Ахборот хавфсизлиги инцидентларини қайта ишлаш ва аниқлаш - Информатика и ИТ - Рефераты

Ахборот хавфсизлиги инцидентларини қайта ишлаш ва аниқлаш

Загружено в:

04.03.2024

Скачано:

0

Размер:

179 KB

Ахборот хавфсизлиги инцидентларини қайта ишлаш ва аниқлаш Режа: 1. Ахборот хавфсизлиги инцидентларида ҳодисаларни аниқлаб олиш ва улар ҳақида ахборот бериш. 2. Ҳодисаларни қайта ишлаш. 3. Ахборот хавфсизлиги инцидентларини бирламчи ва иккиламчи баҳолаш.

Ахборот хавфсизлиги инцидентларида ҳодисаларни аниқлаб олиш ва улар ҳақида ахборот бериш Ахборот технологияларининг тадбиқ этилиши ташкилот ва муассасаларда иш олиб бориш услублари ўзгарди. Ахборот технологиялари олиб кирган ўзгаришлар натижасида функционал жараёнларни автоматлаштиришга эришилди. Лекин ахборот технологияларидан фойдаланиш илгари маълум бўлмаган хавфларни келтириб чиқарди. Юқори технологияларнинг соҳага тадбиқи натижасида ҳар қандай турдаги корхона фаолиятига кибержиноятчиларнинг аралашишига имкон туғилди. Корхона ишига бу тарзда аралашишнинг бир неча сабаблари бор, одатда бузғунчилар пулларни ўғирлашга ҳаракат қиладилар, лекин баъзи ҳолларда эса улар корхона обросига путур етказиш мақсадида ёки махфий маълумотни ўғирлаш учун бу ишни амалга оширадилар. Ахборот хавфсизлигига рахна солувчи турли инцидентлар мавжуд. Энг кўп тарқалганлари бу: DDoS -ҳужумлар (“хизмат кўрсатишадан воз кечишга ундайдиган ҳужумлар”), масофадан банк хизматларидаги фирибгарлик (МБХ), серверларни бузиш ва конфиденциал маълумотларни ўғирлаш, корпоратив маълумотларни ўғирланиши, Интернет тармоғида корхона обрўсига путур етказувчи миш-мишларни жойлаштириш. Юқорида саналган ҳар бир инцидент талофат кўрган корхоналар обрўсига зарар етказади. Ҳозирги кунда корхоналарда ташқи ва ички характерга эга бўлган ахборот хавфсизлиги инцидентлари содир бўлмоқда. Ички инцидент - зарар кўрган томон билан бевосита (меҳнат шартномаси) боғлиқ бўлган шахс томонидан амалга оширилган инцидент. Тизимда содир бўлиши мумкин бўлган қуйидаги тез-тез учраб турадиган ҳолатларни келтириш мумкин: • конфиденциал маълумотларни ўғирланиши; • ахборотга рухсат этилмаган кириш; • маълумотларни ўчириш; • корхона активларини шахсий мақсадларда ёки фирибгарлик учун

фойдаланиш; • қўпорувчилик; • тармоқдаги ғайритабий фаоллик; • ғайритабий бизнес шартномалар; • ахборот технологиялари ёрдамида фирибгарлик. Ташқи инцидент - бу зарар кўрган томон билан ҳеч қандай боғлиқлиги бўлмаган шахслар томонидан уюштирилган инцидент. Тизимда содир бўлиши мумкин бўлган қуйидаги тез-тез учраб турадиган ҳолатларни келтириш мумкин: • МБХ тизимларидаги фирибгарлик; • DDoS ҳужумлар; • трафикни қўлга олиниши ва алмаштириб қўйилиши; • корхона брендидан Интернетда нотўғри фойдаланиш; • Фишинг; • Корхонанинг конфеденсиал маълумотларини Интернет тармоғига жойланиши; • бузиб кириш, бузиб киришга уриниш, корхона порталини сканерлаш; • тармоқни сканерлаш, тармоқ тугунларини сканерлашга уриниш; • вирус ҳужумлари; • конфеденсиал маълумотларга рухсат этилмаган кириш; • ғайритабиий хатлар (тажовузкор хатлар). Ҳодисаларни қайта ишлаш Ахборот тенологиялари ва компьютер тармоқларининг ривожланган сари ахборот хавфсизлиги инцидентлари сони ҳам ошмоқда, улар АХ тизими фаоллигига рахна солиб кўнгилсиз ҳолатларга олиб келиши мумкин. Буларга мисол қилиб, конфиденциалликни бузилишини, ахборот активларининг яхлитлигини бузилиши ва бизнес жараёнларнинг узилиб қолишини келтириш мумкин. Ахборот хавфсизлиги инцидентларини қайта ишлашини бошқариш расмда келтирилган.

расм. Ахборот хавфсизлиги инцидентларини қайта ишлашини бошқариш Халқаро ISO 27001:2005 стандарти ахборот хавфсизлиги инцидентларини бошқариш процедурасини яратишга алоҳида урғу беради - маълумки, содир бўлиши мумкин бўлган инцидентларнинг олдини олиш, инцидентлардан кейинги келадиган талофотларни тузатишдан кўра анча самарали ҳисобланади. Халқаро ISO / IEC 2705 ва миллий ГОСТ Р ИСО/МЭК 18044:2007 стандартларда инцидентларни бошқариш жараёнлари келтириб ўтилади. Норматив ҳуқуқий ҳужжатлар ва ресурслар ҳақидаги саволлар кўрилади, бу жараёнларни амалга ошириш бўйича тушунтириш ва тавсиялар берилган. Ахборот хавфсизлиги инцидентларини бирламчи ва иккиламчи баҳолаш АХ ҳодисасини аниқлаш, таҳлил қилиш ва баҳолаш инцидентларни бошқаришда муҳим босқичлар ҳисобланади, чунки бу босқичларда олинган хабарнинг муҳимлилиги ва ишончлилиги инцидентга қарши чора кўришда қарор

қабул қилишда муҳим рол ўйнайди. Инцидентларни аниқлаб олиш жараёни улар ҳақида кам маълумот борлиги билан ҳам мураккаблашади. Бирламчи баҳолашда АХ ҳодисасини АХ инциденти сифатида аниқлашда маълум бир инцидент турига ишора қилувчи ҳодисаларга асосланади. АХ ҳодисаси фактори - АХ ҳодисасининг АХ бузилган ҳолатига ёки хавфсизлик чораларига бўлган таҳдидга ишора қилувчи белгиси, шунингдек бунгача номаълум бўлган хавфсизликка таҳдид солувчи ҳолатлар ҳам тушунилади. Юқорида келтирилган алгоритмда иккиламчи баҳолаш функцияси ҳам киритилган бўлиб, унда кўрилаётган инцидент долзарблигини тасдиқлаш мақсадида қўшимча маълумотлар тўпланади. Ҳар бир кўрилаётган ҳодиса учун уни инцидент сифатида қабул қилиш учун ёки бу нарсани рад этиш учун зарур бўлган маълумотлар ва шу маълумотларнинг манбаси бериб борилади. Иккиламчи баҳолашда инцидент факторларидан келиб чиққан ҳолда алгоритм унинг сценарийсини ўзгартириб боради. Бундан ташқари алгоритм келтириб ўтилмаган факторларга асосланган инцидент сценарийларини ҳам қуриш имконини яратади.

расм. Инцидентларини бирламчи ва иккиламчи баҳолашини амалга ишлаш алгоритми Бу функсия инцидентларни қайта ишлашида АХ инциденти ҳақида қўшимча маълумотлар йиғишни ва олинаётган маълумотларнинг ишончлилигини оширишга ҳамда келгусида АХ инцедентларига бўлган акс таъсири тезлигини оширишда қўл келади. Алгоритм потенциал инцидентнинг алоҳида сценарийлар бўйича қараб чиқишни ва хавфсизлик учун муаммо бўладиган кўнгилсиз ҳолатларни бартараф этиш имкониятини беради. Шунинг учун алгоритм 5 та поғонали хавфсизлик поғонаси ўрнатилган-0 дан (хавфсизлик чоралари йўқ) 4 гача (инцидент сценарийси бўйича кўнгилсиз ҳодисаларнинг бартараф этишга қаратилган хавфсизлик чоралари).

Адабиётлар : 1. BS 25999-1:2006 Бизнес узлуксизлигини бошқариш – 1- қисм : Амалиёт қоидалари 2. BS ISO / IEC 27001:2005 Информацион технологиялар. Хавфсизликни таъминлаш усуллари. Ахборот хавфсизлигининг бошқариш тизимлари. Талаблар 3. Joe Fichera and Steven Bolt. «Network Intrusion Analysis: Methodologies, Tools, and Techniques for Incident Analysis and Response». 2012. 4. Серия «Вопросы управления информационной безопасностью». Часть 2: Управление рисками информационной безопасности: Учебное пособие для вузов / Н.Г. Милославская, М.Ю. Сенаторов, А.И. Толстой. – М.: Горячая линия–Телеком, 2012. 5. Серия «Вопросы управления информационной безопасностью». Часть 3: Управление инцидентами информационной безопасности и непрерывность бизнеса: Учебное пособие для вузов / Н.Г. Милославская, М.Ю. Сенаторов, А.И. Толстой. – М.: Горячая линия–Телеком, 2012.

Похожие

Ахборот хавфсизлиги инцидентларини бошқариш сиёсати. Ахборот хавфсизлиги инцидентларини бошқариш жараёни

Ахборот хавфсизлиги инцидентларини бошқариш дастурлари

Ахборот хавфсизлиги инцидентларини бошқариш тизими

Ахборот хавфсизлиги инцидентларини идентификациялаш ва баҳолаш мезонлари

Ахборот хавфсизлиги инцидентларини тергов этиш. Ахборот хавфсизлиги инцидентлари даллиларини сақлаш