Agroturizm geografiyasi - География - Рефераты

Agroturizm geografiyasi

Загружено в:

15.09.2022

Скачано:

0

Размер:

60.0673828125 KB

Agroturizm geografiyasi Agroturizm yetarli darajada shakllanib, rivojlangan davlatlar qatoridagi asosiy o`rinlarni G`arbiy Yevropadagi Italiya, Fransiya, Germaniya hamda AQSH davlatlari egallaydi. G`arbiy Yevropada agroturizm turizm sanoatining samarali va daromad keltiruvchi bo`g`ini sifatida shakllanishiga davlat tomonidan qo`llab-quvvatlanishi sabab bo`lgan. Masalan, Italiyada agroturizmning o`ziga xos xususiyati, uni ekoturizm bilan birgalikda olib borilishidadir. Italiyaning Kampanya, Pulya, Trentino-Alto-Adidje, Marke va Kalabriya kabi provinsiyalarida agroturizm bilan ekoturizm birgalikda olib borilmoqda. Oxirgi 15 yil davomida mamlakatda qishloqda dam olishning mavqei yana ko`tarildi. Agar 1985 yilda Italiya 550 ming agro-ekoturist qabul qilgan bo`lsa, 1999 yilda esa bu ko`rsatkich 1,7 mln.ga yetdi. Ular ichida chet mamlakatlardan kelganlar soni 10 % dan 18% ga oshdi. XX asrning 80-yillar o`rtasiga qaraganda bu sohada moliyaviy aylanma 7 marotabaga oshdi, ya`ni 85 milliarddan 615 milliard italiya lirasini tashkil qildi. Bu o`rinda hukumatning asosiy e`tibori agrar rayonlarga va aholini ish bilan bandligi muammo bo`lgan janubiy rayonlar – Bazilikate, Pulye, Kalabriya, Sitsiliya va Sardiniya kabi provinsiyalarga qaratilgan. Bugungi kunda Italiyada agro-ekoturistlarni qabul qilish uchun jihozlangan dehqon uylarining soni 9 mingta bo`lib, ular bir paytning o`zida 125 ming turistni qabul qila oladi. Provinsiyalar orasida Toskana (34%), Umbriya (14%), Sitsiliya (7%) yetakchilik qilmoqda. Fransiyada agroturizm oilaviy biznes – qishloq xo`jaligi ishlab chiqarishi bilan turizmning birlashmasidan iborat. Uning infratuzilmasi – uzumchilik, bog`dorchilik, baliqchilik, yilqichilik fermalaridan iborat. Bularning qoshida barcha zamonaviy qulayliklarga ega bo`lgan arzon mehmonxonalar mavjud. Erta tongda agroturistlarni haqiqiy qishloq ho`rozlari uyg`otadi, stolga yangi uzilgan va yuqori ekologik toza mahsulotlar va ichimliklar tortiladi. Kun davomida agroturistlar chinakam qishloq hayoti bilan tanishadilar, otlarda sayohat qiladilar, uzum terimida qatnashadilar. Bunday oilaviy

dam olish shaharliklarda katta taassurot qoldiradi. Ko`p sonli chet elliklar, fransuzlarning o`zlari ham agroturizmni o`sib kelayotgan avlod uchun mustahkam tarbiya vositasi hisoblaydilar. Germaniyada agroturizm qishloq xo`jaligining iqtisodiy ahamiyati pasaygandan so`ng boshlandi. Bu davrda davlat tomonidan qishloq xo`jaligining qo`llab-quvvatlanishiga qaramay bir qancha muammolar yuzaga kelgan edi: ishsizlikning yuqori darajasi (ayollar orasida o`rtacha 30%gacha); mehnatga layoqatli aholining qishloqdan migratsiyasi; daromadning past darajasi; qishloqning tashqi ko`rinishidagi o`zgarishlar. Germaniyada agroturizmning ommaviy rivojlanishi oldingi asrning 70-yillarida boshlangan. Lekin 90- yillarning o`rtalariga qadar u faqat Germaniyaning g`arbiy qismidagina rivojlangan. Germaniyaning birlashuvidan keyin esa uning sharqiy qismi ham rivojlana boshladi. Nemislar Yevropadagi eng ko`p sayohatga chiquvchi millat hisoblanadi, ammo ularning 34% i Germaniya bo`ylab sayohat qiladilar. Turistlarning 13% i qishloq joylarida dam oladilar, ferma, qishloq pansionlariga joylashadilar. Ularning joylashishiga ko`ra agroturizm Germaniyada quyidagi turlarga bo`linadi: ► fermada dam olish; ► qishloq uchastkalarida dam olish; ► sharob ishlab chiqariluvchi uchastkalarda dam olish. Germaniyada agroturizmni rivojlantirishning ko`pgina yo`nalishlari mavjud, ularning asosiylari quyidagilardir: o`z-o`ziga yordam ko`rsatish; rivojlanish jarayonidagi barcha ishtirokchilarning o`zaro sherikligi; hudud, hududlararo va tarmoqlararo hamkorlikni rivojlantirish dasturlarini qo`llab-quvvatlash. AQShda ham agroturizm keng ko`llaniladi. Shahar aholisi hafta oxirida, ya`ni shanba va yakshanba kunlari qishloq joylarida hordiq chiqaradilar. Agroturizm xizmatidan foydalanuvchilar, asosan, qishloq xo`jaligi mahsulotlarining yig`imi davrida qishloq joylariga boradilar va hosilni o`z qo`llari bilan teradilar. Fermerlar agroturistlarni o`z xo`jaliklariga taklif etib, meva yoki poliz mahsulotlarini terishga ruxsat beradilar, so`ngra mahsulot og`irligiga ko`ra shu yerning o`zidayoq hisob-kitob qiladilar. Bu yerda turistlar

qishloq xo`jaligi mahsulotlarini shaharga nisbatan yuqori narxlarda sotib oladilar. Shunga qaramay, agroturizmdan foydalanuvchi turistlarning soni kundan kunga oshib bormoqda. Bunga sabab turistlarning o`z qo`llari bilan qishloq xo`jalik mahsulotlarini yig`ib olishga bo`lgan qiziqish va shu yerning o`zida yangi uzilgan mahsulotlarni iste`mol kilishdir. Agroturizm rivojlanish bosqichida turgan davlatlar qatoriga Chexiya, Gretsiya, Polsha, Bolgariya kabi davlatlar kiradi. Bu davlatlarda agrar soha yetakchilik qilib, agroturizmni yanada rivojlantirish uchun foydalanilmagan imkoniyatlar mavjud. Chexiya mamlakati miqyosida agroturizm rivojlanish bosqichida bo`lib, undan, asosan, chet el turistlari hamda Germaniya, Avstriya davlatlariga chegaradosh viloyatlarida ommaviy ravishda foydalanib kelmoqda. Sharqiy Chexiyaning Kralovegradetskiy va Pardubitskiy viloyatlarida agroturizm endigina rivojlanmoqda. Turistlarni bu yerga, asosan, Krkonoshskiy yoki Orlitskiy tog`lari jalb etadi. Bu yerlarda turizmni rivojlantirish uchun ko`plab foydalanilmagan imkoniyatlar mavjud. Chexiyada agroturizmni rivojlanishida dastlabki investitsiyalarni jalb etish uchun moliyaviy mablag`larning yetishmasligi muammo bo`lib turibdi. Moravskoselezskaya viloyati bundan mustasno bo`lib, turistlarning qishloq joylarga ko`plab jalb etilishi qo`shimcha mablag` bilan ta`minlamoqda. Mahalliy xokimiyatning ta`kidlashicha, agroturizmning rivojlanishi ishsizlikning kamayishiga olib kelmoqda. Ba`zi viloyatlarda uning rivojlanishiga mavjud urf-odatlar halaqit bermoqda. Masalan, Yugomoravskiy viloyatida bir necha agrofermalar mavjud bo`lib, ular faqat vino tayyorlash soyasida qolib ketgan. Agroturistlarga yanada qiziqarli bo`lishi uchun fermerlar baliq ovi uyushtiradilar, otda sayohat qilishga taklif etadilar. Birmuncha rivojlangan agrofermalar golf, tennis kortlari va skvoshlarga ega. Ammo ayrim ishbilarmonlar agroturizmga nisbatan talab ortib borayotganiga qaramay, uni asosiy foyda manbai hisoblamaydilar. Analitik firma Mag Consulting ning tadqiqot natijalariga ko`ra, Chexiyada turistik agentlik yordamida 90 dan ortiq fermalarning agroturizm sohasidagi faoliyatini tartibga solish mumkin. Bugungi kunda qishloq joylarida hordiq chiqarayotganlar soni yiliga 30 mingdan ortmoqda, shundan 8 mingi chet el fuqarolaridir. Chexiya Yevropa Ittifoqi mamlakatlari

tarkibiga qo`shilsa, agroturizmga bo`lgan qiziqish o`z-o`zidan keskin ortishi kutilmoqda. Natijada 2010 yilga borib agroturistlar soni yiliga 80 mingdan 100 ming gacha oshadi. Ularning katta qismi chet ellik turistlar bo`lishi kutilyapti. Polsha mamlakatida agroturizm 10 yildan ortiq davr mobaynida muvoffaqiyatli rivojlanib kelmoqda. Uning turizm yo`nalishi sifatida yuzaga kelishi Polsha Respublikasida qonuniy asoslangan, kommunistlar hukumati davrida ham bir qancha yer maydonlari xususiy mulk sifatida qolgan. Polshada demokratik boshqaruv o`rnatilgandan so`ng, Polsha hukumati mamlakatda turizmning bu turini rivojlanishi uchun zaruriy shart- sharoitlar yaratdi. Maxsus banklar tashkil etildi, fermerlar va yer egalari uchun imtiyozli kredit turlari va ssudalar ishlab chiqildi. Xozirgi kunda Polsha miqyosida 4 ming atrofida agroturistik xo`jaliklar faol ishlamoqda. Barcha xo`jaliklarda turistlar uchun sifatli servis xizmati yo`lga qo`yilgan. Polsha agroturizmidan endilikda nafaqat qo`shni mamlakatlar fuqarolari, balki bu yerda nemetslar va amerikaliklarni, shvedlar va italiyaliklarni, avstriyaliklar va norvegiyaliklarni, rossiyaliklarni uchratish mumkin.

Похожие

Sanoat geografiyasi

Xo’jalik geografiyasi

Transport geografiyasi

Tibbiyot geografiyasi

Tоjikistоn Rеspublikаsi geografiyasi