Italiya haqida mustaqil ish - География - Рефераты

Italiya haqida mustaqil ish

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

136.5908203125 KB

MUSTAQIL ISH Mavzu: ITALIYA. Bajardi:Abdumannonova Munisa. Tekshirdi:_______________________. Toshkent – 2013 yil. 1

ITALIYA Italiya (Italia), Italiya Respublikasi (Repubblika Italiana) — Yevropa jan. da, O ʻ rta dengiz havzasida joylashgan davlat. Apennin ya.o., Sitsiliya, Sardiniya va b. kichik orollarni o ʻ z ichiga olgan. Mayd. 301,2 ming km2. Aholisi 57,679 mln. kishi (2001). Ma ʼ muriy jixatdan 20 viloyat (regione)ra bo ʻ linadi. Poytaxti — Rim sh. Davlat tuzumi I. — respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1947 y. 22 dek. da qabul qilingan va 1948 y. 1 yanv.dan kuchga kirgan. Davlat boshligi — prezident (1999 y. maydan K. A. Champi). U parlament ikkala palatasining qo ʻ shma majlisida viloyatlar vakillari ishtirokida 7 y. muddatga saylanadi. Qo-nun chiqaruvchi organ deputatlar palatasi va senatdan iborat parlament. Ijrochi xrkimiyatni Vazirlar Kengashi amalga oshiradi. Prezident Vazirlar Kengashi raisi va uning taklifiga binoan vazirlarni tayinlaydi. Tashqi savdosi I. iqtisodiyoti ko ʻ p jihatdan tashqi savdoga bog ʻ liq. I. chetga sanoat mashina- uskunalari, transport vositalari, yozuv va hisob mashinalari, kimyo va q.x. mahsulotlari, kiyim-kechak va poyabzal, neft mahsulotlari va b. chiqaradi. Chetdan neft, ko ʻ mir, temir rudasi, qora va rangli metallar, paxta, shuningdek, mashinalar, yog ʻ och, qog ʻ oz, oziq-ovqat keltiradi. Savdo-sotikdagi asosiy mijozlari: Yevropa iqtisodiy hamja-miyati mamlakatlari, AQSH, Rossiya. Pul birligi — lira. Me ʼ morligi Etrusklar va Qad. Rim me ʼ morlik ansambllari va uy-joy binolari I.ning eng kad. me ʼ moriy obidalaridir (q. Rim ). Ilk o ʻ rta asrlardan Rimdagi bazilika (Santa-Mariya Majore, 5-a., Santa Anessa , 7-a .,) va markazi gumbazli cherkovlar (San-Stefano Rotondo, 5-a.), shuningdek, Ravenna yodgorliklari majmuasi va b. yodgorliklar saklangan. 11 —13-a.larda roman uslubida barpo qilingan binolar vujudga keldi 2

(Milandagi Sant-Ambrojo bazilikasi, 11a., Aretssodagi Santa-Mariya della Pove cherkovi, 12-a. va b.). Ayrim insho-otlarda Vizantiya me ʼ morligining ta ʼ siri seziladi (Venetsiyadagi avliyo Mark sobori, 11-a., Palermodagi sobor). 11 —12-a. larda Pizadagi sobor maydoni majmuasi kad. me ʼ morlik an ʼ analari uslubida barpo etilgan. Shaharlarning tez sur ʼ atlar b-n rivojlanishi mahobatli diniy-ma ʼ muriy binolar b-n bir qatorda shahar devorlari, darvoza, minora, turar joy binolari, ratushalar qurishni ham taqozo etdi. 13—14-a.larda gotika rivoj top-di (Milan, Orvyeto, Florensiya soborlari). Katta shaharlar vujudga kela boshlagach, qurilishning yangi tamo-yillari paydo bo ʻ ldi (jamoat va mada-niyat binolariga alohida ahamiyat b-n qarala boshladi). B. Mikelanjelo, D. Bramante, J. Vinola va b. atokli me ʼ morlar Rim va Venetsiyada mahrbatli binolar barpo qildilar. Barokko me ʼ morlari (16-a.) ko ʻ p shaharlarda badavlat xonadonlar uchun ulkan ansambllar, shaxsiy qo ʻ rg ʻ onlarni xiyobonli, kolonnadali va favvorali qilib qurdilar. Binolarning hashamiga, saloba-tiga alohida ahamiyat berildi (L. Ber-nini, F. Borromini). Rimdagi avliyo Pyotr sobori b-n Navon maydoni (16— 17-a.lar) go ʻ zal me ʼ moriy ansambllardan hisoblanadi. 18-a. dan klassitsizm rivoj topib, bu uslub Milan va Neapol sh.laridagi ansambl va teatr bi-nolarida iz krldirdi. 20-a. da modernizm (Turindagi ko ʻ rgazma zali), neoklassitsizm ( Rimdagi sport markazi), 60-y.lardan esa organik me ʼ morlik ta-moyillari shakllandi. Zamonaviy ma ʼ -muriy inshoot va binolar qurishda sathning kengligi va qulayligiga, yangicha yechimlarga alohida ahamiyat berildi ( Rimdagi Termini vokzali, sport saroyi, Paduyadagi I. banki binosi). O ʻ zbekiston — Italiya munosabatlari I. O ʻ zbekiston suverenitetini tan olganidan so ʻ ng ikkala mamlakat o ʻ rtasida savdoiqtisodiy aloqalarni yo ʻ lga qo ʻ yishga kirishildi. "O ʻ zR b-n Yevropa Ittifoqi o ʻ rtasida sheriklik va hamkorlik to ʻ g ʻ risida" 1996 y. Florensiyada imzolangan bitim o ʻ zaro munosabatlarning huquqiy negizini yaratdi. 1996 y. iyunida va 2000 3

y. noyab.da O ʻ zR Prezidenta I. Karimovning I.ga, 1997 y. mayda I. prezidenta, 1997 y. sent.da I. Bosh vazirining O ʻ zRga tashriflari yakunida iqtisodiy, madaniy va ilmiy sohalardagi hamkorlik, ikkiyoklama soliq solinishiga yo ʻ l qo ʻ ymaslik, transport sohasidagi hamkorlik, say-yohlikni rivojlantirish, investitsi-yalarni rag ʻ batlantirish va o ʻ zaro himo-yalash to ʻ g ʻ risida muhim bitim va shartnomalar imzolandi. I. rahbarlariga hamroh bo ʻ lib kelgan savdo-sanoat do-iralarining namoyandalari O ʻ zbekistonning iqtisodiy salohiyati b-n tanishdilar va o ʻ zbek tadbirkorlari uchun biznes-seminar o ʻ tkazdilar. Mazkur tadbirlarning samarasi o ʻ laroq ikki mamlakat urtasida o ʻ zaro mol yetkazib berish 1992 y.gi 19 mln. 461 ming 800 dollardan 2000 y.da 112,8 mln. dollarga yetgan. I. O ʻ zbekiston b-n tovar aylanmasi hajmi jihatidan 10-o ʻ rinda, Yevropa Ittifoqi mamlakatlari orasida Germaniya va Buyuk Britaniyadan so ʻ ng 3-o ʻ rinda. Eng muhimi — aksariyat yillarda O ʻ zbekiston I. b-n savdoda ijobiy saldoga ega bo ʻ lib keldi, ya ʼ ni harid qilganidan ko ʻ ra ko ʻ proq mahsulot sotdi. O ʻ zbekiston I.ga paxta tolasi, rangli metallar va ulardan yasalgan buyumlar, ipak, ip gazlama, kalava ip va b. mahsulotlar sotsa, I.dan asbob-uskuna, mebel, plastmassa, go ʻ sht va baliq mahsulotlari, sariyog ʻ va o ʻ simlik yog ʻ i, kiyim-kechak va b.larni sotib oladi. Savdo-iqtisodiy munosabatlarni rivojlantirish sohasidagi qo ʻ shma tadbirlar faol amalga oshirildi. 1994 y.da I. Tashqi savdo in-ti va Tashqi savdo uyushmasi rahbar va mutaxassislari O ʻ zR Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi hamda Toshkent, Samarqand, Buxoro, Navoiy, Farg ʻ ona, Namangan viloyatlari rahbarlari b-n amaliy uch-rashuv o ʻ tkazdilar. 1994 y. iyunda O ʻ zbekiston viloyatlari, shaharlari va tumanlari hokimlarining I.ga tashriflari chog ʻ ida ular I. savdo palatalari va uyushmalari, sanoat korxonalari rahbarlari b-n uchrashdilar. Uchrashuvlarda meva- sabzavot mahsulotini qay-ta ishlash, tabiiy tosh qazib olish va qayta ishlash, to ʻ qimachilik, oltinni qayta ishlash, zargarlik buyumlari i. ch. sohalaridagi hamkorlik masalalari ham muhokama qilindi. 4

O ʻ zaro hamkorlikka I. firma va kompaniyalari g ʻ oyat qiziqib qaraydi. Chunonchi, O ʻ zbekiston va I. sayohatchilarini o ʻ zaro kutib olish, jo ʻ natish, ularga xizmat ko ʻ rsatish sohasida shar-tnoma tuzilgan. "O ʻ zbekiston havo yo ʻ llari" milliy aviakompaniyasi o ʻ zaro qatnovni yo ʻ lga qo ʻ ygan. "Qoraqalpoq-qurilish materiallari" aksiyadorlik birlashmasi "Pedrini" firmasidan marmar taxtachalar ishlab chiqaradigan liniyalar va "Ravelli" firmasidan tabiiy toshdan buyumlar ishlab chiqaradigan texnologiya liniyalari sotib oldi. "Tekint" kompaniyasi b-n "UzDE-UA v t o" o ʻ rtasida yengil avtomobillar uchun yassi oyna i.ch. zavodini qayta qurish haqida bitim tuzildi. "O ʻ zbekneftgaz" milliy xolding kompaniyasi neft konlarini qidirib topish va ishlatish, turli texnologiya asbob-uskunalarini neft va gaz korxonalariga keltirib o ʻ rnatish borasida italyan firmalari b-n hamkorlikni yo ʻ lga qo ʻ ygan. Jumladan, Sho ʻ rtan, Ko ʻ kdumaloq korxonalarida noyob italyan asbobuskunalari o ʻ rnatildi. Shahrisabz, G ʻ azalkent konserva z-dlarida "Sasib Fud" firmasining tomat pastasini yangicha qadoklaydigan liniyalari ishga tushirildi. "O ʻ zmevasab- zavotuzumsanoatxolding" kompaniyasining "Jefit S.R.L." konserni b-n im-zolagan bitimiga ko ʻ ra, qo ʻ shma i.ch., tijorat, vositachilik, marketing , lizing ishlari o ʻ tkazib turiladi. "O ʻ zbekmebel" davlat aksiyadorlik birlashmasi yangi texnologiya va asbob- uskunalar harid qilish yuzasidan I. firmalari b-n yaqin aloqa o ʻ rnatgan. 1994 y.da "Kosta" firmasidan parket va duradgorlik buyumlari ishlab chiqaruvchi texnologiya liniyasi sotib olindi. 1995 y.da "Nichem", "Fravol" firmalaridan harid qilingan qurilmalar O ʻ zbekistondagi mebel firmalari mahsulotining sifatini oshir- di, mehnat unumdorligini ko ʻ tardi. O ʻ zR Qishloq va suv xo ʻ jaligi, Sog ʻ liqni saklash vazirliklari, "O ʻ zoziqovqatsanoat", "O ʻ zeltexsanoat" uyushmalari, "O ʻ zfarmsanoat" konserni, "O ʻ zbeksavdo" kompaniyasi, "Yog ʻ moytamakisanoat" uyushmasi ham italyan firmalari b-n amaliy hamkorlikni yo ʻ lga qo ʻ ygan. 5

O ʻ zR Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki I.ning 14 banki b-n vakillik munosabati o ʻ rnatgan. Mazkur banklar O ʻ zbekistondagi ko ʻ pgina kurilishlarga moliyaviy mablag ʻ ajratgan. O ʻ zRda italyan kapitali ishtirokidagi 49 ta korxona va I. kapitali 100% bo ʻ lgan 5 ta korxona ro ʻ yxatga olingan. Bu korxonalar alkogolsiz ichimliklar, vino, upa-elik, trikotaj mahsulotlari, xalq iste ʼ mol mollari, muzqaymoq i.ch., paxta chiqitlarini qayta ishlash, savdo-sotiq va vositachilik ishlari b-n shug ʻ ullanadi. O ʻ zR Tashqi iq-tisodiy aloqalar agentligi huzurida 4 ta italyan firmasining vakolatxonalari ham rasmiylashtirilgan. O ʻ zbekiston b-n I. o ʻ rtasida madaniy va ma ʼ rifiy sohalarda ham hamkorlik yo ʻ lga qo ʻ yilgan. 1997 y. mayda I. prezi-dentining O ʻ zRga rasmiy tashrifi vaqtida madaniy va ilmiy-texnikaviy hamkorlik haqida imzolangan bitim ikkala mamlakat xalqlarining tili va adabiyotini o ʻ rganishga, o ʻ quv va i. t. institutlari, olimlar va tadqiqotchilar o ʻ rtasidagi hamkorlikni rivojlantirishga, san ʼ at, musiqa, raqs, teatr va kino ustalarining o ʻ zaro muloqotlariga, arxeologiya hamda badiiy merosni o ʻ rganish va saqlash sohasidagi ko ʻ maklashuvga yordam beradi. 1998 y. apr.da Toshkentda bo ʻ lib o ʻ tgan zamonaviy musiqa 3-festivalida qatnashgan italyan artistlari "Ilhom" teatrida konsertlar berishdi va konservatoriyada namunali dars o ʻ tkazishdi. Shu yili iyunda A. Navoiy nomidagi Katta opera va balet teatrida J. Verdining "Rigoletto" operasi Se-bastyano Mariya Salvato tomonidan sahnalashtirildi, noyab.da A. Navoiy nomidagi teatrda o ʻ tkaziladigan Verdi festivalida qatnashish uchun kelgan italyan xonandasi Nunsii San-todirokko "Rigoletto" operasida Jilda rolini ijro etdi. I. Tashqi ishlar vazirligi italyan tili va adabiyotini o ʻ rganuvchi o ʻ zbek talabalariga o ʻ quv stipendiyalari ajratgan. O ʻ zbekistonlik 7 talaba I. akademiya va konservatoriyalarida ta ʼ lim oldi. Samarkand chet tillar in-ti va O ʻ zbekiston jahon tillari untida italyan tilidan dars berish uchun I. dan malakali muallimlar kelishdi. 6

1998 y. 13—27 mayda Toshkentdagi San ʼ at muzeyida, 2—12 iyunda Samarqanddagi chet tillar intida rassom Karlo Karr asarlari ko ʻ rgazmasi, shu yili 25—26 okt.da Buxoroda, 31 okt. da Toshkentda italyan pianinochisi Pomeransning konsertlari bo ʻ lib o ʻ tdi. 21—30 okt.da Milandagi Katolik un-t olimlaridan iborat delegatsiya O ʻ zbekistonda bo ʻ ldi. [1] Italiya ( ital. Italia ), rasman Italiya Respublikasi, Evropaning janubida Appenin yarim oroli va O'rta dengiz havzasida joylashgan eng yirik orollar, Sitsiliya va Sardiniya orollarini o'z ichiga oladi. Italiya o'zining shimoliy chegaralarini Alp tog'lari orqali Frantsiya, Shveytsariya, Avstriya, Sloveniya bilan bo'lishadi. Undan tashqari Italiya hududida San Marino va Vatikan mustaqil davlatlari joylashgan. Italiya juda uzoq va buyuk tarixga ega. U er Etruriya va Rim kabi ko'plab Evropa madaniyatlarining beshigi sanaladi, keyinchalik Buyuk Evropa Renesansi ham aynan Italiyada boshlangan. Italiyaning poytaxti Rim shahri G'arb tsivilizatsiyasining o'choqlaridan biridir, shu bilan birga u Katolik Cherkovining markazi hisoblanadi. Bugungi kunda Italiya demokratik respublika bo'lib, YaIMning hajmi bo'yicha 7- o'rinda, aholining turmush darajasi bo'yicha jahonda 8-o'rinda turuvchi rivojlangan mamlakatdir. Italiya hozirgi Evropa Ittifoqining ilk ta'sischi 6 mamlakatidan biridir (1957 yil imzolangan Rim Bitimi), shuningdek u Buyuk Sakkizlik (G8) mamlakatlari, Evropa Kengashi, G'arbiy Evropa Ittifoqining a'zosi sanaladi. 2007 yil 1 yanvardan Italiya Birlashgan Millatlar Tashkiloti Havfsizlik Kengashining a'zosi hisoblanadi. Geografiyasi Italiya Evropaning janubida joylashgan etiksimon Appenin yarim oroli , Sitsiliya (9.926 km 2), Sadrina (9.301 km 2), Elba va ko ' plab mayda orollardan tashkil topgan bo ' lib , 301.323 km 2 maydonni egallaydi . Shimoli-sharqdan janubi-g'arbga 1,145 km uzunlikka ega. Italiyaning shimoliy chegaralari Monte-Servino (4.478 7

m), Monte-Roza (4.634 m) kabi osmno'par cho'qqili Alp tog'lari bilan o'ralgan. Uning eng baland nuqtasi Italiya, Frantsiya, Shveytsariya chegarasida joylashgan Mon Blank cho'qqisi hisoblanib, 4.810 metrni tashkil qiladi. Alp tog'lari va Appenin yarim oroli orasida Po daryosi bilan keng Lombardiya tekisligi joylashgan. Italiya o'zining vulqonlari bilan ham mashhurdir: Etna – Evropadagi eng katta harakatdagi vulqon. Undan tashqari Vulkano, Stromboli va Vezuvi vulqonlari ham Italiya vulqonlaridir. Italiyada daryolarga juda boy, ulardan Po va Adige eng mihimlaridir. Po daryosi 652 km uzunlikda bo'lib, shundan 480 km joyida kema qatnovi yo'lga qo'yilgan. Adige daryosining uzunligi 410 kmni tashkil qiladi. Ularning ikkovi ham g'arb tomonga oqadi va Adriatika dengiziga quyiladi. Italiya daryolari ko'p bulishiga qaramasdan mayda va sayozdir. Italiyaning shimoliy qismida ham yarim orol qismida ham bir qancha ko'llar bor. Garda, Magiore, Komo, Trasimeno shular jumlasidandir. Aholisi [ tahrir ] ISTAT (Italiya Statistika Qo'mitasi) ning so'ngi baholashiga ko'ra 2007 yilning fevral oyi holatiga Italiyada aholisi 59.206.382 kishini tashkil qiladi. Italiya aholi soni bo'yicha Evropada to'rtinchi (Germaniya, Frvntsiya va Buyuk Britaniyadan so'ng), jahonda 22-o'rinda turadi. Aholi sonining o'sishi asosan immigrantlar va 79,81 yilni tashkil qiluvchi o'rtacha hayot uzunligining o'sishi bilan bog'liq. Aholi zichligi bo'yicha Italiya bir kvadrat kilometrga 196 kishi bilan Evropada beshinchidir. Savodxonlik ko'rsatkichi 98% ni tashkil qiladi, majburiy maktab ta'limi 6 yoshdan 18 yoshgachadir. Butun aholining taxminan 2/3 qismi shaharlarda yashaydi, lekin ushbu ko'rsatkich boshqa g'arbiy Evropa mamlakatlaridan ancha kamdir. 8

Похожие

Italiya

Italiya Respublikasi

Geografiya darslarida mustaqil ishlarni tashkil etish

Landshaft haqida tushunchalar

Germaniya Federativ Respublikasi, Fransiya Respublikasi, Italiya Respublikasi, Polsha Respublikasi, Shveysariya Konfederasiyasi