Buyumni bichish va tikish haqida ma’lumot berish 5-sinf - Техника и технология - Учебники (по школьные предметы)

Buyumni bichish va tikish haqida ma’lumot berish 5-sinf

Загружено в:

19.04.2023

Скачано:

0

Размер:

2162 KB

5-sinf texnologiya darsligi asosida 38-mavzu:Buyumni bichish va tikish haqida ma’lumot berish

Kiyim fasonini tikish jarayonida o‘zgartirsa bo‘ladimi? Buyumni bichish va tikish haqida ma’lumotga ega bo‘lishdan avval kiyimlar xususiyatlari haqida qisqacha tanishib olamiz. Kiyim – inson tanasini atrof-muhitning har xil ta’sirlaridan himoya qiladi. Kiyim deganda ichki kiyim, ko‘ylak, ustki kiyim, bosh kiyim, poyabzal, qo‘lqop, paypoq kabilar tushuniladi.

Maxsus kiyim turlari.

Barcha kiyimlar maishiy vazifasiga ko‘ra kundalik, tantanali, uy, sport kiyimlariga bo‘linadi. Bundan tashqari, maxsus, rasmiy, sanitariya kiyim turlari ham mavjud. Maxsus ish kiyimlari ishlab chiqarish xavfi va zararlaridan saqlaydi. Ular maxsus kostum, plash, kurtka, shim, kombinezonlardan iborat bo‘ladi.

Bichish deb ma’lum tayyorlangan andazani gazlama ustiga joylashtirib, kerakli detallarni olishga aytiladi. Qadimda odamlar gavdadan o‘lchov olib bichishni o‘rgangunlariga qadar, gazlamani bichmasdan tanaga yopib, belbog‘, bog‘ich, arqonlar bilan bellari, yenglariga bog‘lab qulaylik hosil qilganlar.

Keyinchalik tananing o‘ziga gazlamani qo‘yib, bichilgan. Davrlar o‘tib, vitochka, yeng, yoqa kabi detallar kiyimning o‘ziga yopishtirib qo‘yilgan. Ushbu metod “ Mulyaj metodi ” bo‘lib, hozirgacha undan foydalanilib kelinadi.

Ishlab chiqarish sanoatlari kirib kelgach, erkaklar kiyimini tikishda gavdadan o‘lchov olishga ehtiyoj paydo bo‘lgan. Ungacha ham tikuvchilar, albatta, gavdadan o‘lchov olib bichishgan. Lekin yagona o‘lchov olish metodi bo‘lmagan. XIX asr o‘rtalariga kelib, “ Gavdadan o‘lchov olib bichish yagona metodikasi ” shakllantirildi. Bichish jarayoni zamonga moslab, izlanishlar natijasida takomillashib kelmoqda.

Gavdaga mos fason tanlash usullari.

Endi “ modellash ” va “ konstruksiyalash ” haqida. Har qanday buyumni bichishdan oldin tanlangan fasoniga qarab uning eskizi tayyorlanadi. Ushbu bosqichga badiiy modellash deyiladi. Olingan o‘lchov asosida hisoblash formulasida o‘z o‘lchovini topib andaza chizishga konstruksiyalash deyiladi.

Hisoblash yo‘li orqali taxlama, koketka, burma, cho‘ntak va boshqa qirqimlarni tayyorlash texnik modellash deyiladi. Albatta, bu ishlarni avval modelyer-rassom, so‘ngra konstruktorlar bajaradi. Uy sharoitida esa modelyer ham, rassom ham, konstruktor ham o‘zingiz bo‘lasiz. Shuning uchun kiyim tikishda quyidagi ketma-ketlikka rioya qilishingiz kerak.

Kiyim tikishda ketma-ketlik qoidasi 1. Kiyim turi, yosh xususiyati, faslga moslab gazlama va fason tanlanadi. 2. Maqsad aniqlab olingach, gavdadan o‘lchov olinadi. 3. Olingan o‘lchov bo‘yicha hisoblash formulasi tayyorlanadi. 4. Hisoblash formulasi asosida andaza tayyorlanadi. 5. Andaza eskizidan foydalanib modellashtiriladi. 6. Asosiy andaza bo‘yicha modellashtiriladi. 7. Tanlangan gazlamaning xossalari o‘rganiladi. 8. Gazlama ustiga andaza joylashtiriladi. 9. Buyum bichiladi va tartib bo‘yicha tikiladi. 10. Tayyor buyum pardozlanadi.

Qiziqarli maʼlumot Ishlab chiqarish korxonalarida bichish jarayonini zamonaviy avtomatlashtirilgan kompleks mashina amalga oshiradi. Bichish jarayoni vakuum ostida gazlamalarni bir necha qatlab bajariladi. Bu jarayonni xalq tilida “ Qatlama xamir ” deb ham atashadi. 25–30 qavatdan iborat gazlamaning qalinligi 5 cm, aniq bichimi 1 cm gacha bo‘ladi.

Bichish-tikish jarayoni. Bichiq detallarga ishlov berish.

Tikish. Fason bo‘yicha bichilgan kiyimni tikish uchun jarayonga mas’uliyat bilan yondashish talab qilinadi. Bichilgan kiyimni to‘g‘ridan to‘g‘ri tikib tugatmasdan, kiydirib ko‘rish jarayonlarini ham o‘tkazish lozim. Kiydirib ko‘rish jarayonida gavdadagi tabiiy kamchiliklarni yopib ketish uchun biroz kashfiyotchilik mahoratini ko‘rsata olish, ya’ni qo‘l ishlaridan foydalanish mumkin bo‘ladi.

Bu insonning yuzidagi, yurish-turishidagi kayfiyatini ko‘tarishga, atrofdagilardan maqtov eshitishiga sabab bo‘ladi. Ishda erishilgan muvaffaqiyat ma’naviy dunyomizni boyitadi. Qolaversa, dizayner-tikuvchi kasbiga ham mehr uyg‘otadi.

Похожие

Gazlamani bichishga tayyorlash va bichish 5-sinf

Tikuvchilik xonasi. To‘qimachilik tolalari. Ip va gazlama haqida ma’lumot 5-sinf

Oxirgi ishlov berish va bezash 5-sinf

Yumshoq simlarga ishlov berish 5-sinf

Loyiha ishi. Xаridorgir kаshtаchilik buyumlаrini tikish 5-sinf