Финляндиянинг кўл ландшафти - География - Рефераты

Финляндиянинг кўл ландшафти

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

64.5 KB

Финляндиянинг кўл ландшафти Ўрта Швеция пасттекислигида аралаш ўрмонлар деярли бутунлай кесиб юборилган бўлиб, улар ўрнини экинзорлар, боғ ва сунъий ўрмонлар олган. Скандинавия яриморолининг ғарбий соҳили ва океандан эсувчи нам ҳамда кучли шамолларга очиқ соҳил бўйи оролларид а дарахт ўсимликлари деярли бутунлай йўқ. Бу ерларда қалин мох қоплами бўлган доимий яшил бутазорлар (асосак ярика дошлар) устун туради. Эҳтимол, илгари соҳилда ўрмонлар бўлган, бироқ улар кесиб юборилган ва қайта тикланмаган, чунки т уларнинг ўсиши учун шарокт ноқулайдир. Шундай бўлсада, қадимдан мавжуд доимий яшил бутазорлар (эрикадошлар) кўп жиҳатдан Атлантика соҳилларидаги асосий ўсимлик қоплами дир. Бу бутазорлар, асосан оддий ва пушти эрикадан ташкил топган бўлиб, баъзи лойларда Ғарбий Европа эрикаси учрайди. Эрика билан папоротниклар, черничник, брусника ва қарағай аралашиб ўсади. Бутазорлар кичик-кичик ўтлоқлар, ботқоқлик лар билан алмашиниб келади, ботқоқликлар асосан оролларда учрайди. Одатда соҳил тупроқларининг ҳосилдорлиги паст ва улар кучли подзоллашган бўлади. Норвегиянинг чекка жанубида манзара ўзгаради. У ерда шам олга терс жойларда, айниқса йирик фьордлар этагида кенг баргли ўрмонлар (баъзан ҳатто бук) ям-яшил ўтлоқлар, кўпдан-кўп қишлоқлар атрофини ўраб олган мевали боғлар учрайди.

Фенноскандия ўрмонлари бу мамлакатларнинг энг муҳим бойлиги бўлиб, қадимдан кесиб келинади: улар транспорт билан яхши таъминланган жойларда айниқса кўплаб кесиб юборилг ан. Бунинг натижасида Норвегиянинг Атлантика бўйи соҳиллари, Финляндия соҳил бўйи пасттекисликлари соҳил бўйн районлари ёки Ўрта Швеция текислигидаги ўрмонлар деярлп бутунлай кесиб бўлинган. Бу районлар тупроқ-иқлим шароитиг кўра деҳқончилик учун энг қулай бўлиб, ҳозирда бутунлай ҳайда лган. Умуман олганда Фенноскандия мамлакатларида катта майдонлар ўрмон биланқопланган. Швецияда ўрмонлар мамлака т территориясининг ярмидан ортиғини, Норвегияда ва Фин ляндияда 3 / 4 қисмини эгаллайди. Булар асосан кесилгандан кейин қайта тикланган ва экилган иккиламчи ўрмонлардир. Бот қоқликлар қуритилиб, улар ўрнида катта ўрмон массивлар и бунёд бўлган. Фенноскандияда ўрмон ҳайвонлари устун туради. Уларнинг кўпи қириб юборилган бўлиб, ҳозир деярли учрамайди. Бу гап асосан йиртқичларга тегишли. Айиқ, бўри ва тулки деярли бутун лай тугаб кетган. Кўпгина ҳайвонлар муҳофаза қилинмоқда. Ўрмонларда, баъзан эса ҳатто аҳоли пунктлари яқинида, олма хон яшайди, асл буғу ва косуля, овланадиган хилма-хил ўрмон қушлари: чил, қур, карқур учрайди. Денгиз бўйларида ва қирғоққа яқин оролларда ҳам қушлар жуда кўп. Сув қушлари (ўрдак, ғоз, оққуш) ҳам анчагина. Фенноскандия қирғоқ бўйи сувлари фаунаси ҳам турларга жуда бой. Норвегия қирғоқлари яқинида кўплаб тюленлар яшайди ; улар кўпинча фьордларга кириб келади. Тюленнинг бир тури Ботник қўлтиғида учрайди. Балиқ бойликлари ҳам жуда мўл. Скандинавия яриморолининг ғарбий қирғоқ бўйлари яқинида балиқлардан треска, сельд, макрель ва денгиз окуни овланади. Дарё ва кўлларда навага, лосось ҳамда кўл форели яшайди.

Похожие

Скандинавия тоғларидаги водий

Ўзбекистоннинг тоғолди ва тоғ провинциячаси Тошкент-Мирзачўл округи

Табиат компонентларини экологик хавфни вужудга келтирувчи ички ва ташки омил сифатида белгилаш

Куйи Зарафшон округи

Евросиёнинг тупроқ ва ўсимликлари