logo
  1. Главная страница
  2. Учебники (по школьные предметы)
  3. История
  4. Yevropada me’morchilik san’at va adabiyot. 7- sinf

Yevropada me’morchilik san’at va adabiyot. 7- sinf

Загружено в:

08.10.2019

Скачано:

0

Размер:

3477.1181640625 KB
Скачать
Yevropada me’morchilik, san’at va adabiyot 7-sinf Jahon tarixi darsligi asosida 33-mavzu Germaniya me’morchiligida dastlab roman uslubi hukmron edi. Germaniyadagi Laax monastiridagi cherkov (XI asr) roman uslubining yorqin namunasidir. Germaniya.Laax monastiri. XI asrMe’morchilik Roman ibodatxonasi tashqi tomondan qal’ani eslatadi. Gotika uslubida qurilgan eng mashhur inshootlar: Parijdagi Bibi Maryam ibodatxonasi, Ruan, Reyms va Shartr (Fransiya), Milan (Italiya) ibodatxonalaridir. Parij. Shartr ibodatxonasi. Vitraj. Bibi Maryam chaqalog‘i bilan. XII asrFransiya. Reyms ibodatxonasidagi Bibi Maryam haykali O‘rta asrlarda Vizantiya va Arab me’morchiligi ham o‘zidan ajoyib inshootlar qoldirgan. Venetsiyadagi Avliyo Mark ibodatxonasi va Dojlar saroyi vizantiya uslubida bunyod etilgan. Avliyo Mark ibodatxonasi Dojlar saroyi Ispaniyaning Sevilya shahrida masjid va Al-Qasar qasri , Granadadagi Al-Hamro saroylari arab me’morchiligi durdonalari hisoblanadi. Al-Qasar qasri Al-Hamro saroyi Haykallarning asosiy buyurtmachilari cherkov bo‘lgani sababli ularda diniy mavzu yuqori turgan. Eng ko‘p uchraydigan Bibi Maryam haykallari (Yevropada «Madonna» deb nomlanadi) o‘zida onaning farzandga mehr- muhabbatini ifodalagan.Haykaltaroshlik. Tasviriy san’at. Roman uslubida qurilgan ibodatxonalar devorlari va shiplarini diniy mavzudagi suratlar bezab turgan. Gotika me’morchiligidagi cherkovlarda derazalar orasida rasmlar chizish uchun joy ham bo‘lgan. Shu sababli derazalarga oddiy oynalar o‘rniga vitrajlar – tiniq rangli shishalardan yasalgan surat yoki alohida bezaklar solingan. Tabiat va insonga qiziqishning paydo bo‘lishi. Yangi Uyg‘onish yoki Gumanizm madaniyati Namoyandalari inson va uning yaratuvchilik dahosini tan olishga chaqirdilar. Uyg‘onish atamasi esa (fransuzcha «Renessans» ) yangi madaniyatning antik davr bilan aloqadorligini ko‘rsatadi. Uyg‘onish madaniyati markazlari. Bu davrda Italiyada Florensiya alohida o‘rin tutadi. Savdodan kelgan daromad uni Yevropaning Eng boy shaharlaridan biriga aylantiradi. Eng mashhur rassomlar, haykaltaroshlar, me’morlar Florensiyadan bo‘lib, shahar-respublika hokimlari ularning barakali ijodi uchun sharoit yaratib berganlar. Florensiya Madaniyat markazlaridan yana biri Venetsiya edi. Shaharda kitob chop etish yuksalgan. Venetsiyada nashr qilingan antik davr mualliflari va gumanistlar asarlari butun Yevropada keng tarqalgan. Ilk gumanizm. Ilk uyg‘onish va gumanizmning Yevropadagi dastlabki vakili shoir Franchesko Petrarka (1304–1374) bo‘lgan. O‘zining lirik she’riy to‘plamlari: «Qo‘shiqlar kitobi» va «She’riy maktublar»i bilan shoir yangi Yevropa madaniyati yaratilishi asoschilaridan biriga aylangan. Franchesko Petrarka Uning do‘stlari va davomchilari Bokachcho va Salyutatilar ijodi XV asr boshlarida Italiyada ilk gumanizm davrini yakunladi. Kolyuchcho Salyutati (1331–1406) Florensiyada yashab yuqori davlat lavozimida ishlagan. O‘zining ko‘p sonli xatlari va nutqlarida Petrarka va Bokachchoning gumanistik g‘oyalarini yanada rivojlantirgan. Savol va topshiriqlar 1. Me’morchilikdagi roman va gotika uslublari orasidagi farq nimada? 2. Rassomchilik va haykaltaroshlik san’atlari haqida so‘zlab bering. 3. Gumanistlar kimlar? 4. Uyg‘onish davri deganda nimani tushundingiz? 5. Uyg‘onish madaniyati markazlari haqida so‘zlab bering.

Похожие

Me’morchilik, san’at va musiqa. 7 - sinf
Yurt obodonchiligi, adabiyot va san’at. 5 - sinf
O’rta Osiyoda adabiyot. 7 - sinf
Turkiy yozma adabiyot. 7 - sinf
O’rta Osiyoda tasviriy san’at. 7 - sinf