Чанг тутувчи аппаратура - Биотехнология - Рефераты

Чанг тутувчи аппаратура

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

247.5 KB

Чанг тутувчи аппаратура Режа: 1. Умумий тушунчалар. Чангнинг дисперсион таркиби ва чанг тутишнинг самарадорлиги. 2. Циклонлар. 3. Вентури скрубберлари.

Микробиологик ишлаб чиқаришда чанг-газ оқимларининг ҳосил бўлиши асосан биологик суспензияларнинг чанглатувчи қуритилишидан кейин содир бўлади. Чанг ва газни тутиш учун мос бўлган усул ва аппаратуранинг танланилиши тутиладиган заррачалар катталигига боғлиқ. Деярли ҳар қандай технологик жараёнида ҳосил бўладиган чанг полидисперс материалдан иборат. Ундаги заррачалар катталигининг тақсимланиши чанг тортилмасини тешиклари ҳар хил катталикда бўлган элаклардан ўтказилиши натижасида олинадиган донали кўрсаткич орқали баоланади. Заррачаларининг ўлчамлари d min ва d max чегарада бўлган донадор материал тешикларининг ўлчами d ( d min < d < d max ) бўлган элакдан ўтказилганда, бутун тортилма икки қисмга ажралади: элакдаги қолдиқ ва ўтиб кетган қисми. Қолдиқ массасининг тортилма умумий массасига бўлган нисбати бутун қолдиқ R d деб аталади, элакдан ўтган қисм массасининг тортилма массасига нисбати эса ўтиш D d дейилади:1  D R d d Тортилманинг элаклардан ўтиши натижасида олинадиган заррачалар массасининг тақсимланиш функцияси ) (dr f R d бутун қолдиқларнинг донали кўрсаткичи деб аталади. Математик шаклда у кўпинча Розин-Раммлер боғлиқлиги орқали ифодаланади: ) exp( bd R n r d   , ундаги b ва n коэффициентларини танлаб олиб, ) (dr f R d эгри чизиғининг деярли ҳар қандай кўринишини тавсифлаш мумкин. Берилган d r ўлчамдаги донадор материалнинг масса улушини кўрсатувчи материалнинг фракцион характеристикаси сифатида заррачалар массасининг ўлчамларига кўра тақсимланиш зичлиги функциясидан фойдаланилади: R R f r d d    / .

Ҳар қандай чанг тутувчи қурилма ишлаш принципи бўйича сепаратордан иборат бўлиб, унга келиб тушаётган чангни икки синфга ажратади: тутиб қолинувчи (заррачаларининг ўлчами бирор d r дан катта) ва ундан ўтувчи (заррачаларининг ўлчами d r дан кичик). Бу ҳолда тутиб қолинган ва келиб тушган чанг массаларининг нисбати билан баоланадиган чанг тутгич самарадорлигини қуйидагича ифодалаш мумкин: R d d  . Ҳақиқатда эса d r ўлчамдаги заррачалар тутиб қолинган чангда ҳам, сепаратордан ўтиб кетган чангда ҳам бўлиши мумкин. Шу сабабли унинг иши тажриба асосида аниқланадиган катталик билан баҳоланади: q q q q тк тк mH mT / 1 /     , бунда: q mT , q mH q m к – мос равишда чанг тутгичда тутиб қолинган, унга келиб тушган ва чиқиб кетган чангнинг масса сарфи, x q q H r mH  ; x q q K r mR  , бу ерда: q г – чангланган газнинг ҳажмий сарфи; х н , х к – мос равишда чанг тутгичнинг кириш ва чиқиш қисмида чангнинг газдаги концентрацияси. 2. Чанг тутгич хиллари орасида энг кенг тарқалганлари – циклонлардир. ЦН-11, ЦН-15, ЦН-24 циклонлар (1-расм) (Соколов. 241 б, 7.2) корпуснинг узайган цилиндрик қисмига ҳамда мос равишда 11, 15, 24 о гача тенг қопқоқ ва кириш патрубок орасидаги эгилиш бурчагига-α эгилиш бурчагининг

ортиши билан газ оқимининг айланиши камаяди, яъни газнинг аппарат цилиндрик қисмидан ўтишида ўрамлар сони камаяди. Бу унинг умумий қаршилигини пасайтиради, лекин шу билан бирга циклоннинг самарадорлигини ҳам пасайтиради, негаки унда газнинг бор бўлиш вақти қисқаради. 1-расм. ЦН типдаги циклон. 2-расм . СК – ЦН типдаги циклон. СКД-ЦН-33 ва СК-ЦН-34 циклонлари (2-расм) аппарат умумий баландлигининг 79 ва 67% ни ташкил қилувчи узайган конуссимон қисмга эга. Уларнинг тузилишидаги ўзига хос томонлари бўлиб спиралсимон кириш патрубоки ва чиқиш (выхлопная) қувурининг кичрайтирилган диаметри ҳисобланади. Циклонларнинг диаметрига боғлиқ ҳолда уларда 10-20 мкм ўлчамдаги заррачалар сепарация қилиниши мумкин. Шунинг учун биотехнологик ускуналарда улар чанг тутишнинг биринчи поғонаси сифатида қўлланилади. Чанг тутиш самарадорлигини ошириш мақсадида газ тозалашнинг биринчи поғонаси ҳар бирида 6 тадан бўлган икки гуруҳ циклонлардан йиғилади.

3. Вентури скрубберлари чангланган газнинг юқори сарфига эга ускуналарда чанг тутишнинг иккинчи поғонаси сифатида қўлланилади. Скруббер иккита асосий элемент-Вентури қувури ва циклон томчитутгичдан йиғилади. 3-расм. Вентури скруббери. 3-расмда чанг тутгич схемаси берилган. Ушбу агрегат Вентури қувури (2) ва иккита параллель ишлайдиган тўғри оқимли циклон-томчитутгичлардан (3) иборат. Чангланган газ юқоридан Вентури қувурига тушади, қувурнинг конфузор қисмига эса чанглантирувчи механик форсунка (1) орқали сув киритилади. Газ тезлиги 100 м/сек. дан ошиши мумкин бўлган қувур бўйин қисми ҳамда диффузор қисмида суюқлик томчиларининг майдаланиши содир бўлиб, уларнинг сиртига чанг заррачалари ўтириб қолади. Йирик томчилар пастки штуцердан Вентури қувурларига чиқариб юборилади, майдалари эса газ оқими билан циклонга (3) тушади. Сув билан чанг заррачалари циклоннинг пастки штуцери (5) орқали, тозаланган газ эса юқориги чиғаноқсимон газоотвод (4) орқали чиқарилади. Вентури қувури (2) ва циклонлардан (3) чиқадиган ифлосланган сув йиғувчи йиғилади ва ундан насос орқали форсункага (1) узатилади. Бундай

циркуляцион система чанг тутилишининг максимал даражасини таъминловчи сув сарфини танлаб олишга имконият беради. Йиғувчига узлуксиз равишда тоза сув узатилиб туради ва худди шундай миқдорда ифлосланган сув чиқариб юборилади. Сув сарфи асосан чанг тутгич ишининг иссиқлик баланси орқали аниқланади ва чиқарилаётган сувнинг температураси 40-45 о С дан ошмаслик шарти билан ҳисоблаб чиқилади. Форсунканинг ишончли ишини кафолатловчи айланиб чиққан сувдаги чанг миқдори 0,5 кг/м 3 дан ошмаслиги керак. Чангнинг ушбу концентрацияси йиғувчига узатиладиган тоза сувнинг сарфини белгилайдиган иккинчи шартдир. Гидродинамик кўрсаткичларига кўра Вентури қувурлари юқори напорли (гидравлик қаршилик 20-30 кПа гача) ва паст напорли (∆р < 3 ÷ 5 кПа) ларга бўлинади. Микробиологик ишлаб чиқаришнинг чанг тутувчи саноат ускуналарида, одатда бўйин қисмидаги газнинг 100 м/сек. гача бўлган тезлигида ишлайдиган паст напорли қувурлар ишлатилади. Суюқликнинг Вентури қувурида чанглантирганда турбулизацияланган газ-суюқлик аралашмаси ҳосил бўлиб, унинг томчилари асосан 1 мм дан кичик ўлчамларга эга бўлади. Қувурларга киритиладиган газ оқимининг энергияси газнинг деворларга ишқаланишини енгиб ўтишга ҳамда томчиларни кўчиришга сарфланади:Р Р Р жг      , бунда: ∆Р 2 – «қуруқ» қувурда газ босимининг йўқотишлари; ∆Р ж – томчиларни разгонига сарфланадиган газ оқими босимининг йўқотишлари. «Қуруқ» қувурдаги босим йўқотишлари маҳаллий қаршиликни енгиб ўтишдаги каби кўриб чиқилади, яъни 2/ 2 2 2    г   , бунда:  - қаршиликнинг йиғинди коэффициенти;

 2 - бўйин қисмдаги газ тезлиги. Оптимал аэродинамикага эга қувурлар учун  =0,12-0,15. Маълум бир бошланғич тезлик билан қувурга киритиладиган суюқлик форсункадан оқиб ўтиб, диффузордан чиқишда тезлашади ва охирги   тезликка эга бўлади. Суюқликнинг бошланғич тезлигини инобатга олмасдан, унинг тезланишга кинетик энергия 2/ 2    q N тж сарфланади деб ҳисобланса, унда газ босими йўқотишларининг иккинчи ташкил қилувчиси қуйидагича бўлади: q q q q q q N Р mг mc г mc г ж        2 2 2 2 2    , бунда: q q mг mc , - суюқлик ва газнинг масса сарфлари.

Похожие

Флотацион аппаратура

Микробиологик аппаратурада кўчишнинг умумий қонуниятлари

Суюқ муҳитларни сақлаш учун сиғимли қурилма

Жараёнларнинг асосий турлари ва уларнинг қонуниятлари. Биотехнологиянинг ҳозирги даврдаги аҳамияти

Ферментлар