Суюқ муҳитларни сақлаш учун сиғимли қурилма - Биотехнология - Рефераты

Суюқ муҳитларни сақлаш учун сиғимли қурилма

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

903.5 KB

Суюқ муҳитларни сақлаш учун сиғимли қурилма Режа : 1. Умумий маълумотлар 2. Хомашёни сақлаш учун резервуарлар 3. Ёрдамчи материалларни сақлаш учун резервуарлар 4. Турли муҳитларни сақлаш учун сиғимли идишлар

Микробиологик саноат корхоналарига хомашё ва ёрдамчи материаллар келтирилиб, уларнинг асосий қисми резервуарларда узоқ ёки қисқа муддат давомида сақланиши керак бўлади. Заруриятга қараб улар узлуксиз ёки даврий равишда цехларнинг сиғимларига берилади. Шу билан бирга бир қатор корхоналар суюқ хилдаги маҳсулотларни ишлаб чиқаради ва улар транспортировка олдидан омборларда сиғимли идишларда сақланади. Хомашё, ёрдамчи материаллар ва товар маҳсулоти сақлаш учун, ҳамда резервуарларнинг умумий ҳажмини ҳисоблаганда қуйидагиларни ҳисобга олиш керак: 1. маҳитларнинг ҳар бир тури учун, уларнинг хусусиятларидан келиб чиққан ҳолда, алоҳида ишчи резервуарлар, токсик муҳитлар учун эса қўшимча резервуарнинг ўрнатилиши кўзда тутилган; 2. муҳитларнинг омборга даврий равишда етказилиши ва ундан жўнатилишида ҳар бир муҳит учун иккитадан резервуар ўрнатилиш тавсия этилади; 3. агар катта сиғимдаги резервуарларни тайёрлаш техник томондан мумкин бўлмаса ва иқтисодий томондан мақсадга мувофиқ бўлмаса, резервуарлар сони иккитадан кўпроқ бўлиши мумкин; 4. бир турдаги хомашё учун мўлжалланган резервуарларнинг умумий сиғими сақлаш нормалари орқали аниқланади ва унинг захирасига боғлиқ бўлади; 5. товар маҳсулоти учун мўлжалланган резервуарларнинг умумий сиғими сақлаш нормалари орқали аниқланади ва маҳсулот йиғимига боғлиқ бўлади. Омборхоналардаги резервуарларда яратиладиган ёрдамчи материаллар ва хомашё миқдори асосан жорий ҳамда суғурта (кафолат) захиралари билан аниқланади. Фаслий тайёргарчиликларда (масалан, лавлаги мелассасининг) фасл захираси инобатга олинади.

Хомашё ва ёрдамчи материалларнинг жорий захираси (сут.) қуйидаги формула орқали ҳисобланади: 3ж = at , бунда a – хомашё ва ёрдамчи материалларнинг ўртача суткалик режали истеъмоли, т/сут.; t – навбатдаги жўнатишлар ёки етказилишлар орасидаги интервал, сут. Транспорт кечикишлари, режадан ташқаридаги таъмирлаш ишлари, цистерналар йўқлиги ва ҳ.к ҳолатларида зарур бўладиган хомашё, ёрдамчи материаллар ва товар маҳсулотининг суғурта захираси формула билан аниқланади: 3 с = а ( t юк + t тр + t қ + t m ), бунда: t юк – хомашё ва ёрдамчи материалларни юклаш давомийлиги, сут.; t тр - транспортировка давомийлиги, сут.; t қ – истеъмолчи томонидан қабул қилиш давомийлиги, сут.; t m – ишлаб чиқариш истеъмолига хомашё ва ёрдамчи материалларни тайёрлашнинг давомийлиги, сут. Транспортировка давомийлиги:330 L tтр  , бунда L – темир йўли бўйлаб жўнатиш бекатидан белгиланган бекатгача бўлган масофа, км; 330 – поезднинг юк тезлиги, км/сут. Максимал омборхона захираси:

З З З с ж   maxХомашё, ёрдамчи материаллар ёки тайёр маҳсулот турларидан бирини сақлашга мўлжалланган резервуарларнинг умумий ҳажми: k З T V     max 1000 ρ - хомашё, ёрдамчи материал зачлиги, кг/м 3 ; k T = 0,9 резервуар ҳажмининг тўлиқ коэффициенти. Муҳит хоссалари ва мос бўлган меъёрларни инобатга олиб, резервуарларнинг умумий ҳажмидан келиб чиққан ҳолда резервуарларнинг тури, ҳажми ва сони топилади. Ҳозирги пайтда микробли синтез маҳсулотларини олишда ишлатиладиган асосий суюқ хомашё турларига суюқ парафинлар, лавлаги мелассаси, дизель ёқилғи, метанол, этанол ва сирка кослотаси киради. Микробли синтезнинг суюқ товар маҳсулотлари бўлиб техник ва озиқа этил спиртлари, ацетон, бутанол, лизин суюқ концентрат ива суюқ карбонат кислота ҳисобланади. Суюқ парафинлар, дизель ёқилғи ва лавлаги мелассасини нефть маҳсулотларини сақлашга мўлжалланган пўлатдан қилинган вертикал резервуар-сақлагичларда сақланади.

1-расм. Меласса резервуари-сақлагичи: 1- гомогенизацион система; 2 – туби; 3-корпус; 4 - томи; 5 – марказий устун; 6 – воздушник; 7 – сатҳнинг кўрсаткичи учун штуцер; 8 – люк; 9 – нарвон; 10 – мелассани оқизиб юбориш учун штуцер; 11 – иситгич. 100 дан 10000 м 3 ҳажмдаги резервуарлар муҳит хоссаларини, ташқи ҳаво максимал ҳароратини, қор шамол таъсиридаги юкланишларни инобатга олган ҳолда маълум турдаги лойиҳалар бўйича тайёрланади. 1-расмда 5000 м 3 ҳажмдаги меласса резервуари-сақлагичи тасвирланган. Корпуснинг цилиндрик қисми бир-бирига бириктирилган 8 та камардан иборат тахтали конструкция кўринишига эга. Резервуар марказида устун- юқори ва пастки чизиқлари бўлган пўлат труба жойлашган. Труба қум билан тўлдирилади. Юқори чизиққа том суянади, пастки чизиқ эса тубига суянади. Қалқонли том марказдан резервуарнинг чекка томонига қараб α = 0,02 га тенг

оғишга эга. Мелассанинг чиқиш қисмида мелассани 40 о С гача маҳаллий иситишга мўлжалланган найсимон иситгич жойлашган. Резервуарда мелассани бир жинсли масса кўринишида ушлаб туриш учун ҳар хил баландликда ўрнатилган 5 та оқизма қувурлардан иборат гомогенизация системаси мавжуд. Циркуляцион насос ёрдамида меласса пастки штуцердан саралаб олинади. 2-расм . Этил спиртини сақлаш резервуари: 1 – кўпик камераси; 2 – хлопушкани бошқариш; 3 – суғорувчи мослама; 4 – гидравлик ҳимоя қилиш клапани; 5 – оловдан чегараловчи; 6 – сатҳни ўлчаш учун асбоб; 7 – тушириш штуцери; 8 – гидравлик ёпгич; 9 – сув йиғувчи қувур. Резервуар атмосфера босимида ва ташқи ҳавонинг 40 о С гача бўлган ҳароратида зичлиги 1445 кг/м 3 гача бўлган (нейтрал муҳитли) мелассани сақлашга мўлжалланган. Қор юкланиши 686 Па дан, шамол юкланиши эса 343 Па дан юқори бўлмаслиги керак.

Микробиологик саноат учун ёғоч чиқиндиларидан, озиқ-овқат учун эса озиқа чиқиндиларидан олинадиган техник этил спирти ишлатилади. 2-расмда этил спиртини сақлашга мўлжалланган резервуар кўрсатилган. У конуссимон қопқоқ ва ясси туб қисмига эга пўлатдан ясалган вертикал герметик идиш конструкциясидан иборат. Этил спирти +9 о С га тенг туташ ҳароратига эга ва осон учувчан ҳамда осон аланга оладиган суюқликлар қаторига киради. Спиртнинг ҳаводаги миқдори 10-12 г/м 3 дан юқори бўлмаслиги керак. Резервуарлар 100, 250, 500, 2000 ва 3000 м 3 спиртга мўлжалланаган бўлади. Резервуарларда сақланиши керак бўлган ёрдамчи материалларга минерал кислота ва асослар, маккажўхори экстракти, туз эритмалари, кўпикли ўчиргичлар, органик эритувчилар, ёғлар, бензин, мазут ва бошқалар киради. Минерал кислоталардан H 2 SO 4 , HCl , HNO 3 , H 3 PO 4 кислоталар ишлатилади. 3-расмда сульфат кислотани сақлаш учун бирикиш конструкцияли вертикал, пўлатдан ясалган резервуар берилган. 3-расм . Сульфат кислота омборининг схемаси:

1 – резервуар; 2 ва 3 запорли пробкалар; 4 – напорли идиш; 5 – сифон; 6 –трубопровод; 7 – вентиль; 8 – бурак; 9 – насос; 10 – узатувчи патрубок. Кислотани технологик эҳтиёжлар учун сўриб олиш сифон ёрдамида амалга оширилади. Буракдан сульфат кислота сиқилган ҳаво ёрдамида резервуарга узатилади. Кислота сатҳи трубопровод охиригача пасайганда ҳаво трубопровод бўйлаб резервуарга боради, сифон эса кислота билан тўлган ҳолда қолади. Шу пайтда ҳавонинг буракка юборилиши тўхтатилади, вентиль (7) ҳамда резервуардан буракка етиб келадиган кислота очилади. Бир вақтнинг ўзида напорли идиш кислота билан тўлдирилади. Кўпчилик минерал ва органик кислоталар, туз эритмалари ва маккажўхори экстрактини сақлаш учун углеродли пўлатдан ясалган резервуарлар мос келмайди. Хлорид, фосфат, сирка ва бошқа кислоталарни сақлашда резервуарларнинг ички юзаси керамик кислотага чидамли материаллар, резина, эпоксидли ва бошқа кислотага чидамли қопламалар билан ҳимоя қилинади. Кислотага чидамли пўлатларни бузмайдиган кислоталар, тузлар ва бошқа муҳитларни сақлаш учун резервуарлар, кўп ҳолларда, икки қатламли қилиб тайёрланади. Асосий қатлам учун Ст3 ва Ст10 маркали углеродли пўлатлардан, иккинчи қатлам учун эса юқорилегирланган коррозияга чидамли пўлатлардан фойдаланилади. Микробиологик саноатда азот ва нейтралловчи компонент манбаи сифатида таркибида 20-27% NH 3 тутган аммиакнинг сувдаги эритмаси (аммиакли сув)дан кенг фойдаланилади. Аммиакли сувни сақлаш учун мўлжалланган резервуарлар углеродли пўлатдан ясалган, бирикиш конструкцияли герметик идишлар кўринишга эга. Таркибида мисс ва унинг қотишмаларини тутган аппаратура, арматура ва трубопроводлар билан аммиакли сувнинг контактда бўлишга йўл қўйилмайди.

Цехлардаги сиғимли идишлар умумий завод омборхонасининг резервуарларидан етказиладиган хомашё, ёрдамчи материалларни, ҳамда товар маҳсулотни резервуар-сақлагичларга узатишдан олдин қисқа вақт давомида сақлаш учун мўлжалланган. Шу билан бирга идишлар озиқа тузлари ва муҳитлари, микроорганизмлар суспензиялари, культурал суюқликлар ҳамда ишлаб чиқаришнинг турли босқичларида ҳосил бўладиган бошқа суюқ муҳитларни сақлаш учун хизмат қилади. Идишларнинг ҳажми жойлашиш вақти ва муҳит ҳажмига, ишлаб чиқариш қуввати ва бошқа омилларга боғлиқ. Идишлар конструкциясининг танланиши, шунингдек, муҳит хоссаларига вам ос бўлган, норматив ҳужжатларда берилган талабларга боғлиқ.

Похожие

Ҳаво, сепилувчан ва суюқ озиқа муҳитларини стериллаш ҳамда тозалаш учун қурилмалар ва ускуналар

Хомашё тайёрлаш ҳамда турли хил муҳитларни транспортировка қилиш учун машина ва қурилмалар

Биотехнологик ишлаб чиқариш жараёнлари ва жихозлари

Микроорганизмларни культивирлашга озиқа муҳитларини, ёрдамчи материаллар ва ҳавони тайёрлаш учун машина ва қурилмалар

Аминокислота ва органик кислоталар ишлаб чиқариш