Zaharli kimyoviy moddalar va texnogen chiqindilar bilan ifloslanishning oldini olish tadbirlari - Экология - Рефераты

Zaharli kimyoviy moddalar va texnogen chiqindilar bilan ifloslanishning oldini olish tadbirlari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

118 KB

Zaharli kimyoviy moddalar va texnogen chiqindilar bilan ifloslanishning oldini olish tadbirlari Reja. 1. Zaharli kimyoviy moddalar to`g`risida tushuncha. 2. Tuproqlarni texnogen chiqindilar bilan ifloslanishi. 3. Ifloslanishning oldini olish chora tadbirlari

4. Tuproqni kimyoviy ifloslanishlari orasida eng keng tarqalgani zaharli kimyoviy moddalar va texnogen chiqindilar bilan ifloslanishi hisoblanadi. Chunki ularning manbalari ikki turda buladi, ya’ni turg‘un manbalar va harakatdagi manbalar. Kundan-kunga son jihatdan ortib borayotgan transport vositalari, aholi va sanoat korxonalaridan chiqarilayotgan chiqindilarning ortshni tuproq qoplamini ifloslanishini oshirmokda. Vujudga kelayotgan kimyoviy ifloslanish muammosini yechishga karatilgan ilmiy-amaliy va huquqiy tadbirlar keng miqyosida olib borilishiga qaramasdan, tuproqning kimyoviy ifloslanish masalasi muammoligicha qolmokda. Olib borilgan islohatlar mobaynida maishiy chiqindilar tartibga solindi. Sanoat korxonalar zamonaviy texnologiyalar bilan ta’minlanib, atrof-muhitga ta’sirini minimal darajaga tushirilmoqda. Yuqorida ta’kidlaganimizdek, tuproq qoplamini kimyoviy ifloslanishi bo‘yicha doimiy monitoring ishlari yo‘lga qo‘yilgan. Monitoring maqsadi - tuproqni kimyoviy ifloslanishi va holatini yaxshilash, ma’lumotlar yig‘ish va ta’minlash xisoblanadi (9-rasm). 9-rasm Tuproqlarii kimyoviy ifloslanishi bo‘yicha olib boriluvchi monitoping tatoiplap chizmasi Chizma ma’lumotlariga ko‘ra tuproqlarni kimyoviy ifloslanishining oldini olish uchun avvalo doimiy kuzatuvlar olib borilishi lozim. Chunki vujudga kelayotgan ifloslanishni yillar bo‘yicha kuzatilsa, uning mexangami aniqlanadi va shu asosda tegishli tadbirlar olib boriladi. Respublikamizda atrof-muhit, jumladan tuproq qoplamini ifloslanish holatlarini o‘rganish bo‘yicha O‘zGidromet tamonidan barcha viloyatlar bo‘yicha ekologik nazorat shaxobchalari tashkil etilgan. Ushbu ekologik shaxobchalari yil davomida bir necha marta tuproq qoplamini tekshiradi, oylik va yillik ma’lumotlar beriladi. Quyida rasmda keltirilishicha ekologik nazorat shaxobchalari Respublika xududi uchun yetarlicha qamrab olgan (10-

rasm). 10-rasm O‘zbekiston Respublikasida atrof - muhit ekologik xolati nazorat qilinuvchi ekologik postlarining joylashishi (O‘zRTMQQ ma’lumoti) Respublika ekologii nazorat postlari barcha viloyatlarda joylashgan bo‘lib, kompleks tarzda monitoring olib borish imkonini beradi. „ „„„„„, Shu o‘rinda ta’kidlash joizki, kimevii ifloslanish extimolliga yuqori bo‘lgan Tojikiston chegarasi va sanoat alari k<d1 bo‘lgan Toshkent va Navoiy viloyatlarida boshka ^2^arga nisbatan ekologik nazorat shaxobchalari ko‘proq joylashtirilgan. .. „ .

Ekologik postlarining bosh maqsadi kimevii ifloslanishlar yelib chiqishi va paydo bo‘lish jarayonini o‘rganadi, ayniqsa suv, x^prok va atmosfera xavosi bilan kompleks xolda nazorat qilinishi kshugyoviy ifloslanishlarning oldini olishga olib keladi. Zaxarli va texnogen chiqindilar bilan ifloslanishning oldini olish maqsadida, chiqindilar dastlab paydo bo‘lgan vaktda ularni tug‘ridan to‘g‘ri ko‘milmaslik va tashlamaslik tartiblariga rioya etilmoqda (12-jadval). 12-jadval O`zbekiston Respublikasi bo‘yicha zaxarli chiqindilarning xrsil bo‘lishi, kayta ishlanishi va saqlanish hajmi, tonna (O‘zRTMQQ ma’lumoti 2004 y.) m Viloyatlar Vujudga kelgan chiqindilar miqdori Qayta ishlandi To‘planadigan joylarga yo‘nalshirildi Qoraqolpog‘iston Respublikasi 8,483 0,600 7,700 Andijon viloyati 431,003 - 435,480 Buxoro viloyati 1772,073 455,953 120,255 Jizzax viloyati 636870,601 23,699 636501,814 Qashqadaryo viloyati 1249,912 2,115 1519,434 Navoiy viloyati 33629785,674 787370,028 32842307,959 Namangan viloyati 237,483 135,269 98,694 Samarqand viloyati 839,774 12,350 151,977 Surxondaryo viloyati 8321,659 7104,079 199,264

Sirdaryo viloyati 1650,899 2,753 102,378 Toshkent viloyati 1411668,338 8490,375 1467989,269 Farg‘ona viloyati 14602,1222 434,872 9630,824 Xorazm viloyati 4,030 - 244,700 Toshkent shahri 20032,851 924,029 10757,527 Jami 35727747,902 804956,142 34970067,275 Shu bilan birgaliqda tuproqlarni kimyoviy ifloslanishining oldini olish uchun sanoat korxonalarini zamonaviy texnologiyalar bilan ta’mirlash, ekologik uskunalar o‘rnatish tadbirlari orqali ifloslanishning oddi olinmoqda. Bundan tashqari davlat tomonidan nazorat o‘rnatilib, turli jarima turlari belgilandi va amaliyotda zaharli xamda texnogen chi QIndilar bilan ifloslanishni oldi olindi. Xususan 2002 yilda maishiy chiqindilar chiharilishi bo‘yicha respublika bo‘yicha 834 nafar mansabdor shaxslar va fuqarolar javobgarlikka tortilgan bo‘lsa, 2003 yilda bu ko‘rsatkich 1201 ga, 2004 yila esa 1283 kishiga yetdk. Sanoat chikindilarini chiqarilishi bo‘yicha esa 2002 yilda 751 kishi, 2003 yilda 922 kishi, 2004 yilda 848 kishi javobgarlikka tortilib 2002 yilda 4712000, 2003 yilda 7546000, 2004 yilda 7206000 so‘m miqdorida jarima undirib olindi. Turli ko‘rinishda tuproq qoplamini zaharli kimyoviy va texnogen chiqindilar bilan ifloslanishini oldini olish tadbirlari olib borilmokda. Davlat tomonidan olib borilayotgan bu tadbirlar yanada mukammalashtiriladi va atrof - muhitni, jumladan tuproq qoplamini kimyoviy ifloslanishini kamaytirilishi ko‘zda tutilgan.

Похожие

Tuproqlarning zaharli moddalar va texnogen chiqindilar bilan ifloslanishi

Radioaktiv moddalar bilan ifloslanishning oldini olish va zamonaviy tozalash usullari

Tuproqlarni kimyoviy ifloslanish va muhofaza qilishning asosiy vazifalari. Kimyoviy ifloslanish turlari va darajalari

Chiqindi turlari va ularni sinflarga bo`linish

Kimyoviy ifloslanishning tuproq xossalari va biologik olamiga ta’siri