Mahalliy kompyuter tarmogida ishlash asoslari - Информатика и ИТ - Рефераты

Mahalliy kompyuter tarmogida ishlash asoslari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

50 KB

www.arxiv.uz Reja: 1. Umumiy ma`lumotlar 2. Кompyuter tarmoqlarini turkumlanishi. 3. Maxalliy tarmoqda ishlashni asosiy afzalliklari va tamoyillari. 4. Tarmoqda foydalanishni qayd etish. 5. Tarmoq muhiti. 6. Tarmoq resurslaridan foydalanishni boshqarish.

www.arxiv.uz Umumiy ma`lumotlar. Foydalanuvchilarni axborot almashish vositalaridan va tarmoqdagi apparat, dasturiy va axborot resurslaridan jamoa bo`lib foydalanishni ta`minlovchi, ma`lumotlarni uzatish kanallari, kompyuter va uni tashqi qurilmalarini o`zaro boglangan majmuasiga kompyuter tarmogi deyiladi. Tarmoqni asosiy masalasi foydalanuvchilarni umum tarmoq resurslariga oddiy, qulay va mustaxkam murojaatini ta`minlash va ruxsat etilmagan murojaatlardan ximoyalanganda hamda tarmoq foydalanuvchilari orasida ma`lumotlarni puxta uzatish vositalaridan birgalikda foydalanishni tashkil etishdir. Tarmoqni asosiy tarkibiy qismlari: · Server- foydalanuvchiga taqdim etilgan kompyuter bo`lib, tarmoq resurslarining asosiy manba`sidir. · Ishchi stansiyalar – tarmoqqa ulangan kompyuter. Undan foydalanuvchi tarmoq resurslariga murojat qiladi. 2. Кompyuter tarmog`ni turkumlanishi Кompyuterlarni maydonlarga taqsimlangani bo`yicha kompyuter tarmoqlari turkumlanadi. Bu holda quyidagicha farqlanadi: 1. Mahalliy kompyuter tarmog`i (LAN – local Area Network) 2. Regional (shaxar, viloyat) kompyuter tarmoqlari (MAN – Metrpolian Area Network) 3. Global kompyuter tarmoqlari. (WAN – Word Area Network) Lokal kompyuter tarmog`i LКT - bir-biriga yaqin joylashgan kompyuterlarni bog`laydi. Кompyuterlar orasidagi masofa 2,5 km gacha (ETHERNET) yoki 6 km gacha (ARCNET) bo`lsa, keltirilgan standartlar aloqani puxta ta`minlaydi. Maksimal masofa 10 km oshmaydi.

www.arxiv.uz Regional kompyuter tarmoi (RКT) shaxar, viloyatdagi foydalanuvchilarni birlashtiradi. Aloqa kanali sifatida telefon aloqa chiziqlari ishlatiladi. Tarmoq qurilmalari orasidagi masofa 100 km dan to 1000 km gacha bo`ladi. Global kompyuter tarmog`i (GКT ) butun jaxon bo`ylab har xil davlat, har xil qit`ada joylashgan kompyuterlarni birlashtiradi. Sun`iy yo`ldosh aloqa kanallari, optik tolali kanallar, radiokanallar foydalaniladi. 3. Lokal tarmoqlarda ishlashning asosiy tamoyillari va afzalliklari. Lokal tarmoqning asosiy vazifasi EHM ning resurslari: dasturlar, ma`lumotlar, tashqi qurilmalar va xotira resurslaridan taqsimlab foydalanish. Lokal tarmoq quyidagi tamoyillarga asoslanishi lozim: · yagona uzatish muhiti, · yagona boshqarish usuli, · yagona protokollar (qaydnomalar), · modulli arxitekturaga, · axborot va dasturiy moslashuvga. Lokal tarmoqda ishlashning afzalliklari quyidagilar: · shaxsiy va umum foydalaniladigan ma`lumotlarni fayl – serverni umum foydalaniladigan diskidan foydalanishni mumkinligi, · fayl – server diskida dasturiy vositalarni ( 1-nusxada) doimiy saqlash imkoniyati, · tarmoqdagi barcha kompyuterlar bilan axborot almashish va e-mail pochta xizmatini tashkil etish, · tarmoq printerlarida bir vaqtda bosma qilish imkoniyati tarmoqni barcha foydalanuvchilari tomonidan, · LT ni istalgan kompyuteridan global tarmoqni resurslariga foydalanuvchini murojaat qilishini ta`minlanishi. 4. Tarmoq foydalanuvchilarini qayd etish

www.arxiv.uz Tarmoqqa kirishda foydalanuvchi maxsus muloqot oynasida ro`yxatdan o`tishi lozim. Qayd etishda nomi va parolni kiritishi kerak. Tarmoq serveri kiritilgan ma`lumotlarni tekshiradi. Agar parol noto`gri kiritilgan bo`lsa, foydalanuvchi tarmoqqa kirishga ruxsat berilmaydi. Foydalanuvchini qayd etilgandan so`ng kompyuterni disk qurilmalari ro`yxatiga yangi qurilmalar qo`shiladi, ularda tarmoq diskining papkalari akslantiriladi va ularga murojaat qilishga ruxsat beriladi. 5. Tarmoq muxiti Agar kompyuter tarmoqqa ulangan bo`lsa, Windowsni ish stolida «Setevoe okrujenie» belgisi bo`ladi. Sichqon chap tugmasi shu belgida ikki marta chertilsa «Setevoe okrujenie» papkasi ochiladi, unda tarmoqqa ulangan kompyuterlar keltiriladi. Tarmoqda ishlaydigan kompyuterlar keltiriladi. Tarmoqda ishlaydigan kompyuterlarni ishchi guruxlari administrator tomonidan belgilanadi.»Vsya set» belgisi chertilsa, joriy ishchi guruxga kirgan kompyuterlarni ko`rish mumkin. 6. Tarmoq resurslariga murojaatni boshqarish Tarmoqda ishlayotgan bir necha foydalanuvchilar uchun ruxsat etilan qurilmalar umumiy, birgalikda foydalaniladigan yoki bo`linuvchi resurslar deyiladi. LT qatnashchilari ishini tashkil etishni boshqaruvchi shaxs tarmoqni administratori deyiladi. Papkani umumiy qilish uchun quyidagi amallar bajariladi: · papkani belgilang · fayl –Доступ buyrug`ini bering · Dostup qistirmasida «Обҳий ресурс » va «Тип доступа » (только для чтения, полнўй yoki parol yordamida) parametrlarini o`rnatish zarur. Printerni umumiy qilish uchun · Pusk chertiladi · «Настройка» – «Параметрў» buyrugi beriladi · zarur printer tanlanadi · Fayl – «Dоstup» buyrugini bering

www.arxiv.uz · zarur parametrlarini ko`rsating Umumiy papkadan foydalanish uchun · «Сетовое окружение» belgisida ikki marta chap tugma chertiladi umumiy papkasi bo`lgan kompyuterni toping va uni belgisida ikki marta cherting zarur papkani tanlang va ikkita chertib uni oching. 7. Lokal tarmoqni kommunikasiya vositalari WIN 98 ni kommunikasiya vositalari o`zaro qisqa xabarlar, xuj-jatlar va ixtiyoriy fayllar bilan almashishi mumkin. Ularga elektron pochta va chat kiradi. Xabarlarni qabul qilish va ko`rish, xabarlarni yaratish va ularni jo`natish, tartiblash va chop etish elektron pochtaning asosiy vazifasiga kiradi. Chat – lokal tarmoqda so`zlashuvni olib borish uchun mo`ljallangan. So`zlashuv mavzusini tanlab, suhbatni bir yoki bir necha ishchi guruxlar bilan real vaqtda olib borish mumkin 8. Lokal tarmoqda elektron pochta MS mail dasturi elektron pochtaning barcha asosiy funksiyalarni o`z ichiga olgan. MS Wordni xabarlarni taxrirlashda ishlatish mumkin. OLE ob`ektlarini boglash va kiritib o`rnatish texnologiyalari qo`llash mumkin.Pochta orqali multimedia ma`lumotlarini, xabarlarga kiritilgan istalgan turdagi fayllarni uzatish mumkin. WINDOWS operasion tizim tarkibiga ushbu tizim kiritilgan va MS ni boshqa mahsulotlari bilan moslashgan.

www.arxiv.uz Odatda quyidagi papkalar yaratiladi: · Входяҳие– Bu papkaga barcha kiruvchi xabarlar joylashtiriladi · Исходяҳие-Bu papka birlamchi xabarlarni adresatga jo`natgungcha vaqtincha saqlash uchun mo`ljallangan. · Отправленное-Bu papkaga jo`natilgan xabarlarni nusxalari joylashtiriladi. · Кo`pchilik tizimlar elektron pochta xabarlari orasiga qistirilgan (dasturlar, grafika, animasiya, ovoz va video) faylarni uzatishi imkoni bor. MS Mail xabari orasiga qistirib jo`natishda mumkin bo`lgan ma`umotlarni asosiy turlari quyida keltirilgan: · Matn. Fayl odatdagi ANSI matni kabi xabar orasiga kiriladi. · Qistirma. Xabarda belgi bo`ladi, u faylni mazmunini belgilaydi. Fayl ayrim qistirma sifatida xabar bilan birga jo`natiladi · Birlamchi faylga boglangan qistirma Ushbu xolda xabar matniga belgi joylashtiriladi, ya`ni faylga ishorat o`rnatiladi. Xabar bilan boglangan faylga murojaat ruxsat etilgan bo`ladi. a birgalikdagi ruxsat etilgan murojaat qanday tashkil etiladi?

www.arxiv.uz Foydalanilgan adabiyotlar: 1. S.S.G`ulomov va boshqalar. Axborot tizimlari va texnologiyalari. Toshkent ,2000 y 2. Кenjaboev O. Zamonaviy axborot texnologiyalari. T. 1999 y. 3. Шафрин Ю. Основ компьютерное информационное технологии. M., 1999 г. 4. Норалиев Н.Х. ва бошқ. Информатика. Ўқув қўлланма Тошкент 2004 й. 5. Автоматизированное информационное технологии в экономике: Учебник. Под.ред. Проф. Г.А.Титоренко. M :Компьютер, 1998 г 6. Raxmonqulova S. IBM PC kompyuterlaridan foydalanish. Toshkent 2000 y 7. Информатика. Базовой курс. Под. ред. С.В,Симоновича - СПБ. 2003 г 8. Информационное технологии бухгалтерского учета. Учебник - СПБ- 2002 г. 9. Maraximov A.R., Raxmonqulova S.I., Internet va undan foydalanish asoslari. T. 2001y. 10. Alimov К., AbduvohidovА. Boshqaruv jarayonining axborotli texnologiyasi. Toshkent. 1994. 11. Axвortlashtirish to`g`risida O`zbekiston Respublikasi qonuni. 2004y. 12. Elektron raqamli imzo to`g`risida. O`zRQ 2004 y 13. Elektron tijorat O`zRQ 2005 y. 14. www.ziyonet.uz

Похожие

Kompyuter texnikasi asoslari

Kompyuter sinflari, ishlash prinsiplari

Kompyuter grafikasining fundamental asoslari

Kompyuter lingafon sinflari, turlari va ularda ishlash usullari

Turbo-Paskal muhitida ishlash asoslari