Qoldiqli bo`lish - Алгебра - Рефераты

Qoldiqli bo`lish

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

37 KB

Qoldiqli bo`lish Reja: 1.Qoldiqli bo’lish haqida teorema va isboti. 2.Qoldiqli bo’lish haqidagi teoremadan kelib chiqadigan natijalar . 3.Kompleks sonlar maydonining izomorfligi haqidagi teorema.

5- Тео rema . А - butunlik sohasi va g esa A[x] dagi bosh koeffisienti А da teskarilanuvchi bo`lgan ko`phad bo`lsin. U holda har bir f  A  x  da shunday yagona juft q  r  A  x  ko`phadlar mos qo`yiladiki, ular uchun f = q g + r degr < degg (1) bo`ladi. Isboti. f=a 0 X n +a 1 X n-1 +...+ a n , g = b 0 X m +b 1 X m-1 +...+ b m bo`lsin, bunda a 0 b 0  0. n bo`yicha matematik induksiya metodini qo`llaymiz. Agar n = 0 va m = degg  degf = 0  u holda q = 0 va r = f deb olamiz  agar n = m = 0 bo`lsa  u holda r = 0 va q = a 0 b 0 deb olamiz . Faraz qilaylik, teorema darajasi n dan kichik darajali ko`phadlar uchun isbitlangan bo`lsin (n  0) .Quyida m  n bo`lsin, aks holda q = 0 va r = f deb olamiz. Bu holda f = a 0 b 0 -1 X n-m g + f 1 deb olamiz bunda degf 1 < n bo`ladi.Induktiv farazimizga ko`ra shunday q 1 va r 1 topish mumkinki  ular uchun f 1 = q 1 g + r 1  bunda degr 1  m, q = a 0 b 0 -1 x n-m + q 1 deb olsak, biz f uchun (1) ifodaga kelamiz. Endi bo`linma q va qoldiq r ni yagona ekanligini isbotlaylik: Faraz qilaylik qg + r = f = q 1 g 1 + r 1 bo`lsin. U holda (q 1 - q)g = r-r 1 bo`ladi. Ravshanki  u holda deg(r-r 1 ) = deg(q 1 -q) + degg  bo`ladi. Bu esa faqat r va r 1 larni olishimizga ko`ra r 1 = r ва q 1 = q bo`lgandagina bo`lishi mumkin. Demak  bo`linma q va qoldiq r larni koeffisientlari ham А butunlik sohasida yotadi , ya`ni f  g  A[x] ekanligidan q  r  А [x] bo`ladi. Natija. .P maydon ustidagi ko`phadlar halqasini barcha idеallari bosh idеallardir . Isboti . T-P[X] halqadagi noldan farqli idеali bo`lsin. T da yotuvch minimal darajali t = t(X) ko`phadni tanlab olamiz. Agar f Т dagi  kophad bo`lsa  u holda t ga qoldiqli bo`lish bizga quyidagi tenglikni beradi: f = qt + r  degr  degt

Р ---maydon bo`lgani uchun t(X) ni bosh koeffits е ntini t е skarilanuvchi bo`lishligini talab qilish shart emas. Yuqoridagi t е nglikdan r  T  chunki f  t  qt- lar Т ideolning elementlaridir. t ni tanlab olishimizga ko`ra r = 0 bo`ladi .Demak, f(X) t(X) gab o`linadi va Т = (t) = tP[X] ya`ni Т ideal t(X) gab o`linuvchi ko`phadlardan tuzilgan. 6- Тео rema . Kompleks sonlari maydoni C R[X]/(X 2 +1)R[X] factor halqaga isomorf bo`ladi. Isboti. Ravshanki  C = R[i]  R[X]/I bunda I={f  R[X]/f(i)=0} Agar (a  b)  (0,0) bo`lsa  a+bi  0 bo`ladi va i 2 +1=0 ekanligidan X 2 +1  I  u holda 5- тео rema natijasiga ko`ra I=(X 2 +1)R[X] kelib chiqadi. R[X]/I factor halqa elementlari (a+bX)+I qo`shni sinflar bo`ladi. а  b  R lar uchun a+bi  (a+bX)+I moslik C va R[X]/I faktor halqalar o`rtasida isomorfzimni ifodalaydi.

Adabiyotlar 1.Кострикин А.И. Введение в алгебру.Учебник.М.Наука,1977г. 2.Ҳожиев Ж., Файнлейб.Ф.С. Алгебра ва сонлар назарияси курси. Т. 2001 й. 3. Курош Ф.Г. Олий алгебра курси. Т.Укитувчи . 1976 й. . 4 .Фадеев Д.К.,Соминский И.С.Сборник задач по в ы сшей алгебре. М.Наука .1976 г. 5. Гелфанд И.М. Лекции по линейной алгебре. http :// www . mcmee . ru , http :// lib . mexmat . ru . 6. Курош А.Г. Курс высшей алгебре http :// www . mcmee . ru , http :// lib . mexmat . ru .

Похожие

Bo`linish alomatlari

Evklid algoritmi

Eng katta umumiy bo`luvchi va eng kichik umumiy bo`linuvchi

Ratsional kasrlar maydoni

Ko’pxad ildizlarinig umumiy xossalari