Sirt derivasion formulalari. Kristoffel simvollari - Геология - Рефераты

Sirt derivasion formulalari. Kristoffel simvollari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

224 KB

Sirt derivasion formulalari. Kristoffel simvollari Reja: 1. Sirtning derivasion formulalari. 2. Kristoffel simvollari

Ta’limiy maqsadi: talabalarga funksiyaning limiti, bir tomonli limitlari hamda chekli limitga ega funksiyalarning xossalari haqida bilimlar berish. Rivojlantiruvchi maqsadi: talabalarning izlanuvchanlik faoliyatini rag’batlantirish, muammoli topshiriqlarga mulohazali javoblar berish ko’nikmalarini hosil qilish hamda ularda natijalarni umumlashtirish mantiqiy va ijodiy qobiliyatini, muloqot madaniyatini rivojlantirish. Tarbiyaviy maqsadi: talabalarni mustaqil fikrlash va faol mustaqil ish faoliyatiga jalb etish, ularda o’zaro xurmat, hamkorlik fazilatlarini shakllantirish hamda fanga bo’lgan qiziqishni o’stirish. Darsning jihozlari: Sinf doskasi, darsliklar, o’quv va uslubiy qo’llanmalar, ma’ruzalar kursi, tarixiy ma’lumotlar, izohli lug’atlar, atamalar, o’tilgan dars mavzusi bo’yicha savollar va muammoli toshiriqlar majmuasi, testlar, kartochkalar, shaxsiy kompyuter, lazerli proyektor. Sirtning derivasion formulalari. C 2 - regulyar S sirt r = r u v( , ) ,(u v, )  D tenglama bilan berilgan bo'lsin. Sirtning har bir nuqtasida r u ,r v , m = r u  r v vektorlar chiziqli bog'lanmagan sistemani tashkil | r u  r v | etadi. Shuning uchun, har bir vektorni ular orqali chiziqli ifodalash mumkin, xususan r u ,r v , m vektorlarning u va v bo'yicha hususiy hosilalari ham ular orqali chiziqli ifodalanadi: ruu =  111ru  112 rv   m  1ru   122 rv   m    (28) ruv =  12 r vv =  121 r u   222 r v   m   

m u =    11ru  12 rv  13 m   (29) m v =    21 ru  22 r v  23 m   (28) va (29) formulalar sirtning derivasion formulalari deyiladi. Endi bu yerda  ij k ,     ij , , , koeffisiyentlarni sirtning birinchi va ikkinchi kvadratik formalari koeffisiyentlari E F G L M, , , , , N va ularning xususiy hosilalari orqali ifodalanishini ko'rsatamiz. Avval,    , ,  koeffisiyentlarni topamiz. (28) tengliklarning har birini m ga skalyar ko'paytirib, (r u , m ) = (r v , m ) = 0 va L =  (r u , m u ) = ( r uu , m ), M =  (r u , m v ) =  (r v , m u ) = (r uv , m ), N =  ( r v , m v ) = ( r vv , m ) ekanligidan quyidagini hosil qilamiz:   = L, = M ,  = N Kristoffel simvollari Egri (28) formulalardagi  ij k koeffisiyentlarni topamiz.  ij k koeffisiyentlar Kristoffel simvollari deyiladi. (28) tengliklarning birinchisini avval r u ga, keyin r v ga skalyar ko'paytirib, r u 2 = E, ( r u , r v ) = F, r v 2 = G ekanligidan qo'yidagi kelib chiqadi: (ruu ,ru ) =    1 1 11 FE (30) (ruu ,r v ) =    11 r u 2 = E tenglikni u bo'yicha differensiallab, ushbuni 2(r r u uu ) = E u , va (r r u v ) = F ni u bo'yicha, r u 2 = E ni v bo'yicha differensiallab (r uv ,r v )  (r r u vu ) = F u , 2(r uv ,r u ) = E v tengliklarni hosil qilamz. Bu yerdan (r uv ,r u ) ni topamiz:

(r uv , r u ) = F u  1 E v . 2 Endi (30) ni     111E   112 F = 12 Eu     111F   112 G = Fu  12 Ev shaklda yozish mumkin. Bu sistemani  1 11 va  11 2 ga nisbatan yechib, ushbuni hosil qilamiz:  111 = 1  F 2   1 E G  F F  1 E F  EG  2 u u 2 v    112 = 1  F 2     12 E Fu  F Eu  12 E Ev    EG Kristoffelning qolgan simvollari ham (28) ning ikkinchi va uchinchi tenglamalaridan huddi yuqoridagidek usulda topiladi. Tenzorlar analizining belgilashlaridan foydalanib, derivasion formulalarni va Kristoffel simvollarini qulayroq usulda yozish mumkin. Buning uchun u va v egri yaiziqli koordinatalarni u 1 va u 2 orqali, E F G, , larni mos ravishda g 11 ,g 12 = g 21 ,g 22 orqali, L M, , N larni b 11 ,b 12 = b 21 ,b 22 orqali belgilaymiz: u 1 = u, u 2 = v, g 11 = E, g 12 = g 21 = F, g 22 = G, b 11 = L, b 12 = b 21 = M, b 22 = N. r vektorning u  buyicha hususiy hosilalarini r ning quyida 1 indeks orqali, u 2 buycha hususiy hosilarini r ning quyida 2 indeks orqali belgilaymiz: r 1 = r u , r 2 = r v , r 11 = r uu , r 12 = r uv , r 22 = r vv . Bu belgilashlarda birinchi va ikkinchi kvadratik forma koeffisiyentlari g ij = ( r i , r j ); b ij = ( r ij , m ), i =1,2 ko'rinishda bo'ladi. Derivasion formulalar esa quyidagicha:  r 1 i = r 1i =  11i r 1   12i r 2  b1i m  u   u r 2 i = r 2i =  12i r 1   22i r 2  b2i m  m i =  b1 r 1  bi2 r 2  bi m

i  u Kristoffel simvollari ushbu formulalardan topiladi:  i j l = 1  2 g k l  g ik j   gijk   gkji  , i j, l = 1,2;

2 k =1   u  u  u 

bu yerda g11 = g_11gg2222  g122 ,

g12 = g 21 =  g_11gg2212  g122 ,

22 = g_11gg2211  g122 , g lar birinchi kvadratik forma matrisasi (g ij ) ga teskari matrisaning elementlaridir. m 2 = 1 tenglikdan u 1 va u 2 bo'yicha hususiy hosilalar olamiz: ( m 1 , m ) = ( m 2 , m ) = 0 U holda bu tengliklardan b i = 0 ekanligi kelib chiqadi. Ошибка ! Источник ссылки не найден . tengliklarni r 1 va r 2 ga skalyar ko'paytirib quyidagini hosil qilamiz:  bb11 == b Eb F1 1 11 12 bu yerdan esa b g  b g b 1 1 = _12 12 11 22 , det( )I b g  b g b 12 = _11 1 1 12 22  12g 12 2 11 g g bo'ladi . Huddi shunday b 2 1 va b 2 2 koeffisiyentlar ham topiladi: b21 = b g 22 g g 12   b g 12 g122 22 , b22 = b_12g g11g1222   b g22g122 11 11 22

Adabiyotlar: 1. Sh.K. Murodov va boshqalar. Chizma geometriya. Toshkent, «Iqtisod-moliya», 2006, 2008. 2. B.B.Qulnazarov. Chizma geometriya. Toshkent, «O‘zbekiston», 2006. 3. A.N. Valiyev. Perspektiva. Toshkent, «TDPU rizografi», 2006. 4. Sh.K. Murodov va boshqalar. Chizma geometriya kursi. Toshkent, «O‘qituvchi», 1988. 5. R.Q. Ismatullaev. Chizma geometriya. Toshkent, 2005. 6. I. Raxmonov. Perspektiva. Toshkent, «O‘qituvchi», 1993. 7. R.X. Xorunov. Chizma geometriya kursi. Toshkent, «O‘qtuvchi», 4-nashri, 1997. 8. R.X. Xorunov, A. Akbarov. Chizma geometriyadan masalalar va ularni echish usullari. 2-nashri, «O‘qituvchi», 1995.

Похожие

Sirt tushunchasi

Qаtlаm-suv-nеft-gаz tizimining sirt-mоlеkulyar хоssаlаri

Sirtning birinchi kvadratik formasi. Sirt ustudagi chiziq yoyining uzunligi

Vertikаl stvоllаrni o’tishda yuklarni ko’tarish

Neft mahsulotlarini moysizlantirish