Oq va qora ranglardan grafik rasm ishlash 5 - sinf - Изобразительное искусство - Учебники (по школьные предметы)

Oq va qora ranglardan grafik rasm ishlash 5 - sinf

Загружено в:

20.05.2022

Скачано:

0

Размер:

1942.5 KB

5-sinf tasviriy san’at darsligi asosida 4-mavzu:

Oq va qora ranglar birikmasiga asoslangan chiziqli tasvirlar ham graﬁka san’at turiga kiradi. Graﬁka yunoncha « grapho » so‘zidan olingan – « chizaman, yozaman, rasm chizaman », degan ma’noni bildiradi.

Graﬁk rasm ishlashda, asosan, ikkita oq va qora ranglardan foydalaniladi. Turli graﬁk rasm ishlash vaqtida xususiyatlariga ko‘ra, qora rangdan quyuq, qalin, qayg‘uli joylarda, oq rangdan esa, tiniq va nozik, ulug‘vor va shodlik kayﬁyatini tasvirlashda qo‘llaniladi.

Oq va qora ranglar bir-biriga nisbatan qarama-qarshi ranglardir.

Berilgan rasmda ikkita – oq va qora ranglar orqali hayvon tasviri ifodalangan. Rassom ikki rang bilan hayvonning kayﬁyatini, ajoyib shaklini va harakatini to‘g‘ri tasvirlay olgan va qarama-qarshi bo‘lgan oq va qora ranglardan mahorat bilan foydalangan. Qora otning silueti oq fonda aniq ajralib turadi.

Siluet tasviriy san’atning turi sifatida juda qadim zamonda – eramizdan avvalgi VI asrda paydo bo‘lgan. Biroq, bu san’at XVIII asrning birinchi yarmida Fransiyada Eten de Siluet nomi bilan qaytadan vujudga keltiriladi. Oq va qora ranglardan graﬁk rasm ishlashda ayol siluetchilar orasida Yelizaveta Byomning ijodi alohida ahamiyatga egadir.

Uning « Bolalar hayotidan siluetlar » nomli taniqli kitobi nashr etilgan. Mana shu kitobdan ayrim graﬁk rasmlarni ko‘rishimiz mumkin.

Keyinchalik, XX asrda qora siluetli rasmlar ishlash rassom Y.S. Kruglikovaning diqqat-e’tiborini o‘ziga tortadi. Graﬁk rasmda xotirjam, o‘ychan holatlarni ifodalovchi manzarani tasvirlashda, albatta, ravon, xotirjam, aylanasimon, siniq, qiyshiq chiziqlardan foydalaniladi. Daraxt obrazini tasvirlashda vertikal va gorizontal holatdagi chiziqlar yordamida uning shox-shabbalari, tana shakllari ifodalanadi.

Endi hayajonli, jo‘shqin, jiddiy ko‘rinishdagi manzara kompozitsiyasini chiziq va oq-qora usulda tasvirlashni o‘rganamiz.

Bu « Qarag‘aylar », « Olma daraxti » tushda ishlangan kompozitsiyani bajarishda chiziq va yorug‘-soyaning turli shakllaridan, qalinlashtirilgan chiziqlar va ularning turli yo‘nalishlaridan foydalanilgan. Albatta, graﬁk rasm ishlash uchun xotirjam, tinchlik holatini ifodalovchi manzarali joy tanlanadi. Tasvirlanadigan manzara joyini diqqat bilan kuzatib, so‘ng chizishga harakat qilamiz.

Biz tabiatning manzara tasvirini bosqichma-bosqich chizish orqali amalga oshiramiz.

Birinchi bosqichda – manzaraning tasvirini qog‘ozga yordamchi chiziqlar orqali to‘g‘ri joylashtiramiz. Chiziqli kompozitsiya tasviri tayyor bo‘lgandan so‘ng, uni yana bir bor natura bilan solishtirib ko‘riladi. Aniqlangan kamchiliklar tuzatiladi.

Ikkinchi bosqichda – manzaraning yorug‘-soya joylari aniqlashtirilib, yengil chiziqlar orqali shtrixlar yuritiladi.

Uchinchi bosqichda – manzaraning och- to‘qlik joylaridagi tusli munosabati aniqlashtiriladi.

To‘rtinchi bosqichda – manzaradagi daraxtlar hajmdorligi, xarakterli joylari, soyalari, ular orasidagi o‘zaro bog‘lanishlar nihoyasiga yetkaziladi. Qalin soyali joylari to‘qlashtirib, umumlashtiriladi. Dars oxirida bolalar ishlagan rasmlardan ko‘rgazma tashkil etiladi va ular tahlil qilinadi.

Похожие

«Poyga» mavzusida rasm ishlash. 4- sinf

«QUSHLAR» mavzusida rasm ishlash. 4- sinf

«Kuzgi gullar» mavzusida rasm ishlash. 4- sinf

Miniatyura ishlash uchun qutilar tayyorlash va kompozitsiya ishlash 6-sinf

«RAQQOSA» haykalini ishlash. 4- sinf