Binolarni rekonstruksiyalash texnologiyasi - Архтектура - Рефераты

Binolarni rekonstruksiyalash texnologiyasi

Загружено в:

21.05.2023

Скачано:

0

Размер:

956.5 KB

Binolarni rekonstruksiyalash texnologiyasi Reja: 1. Ob’yektlarni rekonstruksiyasida ishlarning tarkibi 2. Qurilish konstruksiyalarini ajratish va buzish 3. Konstruksiyalarni kuchaytirish 4. Rekonstruksiya ishlarini bajarishda me’yoriy talablar

Ob’yektlarni rekonstruksiyasida ishlarning tarkibi Rekonstruksiya – bu mavjud binoni yangi talablarga javob beradigan holda qayta qurish. Ishlab turgan korxonaning gabaritlarini oshirmasdan ishlab chiqarish quvvatini oshirish, maxsulot sifatini yaxshilash va turlarini qo’paytirish, odamlarning yashashi va ishlash uchun yaxshi sharoit yaratish maqsadida rekonstruksiya qilinadi. Texnik jihatdan qayta qurollantirish – bu korxonada ma’naviy va jismoniy eskirgan qurilmalarni yangi texnika, texnologiya, ishlab chiqarish jarayonlarini mexanizatsiyalash va avtomatlashtirishga asoslangan yangi takomillashgan qurilmalarga almashtirish orqali yuqori texnik-iqtisodiy darajaga oshirishdagi tadbirlar majmuasi tushuniladi. Ob’yektlarni rekonstruksiyalash va qayta qurollantirishda qurilish konstruksiyalarini ajratib olish, buzish, kuchaytirish va almashtirish, texnologik qurilmalarni va injenerlik tizimlarni demontaj qilish, himoyalash va pardozlash qoplamalarini qayta tiklash (tuzatish) ishlari amalga oshiriladi. Bundan tashqari saqlanib qolinayotgan konstruksiyalar va bino qismining turg’unligini ta’minlash zarur. Ob’yektlarni rekonstruksiyalashda alohida jihat – bu qurilish maydonining va ish frontining torligi va ishlarni bajarishdagi noqulay sharoitlar, hamda qurilish maydonidagi qurilishlarning zichligi va uning yer osti kommunikatsiyalar bilan to’laligi, qurilish materiallarini joylashtirish va taxlashda, konstruksiyalarni yiriklashtirib yig’ishda, qurilish mashinalarini o’rnatish va xarakatlanishda qurilishning transport xizmatida namoyon bo’ladi. Ish zonasida saqlanadigan konstruksiyalar va qurilmalarning mavjudligi ish frontini cheklaydi, ish o’rnini ko’ngildagiday tashkil etishga to’sqinlik qiladi, qurilish materiallarini uzatish, joylashtirishni qiyinlashtiradi, hamda texnologik qurilmalarni shikastlanishidan saqlash ishlarini qo’shimcha paydo qiladi. Ob’yekt etaplar bo’yicha rekonstruksiya qilinsa qurilish ishlari yana ham murakkablashadi. Bu holatda ajratilgan uchastkada barcha qurilish ishlarini belgilangan muddatda tamomlash talab etiladi, bu esa material – texnik va mehnat resurslarni birdaniga jamlashni taqozo etadi.

Bular barchasi ko’p xajmdagi qo’l ishlarini talab qilib, yong’in va portlash xavfi bor muhitni yaratadi. Nochor ish usullari va tashkil etishni qo’llashni majbur qiladi. Qurilish ishlarining alohida sharoiti shuni taqozo qiladiki, ob’yekt rekonstruksiyasidagi barcha ishtiroqchilarning ishlarini aniq bir-biriga bog’lab hamjihatlikda ishlashga, loyiha va tashkiliy texnologik xujjatlarning aniq sifatli ishlab chiqarishini ta’minlashni talab etadi. Tashkiliy-texnologik xujjatlar (ish bajarish loyihalar, texnologik xaritalar) QMQ talablari asosida ishlab chiqiladi. Buning uchun boshlang’ich material bo’lib: tasdiqlangan rekonstruksiya loyihasi; belgilangan ishlarni bajarish muddatlari; qurilish tashkilotining resurslari va imkoniyatlari to’g’risidagi ma’lumotlar, buyurtmachilar tomonidan vaqt bo’yicha qo’yiladigan cheklovlar. Rekonstruksiyada qurilish ishlarining tashkiliy-texnologik xujjatlariga kiritilishi kerak: • ishlab turgan korxona va qurilish ishlarining birgalikda faoliyat yuritishini, hamda texnologik qurilmalar ishlab chiqarishda ishlovchi xodimlarning himoyasini ta’minlovchi ko’rsatma; • saqlab qolinadigan konstruksiya va bino qismining fazoviy bikirligi va turg’unligini ta’minlovchi uslublar, konstruksiyalarni ajratib olish, buzish, almashtirish yoki kuchaytirish ishlarini bajarish tartibi va ketma-ketligi; • qurilish mashinalari va mexanizmlarining xarakatlanishini ta’minlash uchun qurilish konstruksiyalarini kuchaytirish usullari; • ishlab turgan korxona va qurilish tashkiloti xodimlarining mehnat muxofazasi va xavfsizlik texnikasini ta’minlash bo’yicha ko’rsatma; • rekonstruksiyaning xar bir davri va bosqichi uchun qurilish bosh rejasi. Buyurtmachi tomonidan yozma ravishda ruxsat olingandan so’ng ishlarni bajarishga kirishiladi.

Qurilish konstruksiyalarini ajratish va buzish Qurilish konstruksiyalarini ajratish va buzish ishlari ko’p mehnat talab qilinadigan, ayrim hollarda u ob’yekt rekonstruksiyaning umumiy davomiyligini belgilaydi. Ajratish deganda binoni qandaydir bo’lagi yoki barcha konstruktiv elementlarini o’z o’rnida qayta foydalanish mumkinligini hisobga olib shikast yetkazmay olib tashlash tushuniladi. Konstruksiyalarni buzib olib tashlash ulardan o’z o’rnida foydalanish imkoniyatini bermaydi. Rekonstruksiya qilinayotgan binoning xajmiy-rejaviy yechimlari o’zgartirilsa, hamda ayrim konstruksiyalar almashtirilsa, qisman ajratish, buzish ishlari olib boriladi. Konstruksiyalarni butunlay ajratish va buzish bino va inshootlarni olib tashlashda yoki rekonstruksiya ishlari katta xajmda bo’lsa bajariladi. Qurilish konstruksiyalarini ajratish, buzish usullarini tanlashga rekonstruksiyalanayotgan ob’yektning xajmiy-rejaviy, konstruktiv yechimlari; rekonstruksiya ishlarning korxonaning asosiy faoliyati bilan kirishishi, hamda uning ish rejimi, ish bajarish muddatlari; mehnat muxofazasi va xavfsizlik texnikasi talablari; yaroqli va qayta foydalanadigan materiallarning chiqish darajasi yetarli darajada ta’sir etadi. Qurilish konstruksiyalarini ajratish, buzish ishlarini imkoniyat bo’lsa ishlab chiqarish to’xtatilgangacha bajarish tavsiya etiladi. Ishlar boshlangungacha barcha ichki elektr ta’minoti, injenerlik tarmoqlarini, vodoprovod, isitish tarmoqlarini va boshqalarni ishonchli o’chirish lozim. Qurilish konstruksiyalari alohida element bo’yicha yoki yirik bloklar bo’yicha ajratiladi. Alohida element bo’yicha ajratish ishlari qo’lda yoki mexanizatsiyalashgan instrument bilan bajariladi. G’isht, beton va temir-beton konstruksiyalar qachonki mexanizmlarni qo’llash imkoniyati bo’lmasa qo’lda ajratiladi (1- rasm).

Yirik bloklar bo’yicha ajratilganda mehnat sarfi va ish bajarish muddati qisqaradi, hamda mehnat xavfsizligi va madaniyati oshadi. Yuqori darajada fizik eskirish natijasida konstruksiyani ajratish imkoniyati bo’lmasa va ish muddatini qisqartirish uchun konstruksiyalar buziladi. Buning uchun qisman yoki butunlay buzish usullari qo’llanib, bunda materiallarga mexanik, termik va portlatish ta’siri ko’rsatiladi. 1-rasm. Tomni ajratish ketma-ketligi: a – bir nishabli; b – ikki nishabli; v – osilib turadigan stropila; g – stropila fermasining yopmaga tushirish tartibi; 1-7- elementlarni olish ketma-ketligi. Qisman buzish usulida bino karkasining yirik o’lchamdagi yig’ma va monolit konstruksiyalari; alohida ustunlari, to’sinlar va boshqa elementlari olib tashlanadi.

Bunda ulardan foydalanish uchun kichikroq o’lchamdagi bo’laklarga bo’linadi (2 - rasm). 2-rasm. Devorlarni ajratish: a – g’ishtli; b – panelli; v – ilish uchun moslama. 1 – panellar yig’imi; 2 – metall maxkamlagichlar yig’imi; 3 – xarakatlanuvchi vishkalar; 4 – asboblar qutisi; 5 – gaz bilan kesuvchi qurilma; 6 – olinadigan panel; 7 – kran; 8 – kompressor turish joyi; 9 – skoba; 10 – belgilovchi sterjen. Butunlay buzish usulida o’zining tavsifi bilan keyinchalik foydalanishga yaroqsiz konstruksiyalar; monolit beton va temir-beton poydevorlar; beton asosi va qalinligi 200 mm ortiq pollar; g’isht, beton va temir-beton devorlar va pardadevor; temir-beton qavatlararo yopmalar va yopmalar va boshqa elementlar olib tashlanadi. Buning uchun osib qo’yilgan klin-baba, shar, pnevmo va gidromolotlar impulslivodomet qurilmasi; qo’l va mexanizatsiyalashgan instrumentlar; portlovchi moddalar; elektrogidravlik qurilmalardan foydalaniladi (3- rasm). Bino va inshootlarni butunlay buzish ko’pincha portlatish usulida amalga oshiriladi.

3-rasm. Konstruksiyalarni buzish: a – gidromolot bilan; b – osiluvchi qurilma balan; v – ponali yorg’ich bilan; g – kislorodli uchlik bilan qirqish; d – beton qirqadigan qurilma bilan; ye – elektr gidravlik o’rg’ichdan foydalanib. Konstruksiyalarni kuchaytirish Binolarda yangi texnologik qurilmalar o’rnatilganda qavatlar soni oshirilganda yuklamalarning oshishi natijasida, hamda konstruksiyalar qisman yoki butunlay yuk ko’tarish qobiliyatini yo’qotganda konstruksiyalarni kuchaytirishga to’g’ri keladi. Ayrim hollarda konstruksiyalarni kuchaytirish uni yangisiga almashtirishga nisbatan kam sarfli bo’ladi, chunki yangisini o’rnatish ishlari ancha murakkab

jarayon hisoblanadi. Konstruksiyalarni kuchaytirish ishlari har-xil darajada korxonaning ish faoliyatini hisobga olgan holda olib boriladi. Bunda binoning hajmiy-rejaviy yechimi va texnologik qurilmalarning joylashishi, ishlarni olib borish sharoiti, xavfsizlik texnikasi talablari e’tiborga olinadi. Asos gruntlarini kuchaytirish. Mavjud bino asosini kuchaytirishda sementlash, silikatlash, termik ishlov berish, elektr silikatlash va sintetik smolalar bilan ishlash usullari qo’llaniladi. Asosni kuchaytirishning boshqa usullari – bu buroin’ektsion ildizsimon qoziq o’rnatish. Buning uchun poydevor orasidan diametri 89…280 mm, 50...40 m uzunlikda skvajina burg’ulanib 10...16 mm diametridagi armaturalar tushirilib 3...6 MPa bosimda beton yuboriladi. Poydevorlarni kuchaytirish. Poydevorlarni kuchaytirishda ularning tagini kengaytirish yoki har-xil qoziqlarni o’rnatish orqali amalga oshiriladi. Poydevor tagi o’lchamlarini oshirish yuklamalar oshganda, asosdagi gruntlarning yuk ko’tarish qobiliyati yetarlicha bo’lmasa, ekspluatatsiya davrida poydevorga jiddiy shikast yetgan bo’lsa amalga oshiriladi. Poydevor tagini kengaytirishda temir-beton g’ilof o’rnatish, o’lchamlarini oshirish, qisman yoki butunlay yangi poydevor o’rnatish usullari qo’llaniladirasm (4, 5 -rasmlar). 4-rasm. Poydevorlarni temir beton g’ilof bilan kuchaytirish: 1 – kuchaytirilayotgan poydevor; 2 – temir beton g’ilof; 3 – kuchaytirish armaturasi; 4 – kuchaytirilayotgan ustun; 5 – ustun g’ilofi.

5-rasm. Lentasimon poydevorni kengaytirib kuchaytirish: 1 – kuchaytirilayotgan poydevor; 2 – kengaytirish armatura karkasi; 3 – metall quvur; 4 – shpurlar. G’isht, xarsangtosh, beton va temir-beton poydevorlarni kuchaytirishda ishlarni bajarishning umumiy sxemasida jarayonlar ketma-ketligi quyidagicha amalga oshiriladi: • yer osti suvining sathini pasaytirish, agar mavjud bo’lsa; • poydevorning ikki tomonidan transheya qazish; • poydevor yuzalarini tozalash; • poydevor devorida yuk bo’shatuvchi to’sin o’rnatish uchun teshik ochish; •poydevorning kengaytirilgan qismini armaturalash, yaxlit armokarkas hosil qilish; • qolip o’rnatish; • beton qorishmasini vibratsiyalab joylash; • betonni parvarish qilish va qoliplarni ajratish; • gidroizolyatsiya ishlari; • bo’shliqlarni qayta to’ldirish va otmostka qurish. Poydevorlarni kuchaytirish uzunligi 10...12 m dan ortiq bo’lmagan uchastkalarga ajratilib bajariladi, keyingi uchastkani betonlash, oldindagi uchastkadan 3 kundan keyin boshlanishi lozim.

G’isht konstruksiyalarni tuzatish va kuchaytirish . Kuchaytirish ishlari quyidagi amalga oshiriladi: yoriqlarni berkitish; qoplamalar o’rnatish; shikastlangan uchastkalarni qayta terish; hajmiy turg’unligini va bikirligini oshirish; Yoriqlarni berkitishda g’isht terimidagi yoriqlarga bosim ostida suyuq sementli yoki polimer qorishmani yuborib, g’ishtlarning umumiy birikishini oshirib uning yuk ko’tarish qobiliyatini oshiriladi. Qoplamalar temir beton, suvaladigan va metaldan bo’lishi mumkin. Temir beton qoplamalarda yuzalar yaxshilab tozalanib, izlar tushiriladi, namlanadi so’ngra armatura to’rlari choklarga shtirlar qoqib maxkamlanadi, qolip o’rnatilib betonlanadi. Betonlash yarusining balandligi 1 m gacha, uchastka uzunligi ikki deraza va eshik o’rtasidagi devor uzunligiga yoki yaxlit uchastkalarda 3...5 m bo’lishi mumkin. Temirbeton qoplama o’rnatishning boshqa usuli torkretlash. Torkret beton bevosita g’isht terimiga, armaturaga 2 – 3 sm qalinlikda beton qorishmasini bosim ostida chaplash (6-rasm). 6 –rasm. G’isht ustunlarni metall (a), temir beton (b), suvoqli (v) qoplama bilan kuchaytirish: 1 – plankalar 3 × 5; 2 – ugolok (burchaklik); 3 – payvand; 4 – sterjenlar Ø 5 ... 12 mm; 5 – xomutlar Ø 4 ... 10 mm; 6 – beton V 12,5 ... V 14; 7 – sterjenlar Ø 6 – 12 mm; 8 – qorishma marka 50 ... 75; 9 – g’isht terimi.

Qoplama o’rnatishda suvash usuli xam qo’llaniladi. Bunda yuzani tayyorlash va armatura o’rnatish oldingi usullaridagidek amalga oshirilib, so’ngra 2 – 3 sm qalinlikda bir qancha qatlam sementli qorishmada suvaladi. Xar qaysi suvoq qatlamidan so’ng 3 sutkagacha suvoq qotishi uchun tanaffus qilinadi. Metall qoplama 2 ta asosiy elementdan tashkil topib, ikki deraza va eshik o’rtasidagi devor va ustunlarning burchaklariga sement qorishmaga vertikal o’rnatiladigan po’lat ugoloklar va ularni birlashtiruvchi metall tilimli xomutlardan iborat. Metall karkasni korroziyadan saqlash maqsadida sementli qorishma bilan suvab qoplanadi (7-rasm). 7-rasm. Bo’shliqlar orasidagi g’ishtli devorni po’lat qoplama bilan kuchaytirish: 1 –bo’shliqlar orasidagi g’ishtli devor (prostenka); 2 – po’lat ugolok; 3 – planka; 4 – ko’ndalang bog’lovchi. G’isht terimining jiddiy shikast yetgan qismlari yangi terim bilan almashtiriladi. Buning uchun g’isht terimi vaqtinchalik metall yoki yog’och karkas bilan maxkamlanadi. Vaqtinchalik maxkamlash terimdagi qorishma 50 % mustaxkamlikga erishgandan so’ng olinadi. G’ishtli binolarni rekonstruksiyalashda ulardagi yoriqlar, deformatsiyalar yo’l quyiladigan darajadan yuqoriroq bo’lsa ularning turg’unligini va xajmiy bikirligini oshirish maqsadida metall tortqilar bilan xajmiy tortiladi (8- rasm).

8-rasm. G’ishtli devorni xajmiy tortish bilan kuchaytirish. 1 – tortiqlar; 2 – tortish muftasi; 3 – metall qistirma; 4 – shveller N = 16 – 20; 5 – ugolok. Temir beton ustun, to’sin va yopmalarni kuchaytirishda qo’shimcha elementlarni qo’shish, ya’ni konstruksiya qirqim yuzasini, armaturalashni oshirish, ayrim xollarda qo’shimcha tayanch o’rnatib xisoblanish sxemasini o’zgartirish ishlari amalga oshiriladi (9, 10, 11- rasmlar).

9-rasm. Ustunlarni po’lat qoplama (a), armatura karkas (b), setka (v), temirbeton g’ilof(g) bilan kuchaytirish: 1- kuchaytiriladigan konstruksiya; 2- kuchaytirish elementlari; 3-himoya qatlami; 4- shchitli qolip mahkamlovchi xomut bilan; 5-inektor; 6-shlang. 10-rasm. To’sinni kuchaytirish sxemasi: 1 – kuchaytirilayotgan konstruksiya; 2 – armatura karkasi; 3 – osma qolip; 4 – tortqi; 5 – betonlash uchun yopmadagi teshik.

11-rasm. Ustun o’rnatib to’sinni kuchaytirish: 1 – ko’chaytirilayotgan to’sin; 2 – qo’shimcha poydevor; 3 – kuchaytirish ustuni; 4 – boltlar. Rekonstruksiya ishlarini bajarishda me’yoriy talablar Qurilish ishlarini olib borish tartibini ifodalovchi asosiy xujjatlar, bu ob’yektni rekonstruksiyalash loyihasi, tashkiliy-texnologik xujjatlar, hamda QMQ– ІІІ qismining bevosita taalluqli boblari xisoblanadi. Ob’yektning rekonstruksiyasi sifatini qurilish ishlarining barcha davrlarda ishonarli ta’minlash uchun tizimli dastlabki va joriy nazoratlarni tashkil etish lozim. Dastlabki nazoratda loyiha va tashkiliy-texnologik xujjatlar tekshiriladi, hamda qurilish materiallari, konstruksiyalarning sifati qo’yiladigan talablarga javob berishi aniqlanadi. Xujjatlarni tekshirishda uning komplektligi, to’laligi va rekonstruksiyalanadigan ob’yektning ishlab chiqarish sharoitlarining xisobga olinishi va qurilish tashkilotining resurslar bo’yicha imkoniyatlari to’g’risida ma’lumot, hamda xujjatlarning sifatli rasmiylashtirilishi va kelishilganlik imzolarining mavjudligi ko’rib chiqiladi.

Qurilish materiallari va konstruksiyalari tekshirilganda pasport va sertifikatlarning mavjudligini tekshiriladi, kurish va laboratoriya usulida material va konstruksiyalar tavsifi aniqlanadi, hamda ularning loyiha, me’yorlar talablariga mosligi aniqlanadi. Bundan tashqari qurilish ishchilarining soxasi va malakasi, bajariladigan ishlarning turiga va murakkabligiga mosligini xam bilish zarur. Joriy nazoratning asosiy vazifasi : Qurilish materiallari va konstruksiyalarning taxlanishining va saqlanishining to’g’riligini, konstruksiyalarning loyiha holatiga qo’yilishi tekshiriladi, hamda ishlab chiqarish jarayonlarini va operatsiyalarini bajarishning tarkibiy ketma-ketligi texnologik usullari tekshiriladi, joriy nazorat vizual, o’lchash va geodezik asboblar yordamida amalga oshiriladi. Qurilish me’yorlari va qoidalarida ko’zda tutilgan holatlarda ma’sul xodim yopiq ishlarga aktlar va bajarish sxemalarini tuzadi. Ish jurnali ob’yekt rekonstruksiyasi boshlangandan yozila boshlaydi, lekin maxsus ishlar ish bajarilishi vaqtida yoziladi. Ob’yekt rekonstruksiyasida va yangi qurilishda mexnat xavfsizligi bo’yicha davlat standartlari QMQ 3.01.02 – 00 talablarini bajarish lozim. Rekonstruksiyaga tayyorgarlik davrida qurilish tashkiloti buyurtmachi bilan birgalikda mexnat muxofazasi bo’yicha tadbirlar ishlab chiqadi va unga amal qilishda ular baravar javobgardirlar. Ishlarni boshlashga qadar qurilish tashkiloti yozma ravishda buyurtmachidan qurilishning barcha davriga yoki ayrim ishlarni bajarishga ruxsat olishi kerak. Qurilish ishlarida mexnat muxofazasi umumqurilish maydoni va texnologik jarayonlar uchun ishlab chiqarilgan tadbirlarni amalga oshirish orqali erishiladi. Umumqurilish maydoni uchun tadbirlar quyidagilarni ko’zda tutadi: xavfli zona chegarasini aniqlash va uning to’silishi; qurilish mashinalari, mexanizmlar va transport, ishchilarning xarakat yo’llarini, qurilish materiallarining taxlanish joylarini ko’rsatish va tashkil etish; qurilish mashinalari va mexanizmlarning xavfsiz joylashtirilishini va ularni ekspluatatsiyasi qoidalarini ishlab chiqish; buyurtmachi va qurilish tashkiloti birgalikda ishlab turgan texnologik qurilmalar,

injinerlik kommunikatsiyalar yaqinida ish o’rnini tashkil etish, hamda ayrim operatsiyalarni bajarish texnologiyasiga doir tadbirlarni ishlab chiqish; xavfsizlik texnik qurilmalaridan foydalanish, ularning tuzilishi. jamoaviy shaxsiy ximoyalanish moslamalari, manbalaridan foydalanish bo’yicha ko’rsatma; bir qancha tashkilotlarning birgalikda bir uchastkada xavfsiz ishlashi bo’yicha ko’rsatma. Rekonstruksiya ishlari boshlangunga qadar qurilish jarayonlarini va operatsiyalarini xavfsiz bajarish, qurilish territoriyasida va qurilish maydonida xarakatlanish tartibi bo’yicha ishlovchilarga batafsil instruktaj o’tkazish. Ob’yektni rekonstruksiyasi jarayonida qurilish ishlariga ma’sul xodimlar ishlovchilarning xavfsizlik texnikasi va mexnat muxofazasi qoidalariga amal qilayotganliklarini nazorat qilib borishi shart.

Adabiyotlar : 1. Bozorboy е v N. Bino va inshootlarni barpo etish t е xnologiyasi. I-qism. o’quv qo’llanma Toshk е nt, 2000. 2. Bozorboy е v N., Sobirov M. Bino va inshootlarni barpo etish t е xnologiyasi. II-qism. o’quv qo’llanma Toshkеnt, 2000. 3. Технология возведения зданий и сооружений: Учеб. для строит, вузов/ В.И. Теличенко, О.М. Терентьев, А.А. Лапидус— 2-е изд., перераб. и доп.— М.: Высш. шк., 2004. — 446 с; ил. 4. Технология строительного производства. Учебник, (С.С. Атаев, Н.Н. Данилов, Б.В.Прыкин и др.) М., Стройиздат, 1994. 5. Технология строительного производства (О.О.Литвинов и др.) Киев, Высшая школа. 1995. 6. Хамзин С. К., Карасев А. К. Технология строительного производства. Курсовое и дипломное проектирование. Учеб. пособие для строит, спец. вузов. — М.: ООО ≪ БАСТЕТ ≫ , 2006. - 216 с.: ил 7. Бозорбоев Н., Бозорбоев Ф. Бино ва иншоотларнинг ер остки қисмини барпо этиш технологияси. Ўқув қўлланма. Тошкент, 2003. 8. Швиденко В.И. Монтаж строительных конструкций. Уч. пос. М., Выс. школа, 1987. 9. Матвеев Е.П. Реконструкция жилых и гражданских зданий.— М.: ГУЛ ЦПП, 1999. Справочник строителя. Бетонные и железобетонные работы.— М.: Стройиздат, 1987.

Похожие

Binolarni rejaviy echimlari binolarni loyihalash asoslari bino barpo etishda arxitekturaviy loyihalash

G’isht devorli binolarni barpo etish

O’ta baland binolarni barpo etish

Yirik panelli binolarni barpo etish

Binolarni gorizontal ko’chiriladigan qoliplarda barpo etish