Mintaqaviy turizm resurslarini rivojlantirishda xalqaro tajribadan foydalanish - География - Рефераты

Mintaqaviy turizm resurslarini rivojlantirishda xalqaro tajribadan foydalanish

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

24.349609375 KB

Mintaqaviy turizm resurslarini rivojlantirishda xalqaro tajribadan foydalanish Reja: 1. Yevropa mamlakatlaridagi turistik markazlar. 2. Shveytsariya 3. Avstriya 4. Italiya 5. Germaniya

Yevropa mamlakatlaridagi turistik markazlar Shveytsariya XIX asrdan boshlab chet el aristokratlari, ayniqsa, Buyuk Britaniyaliklar Shveytsariyaning ko‘p sonli manzarali ko‘l-qirg‘oqlarida dam olganlar. Jeneva ko’liga bo’lgan 1-turistik guruhni 1863 yilda Tomas Kuk kompaniyasi tashkil qilgan. Bu yerda ilk bor inglizlar alpinizm, shuningdek, tog’li kurortlarda dam olishni tashviq qildilar. 1870 yilda Alpga temir yo’l o’tkazilishi munosabati bilan turizm yanada rivojlandi. Shveytsariyada Sankt-Morits, Avstriyada Bad Ishl deb nomlangan mashhur sog’lomlashtirish kurortlari qurildi. Alpda yozgi turizm XX asrning 20- yillarigacha davom etdi, ya’ni 1924 yil Shamonida (Fransiya) dastlabki qishki olimpiada o’yinlarini o’tkazishga yetakchilik qildi. Ushbu davrda Shveytsariya (tog’ chang’isi) sport uchun trassani faol ravishda o’tkaza boshladi. Ikkinchi Jahon urushigacha aksariyat turistlar Britaniya orollari orqali kelar edi. Iіtisodiy inqiroz hamda Ikkinchi Jahon urushi natijalari Shveytsariyaning turistik biznesiga juda katta zarar yetkazdi. Ammo shunga qaramay Shveytsariya yana yangi turizm markazlarini qura boshladi. 80-yillarda Shveytsariyada turizm sohasi u qadar rivojlanmadi, chunki bu soha mehmonxona va boshqa yashash joylaridagi o’z normasini modernizatsiya, ya’ni zamonaviylashtirdi. Ammo, modernizatsiyaning sust o’tkazilishi oqibatida mijozlarning hozirgi zamon talablarini bajarishga ulgurolmay qoldi. Bundan tashqari, qishning isish haqida"3 qorning kech va kam yog’ishi, qatlamning namligi bir qator yangi muammolarni yaratdi. Shunga qaramasdan, qishki sport turida o’sish bo‘ldi. Bu esa, mehmonxonalar sektoriga mehmonlarni yil davomida joylashtirish va bir oyga 3 millionga yaqin kishini qabul qilish yo’li bilan biznesni saqlash imkonini berdi. Ammo, o‘z-o‘ziga xizmat qilish sektorida faqat gavjum sezonlardagina ish ko‘payardi. 90-yillarning boshlarida Shveytsariyada yozgi turizm o‘z mavqeini yo‘qotishiga qaramasdan, asosan ishning ko‘p bo‘lishi ushbu davrga to‘g‘ri keldi. 57% turistlarning dam olishi yozgi oylarga to‘g‘ri keladi. Shveytsariya turizm statistikasi turli hududlarda joylashgan. U turistlar haqida

to‘plangan axborotlarga tayanadi. Chunki Shveytsariya chegaraga keluvchilar haqida statistik ma’lumotlar to‘playdi. Bu esa uni baholashga qiyinchilik tug‘diradi. Mehmonxona sektoriga 60% ga yaqin chet el mehmonlari to‘g‘ri keladi. Shu paytda ichki turizmning 62%i esa (taxminan 2 mln kishi) o‘z-o‘zini boshqarish sektorida joylashadi. Mehmonxona sektori mehmonlarni joylashtirishda katta ahamiyatga ega, ammo turistik sayohat kunlari miqdori turistik zonalarda bir xil taqsimlanmaydi. Masalan, tog’ kurortlarining mavqei baland, undan keyingina ko‘llar, katta shaharlar va hokazolar turadi. O‘zining geografik holati va o‘ziga xos bo‘lgan turistik resurslarga ko‘ra, Shveytsariya shimol hamda janubiy mamlakatlardan ham mehmonlar qabul qiladi. Mamlakat uchun Germaniya ulkan turistik bozor hisoblanadi. Undan keyin Niderlandiya, Buyuk Britaniya, Fransiya, Belgiya, Italiya, AQSH, Yaponiya, Ispaniya, Avstriya turadi. Shveytsariya bir kunlik va tranzit mehmonlar bozoriga ega. Ularning taxminan 1/3 qismini Germaniya, 2-2/3 qismini Italiya, 1/5 qismini Fransiya mehmonlari tashkil qiladi. 80-yillarning o‘rtalaridan boshlab boshqa valyutaga nisbatan Shveytsar franki qadrining oshishi hamda mahsulot va xizmatlar narxlarining oshishi munosabati bilan chet el mehmonlarining Shveytsariyaga sayohatlari birmuncha kamaydi. Shveytsariya Xalqaro turizmining pasayishi, O‘rta Yer dengizi mamlakatlari bilan raqobatiga ham ta’sir qildi. Xalqaro turizm Shveytsariya iqtisodida juda katta ahamiyatga ega. Bu soha 1 yilda 13 milliard Shveytsar franki miqdorida daromad keltiradi. Bu mamlakatga 8% foyda keltirib, shu bilan birga aholining 14%ini ish bilan ta’minlaydi, deganidir. Shveytsariya xalqi ham sayohatni yoqtiradi. Sayohatlarning 60%i O‘rta Yer dengizi mamlakatida o‘tkaziladi. Shu bilan birga turistlar taxminan 10 milliard Shveytsariya frankini chet mamlakatlarda sarflaydilar. Shunday qilib, Xalqaro turizmdan keladigan foyda 3 milliard Shveytsariya frankini tashkil qiladi. Mamlakatda turizm faol tarzda o‘rganilmoqda.

Bundan tashqari turizm rivojlanishi mamlakatning davlat va jamoat tashkilotlari tomonidan qo‘llab-quvvatlanadi, chunki u tog‘lik rayonlarda qishloq xo‘jaligiga yagona iqtisodiy muqobil kuch hisoblanadi. Shu bilan birga, turizm davlat rahbariyati uchun muammo ham tug‘diradi, chunki sayyohlarning yurtga ko‘plab tashrifi Alpning go‘zal tabiatiga ta’sir qilib, mahalliy aholiga noіulaylik tug‘diradi. Avstriya Avstriyada Shveytsariyadagidek chegaraga keluvchi turistlar haqida ma’lumot to‘planmaydi va turizm holati haqidagi ma’lumotga turli hududlarga joylashgan va o‘tkazilgan turistik kunlar uchun miqdor ko‘rsatkichlariga qarab baho beriladi. Ushbu mamlakat Shimoliy Yevropani janub bilan, g‘arbiy Yevropani sharq bilan bog‘lovchi trassalarning kesishuv yo‘lida joylashgan. Demak, mamlakatning geografik holati, shuningdek uning qulay avtomobil trassalarini katta miqdorda tranzit va 1 kunga keluvchi turistlar tashkil qiladi (tranzit turistlarning asosiy qismi shimoliy Yevropadagi mamlakatlardan O‘rta Yer dengizi qirg‘oqlariga yo‘l oladilar). 80-yillarning oxirlarida sotsializm lageri bilan g‘arb o‘rtasidagi temir parda olib tashlangandan keyin 1 kunga keluvchi turistlar miqdori oshdi. 90-yillarning boshida mamlakatga qo‘shni bo‘lgan Vengriya, Chexiya va Slovakiya, shuningdek Polsha turistlari faol qatnay boshladilar. 1992 yilda chet el turistlari Avstriyada umumiy hisobda 99,7 million turistik kunni o‘tkazdilar. Ichki turistlar esa 30,6 million turistik kun o‘tkazdilar. Ichki turistlar tarkibiga asosan mamlakatning g‘arbida dam oluvchi poytaxt aholisi kiradi. Shveytsariya xalqidan farqli o‘laroq, Avstriyaliklar mamlakat va chet ellarga sayohat uyushtirmaydilar. 1990 yilda chet davlatlarga atigi 2,6 million sayohat uyushtirilgan. Shundan yarmi O‘rta Yer dengiziga to‘g‘ri keladi. Bu holat joylashish strukturasiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Yaqin kunlargacha Avstriyaliklar xususiy sektorlar kvartiralariga joylashardilar. Biroq 90-yillarning boshlariga kelib o‘z-o‘ziga xizmat qilish sektorlariga joylashish miqdori o‘sa boshladi. 1985 yilda joylashish miqdori 7% bo‘lgan bo‘lsa, 1991 yilda 11,8%ga ko‘tarildi. Ushbu o‘sish miqdori chet elliklar hisobiga to‘g‘ri keladi. O‘ozirgi paytda Avstriya qishki sport

o‘yinlari bo‘yicha yetakchi turistik markaz hisoblanadi. Vaholanki, xalqaro turizm asosan mamlakatning qarbiy qismida rivojlangan. Avstriya uchun asosiy ta’minlovchi mamlakatlar Germaniya, Niderlandiya va Buyuk Britaniya hisoblanadi. Bu 3 davlat fuqarolarining Avstriyada o‘tkazgan turistik kunlari 80% ni tashkil qiladi. Keluvchilarning yarmi Germaniyaga to‘g‘ri keladi. Undan keyin Niderlandiya, Italiya, Buyuk Britaniya, Shveytsariya, Fransiya, AQSH, Belgiya, Shvetsiya, Sharqiy Yevropa mamlakatlari va boshqalar. Avstriya Shveytsariyaga nisbatan Germaniya bozoriga ko‘proq muhtojlik sezadi. So‘nggi yillarda Avstriya ko‘proq Italiya bilan hamkorlik qilmoqda. 1992 yilda Avstriyada turistik kun miqdori 1987 yildagiga nisbatan 3,6 mln. ga ortdi. Avstriyada "gavjum" sezoni juda aniq, ya’ni yozgi "pik" avgust oyiga to‘g‘ri keladi. Avstriyada qishki turizm mavqeining o‘sishi bilan birgalikda ushbu mamlakat va boshqa Alp davlatlari, ya’ni Shveytsariya, Italiya, Fransiya, Germaniya va Sloveniya oldida qishki sport o‘yinlarining ekosistemaga ta’sir qilish muammosini hal qilish turibdi. Shu bilan birgalikda ushbu mamlakatlarda yozgi turizm mavqeining tushishi sezilmoqda. Italiya Italiyada turizm sanoatining rivojlanish tarixi 100 yildan oshgan . Ushbu davr ichida mamlakat dunyoning asosiy turistik markazlaridan biriga aylandi. 1991 yilda O’rta Yer dengiziga keluvchi turistlar miqdorining 36%i Italiyaga to’g’ri kelar edi. 1983 yilda turizm sohasi va mehmonxona sanoatini rivojlantirish maqsadida turizmni rivojlantirish va takomillashtirish bo’yicha asosiy qonun qabul qilindi. Ushbu qonunda Hududlarda turizmni boshqarish organlari va ularning ish tartibi ko’rsatilgan. Mehmonxona xo’jaliklari klassifikatsiyasida transport va turistik byuroga turizm faoliyati bilan shug‘ullanishga asos bo‘luvchi shartlar, davlat tomonidan turizm sohasini qo‘llab- quvvatlash choralari, turistik sohada professionallar faoliyatining nazorati ko‘rsatib o‘tilgan. Italiyaning asosiy turistik resurslari: tog‘lar, ko‘llar va madaniy boyliklari, birinchi navbatda, mahalliy turistlarni emas, balki chet elliklarni jalb qiladi. Chet ellik mehmonlarning ushbu mamlakatga kelish sabablarining 45%i mamlakatning tarixiy yodgorliklarini ko‘rish, 43%i iqlimi, 27%i tabiati, 30%ga yaqini esa

yuqoridagilarning barchasidan bahramand bo‘lish tashkil etadi. Italiyada xalqaro turizm asosan shimolda yaxshi yo‘lga qo‘yilgan. Masalan: 1990 yilda umumiy hisobga nisbatan chet elliklarning ushbu mamlakatda o‘tkazgan turistik kunlarining 57%i shimolga to‘g‘ri keladi. Chet ellik mehmonlarni qabul qilish bo‘yicha 1- o‘rinda Venetto shahri turadi. U keluvchilarning 20%ini qabul qiladi. Undan keyin Toskana va Alto-Adidje shaharlari turadi. Ularning har biri chet ellik mehmonlarning 13%ini qabul qiladi. Mahalliy turistlar (39 million kishiga yaqin) dam olish kunlarini o‘z viloyatlari kurortlarida o‘tkazishga harakat qiladi. Buning sabablaridan biri quyoshli Fransiyadagidek, bu yerda avtomobil yo‘llarining rivojlanmaganligidir. Shuningdek, yozgi mavsumning yaxshi va mo‘tadil kelishi shimoliy viloyatlar aholisini dengizga yaqin joylarda dam olishga undaydi. Shunday qilib Italiyaning Emiliya-Romanya, Venetto va Toskana viloyatlari aholisining dengizga chiqish imkoniyatlari bor. Lombardiya viloyatida esa qishki sport turlari rivojlangan. Shu sababli ushbu viloyatlarning har qaysisi ichki turistlarning 10% ini qabul qilish imkoniga ega. Turistlarning ko’plab kelishi asosan yozning iyul va avgust oylariga to’g’ri keladi. Bu holat dengiz bo’yi kurortlari uchun anchagina muammo tug’diradi. Chunki, mehmonxonalar fondi u qadar katta emas. Mehmonxonalarning asosiy qismi shimol va sharq tomonda joylashgan. Bu huddudda esa mehmonxonalarning 46,1% igina joylashgan xolos. Mehmonxonalarning aksariyati Trentino-Alto-Adidje viloyatlarida joylashgan. Ular 18,5%ni tashkil qiladi. Italiyaning markaziy qismida, ya’ni qirg’oq bo’yi tumanlarida asosan lager shaharchalar tarqalgan. Mamlakat janubida esa mehmonxona o‘rinlarining yetishmasligi sababli turar joylar ijaraga beriladi. Ammo, turistlarning rejasiz va nazoratsiz joylashuvining ko‘payib borishi atrof- muhitga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda. 1980 yillarda Yevropa hamjamiyati Italiyaning janubiy hududi – Medzodjornoda turizm infratizimini rivojlantirish bo‘yicha umumiy miqdori 34,9 million ekyu bo‘lgan qimmatbaho loyihani amalga oshira boshladi. Ushbu loyihaning maqsadi turizm sanoatini rivojlantirish, aholini ish bilan ta’minlash, emmigratsiyani to‘xtatish hamda qoloq bo‘lgan mahalliy iqtisodga investitsiyalarni

jalb qilish. Ushbu loyihani amalga oshirish natijasida yana qo‘shimcha 65 ming nomer tashkil qilindi, har yili Italiya mehmonxonalarida hamda boshqa yashash joylarida 60 millionga yaqin turist to‘xtaydi. Shulardan 35%i chet elliklardan iborat. Chet ellik va mahalliy turistlar o‘z turistik kunlarini ko‘proq uch yulduzli mehmonxonalarda o‘tkazadilar (Bu ko‘rsatkich 1996 yil 85,2 million turistik kunni tashkil qiladi). Italiyada mehmonxonalar toifalarga bo‘linadi. Toifalar esa yulduzlar soniga qarab belgilanadi. Bundan tashqari qo‘shimcha joylashuv imkoniyatlari katta bir tarmoqni hosil qiladi. Ularga keluvchilar, turistik qishloqlar, dam olish maskanlari, yoshlar maskanlari va hokazolar kiradi. 1997 yilda Italiyada 35 870 ta mehmonxona mavjud edi. Ularning har birida o‘rtacha hisobda 49 tadan o‘rin, 27 tasida faqat yashash xonalari va 25 tasi vannali xonalardan iborat edi. 1 yulduzli mehmonxonalar esa 30,6% ni tashkil qilar edi (Ularda 15,1% ini yashash xonalari va 14,2% ini o‘rinlar tashkil qilar edi). Boshqa mehmonxonalarda ko‘rsatkichlar quyidagicha (% hisobida): 2 yulduzlilar – 32,4 (25 va 24,4), 3 yulduzli – 30 (42,3 va 44), 4 yulduzli – 6,2 (16,3 va 16,4), 5 yulduzli – 0,3 (0,8 va 0,8). Italiyada mehmonxonada yashash va ovqatlanish narxi geografik zona, fasl, mehmonxona toifasi va boshqa omillarga bog‘liq. Shu bilan birga ushbu narx tur mahsulotning umumiy hisobidan 60-65%ini tashkil qiladi. Italiyaga keluvchi turistlarning aksariyati quyoshli mamlakat Shveytsariyadan keladilar. qolgan turistlar Germaniya, Fransiya, Avstriyadan keladilar. Ammo, ularning yarmidan ko‘pini bir kunlik mehmonlar yoki tranzit passajirlar tashkil qiladi. Germaniyalik turistlar nafaqat soni bo‘yicha ko‘pchilikni tashkil qiladi, balki, ular xatto ushbu mamlakatda dam olishi davomiyligi bo‘yicha ham yetakchilik qiladilar. Ammo, shuni ham inobatga olish kerakki, boshqa mamlakat turistlari, ya’ni Amerika va yaponiyaliklar ushbu davlatda umumiy hisobda 1 hafta turadilar. Lekin mana shu qisqa fursat ichida, ular 3 ta madaniy markaz – Rim, Florensiya va Venetsiyani ziyorat qilishga ulguradilar. Bu esa ularning aniq sayohat kunlarini hisoblashga qiyinchilik tug‘diradi.

Avstriyalik turistlarning yarmidan ko‘pi dam olish soatlarini Adriatino qirg‘oqlarida, chorak qismi shahar va 10%i esa tog‘larda o‘tkazadilar. Fransuzlar ko‘proq shahar kezadilar. 25%i esa dengiz yonida dam olishni xush ko‘radilar. Mamlakatda xalqaro turizmni rivojlantirishda turizm bo‘yicha milliy boshqarma (ENIT) katta ahamiyatga ega. Bu boshqarma chet mamlakatlarda ham o‘z vakolatxonalariga ega. Ayrim mamlakatlarda u o‘z faoliyatini "Alitaliya" davlat aviakompaniyasi va boshqa firmalar orqali amalga oshiradi. ENITning vazifasiga xalqaro turistik bozor, konventurasini o‘rganish, reklama tadbirlarini o‘tkazish va chet mamlakatlarda o‘z davlatiga nisbatan turistlar oqimini ko‘paytirish kiradi. Oxirgi yillarda Italiya xalqaro turizmida susayish sezilmoqda, ammo sharqiy Yevropadan turistlar oqimi aksincha ko‘paydi. Italiyaliklar kamdan-kam hollarda o‘z ta’tillarini chet davlatlarda o‘tkazadilar. Italiyaning turli xil turistik resurslari ularga yurt ichida o‘z ehtiyojlarini qondirishga imkon beradi, ammo shunga qaramasdan iqtisodiyotning o‘sishi hamda valyuta nazoratining soddalashtirilishi so‘nggi yillarda chet ellarga chiqishni rivojlantirishga turtki berdi. Masalan, 1991 yilda chet davlatlarga 14,7 million Italiyalik chiqqani kuzatildi. Ular aksariyat hollardagiqin bo‘lgan mamlakatlarga sayohat qiladilar. Keyingi yillarda chetga chiqish turizmining o‘sishi Italiya kurortlari ishini osonlashtirdi. Shu bilan birgalikda, Italiyaning tarixiy, madaniy yodgorliklari hali juda ko‘p vaqtlar chet ellik mehmonlarni o‘ziga jalb qilishi shubhasiz. Shuning uchun ularni asrash va turist oqimlarini turizm markazlariga yo‘naltirishni boshqarish muhim vazifalardan biridir. Germaniya 1990 yil Germaniyada ichki va xalqaro turistlar tomonidan o‘tkazilgan turistik kunlar taxminan 255 mln. ni tashkil qilar edi (Ushbu ma’lumotlar g‘arbiy Germaniyaga oid). Chet mamlakatlarga sayohat qiluvchilar soni oshganligi sababli ichki turizmning o‘sishi keyingi paytlarda susaydi. Germaniyaliklar otel yoki boshqa mehmonxona tipidagi binolarda to‘xtashni xush ko‘radilar. Shu paytgacha o‘z-o‘zini boshqaruv sektorida joylashish ham o‘z mavqeiga ega edi. Ularning

ko‘p qismi Bovariyada joylashgan. 1990 yillarda Sharqiy Germaniyada Xalqaro turizm sohasining dunyo standartlariga yaxshi javob bera olmasligi aniqlandi. Shu sababli u yerlarda turizm yaxshi rivojlana olmadi. g‘arbiy Germaniya bilan birlashuviga qadar esa ko‘p mamlakatlardan turistlar qa. 1990 yilda turistlar bu yerlarga turli maqsadlar bilan kelar edi. Dam oluvchilar qismi katta emas, bu esa (sayohatning qimmatga tushishi) milliy valyuta – marka kursining balandligi va turmush tarzining yuqoriligidan dalolatdir. Mamlakat hududida NATO qo‘shinlari joylashganligi sababli qarindosh va do‘stlarning qatnovi ko‘pchilikni tashkil qiladi. Ayniqsa, AQSH, Buyuk Britaniya, Fransiya, Shveytsariya va Yaponiya kabi mamlakatlardan ish yuzasi bo‘yicha qatnovchilar ko‘p edi. Bunga Gannover, Gamburg, Dyusseldorf, Shtutgart, Myunxen va boshqa shaharlarda o‘tkaziladigan ko‘plab xalqaro savdo ko‘rgazmalari va konferensiyalari katta ta’sir ko‘rsatadi. Germaniya Alp, Fransiya va O‘rta Yer dengizi yo‘nalishlarida strategik chorraha hisoblanadi. Shu sababli mamlakatda juda ko‘p tranzit sayohatchilar bo‘ladi. Ularning ayrimlari bu mamlakatda tunash uchun ham qolmaydi. Germaniyaga Sharqiy Yevropa mamlakatlaridan, qo‘shni Polsha mamlakatlaridan bir kunlik mehmonlar ko‘plab tashrif buyuradi. g‘arbiy Germaniyaning chetga chiqish turizmi o‘sib bormoqda (ta’tilini chet mamlakatlarda o‘tkazayotgan germaniyaliklar soni yildan-yilga o‘sib bormoqda). Germaniyaliklar amerikaliklardan so‘ng ta’til davrida ko‘p pul sarflash bo‘yicha 2-o‘rinda turadi. 1991 yilda ularning xarajatlari butun dunyo turistlari xarajatining 13%ini tashkil qildi. Ko‘pgina Yevropa mamlakatlarining turistik sohalari Germaniya bozorlari bilan chambarchas bog‘liq. Germaniyaliklarning ta’tilini o‘tkazadigan asosiy joyi O‘rta Yer dengizi bo‘lib qolmoqda. Italiya ekologik holatining yomonlashganligi tufayli turizm sohasida o‘z mavqeini yo‘qotdi. Shu sababli 80-yillarning oxirida germaniyaliklar Ispaniyada dam olishga ko‘proq e’tibor bera boshladilar (1985- 1989 yillarda Italiyaga germaniyaliklarning kelishi 20%ga qisqardi). Germaniyaliklarning boshqa Alp mamlakatlari – Shveytsariya va Avstriyaga sayohati 18,4%ni, Skandinaviya mamlakatlariga sayohati esa 5,1%ni tashkil qiladi. Germaniyaning birlashishi sobiq Yugoslaviyaning parchalanishi, "Cho‘ldagi

bo‘ron urushi" va boshqa siyosiy voqealar, shuningdek, iqtisodiy inqiroz mamlakatdan chetga chiqish turizmi modeliga o‘z ta’sirini ko‘rsatdi. Ispaniya, Portugaliya, Turkiya (1991 yildan keyin) va Kipr davlatlariga chiqish, shuningdek, uzoq sayohatlar miqdori ham oshdi. Ularning o‘sishi hatto 1990-91 yilgi iqtisodiy inqiroz davrida ham saqlanib qoldi. Bunday sayohatlarning aksariyati (milliy valyuta kursining doimiy ravishda o‘zgarib turishiga qaramasdan) AQShga to‘g‘ri keladi. Germaniya bozori uchun 2-o‘rinda Uzoq Sharq turadi. Germaniyaliklarning ayniqsa, Yaponiya, Singapur, Gongkong kabi mamlakatlarga qiziqishi katta. Aksariyat germaniyalik turistlar Tailandda dam oladilar. Ayniqsa, Shri-lanka, Keniya germaniyaliklar uchun turistik markaz hisoblanadi. 1990 yillarga qadar Germaniyaning sharqiy va qarbiy qismlari alohida turistik zona sifatida faoliyat ko‘rsatar edi. Sharqiy Germaniya ham boshqa Sharqiy Yevropa mamlakatlaridek yaxshi tashkil qilingan ichki turistik bozorga ega edi. Ammo uning xalqaro turizmi chegaralangan. Bu chegaralashdan faqat sotsialistik lager mamlakatlarigina mustasno edi. Agar 1990 yilda Sharqiy germaniyaliklarning faqat 25%igina chet davlatlarga chiqqan bo‘lsa, 1991 yilda ularning soni 45%ga yetdi. g‘arbiy Germaniya urush davridan keyin g‘arbiy Yevropa turistik oqimlariga kiritilgan edi. Ammo 90-yillarning boshida g‘arbiy Germaniyaning chet davlatlarga chiqish turizmi iqtisodning yomonlashuvi tufayli qisqardi. Ammo Germaniya birlashgandan keyin bu ko‘rsatkich mamlakatning Sharqiy qismi bilan kompensatsiya qilindi. g‘arb bilan Sharqning birlashuvi Germaniyada Yevropa mamlakatlari uchun turizmning yangi modelini tashkil qilishga imkoniyat yaratdi. Ichki turizmning yangi modeli kelajakda xalqaro turizm modeliga o‘z ta’sirini ko‘rsatishi mumkin.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1.«O`zbekistonda turizmni rivojlantirishning 2005 yilgacha bo`lgan davlat dasturi», O`zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A. Karimovning 15.01999 yildagi UP-2286 farmoni. 2. O`zbekiston Respublikasining «Turizm to`g`risidagi qonuni». Xalq so`zi gazetasi 109.1999. 3. Александров А.Ю. Международный туризм. Уч.пособие для вузов.- М.: Аспект Пресс, 2000 Биржаков М.Б. Введение в туризм. С.Пб.: Издательский Торговый Дом «Герда», 2004 5 . Лицензирование и сертификацие в туризме. Учебное пособие Дехтярь Г.М.: Финансы и статистика, 2003 г. 6 . Маринин М.М. Туристские формальности и безопасность в туризме.2000

Похожие

Mintaqaviy turizm resurslarini rivojlantirishda ekskursiya xizmatlaridan foydalanishni tashkil etish

Mintaqaviy turizm resurslarini rivojlantirishning ijtimoiy iqtisodiy ahamiyati

Mintaqaviy turizm resurslari fanining predmeti maqsadi va vazifalari

Mintaqaviy turizm resurslari infratuzilmalarini takomillashtirish yo’llari

Mintaqalarda ekologik turizm resurslari va ulardan foydalanish