rivojlantirish uchun bu ta’lim yo’nalishiga oid texnik vositalarni: kompyuter, mobil telephonlar, planshetlarni ishlab chiqlishini zamonaviy va ilg’or texnikaga asoslanib chiqarishni ta’minlash, ularning ichiga smart-booklarni, smart-o’quv booklarni joylashtirish maslasi engasosiy va dolzarb masalalardan bo’lib kelmoqda.zamonaviy ipad, iphone planshetlariga, smart mobil telephonlarga smart-kitob joylashtirilmoqda. Bu smart texnologiyalari asosida foydalanuvchining dunyomodul qarashini o’zgartirish va kerakli bilimlarni topishni tez amalga oshirishni tashkil qilishga yordam, intenetda ishlashga va smart kitobdan foydalanishga dastaval telephon va planshetlarga mablag’ ham berilganbo’ladi. Smart-darslik, smart-kitob-bu ensiklopediya, unda barcha fan va yonalsh hamda sohalar buyicha kerakli ma’lumotlar jamlangan bo’ladi. Smart darslikli texnik vositalar aqilli insonni shakllanishiga o’z yordamini beradi. Elektron o’quv muhiti electron tarzidagi (kompyuter vositasida) biror kompyuter texnologiyasi vositasidagi o’qitishni tushunamiz. Elektron ta’lim bizga

ta’limni electron o’quv resursini axborot texnologiyalari va multimediya orqali berishi mumkin. Elektron ta’lida o’qitish electron tarzda amalaga oshiriladi. hozirgi kunda electron hukumat, electron ta’lim, electron boshqaruv, electron sinov va boshqa tushunchalar jamiyatimizda keng qo’llanilmoqda. • Bizga elektron ta’lim muhitini shakllantiruvchi turli dasturiy vositalar va masofaviy ta’lim tizimlari ma’lum: • 1) masofaviy ta’lim tiziMlariga: MOOdle (adabiyotlarga murojaat, moodle, asadulinaning fikri, ilmiy dissertasiyasi), ATUTOR, ILIAS, CHAMILO. eFront va boshqalar. • 2) dasturiy vositalar: courseLab, articulate storyline (adabiyotlarga murojaatqilish), adobe captivate, lectora, adobe present va boshqalar kiradi. • Bu dasturlar va o’quv platformalarda yaratilgan o’quv kontentlarda va kurslarda ishlash jarayonini yanikompyuterda bu dasturiy vositalarda yaratilgan ta’lim muhitidaishlashni esa electron muhitda ishlash deb tushunamiz. • Ba’zan qiyin savol yoki topshiriq yoki masala uchrasa, uni e-learning tarzda yoki masofaviy blokga kirib, chatlashib savolni internet orqali berib, guruhga kirganlardan yoki blokka a’zo bo’lganlarga murojaat qilib, bizga notanish bo’lgan akkaunt egalari misolimizning echimini va javobini taqdim etishi mumkin. Foydalanuvchi turli o’quv hamjamiyatlarga shu tariqa a’zo bo’lib, bilimlar markazida yurishi mumkin. • Wikkipediya - BU INTERNET TIZIZMIDA ISHLOVCHI ENSIKLOPEDIYA HISOBLANADI. • UNI BIZ ENG BIRINCHI SMART-DARSLIK YOKI SMART-KITOB DEB ATASHIMIZ MUMKIN. BU KITOB INTERNET TIZIMIGAJOYLASHTIRILGAN. • GOOGLE QIDIRUV TIZIZMINI HAM BIZ SMAR QIDIRUV TIZIZMI DESAK, MUBOLAG’A BO’LMAYDI. • 1)Smart o’qitishning asosiy tendensiyalari bu Ipad,Iphone telephonlarini zamonaviy versiyalari ustida ishlash, yangilarini ishlab chiqish, smart darslikli yangi versiyadagi planshetlarni, nootebooklarni, smartphonlarni taqdi etish

maqsadga muvofiq ekan. Bu texnologiyalar nafaqatta’lim tizizmiga balkiiqtisodgakirib kelmoqda va bizning yashash tarzimizga aylanmoqda.Bu oqim O’zbekistonimizga ham kirib kelib, bizdaham Artel kompaniyasining yaratilishi va uning zaminida aqlli texnologiyalarni, planshetlarni yaratish jadallashmoqda. • 2)Elektron muhitli Elektron ta’lim mustaqil ishlashni amalga oshirishda hizmat qiladi,qoldrilgan darslarni o’zlashtirish uchun kuchli vosita, individual ishlashga undaydigan ta’lim turi. • 3)Elektron ta’li hamjamiyatiga bevosita a’zo bo’lish mumkin, bu erkin tarzli jamoa. Jamoada masala va savollarning echimini topishda qulay. • 4)Elektron muhitlar o’zaro bog’langan, ulardagi resusrlarni biridan olib, ikkinchisiga kuchirish mumkin. • 5)Wikkipediya – bu insonning aqlining mahsuli b’lib, inson ancha yillardan buyon yig’gan bilimlarni o’zida jamlovchi interetda ishlovchi ensiklopedik kitob. • SMART-DARSLIK-BU INTERNETGA JOYLASHTIRILGAN ENCIKLOPEDIYA. BU ORQALI INSONIYAT YILLAR DAVOMIDA YIG’GAN BILIMLARNI TOPISH VA KO’RISH MUMKIN.BARCHA SOHA VA YONALISHLARGA OID MATERIALLAR JAMLANGAN. DARSLIK-BU NAMUNAVIY REJA ASOSIDA AJRATILGAN MAVZULARNI NNG MAZMUNINI TO’LIQ QAMRAB OLUVCHI DARSLIK. • O`QUV QO’LLANMADA HAM MAZMUN NAMUNAVIY DASTURDAGI MAVZULARNI QAT’IY YORITISHI KERAK. O’QUV SLUBIY QO’LLANMA NAMUNAVIY DASTURDA KORSATILGAN MAVZULARNING BIROR BOBIGA QARSHLI YOKI AYRIMLARINI QAMRAB OLIB, ULARNING METODIKASINI, O’QITISH USLUBIYOTINI YORITIB BERISHI ZARUR

• ELEKTRON DARSLIKKA UNESKO TA’RIFIGA ASOSAN (INTERNET MANBALARIGA MUROJAAT QILSAK): • ELEKTRON DARSLIK-BU E-LEARNING MUHITIDAGI TA’LIMNI AMALGA OSHIRUVCHI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA MULTIMEDIA ASOSIDA O’QITISHNI TA’MINLOVCHI DARSLIK. DARSLIK-BU TA’LIM RESURSI HISOBLANADI. ELEKTRON DARSLIKKOMPYUTER ORQALI O’QITISHGA MO’LJALLANGAN TA’LIM RESURSIDIR. • ELEKTRON DARSLIK O’ZINING METODIK-TASHKILIY, BILIMLARNI O’RGATUVCHI, BILIMLARNI NAZORAT QILUVCHI VA HULOSA QILUVCHI HAMDA NATIJANI BERUVCHI QISMLARIGA EGA. HAR BIR ELEKTRON DARSLIKDA MUQOVA, UNI KIM YARATGANLIGI HAQIDA, MUALLIFLAR HAQIDA MA’LUMOT, NAZARIY QISMI, BILIMLARNI NZORAT QILUVCHI TEST QISMI VA HULOSOLOVCHI, YANI O’ZLASHTIRISHNI BELGILOVCHI QISMLARI MAVJUD. ELEKTRON DARSLIKKA QUYILADIGAN ASOSY DIDAKTIK TALABLARDAN BIRI, UNDAGI ANIMATSIYA VA RANGLARNING KO’ZGA TA’SIR QILISHI KAM BO’LGAN RANGLARNI TANLANISHI, ANIMATSIYA VA RASMLARDAGI RANGLARDAGI TAFOVUTLARGA E’TIBOR ETILISHINI TALAB ETADI.

• SMART DOSKALAR KUNDAN KUNGA HAYOTIMIZGA KIRIB KELMOQDA, ULARNING TURLI VERSIYALARI ISHLAB CHIQILMOQDA. • SMART DOSKA KATTA EKRANDA KATTA AUDITORIYADAGI ECHITUVCHILARNI QAMRAB OLADI. • SMART PLANSHETLAR ULARNING TARKIBIGA SMART-DARSLIK O’RNATILGAN BO’LADI. • SMART NOTEBOOKLAR HAM HOZIRGIKUNDA O’ZINING ZAMONAVIY TUZILISHI, JIHOZLANISHI BILAN BIZLARNI HAYRATGA SOLADI. O’ZBEKISTONDA HAM BUNDAY TEXNOLOGIYALARNIRIVOJLANTIRISHGA KATTA AHAMIYAT BERILMOQDA, ARTEL KOPANIYASINI RIVOJLANTIRISH, ZAMONAVIY PLANSHETLARNI ISHLAB CHIQISHNI YO’LGAQUISH VA RIVOJLANTIRISH MASALALARI HAL ETILMOQDA. • SMART UYLAR, SMART SHAHAR, SMART QISHLOQ VA BU HAQIDAGI O’ZBEKISTONDAGI BIRNCHI QADAMLAR. • SMART DOSKA, SMART PLANSHET, SMART TA’LIM TEXNOLOGIYALARI HAQIDA VIDEO-KO’RSATISH. • ELEKTRON O’QITISHNI AMALGA OSHIRISH UCHUN DASTURLARNI VA ELEKTRON DARSLIKLARNI ASTURCHILAR TOMONIDAN PROFESSIONALTARZDA AMALGA OSHIRILADI (Adabiyotlarga murojaat qilish, snoska). • LEKIN HOZIRGI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI ASRIDA WEB 2.0. TEXNOLOGIYALARI ZAMINIDA SHUNDAY DASTURIY VOSITALARNI ELEKTRON TA’LIMNING RESURSLARINI YARATISHGA QO’LLASH MUMKIN-KI, BUNING UCHUN DASTURCHI VA YUQORI TILLI DASTURLASH TILLARIDA BILIMGA EGA BO’LISH SHART EMAS. MASALAN BUNDAY DASTURLARGA ARTICULAESTORYLINE, COURSELAB, SUNRAVBOOKOFFICE, SUNRAVTESTPRO VA BOSHQALAR KIRADI. UNDAN TASHQARI 11TA DASTURIY INSRUMENTAL DASTURLAR? 9 TA DASTURIY VOSITALAR ORQALI

ON-LINE VA OFF-LINE TARZDA ISHLASHGA TA’LI M RESURSLARINI YARATISH MUMKIN • Smart- elektron doska mahsus tugmalarga ega, ular orqali turli figuralarni, chiziqlarni chizish mumkin. • Smart - planshetlar o’z ichiga electron darslikni qamrab olgan, zamonaviy masofaviy va e-learning uchun ishlashga qulay vosita. • Smart - uy-quyosh batareyasiasosida uyni isitish va energiya bilan ta’minlash, insonni sezuvchi texnologiya asosida amalga oshirilgan. • Smart-shahar-quyosh energiyai asosida ishlovchi shahar, quyosh energiyasi asosida ishlovchi batareylar orqali ishlovchi svetofor. • Bu sohaga oid videolar ko’rsatish.

Adabiyotlar: 1. Moodle 3., Alex Büchner. Moodle 3 Administration. — Third Edition. — Packt Publishing, 2016. — 492 с . — ISBN 978-1783289714. 2. Moodle 2.5., João Pedro Soares Fernandes. Moodle 2.5 Multimedia. — Packt Publishing, 2013. — 270 с . — ISBN 978-1783281473. 3. Silvina P. Hillar. Moodle 2.5 Multimedia Cookbook. — 2-nd. ed. — Packt Publishing, 2013. — 300 с . — ISBN 978-1783289370. 4. Moodle 2., Alex Büchner. Moodle 2 Administration. — Second Edition. — Packt Publishing, 2011. — 420 с . — ISBN 978-1849516044. 5. Nicholas Freear. Moodle 2 for Teaching 4-9 Year Olds Beginner's Guide. — Packt Publishing, 2011. — 322 с . — ISBN 978-1849513289. 6. Mary Cooch. Moodle 2.0 First Look. — Packt Publishing, 2010. — 272 с . — ISBN 978-1849511940.

Похожие

SMART interaktiv ta’lim vositalari

SMART o’qitish ta’lim vositalari

Axborotlashgan jamiyatning shakllanib borish tendensiyalari

O’zbekistonda ijtimoiy tarmoqlarni rivojlantirish tamoyili

AKTni ta’limda qo’llanilishi konsepsiyalari